Bitwa pod Chocimiem 1621

[Pancerny]

Armia polsko-litewsko-kozacka około 60 tysięcy,naprzeciw armia turecko +tatarska(plus kraje lenne) około 120 tysięcy.Wysiłek mobilizacyjny ogromny,czy hetman Jan Karol Chodkiewicz mógł pokusić się o zwycięstwo?

[Tofik]

Armia polsko-litewsko-kozacka około 60 tysięcy,naprzeciw armia turecko +tatarska(plus kraje lenne) około 120 tysięcy.

Rozbieżności w danych liczbowych są ciekawe. Zazwyczaj nie ma wątpliwości co do tego, że wojska RON liczyły 50 - 60 tys. (Polacy i Litwini ok. 30 tys. lub mniej, w tym wg Podhorodeckiego [za nim powtarza Wisner] 12 tys. piechoty; należy doliczyć też ok. 30 tys. Kozaków Sahajdacznego). Co ciekawe, jak wiadomo wojska tureckie szacuje się zwykle na 100 tys. lub więcej. Wisner natomiast pisze, że było ich ok. 60 tys.

czy hetman Jan Karol Chodkiewicz mógł pokusić się o zwycięstwo?

A czy się w końcu nie skusił? Straty u sułtana Osmana były dużo większe niż u nas, Chocim został obroniony, a kraj ocalony.

[darkelf]

Śmierć Chodkiewicza trzymano w tajemnicy, aby nie załamywać morale obrońców i aby wróg nie nabrał entuzjazmu. Słyszałem też, że gdy zawierano rozejm, naszym została już tylko jedna beczka prochu.

[Tofik]

Słyszałem też, że gdy zawierano rozejm, naszym została już tylko jedna beczka prochu.

Dodajmy, że wg legendy. Czyli: owszem, sytuacja jeśli chodzi o naszą amunicję była zła, ale chyba nie na tyle, by została nam zaledwie jedna beczka.

[Lach71]

Śmierć Chodkiewicza trzymano w tajemnicy, aby nie załamywać morale obrońców i aby wróg nie nabrał entuzjazmu.

Z tego co wiem, to próbowano utrzymać to w tajemnicy, ale nie udało się. Już po jakimś czasie obrońcy na wałach usłyszeli od Turków i Tatarów tę "radosną nowinę". Nasi przeciwnicy dowiedzieli się o śmierci hetmana od swoich szpiegów z wnętrza obozu. Pisze o tym L. Podhorodecki, jeden ze specjalistów w temacie.

A to moja "twórczość":

Film z Chocimia. Jakość nie najlepsza, bo to robione kamerą w aparacie fotograficznym. No i pogoda była taka sobie:

http://img532.imageshack.us/my.php?image=1004040dq1.flv

Kilka zdjęć:

http://img155.imageshack.us/img155/927/1004046mx9.th.jpg' alt='a>'>

Ta wielka plama na murze, to grzyb. Na podwórzu zamku wykopano dół, do którego spływa woda. Jeśli ktoś nie zwróci na to uwagi, to wkrótce budowla zawali się...

A to podwórze:

Tu remontowana od 1971 r. kaplica. W niej zmarł hetman:

Obecny stan wałów w niczym nie przypominają już tych z 1621 czy nawet 1673 roku. To budowle tureckie a zwłaszcza rosyjskie. Chocimiowi przydałyby się porządne prace wykopaliskowe. Niestety brak pieniędzy...

* Wszystkie zdjęcia można powiększyć klikając na nie.

** Nie roszczę sobie praw autorskich do tych zdjęć i filmu. Można z nich korzystać do woli.

[artifakt]

Epicka bitwa. Mało się wspomina o udziale Kozaków, którzy za mgliste obietnice poszli w bój z Sahajdaczym. I właśnie to oni i lisowczycy są cichymi bohaterami tej walki, broniąc się w głodzie i biedzie przeciw ciągłym natarciom turecko-tatarskim.

Nie zapominajmy, iż siły powołane do tej bitwy były imponujące. 30.000 regularnego wojska koronno-litewskiego +25.000 Kozaków + 30.000 odwód strategiczny pospolitego ruszenia stojący na Podolu.

[Kadrinazi]

Kozacy poszli za Borodawką a nie Sahajdacznym , ten drugi już w obozie dokonał przewrotu i pozbył się konkurenta.

[artifakt]

Zgadza się pod wodzą Borodawki wkroczyli do Mołdawii, gdzie mieli dwa zadania. Spustoszyć teren i powstrzymywać pochód Turków. Sam Sahajdaczy przejął władzę już w obozie polsko-litewskim. Z drugiej strony nie wiem, czy Borodawka utrzymałby Kozaków w obozie chocimskim, aż tak długo. Oto cytat z L. Podhorodecki - "Chocim 1621":

"Rozprawa z tym ostatnim, zasłużonym przecież dowódcą, zręcznie powstrzymującym marsz Turków przez Mołdawię, była następstwem konfliktów społecznych, rozdzierających Kozaczyznę. Borodawka był bezkompromisowy wobec Rzeczpospolitej, Sahajdaczny-cieszył sie poparciem Zygmunta III i pewne Chodkiewicza. Ten ostatni doceniał także zasługi Borodawki, dlatego był przeciwny egzekucji".

[Kadrinazi]

Nie ujmuję nic Sahajdacznemu, to na pewno jego postawa (plus obietnica dodatkowej zapłaty ktorą przyrzekł krolewicz Władysław) wpłynęła na pozostanie Kozakow w obozie. Jednak nieco smuci fakt, że Borodawka jest nieco zapomniany - w końcu to on prowadził armię przez Mołdawię i przedarł się przez pierścien turecko-tatarski do Chocimia.

[Tofik]

No to może by tak liczebność obydwu stron wg Podhorodeckiego (widzę, że co najmniej dwóch panów to zna ):

Siły tureckie (po ukośniku maksymalne możliwości mobilizacyjne danej prowincji, miasta itd.):

- Anatolia (Hasan pasza) - 14000/25000,

- Rumelia (Jusuf pasza) - 18000/22000,

- Aleppo (Tayjar bej pasza) - 2000/3000,

- Diarberkir (Dylewar pasza) - 4000/10000,

- Bośnia (Husejn pasza) - 7000/14000,

- Tripolis (?) - 1000,

- Siwas (Hasan pasza) - 3000/6000,

- Karaman (Mustafa pasza) - 2000/3000,

- Marasz (Abaza pasza) - 1000,

- Damaszek (Nogaj pasza) - 2500/5000,

- Kaffa (Husejn pasza) - 2500/5000,

- Rakka - 2000,

- Dobrudża (ochotnicy) - 1000,

- poczty dygnitarzy i oddziały koczownicze - 5000,

- Buda (pod Karakaszem paszą, przybyła w trakcie oblężenia) - 5000/10000,

- ok. 8000 spahijów i 12000 janczarów należących do zaciężnego wojska sułtana,

- 62 działa.

Jeśli chodzi o posiłki lennicze to Podhorodecki podaje takie dane:

a) Tatarzy: 10000 ordy krymskiej (Dżanibek Gerej), 5000 ordy dobrudzkiej i budziackiej (chan Kantymir), 1000 - 2000 gwardii sułtańskiej,

b) Mołdawianie: 5000 ludzi (Aleksander Eliasz, a później Stefan Tomża),

c) Wołosi: 6000 - 7000 (Radu Michnea).

W sumie: 102 - 108 tys.

Siły RON:

1. Wg Komputu wojska polskiego na pierwszą ekspedycję pod komentą J. K. Chodkiewicza:

- 53 roty husarii (8520 koni),

- 66 rot kozackich i lisowczyków (8420 koni),

- 10 jednostek rajtarii (2160 koni),

- 5 regimentów piechoty niemieckiej (6450 porcji),

- 29 jednostek piechoty polskiej (7600 porcji),

- razem 33180 koni i porcji.

2. Wg Computu wojska polskiego przeciw Osmanowi A.D. 1621:

- 70 rot husarii (8600 koni),

- 12 rot rajtarii (1300 koni),

- 10 rot lisowczyków (1300 koni),

- 57 rot jazdy kozackiej (7700 koni),

- 6 regimentów piechoty niemieckiej (6100 porcji),

- 30 rot piechoty polskiej (8000 porcji),

- razem 33000 koni i porcji.

Od tego należy odjąć ślepe porcje, straty wynikłe z chorób, dezercji itd. przed bitwą i wychodzi liczba ok. 25 tysięcy.

Podział na pułki wg Podhorodeckiego wyglądał następująco: Władysław (10180), Chodkiewicz (4600), Lubomirski (3350), Maciej Leśniowski (1000), Jan Mikołaj Boratyński (850), Mikołaj Zienowicz (1750), Aleksander Sapieha (2000), Piotr Opaliński (1600), Stefan Potocki (1500), Mikołaj Kossakowski (1300), Mikołaj i Prokop Sieniawscy (1200), lisowczycy (Stanisław Rusinowski - 1200), pozostałe oddziały (2650).

Siły kozackie:

1. Wg Rejestru wojska zaporoskiego: 41520 ludzi w pułkach: Konaszewicza - Sahajdacznego, Iwana Zyszkarza, Bohdana Kuroszy, Tymosza Fedorowicza, Moisycha Pisarka, Fedora Biłhorodka, Sidora Siemiakowicza, Daniła Derekoła, Adama Podhyrskiego, Wasyla Łuckiewicza, Jacka Horodenko, Cieciury Sewruka i Iwana Gardzieli.

2. Wg Computu wojska zaporoskiego na wojnę chocimską: 42900 ludzi, 15 pułków, 23 działa, 12 wozów z amunicją.

BTW czy to prawda, że Podhorodecki przyjął daty nie wg kalendarza gregoriańskiego?

EDIT a chyba prawda, ale w rozdziale niedotyczącym opisu bitwy (choć dotyczącym wojny )

[Kadrinazi]

Podział na pułki wg Podhorodeckiego wyglądał następująco: Władysław (10180), Chodkiewicz (4600), Lubomirski (3350), Maciej Leśniowski (1000), Jan Mikołaj Boratyński (850), Mikołaj Zienowicz (1750), Aleksander Sapieha (2000), Piotr Opaliński (1600), Stefan Potocki (1500), Mikołaj Kossakowski (1300), Mikołaj i Prokop Sieniawscy (1200), lisowczycy (Stanisław Rusinowski - 1200), pozostałe oddziały (2650).

Pułk krolewicza miał aż 1320 husarii i 7200 piechoty, pułk hetmański 2350 husarii i 1050 piechoty.

Pułki Sapiehy i Zienowicza (Zenowicza) [zginął w czasie oblężenia] to pułki czysto litewskie, w pułku hetmańskim tylko część żołnierzy to Litwini.

[Tomek91]

Jan Karol Chodkiewicz mógł pokusić się o zwycięstwo?

To zależy od punktu widzenia. Jeżeli Chodkiewiczowi udałoby się przekonać radę wojenną do stoczenia walnej bitwy to przy zwycięstwie wojsk RONu moglibyśmy uzyskać lepsze warunki pokoju. Ofensywa na Dunaj raczej nieprawdopodobna.

owszem, sytuacja jeśli chodzi o naszą amunicję była zła, ale chyba nie na tyle, by została nam zaledwie jedna beczka.

Podobno pod koniec oblężenia Lisowczycy nabijali do karabinów trawę bo brakowało już prochów. Turcy myśleli ,że ci rzucają na nich czary

Była to bitwa dużych kontrastów: wspaniała szarża husarzów z bodajże 7IX kiedy to 600 husarzy pogoniło 10 tys. turków, obrona taboru i nocne wypady kozaków z drugiej jednak strony rzeź kupców ormiańskich i liczne samobójstwa. Bitwa iście epicka.

[maxgall]

Kadrinazi, czy posiadasz może w swych legendarnych zbiorach bardziej szczegółowy OdB bitwy chocimskiej 1621? Dokładnie chodzi mi o wykaz rot/regimentów w poszczególnych pułkach.

A może jakiś inny Kolega jest szczęśliwym posiadaczem takowego zestawienia i zechciał by się nim podzielić?

pozdr

Edytowane 9 Marzec 2010 przez maxgall

[Kadrinazi]

Jakie tam one legendarne

A poniżej link do 'Ordynacyi pułków polskich...', leniwy jestem i nie będę przepisywał

http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent...70&dirids=1

[secesjonista]

Czy pod Chocimiem były słonie?