Trylogia a prawda historyczna

[Tomek91]

Ale Pancernemu chyba chodziło o narady samego Kozactwa, jeszcze na Siczy.

Wiem. Ale podałem przykład jak Chmielnicki zachowywał się w niebezpiecznej sytuacji.

[Pancerny]

Najbardziej w Trylogii rozbawiło mnie tłumaczenie Zagłoby dlaczego Polacy są lepszymi jeźdźcami od Niemców.

Albo dlaczego jazda wołoska zowie się lekka?- Bo lekko ucieka.

Podczas powstania Chmielnickiego gdy odbywały się rokowania z wojewodą Kisielem...

Ale Pancernemu chyba chodziło o narady samego Kozactwa, jeszcze na Siczy.

Możemy rozmawiać o posłowaniu Skrzetuskiego jak i o przyjęciu poselstwa Kisiela przez Chmiela.

Bo naprawdę Sienkiewicz przedstawia kozaków jak bandę tępaków, siłą oderwanych od pługa i wpuszczonych na salony zdobyte na polskiej szlachcie.

Świetny był, dialog dwóch kozaków z filmu "Ogniem i mieczem" w którym jeden z nich pije wino z nocnika pana Potockiego.

Czytałem kilka książek o życiu codziennym kozaków, i nie spotkałem się z potwierdzeniem takiego zachowania kozaków. Oczywiście były wybryki przy szklaneczce wódki, ale nie do przesady...

Jak myślicie, dlaczego Sienkiewicz opisał tak niepochlebny obraz kozactwa?

[Tomek91]

Jak myślicie, dlaczego Sienkiewicz opisał tak niepochlebny obraz kozactwa?

Musiał on przedstawić Kozków jako tych złych, a Polaków jako dobrych. Albo wymyślił tę bajkę by straszyć dzieci Lub też miał tylko jedno źródło na temat Barabasza.

[Capricornus]

dlaczego Sienkiewicz opisał tak niepochlebny obraz kozactwa?

Kiedyś gdzieś czytałem, że Sienkiewicz wcale nie przesadził opisując obrady kozackie, oparł się na jakichś pamiętnikach. Pamiętam, że odpowiedni fragment był tam zamieszczony i był prawie identyczny z opisem z Trylogii.

Wzbogacił swoją relację o zabójstwo, ale to tak dla podniesienia dramaturgii opowieści.

A Kozacy to przecież dzicz była, więc taki opis mnie nie dziwi.

[Pancerny]

A Kozacy to przecież dzicz była, więc taki opis mnie nie dziwi.

Faktem jest, że wszyscy autorzy opisujący życie codzienne Kozaków, zwracają uwagę na ich opilstwo, nawet zapamiętałem takie stwierdzenie, iż "Kozak nigdy nie był aż tak pijany, by nie mógł zacząć pic od początku ". Jednak nie spotkałem się nigdzie z opisem takiego braku szacunku, względem królewskiego posła.

[Estera]

Sienkiewicz miał tzw. własną filozofię historii. Bliżej mu było do szkoły warszawskiej. W każdym bądź razie manipulował historią pisząc np. "Potop" (tak nawiasem mówiąc- literaturę dla mas). Mówił: "...powieść historyczna nie tylko nie potrzebuje być poniewieraniem prawdy dziejowej, ale może być jej objaśnieniem i dopełnieniem. Ona powlecze odpowiednią barwą szare mury wzniesione przez historię". To się łączy ze słynna ideą pokrzepienia serc. Historia u Sienkiewicza nabiera cech mitu, legendy (oblężenie Częstochowy wzorowane było na klasycznym modelu przedstawiania takich wydarzeń- tzn. wzorze stworzonym przez Homera w "Iliadzie"). Krytyka różnie się do tego odnosiła...

Pozwoliłam sobie na taką ogólną uwagę

[Pancerny]

Sienkiewicz miał tzw. własną filozofię historii. Bliżej mu było do szkoły warszawskiej. W każdym bądź razie manipulował historią pisząc np. "Potop"

Właśnie my, próbujemy te manipulacje zdemaskować.

To się łączy ze słynna ideą pokrzepienia serc.

Przyznasz, że Trylogia przez kilka pokoleń, wywarła wielki wpływ na wyobrażenie ludzi o tym okresie, do tej pory spotykam się z ludźmi, którzy dzieła Sienkiewicza uznają za wiedzę źródłową.

Historia u Sienkiewicza nabiera cech mitu, legendy

Założę się, że wielu znanych historyków( jak i wielu innych, którzy są pasjonatami historii), zawdzięcza Sienkiewiczowi, to że zaczęli w ogóle interesować się historią.

Krytyka różnie się do tego odnosiła...

Ależ my nie krytykujemy Henryka Sienkiewicza, my tylko próbujemy porozmawiać gdzie fantazja autora, a gdzie prawda historyczna.... Ja bym nigdy nie odważył się skrytykować Trylogii.

Pozwoliłam sobie na taką ogólną uwagę

I słusznie, od tego jest ten temat.

P.S.- Gdyby nie Trylogia, pewnie też bym się historią nie zainteresował.

[widiowy7]

P.S.- Gdyby nie Trylogia, pewnie też bym się historią nie zainteresował.

To tak jak ja

Ale z ciekawości zapytam. Kto zmusił Ciebie, do pierwszej lektury?

U mnie to było jakoś tak naturalnie. Byłem na "Krzyżakach", a Rodzice coś tam wspomnieli o takim "Potopie". I jakoś poleciało.

[Estera]

Przyznasz, że Trylogia przez kilka pokoleń, wywarła wielki wpływ na wyobrażenie ludzi o tym okresie, do tej pory spotykam się z ludźmi, którzy dzieła Sienkiewicza uznają za wiedzę źródłową.

Może za duży? Trudno mi powiedzieć, ale z tym, że wpływ Trylogia miała zgadzam się.

Ależ my nie krytykujemy Henryka Sienkiewicza, my tylko próbujemy porozmawiać gdzie fantazja autora, a gdzie prawda historyczna.... Ja bym nigdy nie odważył się skrytykować Trylogii.

Rozumiem idee Sienkiewicza, ale zgadzam się z pewnymi założeniami krytyki tego pisarza jakiej dokonał Gombrowicz. W temacie przytoczę opinie dwóch krytyków:

1)

"Filozofia historii Sienkiewicza jest [...] symptomem naszego upadku umysłowego. Jest ona absolutnym zrzeczeniem się myśli wobec dziejów [...]. Ani przez jedną chwilę nie ukazuje nam Sienkiewicz przygotowującej się w XVII wieku katastrofy ostatecznej"

S. Brzozowski, Współczesna powieść polska.

Co do tej opinii- jest ona zbyt surowa, jednak trudno całkowicie ją odrzucać.

2)

"Tak w każdym calu po szlachecku pisanego arcydzieła jeszcześmy nie mieli. Pan Pasek mógłby to napisać, gdyby na czasy swoje spojrzał z odległości naszych czasów. To jest niewątpliwie bardzo polskie, ale jest przy tym bajecznie szlacheckie".

A. Potocki, Szkice i wrażenia literackie, (1903).

Sienkiewicz wniknął w mentalność ludzi opisywanych przez siebie czasów, zagłębił się w epokę.

Cytaty generalnie odnoszą się do "Potopu". Moje refleksje głownie dotyczą akurat tej części Trylogii.

[Tofik]

Dodam, że Brzozowskiego z powodu swojej opinii spotkały dość duże przykrości i krytyka.

[Estera]

Cóż- zaatakował dzieło czytywane przez masy, literaturę popularną- bestseller...

[Pancerny]

Kto zmusił Ciebie, do pierwszej lektury?

Chyba po obejrzeniu filmu "Pan Wołodyjowski", potem był serial telewizyjny, i coś wtedy pękło, jeszcze na koniec roku szkolnego dostałem " Pamiętniki Poczobuta - Odlanickiego", i zaskoczyło. Mało rozumiałem z tych pamiętników, tyle było łacińskich słówek powplątywanych w polskie zdania, całe wakacje mi zajęło przeczytanie książki i wytłumaczenie niezrozumiałych pojęć z dziedziny militarnej.

[Tofik]

Ciekawostka - pierwowzorem Jana Skrzetuskiego był, zdaje się, Mikołaj, aczkolwiek Skrzetuscy występują już wcześniej, jako dworzanie króla Zygmunta III. Wymienia ich Ordynacja nowa zapłaty dworowi króla JM Zygmunta III (1589 r.).

Pierwszy to Jan , pełnił funkcję sekretarza królewskiego od 20 września 1584 r. (a więc był również dworzaninem Stefana Batorego) do śmierci (między 4 stycznia 1617 r. a 5 sierpnia 1618 r.). Chłapowski pisze o nim: 25 IV 1591 dostał stacyjne ze wsi opactw mogilskiego i klasztoru staniąteckiego, 31 X 1592 konsens na wykup wsi Zegrze i Rataje w woj. poznańskim, w 1611 poradlne poznańskie i kaliskie, 20 IV 1613 konsens na wykup sołectwa we wsi Owczary w starostwie rogoźnieńskim w woj. poznańskim, 25 XII 1614 dożywocie na trzech młynach w tym starostwie, 4 I 1617 dożywocie na wsi Płowce w woj. kaliskim [...] (Ordynacja dworu..., opr. Chłapowski, str. 65).

Drugi to postać już mniej znacząca - Piotr (lub Paweł). Harcerz od 22 kwietnia 1580 r., jako dworzanin Zygmunta zatwierdzony w styczniu 1588 r., zmarł wcześnie, bo we wrześniu 1591 r., co uniemożliwiło mu dalsze awanse.

[Col. Frost]

Ja również mam pewną ciekawostkę (mam nadzieję, że nie została jeszcze tutaj wymieniona):

Pierwowzorem Andrzeja Kmicica był Gabriel Wojniłłowicz. Co ciekawe on również zagościł na stronach "Potopu". Pojawił się ze swoją chorągwią np. w bitwie pod Prostkami. Jednak w książce dowodził on husarią, natomiast w rzeczywistości dowodził Tatarami prowadzonymi przez Subhana Gaziego.

[Kadrinazi]

Pojawił się ze swoją chorągwią np. w bitwie pod Prostkami. Jednak w książce dowodził on husarią, natomiast w rzeczywistości dowodził Tatarami prowadzonymi przez Subhana Gaziego.

Gabriel Wojniłłowicz dowodził pod Prostkami koronnym pułkiem JKM (15 chorągwi), będąc jednocześnie porucznikiem chorągwi pancernej JKM. Niektore źrodła podają też, że był porucznikiem koronnej chorągwi husarii JKM.