Książka, którą właśnie czytam to...

[Szarak]

Dzisiaj zacząłem:

Paweł Skworoda "Wojny Rzeczypospolitej Obojga Narodów ze Szwecją", do tego habeki czytane na gwałt w każdej wolnej chwili, a w poczekalni sporo "cięższych" dzieł o RON i wojskowości siedemnastowiecznej

[q-bazz]

Jesteś modem - nie pękaj.

A co z tym Napoleon - przeczytałeś?

[Krzysztof M.]

Od prawie roku - tak. Kiedyś sobie odpuszczałem i dziś uważam, że to był gruby błąd.

Za 10 czy 15 lat uznasz za gruby błąd że tyle czasu zmarnowałeś na lekturę książek, które niczego Ci w życiu nie dadzą (obym się mylił)

[Albinos]

Jesteś modem - nie pękaj. wink.gif

To nie zmienia faktu, że OT nie są mile widziane, więc proszę to wziąć pod uwagę, zwłaszcza że już drugi raz zwracam Wam na to uwagę.

[Kadrinazi]

Dzięki uprzejmości Szarak (kłaniam się nisko!) mam przyjemność czytać pracę prof. M. Nagielskiego Liczebność i organizacja gwardii przybocznej i komputowej za ostatniego Wazy : 1648-1668. Wspaniała sprawa dla maniaka XVII-wiecznej wojskowości, samo się czyta właściwie

[q-bazz]

Właśnie skończyłem czytać książkę J. Wyrozumskiego - "Kazimierz Wielki". Jak już wcześniej napomniałem jest to publikacja wcale niezła. Teraz mam pytanie, co panowie czytacie właśnie o Sasach?

[Tofik]

Za 10 czy 15 lat uznasz za gruby błąd że tyle czasu zmarnowałeś na lekturę książek, które niczego Ci w życiu nie dadzą (obym się mylił)

Być może, niemniej to chyba ciekawsze od czytania po raz 63. rozdziału w podręczniku do biologii o układzie moczowym.

Skończyłem Brodeckiego - fajna książeczka, dotychczas nic nie wiedziałem na ten temat. Układ HBeka (poza kilkoma niedociągnięciami) moim zdaniem absolutnie idealny.

Czas na naprawdę ciekawe lektury - L. Podhorodecki, Wielki hetman Rzeczypospolitej. Opowieść o Stanisławie Żółkiewskim.

[q-bazz]

Wypożyczyłem właśnie książkę Jerzego Skowronka pt. "Książę Józef Poniatowski" - chwyciłem w zasadzie jako pierwszą lepszą w bibliotece. Co o niej sądzicie? A do tego drugi tom "Lalki" B. Prusa - łatwo się czyta.

[Tofik]

Co o niej sądzicie?

Skowronek [...] dał [...] świetnie napisaną, oryginalną biografię księcia Poniatowskiego (1984 r.). W czasach otwierających się rosyjskich archiwów przedwczesna śmierć [1996 r.] Jerzego Skowronka, wyjątkowo wytrwałego w zbieraniu źródeł i zorientowanego w międzynarodowych aspektach epoki, zdaje się jeszcze dotkliwsza.

A. Nieuważny, "My z Napoleonem", Wrocław 1999, s. 275

Skończyłem "Hołd pruski" - cóż powiedzieć, książka dobra, masa faktów, całkowicie nietrafne opinie (krytyka polskiej polityki pruskiej po Starym, nazywanie Starego władcą wybitnym, mimo tego, że Bogucka sama dostarcza dowody na to, że inkorporacja w 1525 r. była najbardziej możliwa w całych dziejach polskich).

Dorzucam Michała Walecznego D. Bieńkowskiej.

[P@blo]

Odkurzyłem książki ze strychu i od dzisiaj zaczynam punkt "SS-czarna gwardia Hitlera" autorswa Karola Grunberga czy ktoś to juz przerabiał?Ciekawi mnie też pozycja Burckhardta:"Moja misja w Gdansku 1937-1939"

[Tofik]

Biografia Żółkiewskiego pióra Podhorodeckiego jest odzwierciedleniem poglądów tego autora na najważniejsze postacie tamtych czasów: krytyka Zygmunta III, choć bez przesady; pochwały Zamoyskiego, choć bez przesady; ciągłe pochwały Żółkiewskiego (z małymi wyjątkami). Takich typowych błędów merytorycznych jest całkiem dużo (przez co książka zbliża się poziomem do Wiednia 1683), np.:

- autor twierdzi, że Zborowski Samuel cały czas wichrzył przeciwko Batoremu - otóż nie, bo po co szedł na wojnę moskiewską? Nic wówczas nie słychać o jego wichrzeniu,

- szacuje straty polskie pod Byczyną na 1 tys., a Maksymiliana - na 3 tys. Ciekawym z jakiego źródła korzystał, jako, że Niemcy i Polacy walczyli po obydwu stronach, a ofiary rozpoznawano głównie po sposobie ostrzyżenia, to oszacowanie strat nie jest tak proste,

- w pewnej części książki pisze, że Zamoyski zmarł 3 marca,

- Podhorodecki pisze, jakoby Żółkiewski i król sprzeciwili się Chodkiewiczowemu planowi pościgu rokoszan po bitwie guzowskiej. Nie wiem z jakiego źródła korzystał Podhorodecki, ale z listu Chodkiewicza do Janusza Radziwiłła (zapewne z roku 1608, bez miejscowości, nawet tytuł jest błędny, bo brzmi, iż list kieruje się do rąk księcia Krzysztofa [zapewne syna Pioruna], ale nie ma innej możliwości jak wysłanie listu do Janusza) wynika, że to Żółkiewski radził Chodkiewiczowi ruszyć za pobitymi litewskimi rokoszanami,

- pisze, że bojarów przyciągały polskie swobody - jak wynika ze słów Maskiewicza, bojarstwo uznawało polski ustrój za "swawole" i uznawali, że ich los zależy tylko od gosudara...

- pomysł osadzenia na tronie moskiewskim Władysława zrodził się jeszcze za życia Dymitra I (!) - a jakieś podstawy ku temu twierdzeniu?

Do tego dochodzą zwyczajne opinie, z którymi się nie zgadzam (choć IMHO mają w sobie coś z błędów merytorycznych) jak:

- powszechnie powtarzane frazesy o królu (fanatyk, nieme monstrum, pies jezuitów itd.),

- twierdzenie, iż w 1609 r. wojna z Rosją była zgubna - jeśli już to bardziej dla Rosji, bo ta była w gorszej sytuacji od naszej,

- Podhorodecki zakłada, że plan wojny Żółkiewskiego AD 1609 był najwłaściwszy - otóż nie, bo opierał się na idei unii, a ta była niemożliwa do zrealizowania. Realizując plan sapieżyński Zygmunt udowadniał też szlachcie, że nie chodzi mu tylko o samego siebie,

- krytyka królewskiej polityki moskiewskiej (jeszcze ujdzie, ale i tak się nie zgadzam) i pruskiej (to już nie ujdzie, bo co mógł zrobić?).

Ech, w zasadzie to nie wiem czy tą książeczkę można nazwać dobrą, nie wiem czy dorasta do pięt BKD - ówce o Zamoyskim (choć ta nic nie wnosi do tematu, ale nie taki był cel tej serii)... Osobiście bardziej sobie cenię obszerniejszą, dokładniejszą i bardziej krytyczną wobec hetmana biografię autorstwa Jerzego Besali (nieidealna w ogóle, idealna w porównaniu z Podhorodeckim).

K. Olejnik, Cedynia, Niemcza, Głogów, Krzyszków

[Tofik]

Obydwie książki dziś przeczytane.

Zaletą książki Bieńkowskiej są spoko ilustracje, podjęcie nieznanego tematu, całkiem fajne opisanie go, skorzystanie z pozycji w większości obcojęzycznych (tyle, że cała bibliografia liczy zaledwie 14 pozycji, choć może bardziej po prostu z małego zainteresowania tym tematem wśród historyków?). Niewątpliwą wadą jest niemal całkowite pominięcie aspektów wojskowych (+ za rysunki żołnierzy, ale to nie wszystko), brak jakichkolwiek opisów funkcjonowania armii Walecznego, zasad rekrutacyjnych itd. Opisy przebiegów bitew są mało szczegółowe - opisanie Buzau na zasadzie: "wojska przyszły na pole bitwy, Polacy rozpoczęli ostrzał, ruszyli do ataku i wygrali, Michał stracił wielu ludzi" woła o pomstę do nieba! Nawet Cutrea de Argesz została szerzej opisana. Dałbym słabą 4.

Co do Olejnika mam bardziej pozytywne wrażenia, co nieco dowiedziałem się na temat stosunków polsko niemieckich 963-1157. Przyjemny styl, autor nie jest bezkrytyczny wobec polskich działań.

L. Podhorodecki, Wazowie w Polsce i S. Kuczyński, Król Jagiełło.

[Bryśka]

Imre Kertesz "Los utracony"

S Strauss-marko" Czysta krew"

Antologia pamięci 1939-1945

Eric Pleasants "Bękart Hitlera"

W międzyczasie po raz 3 "Pan Tadeusz"

[Tofik]

Kuczyński przeczytany. Całkowicie zgadzam się z poglądem Jadwigi Krzyżaniakowej i Jerzego Ochmańskiego, że Kuczyński miał zdolności do przesady i dowolności. Chwalca Jagiełły jakich mało - potrafi wszelkie zasługi przypisać Władysławowi, absolutny brak krytyki władcy, zawsze znajdzie powód do wytłumaczenia go (czasami przekonująco jak np. w kwestii zabójstwa Kiejstuta, czasami nie do końca). Czasami odnoszę wrażenie, że Kuczyński to taki polski odpowiednik Ivinskisa - wychwala swojego, mało zostawia dla obcego. Ogólnie rzecz biorąc, książka niezła, ale nie jest to stricte biografia, tylko wybranie kilku zagadnień z życia Litwina (związki małżeńskie, cechy, dowodzenie wojskiem, politykowanie i chyba coś tam jeszcze). Kilka uwag by się znalazło:

- s. 13: wg autora Witold został litewskim bohaterem niejako z konieczności. Po prostu w tamtych czasach nikogo lepiej nadającego się nie było (Zygmunt Kiejstutowicz, Świrdygiełło, Jagiełło i inni). Otóż, IMHO Kuczyński się myli, bo przecież Witold w gruncie rzeczy walczył o zachowanie odrębności i zależności Litwy - nie wierzę, że na poważnie myślał o przyjęciu zwierzchnictwa krzyżackiego. Nie wierzę w to, że zakon mógł to zwierzchnictwo utrzymać,

- s. 111: mamy ciąg dalszy antypanegiryku o Witku - mianowicie, że nie miał zdolności dowódczych, co Kuczyński podpiera następującymi argumentami:

a) Worskla - bez wątpienia wielka klęska,

b) wojny z Jagiełłą - tak, ale przecież chyba Witold co najmniej kilka grodów zdobył,

c) Grunwald - to, czy Litwini i Rusini zaczęli uciekać świadomie czy nie, nie zostało ustalone,

d) wojna 1406 - 1408 i niezdobycie Pskowa oraz Nowogrodu - no tak, ale w wojsku litewskim było chyba jeszcze mniej piechoty niż zazwyczaj w polskim, Psków i Nowogród to też nie było parę chat otoczonych palisadą zbudowaną ze spróchniałych dech. Poza tym Witold sprawował przez kilka lat kontrolę nad tymi miastami i nie ulega wątpliwości, że przyczynił się do tego, że za czasów jego panowania WKL osiągnęło największy zasięg terytorialny.

Kuczyński dodaje, że nie zdobył korony czeskiej - no tak, ale nie wiadomo czy był to poważny plan czy raczej blef (coś jak zażądanie korony carskiej dla siebie przez Zygmunta III) uzgodniony z Jagiełłą, mający sprawdzić jakie są w Czechach szanse na prawdziwe rządy,

- s. 120: Kuczyński podaje tutaj dane odnośnie sił obydwu stron w bitwie grunwaldzkiej (IMHO strona krzyżacka trochę zawyżona, ale niech już tak będzie, bo nie ma do tego czym podeprzeć) i pisze, że szanse były wyrównane, bo Krzyżacy posiadali "więcej pancerzy i lepszą broń". Otóż, Polacy byli uzbrojeni podobnie jak Krzyżacy, a reszta była tylko lżej uzbrojona. Czy znaczy, że gorzej? Przykład tatarski pokazuje, że lekka jazda nie znaczy "jazda gorsza od ciężkiej",

- s. 123: na naradzie w Brześciu król o wszystkim decydował, Trąba i Witold mieli głos doradczy. I znów, mamy tutaj do czynienia ze zbytnim zawyżaniem pozycji i roli Jagiełły. Przede wszystkim, Trąba, owszem, mógł mieć głos doradczy, ale nie był bezwolnym słuchaczem, ale Witold? Ich pozycja była w tym przypadku raczej równa,

- s. 129 - 130: Krzyżacy przybyli na pola grunwaldzkie najpóźniej 14 lipca - tego już się nie da obronić. 13 lipca bowiem wojska Jagiełły i Witolda spaliły Dąbrówno, o tym fakcie wielki mistrz mógł się dowiedzieć najpóźniej 14 lipca. Uwzględniając ogromne zaskoczenie, całkowitą dezorientację krzyżackiego dowództwa (po 'incydencie' kurzętnickim Ulryk nie wiedział gdzie podąża i gdzie jest Władysław), przygotowania do wymarszu (zorganizowane mocno naprędce) i dużą odległość między Lubawą (miejscem stacjonowania wojsk krzyżackich) a Stębarkiem (ok. 40 km - spod Kurzętnika do Wysokiej, odległość podobna, wojska Jagiełły musiały taką drogę przebyć zapewne w ciągu całego, co najmniej większości, dnia) należy powiedzieć, że pod Grunwaldem von Jungingen pojawił się najwyżej kilka godzin przed Jagiełłą. Nie ma więc mowy o żadnych dołkach itd. (zwłaszcza, że podstawa źródłowa tego poglądu jest słaba),

- s. 132: autor wspomina o udziale piechoty w bitwie. Pisałem już o tym na forum, nie chce mi się powtarzać,

- s. 140: winą za brak kasy obwinia przywileje Ludwika. O tym też pisałem - przywilej koszycki "uregularniał" wpłaty,

- s. 141: przed pokojem toruńskim 1411 zakon nigdy nie zwracał Koronie ziem. A pokój kaliski 1343 to niby co?

Tyle tego paplarstwa, chyba starczy

Wydanie specjalne Polityki 2/2008 - o odzyskaniu niepodległości

[Kadrinazi]

Krzysztof Varga 'Gulasz z turula' - wspaniały obraz wspołczesnych Węgier, autorskie 'wadzenie z madziarskością'