Zbaraż 1649

[Roman Różyński]

ewentualnie jakas wataha mogla byc ,,na zarobkach,, ,wiem fakty wspolnych z tatarami napadow na miasta ukrainne moskiewski ,choc stosunki kalmykow i tatarow-muzulman sa wrogie ogolem byli..

Podejrzewam że ci Kałmucy co przyszli to razem właśnie z Orakami którzy u nich byli "na załodze". Ta "załoga" może świadczyć o tym że Kałmucy w tym czasie byli podporządkowani chanowi a ich wierności pilnowano. W tym czasie także kraj Czerkiesów uznawał zwierzchność chana, tam także stacjonowało nieco Nahajów -a konkretnie Szajdaków.

Bardziej zagadkowo wygląda dla mnie obecność pod Zbarażem Tatarów astrachańskich, którzy zasadniczo od wielu lat uznawali zwierzchność Moskwy

Ich obecność zapewne była związana ze wzrostem prestiżu chana po sukcesach w 1648 roku

Edytowane 28 Czerwiec 2014 przez Roman Różyński

[danil]

,,che vi portassero 1’avviso non meno della presenza del Rè, che del perdono, che concedeva à tutti, eccetto, che al Chimilinski, purche volontariam[en]te tornassero alia pristina dovuta ubbidienza. In quell’ istesso giorno era giunto al campo di S. M. il S-r Skrzetunoski[,] Ruteno scismatico[,] che s’era trovato nelle strettezze dell’ assedio frà gl’altri nostri, e passo tra nemici con giudiciosa stratagemma.,,-czyli wg.Torresa Skrzetuski -rusin-shyzmat ?

jakis inni zrodla jest po nim?

,, 7. Obóz kozacki od naszego stoi jaką z działa, ale nie za więcej(?), ale szań ce bliżej

kozackie; i naczęszy z naszemi biją się i podpadają pułki swawolne jako Bracławski,

Podniestrski, Przyłucki, Zadnieprski i Baturyński.

8. Miasto w obronie dobrej, do którego kilka razy naganiali do szturmu, ale się

już czerni uprzykrzyło; i regestrowi nigdy nie idą bić się, tylko czerń nagania ją; a już

dali pokój i do miasta szturmów, bo nic nie mogą poradzić, w tym tylko nadyieje mają,

że wymorzą głodem.

9. Ucieka ich niemało, jak po żywność który jedzie, to się nie wróci,,

czyli jak mozna baczyc z tego Chmiel swiadomie chronil glowne kadry dla ewentualnego w dalszem boju z glownymi silami polskimi..

,,przy krolu wojska o[śmn]aśćie

tysięcy, jeszcze wołyńców nie masz ksdzie Domi nika tysięc styrysta ludzi ,,- czyli wychodzi ok.19400 w ogole(?)

[danil]

Podejrzewam że ci Kałmucy co przyszli to razem właśnie z Orakami którzy u nich byli "na załodze". Ta "załoga" może świadczyć o tym że Kałmucy w tym czasie byli podporządkowani chanowi a ich wierności pilnowano

watpliwe bardzo,zeby Kalmykowie wyznali zwierchnosc Chana ,przynajmnie czegos podobnego nie czytalem..Wyznawali zwierchnosc Kremla ,choc i Krym nie raz robil sproby zaskarbic ich przyjazn..Kalmyki byli silni ,wlasnie oni wyparli Nogajow z obszaru od Wolgi prawie do Donu w 1620-30 latach..W 1640-ch Nogaje w rozpaczu zwraczali wg.zrodel prosby nawet do Zaporozcow,gdyby ci zastopowali Kalmykow i pomogli ich pobic..Krym po-prostu nie mial sily i srodkow ,zeby wziac Kalmykow pod swoj kontrol..Naodwrot Kalmyki prowadzili agressywna lupiezska polytyka wobec Chanatu ze Wschodu..

[Roman Różyński]

jakis inni zrodla jest po nim?

Najlepszym źródłem o Skrzetuskim jest list Kuszewicza:

patrz: Żereła z Historii Ukrainy -Rusy , t. V, s.19:

http://chomikuj.pl/r...,1706943080.pdf

czyli jak mozna baczyc z tego Chmiel swiadomie chronil glowne kadry dla ewentualnego w dalszem boju z glownymi silami polskimi..

Tylko że dotyczy to czasu po najbardziej krwawych walkach, nie ma bowiem wątpliwości że najbardziej dotkliwe straty ponieśli Kozacy do 13 lipca a zwłaszcza 13 lipca kiedy ponieśli największe straty, późniejsze szturmy prowadzone zza osłon czy nocą były dla atakujących znacznie mniej krwawe

Krym po-prostu nie mial sily i srodkow ,zeby wziac Kalmykow pod swoj kontrol.

Załoga Oraków u Kałmuków przed wyprawą 1649 roku zdaje się świadczyć o czymś innym, przynajmniej w latach bezpośrednio poprzedzających rebelię Chmielnickiego. Podejrzewam że zostawienie załogi u Kałmuków mogło być związane z wyprawą chana Islama Gereja na początku swych rządów w trakcie której zhołdował kraj Czerkiesów

Edytowane 28 Czerwiec 2014 przez Roman Różyński

[danil]

mnie ciekawe zawsze bylo ze strategicznego punktu widzenia czym kierowal sie sztab polski ? (ze Zbarazem) jaka glowna misja powinna byc u ego garnizonu? ja tak rozumiem-zkuwac glowne sily kozakow i ordy do czasu kompletnej mobilizacji sil polskich (czyli wygrac czas )? czy glowne w tym,zeby wrog nie poszedl dalej na Zachod ,z obawy ze za plecami dosc silne ugrupowanie zbarazscszan? moze wlasnie dlatego tak wielu jazdy jak dla obrony..zeby w przypadku minienia Zbarazu uderzyc z tylu? w czym polegal ich glowny umysl i plan? i czy nie lepiej by bylo nie dzielic sily,a zebrac w jedyn kulak ,wtedy pod Zborowom bylo by ok .30 000 zolnierza(razem z zbarazskim ugrupowaniem) -czyli jak pod Chocimem w 1621 czy pod Pilawcami ..

[danil]

Załoga Oraków u Kałmuków przed wyprawą 1649 roku zdaje się świadczyć o czymś innym, przynajmniej w latach bezpośrednio poprzedzających rebelię Chmielnickiego.

to jakies opracowanie czy zrodla? w ogole tematem kalmykow ciekawiem sie dawno,choc bez fanatyzmu..

[Roman Różyński]

jeszcze wołyńców nie masz ksdzie Domi nika tysięc styrysta ludzi ,,- czyli wychodzi ok.19400 w ogole(?)

Trudno powiedzieć, kojarzę że niektóre źródła podawały okrągło 20 000, zapewne jest to jednak stan etatowy, stan etatowy wojska zbaraskiego to 13 000, warto też wiedzieć o wojskach które nie zdąrzyły nawet pod Zborów.Tych 1400 ludzi Zasławskiego nie zdążyło pod Zborów, była tylko część sił tegoż księcia -500 lub 700 ludzi z Koryckim, Wołynianie z kolei wzięli udział w boju

Słowem : Polska miała odpowiedni potencjał by zrobić coś podobnego do Beresteczka już w 1649 roku ale zapobiegła temu idiotyczna polityka króla i kanclerza w wyniku której część wojska zwinięto na wiosnę 1649 roku a pozostałych sił do końca kampanii nie zdołano skoncentrować

Za późno wyszły też wici na pospolite ruszenie.

Natomiast Zbaraż wynikł niejako prztypadkowo, Jan Kazimierz kazał Firlejowi trzymać się pod Konstantynowem, tym samym gdzie Wiśiowiecki rok wcześniej przeczesał siły Krzywonosa

Edytowane 28 Czerwiec 2014 przez Roman Różyński

[Roman Różyński]

Załoga Oraków u Kałmuków przed wyprawą 1649 roku zdaje się świadczyć o czymś innym, przynajmniej w latach bezpośrednio poprzedzających rebelię Chmielnickiego.

to jakies opracowanie czy zrodla? w ogole tematem kalmykow ciekawiem sie dawno,choc bez fanatyzmu..

Źródło: "Potęga wszystka z Krymu , Nahaj, Białogrodźców , Oczakowców i Dobruczan", jest w aneksach w mojej książce

Edytowane 28 Czerwiec 2014 przez Roman Różyński

[danil]

gdzie Wiśiowiecki rok wcześniej przeczesał siły Krzywonosa

no to nieco ,,mocno,, mowiono heroizowane ))Krzywonos spracowal moze nie najlepsze,ale i nie najgorsze..Slucz zforsowali,umocnili sie na ,,polskim,, brzegu, sam ks.Dominik wyznaje ze situacja nie byla latwa i musiali uchodzic. Pole zostalo sie (z roznych przyczyn)za Kozakami..Tutak cos podobne za Szklowem -moskale poniesli wieksze straty,ale i zastopowac ich nie zmogli..

[Roman Różyński]

gdzie Wiśiowiecki rok wcześniej przeczesał siły Krzywonosa

no to nieco ,,mocno,, mowiono heroizowane ))Krzywonos spracowal moze nie najlepsze,ale i nie najgorsze..Slucz zforsowali,umocnili sie na ,,polskim,, brzegu, sam ks.Dominik wyznaje ze situacja nie byla latwa i musiali uchodzic. Pole zostalo sie (z roznych przyczyn)za Kozakami..Tutak cos podobne za Szklowem -moskale poniesli wieksze straty,ale i zastopowac ich nie zmogli..

Nie napisałem rozgromił tylko przeczesał, bo straty kozackie miały być pokaźne, nie jest też prawdą że Polacy nie mogli powtsrzymać Krzywonosa, mieli natomiast wątpliwości czy zdołąją zatrzymać go gdy dołączy doń Chmielnicki ,

Edytowane 28 Czerwiec 2014 przez Roman Różyński

[danil]

Źródło: "Potęga wszystka z Krymu , Nahaj, Białogrodźców , Oczakowców i Dobruczan", jest w aneksach w mojej książce

niestety nie mam samej ksiazki ,poniewaz inne panstwo..Ale ten przyklad z Doncami (dosc watpliwy) musi budzic pewna ostroznosc ..mozemo tylko mac wersji..nawet z samim garnizonem majemo problem,a tutaj kalmykowie))..Kochowski pisze pro sproby Chmiela zawerbowac Niemcow ze Zbarazu i zaskarbic ich przyjazn, wg.innych dokum.w ogole nie jasnie z tymui Niemcami..sam czort noge zlamaje..

[danil]

Nie napisałem rozgromił tylko przeczesał, bo straty kozackie miały być pokaźne, nie jest też prawdą że Polacy nie mogli powtsrzymać Krzywonosa, mieli natomiast wątpliwości czy zdołąją zatrzymać go gdy dołączy doń Chmielnicki ,

tak ale straty nie jedyny kriterium suksesu , co do ich liczby to trudno ich ustalic poniewaz pod Kicholmem czy Lubieszowem Polacy po bitwie miali spokoj i mogli mniej-wiecej porachowac trupy,ustalic plus-minus ich liczba...Situacja pod Konstantynowym byla wprost inna..mam podejrzenie ze to rachowano ,,na oko,, i z optymistycznego punktu widzienia)))yuz sam fakt nie-pobicia Krywonosa to jesli nie porazka,to przynajmnie nie-powodzenie ze strategicznego punktu..poniewaz Krywonos mial 16-20 tys. wlasnie kozackiego zaprawienego materialu,ich eliminacja mogla by zmienic plany Chmielnickiego w przedzien Pilawcow..

[danil]

situacja na wshodnich kresach Chanatu byla akurat taka w przeddzien powstania 1648 r.-,,wolne pole dla dzialan dla tatarow stalo waskim i z innej strony (nie tylko moskiewskiej) -w koncu stycznia 1645 Kalmykowie zrobili pochod na Don.wg.Kozakow ich(Kalmykow) bylo 30 tys.,wg.poslow z Krymu Kalmykow razem z astrachanskimi Tatarami bylo nieco wiecej 20 000 ludzi,ale i tej liczby Kalmykow wystarczylo,zeby Nogaje z Urmametewych ulusow w panice uciekli do Dniepra i Perekopu .Kalmykowie zastopowali swoj pochod,dlatego ze ich,, otoczyli wielki sniega,i mroz,, a takze brak karmu dla koni..,,wielka trwoga,, powstala i w samim Krymu ,podejrzewano w organizacji pochodu rzad moskiewski ,,

fragment z fundamentalnej ksiazki ,,Borba Moskowskogo gosudarstwa s tatarami w 17 wieku,, autor Nowoselski..1954r.

[Roman Różyński]

To ciekawe , czy ta praca jest gdzieś on-line ?

Przy okazji-najazd o którym wspominasz odbył się w styczniu 1645 roku.

Warto zatem wiedzieć że w grudniu 1644 roku chan Islam Gerej wyprawił się do kraju Czerkiesów gdzie zabawił całą zimę i wracał stamtąd ze swym wojskiem wiosną. Właśnie wtedy mógł on zostawić część Oraków na koczowiskach Kałmuków.

Mógł to także zrobić zimą 1645/1646 przy okazji najazdu na Moskwę.

Wreszcie chan wyprawił na wiosnę 1646 odsiecz pod Azow która miała pobić Kozaków.

W każdym razie po styczniu 1645 a przed 1648 rokiem istaniały 3 okazje do zostawienia "załogi" u Kałmuków

Edytowane 29 Czerwiec 2014 przez Roman Różyński

[danil]

Przy okazji-najazd o którym wspominasz odbył się w styczniu 1645 roku.

napisalem 5 zamiast 8 -czyli trzeba 1648..akkurat przed powstaniem wychodzi..

,,Borba ..,, str.394 .

do tego byl nieudany pochod wiadomego w dalszem Karacz-murzy w 1647 w Julu na moskali..Murza wrocil i opowiadal,ze bardzo wielu teraz miast, fortec,ludzi wojskowych i t.p. i duze trudno przebic sie,jak bylo kiedys..