Wolna elekcja czy dziedziczenie tronu?

[{*_*} elta]

Czy Waszym zdaniem wolna elekcja była lepszym sposobem wyboru króla czy obstajecie za dziedziczeniem tronu?

Członek dynastii mógł mieć nie po kolei w główce, ale i tak dziedziczył tron, natomiast w wolnej elekcji przynajmniej było prawo wyboru władcy, ale i tak wady tego systemu przeważają.

[Jarpen Zigrin]

To zależy od kilku czynników np. jeśli dynastai jest dobra, znana, szanowana i dzięki niej kraj jest bezpieczny i się rozwija to należy to kontynułować jest jednak ryzyko, że się może ktoś wyrodzić i to wszystko obrócić w nic. Co do elekcji to jeśli wybierany jest kandydat przez mądrą szlachtę to wybierze mądego króla jak np. Batory, Sobieski, lecz jeśli szlachta jest zła i myśli tylko o sobie wybiera np. Sasów. Więc w obu przypadkach mamy plusy i minusy, wiec wg mnie odpowiedz jednoznaczna na to pytanie jest niemożliwa.

[Andrzej]

Moim zdaniem wolna elekcja, tylko w obrębie dynastii, zaś po jej wygaśnięciu sejm z senatem obierający nową ... I wogóle polskim podstawowym blędem był sposób przeprowadzania elekcji króla powinnien wybierac senat lub też przedstaiwciele sejmikow z senatem ... były take propozycje w XVI wieku ale Zygmunt August niezbyt chciał takiego systemu bo miał obejmować tez Litwę ... i do jego śmierci sposobu elekcji nie ustalono a potem wybrano najgorszy z możliwych. Ogólnie wolna elekcja tak ale odpowiednio zabezpieczona np: zakaz przyjmowania podarków od kandydatów ani tez nie dopuszczanie jak przedstawiciela osoby dopiero wracjącej z zagranicy, zakaz korospondencji na czas wyboru itp. Jak pisze dało się tak zrobic projekt był (ten egzekucjonistów wykluczal od elekcji biskupów z powodu podległości papieżowi - po tym biskupi zaczeli aby to nie wracoło przysięgac wierność także państwu polskieu) zabrakło woli ...

[airman]

Elekcja w Polsce była już od XIII wieku tylko niewiedziec czemu w szkołach uczy się dopiero o wolnej elekcji! Przecież już w Polsce piastów możni wybierali pomiędzy konkurującymi braćmi(Nie było zasady, że najstarszy syn obejmuje władze!)!

A co do pytania to odpowiedz na nie jest bardzo trudna! Wiadomo wszystko ma swoje plusy i minusy aczkolwiek wolna elekcja nie była dla nas pożyteczna z tej prostej przyczyny, że zaczeła się u nas za wcześnie! Musimy pamiętać, że w XVI w. u większości szlachty nie było jeszcze czegoś takiego jak świadomośc narodowa i nie wybierali władzy dobrego dla kraju tylko dobrego dla siebie!

[Jarpen Zigrin]

Wolna elekcja była dobra w XVI wieku, gdy szlachta była inteligentna i zamożna im później tym lepiej próby reform jak Jana Kazimierza, aby znieśc liberum veto a zamist tego ustanawiać prawa 2/3 głosów, podwyższenie podatków, elekcje vivente rege zamist wolnej elekcji, zwiększenie armii etc. Szlacha głupia, biedna i przekupna nie potrafiła tej wolnośc docenić i zaczęła się pajdokracja, w efekcie mieliśmy rozbiory Polski. Absolutna władza króla też nie była dobra tutaj przypadek Francji i rewolucja francuska, niemniej jednak jest większa szansa na trafienie mądrego, wykształconego władcę dziedzicznego niż trafienie na szlachtę, która oprze się pokusie wykorzystanie wszystkiego na swoją korzyśc nie licząc się z dobrem narodu.

[mer]

To zależy od kilku czynników np. jeśli dynastai jest dobra, znana, szanowana i dzięki niej kraj jest bezpieczny i się rozwija to należy to kontynułować jest jednak ryzyko, że się może ktoś wyrodzić i to wszystko obrócić w nic.

Znamy to juz z histori Rzymu - nie pamietam nazwy rodu, ktory 'dawal' dobrych wladcow, a jedynym rodzynkiem pozostal... Kaligula.

Mysle, ze oba systemy sa do niczego - dziedziczni mogli byc dobrzy, mogli byc zli. Podobnie z Wolna Elekcja - tutaj byly juz cyrki, kazdy glosowal, na kogo mu sie zywnie podobalo.

[Borata]

Za pierwsze elekcje uznaje się wybór władców z dynastii Piastów, ale nie od XIII wieku, ale prawie od samego początku: przecież to możni zdecydowali, że księciem zostanie Mieszko II, a nie Bezprym, który do tronu dochodził później siłą.

[Jarpen Zigrin]

Dlatego uważam, że najlepszy rozwiązaniem byłaby elekcja vivente rege.

[MaWro]

Moim zdaniem wolna elekcja,była dobra tylko w obrębie dynastii, zaś po jej wygaśnięciu sejm z senatem powinny obierać nową dynastie.

[Borata]

Jakoś nie jestem przekonany co do wolnej elekcji, nawet w obrębie dynastii. Wyboru powinien dokonywać Senat, jak parę osób już wcześniej pisało, albo jeszcze inaczej - Senat wraz z królem jeszcze za jego życia - taka modyfikacja vivente rege.

[aksu]

Uważam że jednak dziedziczność tronu przeważała nad wolną elekcją. Co prawda Rzeczpospolita mogła pochwalić się pierwszą realną demokrają w której udział w głosowaniu mogło brać udział ok 10% ludności to wybór ten nie zawsze okazywał się trafny. Zresztą sama szlachta przez kolejne elekcje wyrażała tęsknotę za silną dynastią: najpierw oddano niepisaną władzę Annie Jagiellonce, poźniej wybrano Zygmunta III Wazę w którym płynęła "zacna krew Jagiellonów". Kolejne elekcje Władysława IV i Jana Kazimierza obracały się w obrębie dynastii Wazów. Również Jan Sobieski liczył że jego syn Jakub władający Prusami lub którymś lennem tureckim odziedziczy po nim władzę.

Szlachta chciała zachować złotą wolność ale jednocześnie pragneła silnego władcy który uchroniłby ich przed wojnami i zapewniłby stabilizację.

[Lex87]

Za pierwsze elekcje uznaje się wybór władców z dynastii Piastów, ale nie od XIII wieku, ale prawie od samego początku: przecież to możni zdecydowali, że księciem zostanie Mieszko II, a nie Bezprym, który do tronu dochodził później siłą.

A co to za herezja ? Apropo Mieszka 2 desygnował go na władce jego ojciec Bolesław Chrobry ,a nie możni. To możni wybrali Bezpryma co zrobili bezprawnie i nie myl elekcji z wpływem i buntem możnych , bo to było bezprawie i nic nie miało z legitymizmem władzy wspólnego , bo jak Ty masz takie podejście do dziedziczności tronu to wg Ciebie nie istnieje dziedziczność tronu.Po za tym jak od tego momentu istniała elekcja to kto wybrał Kazimierza Odnowiciela , Bolesława Śmiałego lub Kazimierza Wielkiego? Nikt , władza do nich przynależała , przynależała do dynastii . Mógłbyś podać przykład Kazimierza Sprawiedliwego na tron krakowski ,ale też bezprawny. Pogwałcenie zasad testamentu Krzywoustego . Elekcja w Polsce ma miejsce od 1430-33 przez przywileje jedleńsko-krakowskie , wtedy przez akt prawny jest uświęcona i wtedy jest zgodna z prawem. Wybór od tego czasu należy do szlachty w obrębie dynastii Jagiellonów.

Po za tym elekcja to ustalone reguły i grono i stały ciąg ,a nie jakieś bezprawne precedensy typu swawola możnych lub bunty ludności.Popatrz sobie na wolną elekcje w Polsce i na wybór na cesarza Rzymskiego Świętego Narodu Niemieckiego.

I na dokładke jaki system prawny obowiązywał wtedy odnośnie władzy.Piastowie do Kazimierza Wielkiego - patrymonialna władza co oznacza , że władca traktuje swój kraj jak swoją własność , łacznie z ludnością , która nie ma nic do powiedzenia w tym możni , którzy czasami robili bezprawne bunty za które potem srogo odpowiadali - Miecław .

Ja jestem zwolennikiem monarchii konstytucyjnej , takiej jaka była w Anglii od 18 w. Anglia stawała się coraz potężniejsza i zawsze potężna , nie było wstrząsów , że nie ma władcy , jak wygaśnie dynastia to powoła sejm inną . Król ograniczony kontrasygnatą i nawet jak był jakiś nieudolny to nic poważniejszego z tego nie wynikało , bo miał małą władze.To moim zdaniem najlepszy system.

[Czesław Wapno]

Wolne elekcje były do bani... jeździł sobie biskup z wójtem, szlachta krzyczała kogo chce wybrać, jak oni(biskup z wójtem) usłyszeli taka była większość. A jak mieli kuślawe ucho? A jak źle usłyszeli? A co do tej Francji to rewolucja nie wybychła przez władcę(Determinizm w tym przypadku zawodzi).

[Harcerz]

Oba systemy maja swoje zalety i wady, ja przystaję za dziedziczeniem tronu. Sugerując się wydarzeniami w Rzeczypospolitej gdzie podczas wolnej elekcji dochodziło do przekupstwa. Państwa ościenne mogły w ten sposób ingerować w nasze sprawy wewnętrzne...

[szpek_chomik]

Nie można stwierdzić dokładnie jaki system jest najlepszy. To zależy od struktury społecznet, świadomości politycznej, wielkości państwa, kierunków polityki etc. itd. Jeśli chodzi o RP Szlachecką chyba niezły był system za Jagiellonów: tron był elekcyjny ale tylko w obrębie dynastii, natomiast wyboru dokonywała Rada Królewska (pełniąca funkcję regenta), czyli zamknięty krąg inteligentnych, wykształconych, świadomych politycznie ludzi Gdyby władca okazał się nieudolny zostałby zdominowany przez urzędników (Radę), natomiast wybitne czy bardziej energiczne osobistości potrafiłyby przejąć ster rządów w swoje ręce (Kazimierz Jagiellończyk za przykład ).

elekcja vivente rege

Ciekawostka: pierwszy taki przypadek w Polsce to koronacja Zygmunta Augusta