Mieczysław Rakowski

[Pancerny]

"Zmarł Mieczysław Franciszek Rakowski. Był premierem, ostatnim I sekretarzem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej; tym, który wypowiedział słowa "sztandar wyprowadzić". Wcześniej Mieczysław Rakowski był m.in. redaktorem naczelnym tygodnika "Polityka".

W czasie okupacji pracował jako tokarz w Poznańskich Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego. Po wyzwoleniu ochotniczo wstąpił do Ludowego Wojska Polskiego, ukończył szkołę oficerów polityczno-wychowawczych w Łodzi i w charakterze oficera politycznego służył do 1949 roku w wojsku i w organizacji "Służba Polsce". "W wojsku Rakowski zabawił krótko. W roku 1949 trafił do aparatu PZPR i znalazł się w Komitecie Centralnym. To był start do wielkiej kariery. I rzeczywiście, Mieczysław F. Rakowski zakończył ją na samym szczycie, jako ostatni sekretarz partii. Historia z niego zakpiła wznosząc go na ten szczyt już tylko dla gaszenia świec" - pisał o Rakowskim w 1999 roku publicysta "Gazety Wyborczej" Ernest Skalski.

Sam Rakowski pisał o sobie w 1995 roku "Gazecie" tak: "Przez cztery lata oficer w pionie polityczno-wychowawczym, przez dwa lata pracownik polityczny w Komitecie Centralnym, trzy lata studiów historycznych zakończonych pracą doktorską, jedną z pierwszych w PRL (1955), 24 lata w 'Polityce', w tym 23 jako redaktor naczelny, a następnie wicepremier, wicemarszałek Sejmu, premier i ostatni I sekretarz PZPR. Cokolwiek powie czytelnik tego tekstu, nie wstydzę się przebytej drogi".

Pytany o największe głupstwo swojego życia odpowiadał: "Jednym z największych głupstw, jakie popełniłem w życiu politycznym, było bez wątpienia zbyt późne zorientowanie się w potrzebie nawiązania ścisłych kontaktów z opozycją. To była postawa, którą można zaliczyć do największych głupstw. Byłem wówczas przekonany, że można przeprowdzić Polskę w kierunku reformatorskim bez użycia innych sił".

Kierując tygodnikiem "Polityka" (w latach 1958-82) Rakowski wyrobił sobie opinię "partyjnego liberała". Pismo to w okresie PRL lansowało idee technokratyczne, co nieszczególnie podobało się rządzącemu w latach 60. Władysławowi Gomułce. W tym czasie Rakowski kilkakrotnie był zagrożony zwolnieniem ze stanowiska. Jego pozycja umocniła się jednak w latach 70., w okresie rządów Edwarda Gierka, został wtedy członkiem Komitetu Centralnego PZPR.

W 1981 roku na prośbę generała Jaruzelskiego objął funkcję wicepremiera w rządzie PRL, którą sprawował do 1985 r. Od 27 września 1988 do 1 sierpnia 1989 r. był premierem. Zastąpił na stanowisku Zbigniewa Messnera.

To on podjął kontrowersyjną decyzję o likwidacji Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Ale za jego kadencji rozpoczęły się reformy gospodarcze, których wprowadzenie nie powiodło się Jaruzelskiemu i Messnerowi. Ruszyły też wówczas reformy polityczne. Rozpoczęły się obrady w Magdalence zakończone podpisaniem porozumień tzw. Okrągłego Stołu, które wyznaczyły m.in. termin częściowo wolnych wyborów na 4 czerwca 1989.

W wyniku głosowania Rakowski znalazł się poza Sejmem, co było powodem dymisji jego rządu. Na odchodne wydał decyzję o urynkowieniu cen, która wzbudziła znaczną niechęć społeczeństwa.

W lipcu 1989 roku po odejściu Jaruzelskiego z partii Rakowski objął, jak się okazało - na krótko, funkcję szefa PZPR. Doprowadził jednak do jej rozwiązania w styczniu 1990 roku i przekształcenia w SdRP, której został szeregowym członkiem.

W latach 1990-1993 przeciwko Rakowskiemu toczyło się śledzwo w sprawie tzw. moskiewskiej pożyczki. Chodzi o 1,2 milona dolarów, które KPZR przekazała kierownictwu PZPR. Prokuratorzy postawili Rakowskiemu zarzut przestępstwa dewizowego, w związku z nielegalnym obrotem obcą walutą. Postępowanie zostało umorzone po dojściu do władzy SLD w 1993 roku.

22 lipca 2006 r. na konferencji "Nie przepraszać za Polskę Ludową!" powiedział zgromadzonym, że staje przed nimi z poczuciem "winy". - Chcę zwrócić się do prawicy, jak i do tych dziennikarzy, politologów i historyków, którzy zajadle krytykują i zwalczają dorobek PRL. Kieruję to też do reszty społeczeństwa. Wszystkich tych chcę "przeprosić". "Przepraszam" za tych komunistów, którzy zgodzili się na zachodnią granicę Polski na Odrze i Nysie; "przepraszam" za reformę rolną oczekiwaną przez pokolenia rolników; "przepraszam" za nacjonalizację przemysłu; "przepraszam" robotników za zlikwidowanie klasy kapitalistów - wyliczał.

Mieczysław Rakowski z zawodu był historykiem i dziennikarzem. W 1958 roku został redaktorem naczelnym "Polityki". Funkcję tę pełnił aż do 1982 roku. Pod koniec życia był redaktorem naczelnym lewicowego kwartalnika "Dziś". Był też autorem wielu książek, z których najsłynniejsze to dziesięć tomów "Dzienników politycznych", opisujących lata 1958-1990.

Rakowski zmarł w wojskowym szpitalu. Cierpiał na nowotwór. Miał 82 lata. " - Wirtualna Polska.

Chciałem napisać od siebie o Mieczysławie Rakowskim, ale pamiętałem tylko jego słowa o wyniesieniu sztandaru PZPR, ale to chyba każdy zna.

Jak zapamiętany Mieczysława Rakowskiego, jako polityka, pisarza, a może historyka?

[Bruno Wątpliwy]

Może dlatego, żem sam rodem z Wielkopolski i bardziej podoba mi się wizja „Realpolitik” a nie machania szabelką na każdego i w każdych okolicznościach, postrzegam Rakowskiego raczej pozytywnie. Był przykładem próby pogodzenia polskiego patriotyzmu, tudzież lewicowych poglądów z twardą rzeczywistością, w której się z mocy wyroku historii znaleźliśmy.

Tak czy inaczej, niech spoczywa w spokoju…

[Narya]

W latach 90. był pierwszym premierem postawionym przed Trybunałem Stanu, wyklinano go, zniszczono mu karierę polityczną, właśnie w sprawie tej moskiewskiej pożyczki. Po wyroku TS odszedł od polityki i zajął się "Polityką" (gazetą).

Jeden z zapomnianych i niedocenianych twórców III RP.

[gregski]

Pamiętam jak się żołądkował w stoczni Gdańskiej (wtedy im. Lenina). Wygadany politruk z niego był.

[Tomasz N]

A ja go lubiłem. To co zrobił wspólnie z Wilczkiem, było jedyne i niepowtarzalne w tym kraju. Szkoda, że to zmarnowano.

[FSO]

Witam;

cenię MFR za to co zrobil, za fakt że byl niemal zawsze realistą i jako naczelny Polityki i jako premier. Znal Niemcy mimo tego, że przezyl wojnę, i starl się widzieć to dobre w nich. Pisal prace o Niemczech.

Za ustawy Wilczka o dzialalności gospodarczej - należy mu się Nobel

[*]

pozdr

[secesjonista]

Ciekawy temat, a tak zapomniany, choć kolega FSO tak często Rakowskiego cytuje.

Chyba nikt nie przytoczył tu nader złośliwego opisu Leopolda Tyrmanda, w (mam nadzieję znanym pamflecie) "Fryzury Mieczysława Rakowskiego", gdzie pisał o ewolucjach fryzjerskich bohatera:

"nosił na głowie szopę - ogromny blond-kędzierzawy tłumok", by tenże przeszedł do innej opcji a la Steve McQuinn:

"włosy, fryzura, uczesanie, determinacja całości, nie na Tytusa, zaś krojem francuskim".

/L. Tyrmand "Porachunki osobiste", Warszawa 2002, s. 52-59/

Taka ciekawostka, kto i o kim wypowiedział taką opinię, znawca Rakowskiego - kolega FSO na pewno to wie:

"należał do typu ludzi, którym daj władzę, a wykonają wszystko. Ich nieuczciwość polega na etykiecie "liberałów" zaskarbiających sobie uczucia co bardziej zdezorientowanych. Śmieć należy do aparatu od czasów stalinowskich"

/źródło cytatu zachowam sobie na później; po rychłej wypowiedzi kolegi FSO/

Takie małe pytanie. przed skończeniem szkoły politycznej, na jakim stopniu edukacji zakończył swą karierę pan Rakowski?

o kim wyrażono opinię wojskową z 1949 r. nie trzeba przypominać:

"politycznie i ideologicznie z ustrojem ludowym silnie związany; partyjnie bezkompromisowy (...) posiadający słuszne klasowe podejście"

/"Zanim stanę przed Trybunałem. Z Mieczysławem Rakowskim rozmawia Dariusz Szymczycha", Warszawa (bdw.), s. 107/

Czy rzeczywiście był polskim Rastignackiem?

Edytowane 21 Maj 2011 przez secesjonista

[FSO]

Witam;W kwestii cytatu - poczekam na odpowiedź. W kwestii opinii - jakoś tak wielu ludzi w ówczesnych czasach wierzyło w ten nowy system. Kuroń podobnie - by daleko nie szukać...

to dlaczego tak się działo opisuje w różnych publikacjach m.in. J. Urban.

pozdr

[secesjonista]

A co to ma do osoby wymienionej w temacie?

Ja nie pisałem co i dlaczego się działo w tym czasie, do czego kolega nawiązuje zatem?

Jest jakiś kłopot z identyfikacją twórcy tej opinii?

Edytowane 21 Maj 2011 przez secesjonista

[FSO]

Witam;

pisałem, że poczekam. Pisałem że w tym okresie wiele osób, które stały potem na czele opozycji wierzyły w ów system. Z Daukszewicza: co to jbył okrągły stół: członkowie partii z lat 60 tych zmienili członków partii z lat 70 tych. Poza tym o ile wiem, człowiek może zmieniać poglądy.I poglądy M. F. R. w '49 były inne niż w '57 inne niżw '80 i inne niż w '88-'89...

pozdr

[secesjonista]

To jakiś taki chwiejny był w swych zapatrywaniach, w okresie 40 lat zmieniały mu się poglądy trzykrotnie.

[FSO]

Witam;

nie uważam go za chwiejnego człowieka, uważam zaś za osobę która umiała zmieniać swoje zapatrywania na świat pod wpływem wydarzeń jakich była świadkiem lub uczestnikiem.

pozdr

[secesjonista]

Można, można też go uznać za chorągiewkę kwestią zasadniczą jest jego motywacja co dych zmian.

[Bruno Wątpliwy]

Można, można też go uznać za chorągiewkę kwestią zasadniczą jest jego motywacja co dych zmian.

Gdyby był ową "chorągiewką", to Anno Domini 1968 jako naczelny puściłby przedwojenny tekst Słonimskiego, a później kilka innych tekstów. Tak sobie przypuszczam.

[secesjonista]

Bruno: nikt nie neguje faktu, że przebył długą drogę od funkcji wojskowego oficera politycznego...