Nowinki z wykopalisk

[fodele]

Nekropolia Eleftherny, znaczącego kreteńskiego miasta z okresu geometrycznego i archaicznego, wciąż nie przestaje zaskakiwać archeologów. Nie tak dawno ogromną radość wzbudziło odkopanie grobu rodzinnego z VIII-VII w.p.n.e., należącego do starszego mężczyzny w wieku około 70 lat i trzech kobiet (najstarsza z nich miała około 35 lat, najmłodsza zmarła w wieku 18-20 lat). Osoby te było członkami tej samej bardzo zamożnej rodziny, zmarły w różnych okresach i pochowane zostały w wielkim wspólnym pitosie. Towarzyszyły im niezwykle cenne przedmioty osobiste pochowane wraz z nimi w formie darów grobowych. Mężczyzna zaopatrzony został w pełny rynsztunek przysługujący wojownikowi czasów homeryckich. Jeszcze kosztowniejsze przedmioty towarzyszyły pochowanym w pitosie kobietom: złota biżuteria, szklane i fajansowe pojemniki na wonności, buteleczki, biżuteria koraliki, skarabeusze...

Najbogaciej zaopatrzona została w pośmiertną drogę najmłodsza z kobiet. Niezamężna dziewczyna przyodziana została w wyjątkowo zdobne w złote naszywki (ponad 3 tys.!). szaty panny młodej To właśnie przy „oblubienicy Hadesa” odkryto ostatnie znalezisko, które zaparło archeologom dech w piersi. W grudce błota znaleziono naturalnej wielkości złote oko z charakterystyczną egipską niebieską otoczką. Do tej pory na Krecie (konkretnie w Knossos) odkryto tylko jeden podobny egzemplarz, ale dużo mniejszy i skromniej wykonany.

Odpowiedzialny za wykopaliska w Eleftherna prof. Nikos Stampolidis twierdzi, iż nie ma żadnych wątpliwości, że oko-wisiorek pochodzi z Egiptu. Sposób noszenia, w formie zawieszki, ma jego zdaniem świadczyć o mocnym zadomowieniu się egipskich wierzeń i religii w społeczeństwie Eleftherny przełomu VIII-VII w.p.n.e.

Z kraju faraonów pochodzi też inny przedmiot: duży paciorek z kryształu górskiego z wyrytym nań statkiem o kawdratowych żaglach, dokładnie takim jak te, które pływały w tym okresie po Nilu.

[fodele]

Być może największa świątynia kreteńska okresu starożytnego odkryta została w wyniku ostatnich archeologicznych badań powierzchniowych w okolicach Gournes (na wschód od Heraklionu w kierunku Hersonissos). Świątynia poświęcona bogini Artemidzie wybudowana została na szczycie wzgórza Kefala i miała rozmiary 52 m X 19,60 m. Wejście znajdowało się od strony południowej, jedynej pozwalającej na stosunkowo łatwe podejście na szczyt. Świątynia była tak wielka, że bezsprzecznie musiała być widoczna z dużej odległości zarówno z morza jak i z lądu. Zachowały się fundamenty jej ściany zachodniej.

O znaczeniu świątyni świadczą rozmiary ( z naciskiem na długość) i obecność bardzo solidnego ogrodzenia z półobrobionych bloków kamiennych, jak również usytuowanie pozwalające na podziwianie jej z daleka. Pauzaniasz wspomina o dwóch świątyniach na Krecie, w tym jednej poświęconej właśnie bliźniaczej siostrze Apollona, nie podaje niestety jej położenia geograficznego. Również Strabon pisze o świątyni Artemidy, bogini, która zawsze cieszyła się szczególną czcią w Hersonissos, gdzie znajdował się bardzo znany poświęcony jej ksoanon. Innym dowodem na istnienie na Krecie przybytku bogini łowów i patronki szczęśliwych narodzin jest pochodzący z początków II w.p.n.e. epigraf odkryty niedaleko Knossos.

Okolica Gournes bogata jest w starożytne zabytki. W pobliskim Amnissos, bezpośrednio nad morzem, znajdują się ruiny świątyni ojca Artemidy - Zeusa Thenata. Apollonios z Rodos twierdził, że to właśnie w tej miejscowości Artemida uwielbiała odpoczywać kapiąc się w pobliskiej rzeczce wraz z dwudziestoma amnisyjskimi nimfami (o czym wspomina również Kallimach). Trochę powyżej zwiedzać można przepiękną jaskinię Ejlajtyi - opiekunki porodów.

Zburzenie świątyni Artemidy nastąpiło w okolicach II w.p.n.e., najprawdopodobniej padła ona ofiarą przepychanek politycznych na wyspie. Być może zniszczeniu świątyni winni są Knosyjczycy, którzy w ten niecny sposób weszli w posiadanie wspomnianej kamiennej tablicy.

[P.S. Post jeden po drugim... ale na różne tematy. To chyba wolno, prawda? ]

Edytowane 25 Październik 2011 przez fodele

[gregski]

Wolno, wolno! Albinos się wypowiedział w tym względzie, czyli "Roma locuta causa finita".

Nic Ci nie odpisze bo nie mam zielonego pojęcia na temat nowinek z wykopalisk, natomiast czytam z ciekawością więc mam nadzieję, że brak odzewu nie zniechęci do dalszego pisania.

[fodele]

No to mi ulżyło! Zarówno względem piętrowych postów jak i ewentualnej "poczytności"

[fodele]

W Mikri Doksipara w prefekturze Evros (północno-wschodnia Grecja) w 2002 r. rozpoczęły się badania archeologiczne, w wyniku których odkryto kopiec grobowy zawierający cztery pochówki ciałopalne, pięć wozów i dwa pochówki koni. Zidentyfikowano też kwadratowe ołtarze pogrzebowe zbudowane z cegły, prochy i kości zwierząt ofiarnych, fragmenty ceramiki, przepięknie zdobione naczynia z brązu, bursztynową biżuterię, monety z brązu, przedmioty służące do pielęgnacji ciała i szklane buteleczki na pachnidła.

Pochówki datuje się na początek II wieku naszej ery, czyli na czasy Trajana i Hadriana.

Największe wrażenie zrobiło na archeologach pięć czterokołowych wozów, które złożone zostały wraz ze zwierzętami pociągowymi w płytkich dołach i na szczęście zachowały wiele oryginalnych elementów konstrukcji. Jest to unikalne odkrycie na terenie Grecji i uznano, że jako takie wymaga odpowiedniej ochrony i promocji. Toteż zdecydowano, że kopiec zostanie osłonięty i zadaszony. Wszystko to ma sprawić, że Doksipara udostępnione zostanie dla ruchu turystycznego stanowiąc kolejną atrakcję Tracji.

Oficjalna strona wykopalisk wraz z wieloma super fotografiami:

http://www.mikridoxipara-zoni.gr/mainMenu_english.html

[fodele]

Kolejny post agitująco-zachęcający miłych Forumowiczów do odwiedzenia Krety

W tym roku, niestety już bez wielkiego greckiego archeologa Gianniasa Sakellarakisa, kontynuowano bardzo obiecujące wykopaliska archeologiczne w kreteńskim Zominthos.

Badana tu osada minojska położona jest u stóp góry Psiloritis, na wysokości 1187 metrów n.p.m.

Miejsce to zamieszkałe było przez stosunkowo długi okres tj. od 1800 r.p.n.e. aż do czasów osmańskich. Szczytowy okres Zominthos przeżywało między 1700 a 1600 r.p.n.e. Odsłonięto tu wspaniały kompleks osady minojskiej, której ściany zachowały się aż do wysokości trzech metrów.

Zominthos położone było w lesie. Potwierdzają to badania paleobotaniczne, które udowodniły ponadto, że miejsce to bogate było w pszenicę, jęczmień, owies, oliwki, itp., a także zioła endemiczne np. diktamos. Rosło tu też dużo drzew, których wycinka wspomagała budowę floty minojskiej. Zominthos nie cierpiało z powodu braku wody pitnej, wręcz przeciwnie – spływało jej tu bardzo dużo z okolicznych źródeł.

Ponadto badania wykazały, że żyły tu wszystkie duże zwierzęta: owce, kozy, bydło, jelenie oraz wiele innych pomniejszych zwierząt. Jednym słowem było to ogromne centrum rolnicze i produkcyjne. Należy bowiem podkreślić znaczenie rzemieślnicze Zominthos. Istniał tu warsztat garncarski, prawdopodobnie warsztat obróbki metali i kryształu górskiego, z którego pozostało wiele odłamków. Kryształ górski jest materiałem ogólnie dostępnym na Psiloritis więc nie sprowadzano go z daleka.

Główny budynek, którego odsłonięta dotychczas powierzchnia wynosi 1350 m2, posiadał co najmniej trzy piętra i 50 pokoi. Jak twierdzą archeolodzy - jego rzeczywiste wymiary muszą być znacznie większe. Góra głównego budynku przeszła poważną katastrofę. Była jednak zamieszkana we wszystkich okresach: minojskiej, archaicznej, geometrycznej, klasycznej, hellenistycznej, rzymskiej, bizantyjskiej i czasach panowania tureckiego. Kompleks ten składa się z kilku apartamentów położonych wokół centralnego dziedzińca. Na północno-wschodnim narożniku znajduje się basen lustralny, ważnym element życia Minojczyków. W tym roku odkryto trzy kolejne pokoje o ścianach zdobionych freskami. Freski nie zostały jeszcze oczyszczone, nie można więc stwierdzić co przedstawiają. Zachowały się natomiast wyraźnie kolory takie jak niebieski, biały, czerwony i czarny.

Oprócz licznej ceramiki, znaleziono narzędzia i broń z brązu, biżuterię z brązu i kości, a także koraliki z kamieni półszlachetnych. Ponadto sporo naczyń rytualnych, takich jak rytony (jeden w kształcie świnki, a inne stożkowe), co wskazuje na religijny charakter budynku.

Znaleziono też dwie imponujące pieczęcie z okresu minojskiego o bardzo wysokiej jakości artystycznej, która świadczy o tym, iż osoby przebywające w budynku głównym z pewnością zajmowały ważne stanowiska w społeczeństwie minojskim.

Liczba monet rzymskich, kaganków i ceramiki odkrytej w budynku prowadzi do wniosku, że po I w.p.n.e. był on prawdopodobnie rodzajem zajazdu, w którym zatrzymywali się pielgrzymi zmierzający do świętej jaskini w Ideon Andron.

Naukowcy mają nadzieję na intensyfikację badań, które sprawią, że w ciągu 2-3 lat Zominthos będzie dostępne dla zwiedzających.

[fodele]

Na greckiej wysepce Astypalea odkryto wyjątkowe znalezisko: 2760 wyłącznie dziecięcych pochówków. Maluchy pochowano w naczyniach ceramicznych, tzw. pot burial. Nekropolia dziecięca znajdowała się na terenie dzisiejszej (i jednocześnie starożytnej) stolicy wysepki – Chory. Cmentarzysko było w ciągłym użyciu od czasów geometrycznych aż po okres rzymski. Świadczy o tym zniszczenie najgłębszych pokładów poprzez umieszczanie późniejszych pochówków warstwowo w tym samym miejscu.

Badania materiału szkieletowego, wykonane przez Instytut Antropologii Uniwersytetu w Londynie, przyniosły bardzo ciekawe rezultaty. Okazuje się, iż największy odsetek dzieci (około 77%) zmarło w okresie pomiędzy 37 a 42 tygodniem, czyli w momencie narodzin lub wkrótce potem. Aż 9% stanowiły embriony lub wcześniaki. Natomiast 14% to niemowlęta, które żyły zaledwie około 6 miesięcy. Znaleziono też 5 szkieletów dzieci, które przeżyły od jednego roku do trzech lat.

Duża liczba pochówków, długi okres korzystania z cmentarzyska oraz jego oddzielne od właściwej nekropolii położenie, prowadzi naukowców do wniosku, że mamy do czynienia z typowo dziecięcym cmentarzem lub świątynią cmentarną poświęconą Artemidzie lub Ejlajtyi. Na terenie Chory znaleziono bowiem dwie płyty z inskrypcjami dotyczącymi obydwu patronek porodów.

[secesjonista]

Mnie zastanawia, jak często zdarzają się znaleziska embrionów i jakie warunki muszą być spełnione by wreszcie: tak "miękka tkanka" mógł tak długo przetrwać?

[fodele]

Rzekomo te embriony i wcześniaki straciły życie między 24 a 37 tygodniem rozwoju. Tylko czy to coś zmienia w temacie "tkanki miekkiej" Może jakiś archeolog się wypowie...

[puella]

Trochę nie na temat, ale się podpytam...

Fodele, jedna sprawa mnie mocno kiedyś zaciekawiła, ale tak na dobrą sprawę na zaciekawieniu się skończyło- może teraz pomożesz wiedzę zdobyć.

Do rzeczy... W Tirynsie odkryto grób wojownika datowany na schyłkowy okres kultury mykeńskiej. Dla mnie, i pewno nie tylko, interesujące niezwykle jest jego uzbrojenie- po części z mykeńskich (bodajże włócznia), a po części z europejskich (hełm z brązu czy miecz typu Naue II) "klimatów". Ale nawet nie wiem, kto i kiedy do tego się dokopał- wiem tylko tyle, co napisałam.

Niezmiernie wdzięczna byłabym za info. (teorie) wszelkie w tej materii.

[fodele]

Trochę nie na temat, ale się podpytam...

Fodele, jedna sprawa mnie mocno kiedyś zaciekawiła, ale tak na dobrą sprawę na zaciekawieniu się skończyło- może teraz pomożesz wiedzę zdobyć.

Do rzeczy... W Tirynsie odkryto grób wojownika datowany na schyłkowy okres kultury mykeńskiej. Dla mnie, i pewno nie tylko, interesujące niezwykle jest jego uzbrojenie- po części z mykeńskich (bodajże włócznia), a po części z europejskich (hełm z brązu czy miecz typu Naue II) "klimatów". Ale nawet nie wiem, kto i kiedy do tego się dokopał- wiem tylko tyle, co napisałam.

Niezmiernie wdzięczna byłabym za info. (teorie) wszelkie w tej materii.

Znawcy pieją z zachwytu nad tym znaleziskiem:

Ale datowanie jest o wiele wcześniejsze, niż to przytaczane przez Ciebie. Ponadto wspominasz puello o mieczu typu Naue, sądzę więc, że chodzi raczej o militaria znalezione w tzw. grobie XXVIII w Tyrynsie.

Czyli:

http://www.flickr.com/photos/dandiffendale/sets/72157623612885804/detail/

Nie znalazłam informacji o tym kto i kiedy... W każdym razie po Schliemannie wykopaliska w Tyrynsie przejął Dorpfeld i Karo (1905). W roku 1926/27 miejscem tym zajmowali się Karo, Kunze i Muller. Najbardziej owocne były lata badań prowadzonych przez Greka N. Verdelisa. Od 1968 Tyrynsem zajmuje się Niemiecki Instytut Archeologiczny.

P.S. Doczytałam, że było to odkrycie wspomnianego Verdelisa, rok 1963.

Edytowane 2 Listopad 2011 przez fodele

[puella]

Fodele, dawno jakąś wzmiankę o tym czytałam, ale w głowie zaległo mi się przekonanie, ze to była końcówka mykeńskiej i że to miało być przy jednym wojowniku, bo jakaś z tego roić mi się zaczęły myśli na temat upadek tejże kultury, a raczej jej sprawców potencjalnych. ; )

Ale datowanie jest o wiele wcześniejsze, niż to przytaczane przez Ciebie. Ponadto wspominasz puello o mieczu typu Naue, sądzę więc, że chodzi raczej o militaria znalezione w tzw. grobie XXVIII w Tyrynsie."

O to mi fodele szło-sugeruję się wyposażeniem . Chyba ten hełm jest dekorowany w solarnym stylu? Jeszcze jakieś umbo widzę.

Dzięki bardzo-już teraz wiem, czego mam szukać, bo nawet nie wiedziałam, pod co to podpiąć.

No, a teraz napisz, nad czym tak się znawcy zachwycają-co to jest?

[fodele]

No, a teraz napisz, nad czym tak się znawcy zachwycają-co to jest?

Żeby czegoś bzdurnego nie napisać i nie męczyć się nad właściwym słownictwem, bo - jak wspominałam - wszystko co z militariami związane nie jest moją mocną stroną, podsyłam stronkę:

http://en.wikipedia.org/wiki/Dendra_panoply

Tak sama z siebie pamiętam tylko, iż to jedyna zbroja z tego okresu zachowana w nienaruszonym stanie, że waży z 15 kg, a obok gabloty jest monitor, na którym wyświetla się sposób zakładania tegoż ustrojstwa. Co widać poniżej:

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22784&subid=2&pubid=54728950

[fodele]

Podczas wykopalisk na cmentarzysku w Aksioupolis (Peonia) odkryto niezwykłe artefakty. Aż pięć gospodyń starożytnych zaopatrzonych zostało na pośmiertną drogę w wielkie garnki ceramiczne. Ich niezwykłość polega na tym, że są to naczynie będące prekursorem współczesnych szybkowarów!

Tylko jedno naczynie, pochodzące sprzed 2700 lat, zachowało się w na tyle dobrym stanie, że na jego podstawie można przywrócić dokładny obraz oryginału. Budowa szybkowaru jest imponująca: wysokość sięga 0,38 m, waga 14 kg (łącznie z brakującymi częściami ok. 15 kg), a jego pojemność to aż 20 litrów. Wnętrze stanowi naczynie o kształcie pitosa o okrągłym płaskim dnie. U góry garnek ma doklejony zewnętrzny „płaszcz” z dwoma rzędami otworów (4 na górze i 2 na dole), co umożliwiało cyrkulację powietrza podtrzymującą ogień. Dwa uchwyty łączą naczynie wewnętrzne i jego część zewnętrzną, pozwalając jednocześnie na umieszczenie całości na ognisku. „Szybkowar” z Aksioupolis uzupełnia nasze wyobrażenie o ówczesnej wiedzy rzemieślniczej i nawykach żywieniowych społeczeństwa.

[Tomasz N]

Wybacz, ale ja tak na to patrzę i czy to naczynie zewnętrzne naprawdę jest u góry, a nie na dole ?

Poza tym szybkowar jest urządzeniem nadciśnieniowym, trudnym do zrealizowania w ceramice.

Edytowane 12 Listopad 2011 przez Tomasz N