Przyczyny upadku Bizancjum

[Narya]

(Jeśli takowy temat istnieje to mnie poprawcie, bo ja w szukajce nie znalazłem takowego)

W innym temacie o najlepszej armii średniowiecza zastanowiłem się nad przyczynami upadku Bizancjum. Co takiego przyczyniło się do upadku cesarstwa wschodnio-rzymskiego?

Mi się wydaje, że główną przyczyną upadku była stale rosnąca biurokracja, która była scalona z wojskiem i systemem poborów (okręgi wojskowo-administracyjne w każdej prowincji), co miało swój oddźwięk pod Mantzikertem. Dalej konflikty na szczeblu rządu centralnego, stronnictw w stolicy, senacie, patriarcha. Nie jest prawdą, że basileusowie mieli absolutną władzę (formalnie mieli najwyższą władzę świecką i duchową), z powodu różnych frakcji politycznych, rodów, senatu oraz wynikające z tego sprzeczności które paraliżowały reakcje Konstantynopola na zmieniającą się sytuację w kraju i na granicach.

A jakie waszym zdaniem są najważniejsze przyczyny upadku cesarstwa rzymskiego?

[Fassr ad-Din]

Przede wszystkim zasadnicza przyczyną upadku Bizancjum było zaniechanie systemu temowego. Nie było skad rekrutowac żołnierzy. Basileusowie polegali na armiach najemniczych, które w obliczu przewagi wroga przechodzili na jego stronę. Co gorsza w kilku wypadkach salwowali sie ucieczką. Kolejnym czynnikiem była bezpardonowa walka o władzę wśród elit arystokratycznych przykładem jest tu wiek XI I w znacznym stopniu do tego dochodzi zdobycie Konstantynopola przez krzyzowców w 1204 roku.

[Narya]

Akurat tutaj się nie zgadzam. Uważam, że temy w późniejszym okresie Bizancjum były niewydolne, zwłaszcza Mantzikert uwidoczniła niewydolność tego systemu, którego nie zreformowano. Stąd uważam, że temy stały się przyczyną upadku tego państwa. Nie mniej oczywiście temy w wczesnym średniowieczu zwłaszcza za rządów Justyniana I czy Bazylego II (chociaż za tego drugiego było można odczuć tendencję schyłkową temów) był to sprawny system.

[Fassr ad-Din]

NWłaśnie z tego powodu, że tem nie reformowano stały sie one przeżytkiem tak jak powiedziałem. Oczywiście ciagłe najazdy wrogów zewnetrznych też skutecznie osłabiały armię bizantyjską. Z początku słowianie, arabowie, bułgarzy atakowali Oikumene, a pózniej już przyszła kolej na Turków. Jak długo można się opierać tak licznym wrogom? Napewno nie kilkaset lat. Każde imperium nawet najwspanialsze ma swój koniec.

[Narya]

Ale nie przesadzałbym z tymi inwazjami wrogów zewnętrznych. Kiedy Arabowie podbijali Syrię i Egipt (bizantyjski), to koptyści i Syryjczycy przyjmowali z wielkim entuzjazmem mahometan.

[Fassr ad-Din]

Przyjmowali bo po opłaceniu im podatków Arabowie na nich nie wywierali nacisków w sprawie zmiany wiary w odróżnieniu od władców bizantyjskich. Arabowie byli o wiele bardziej tolerancyjni niż basileusowie. Wiedzieli, ze na tym mogą tylko zarobić.

[Narya]

Tak, właśnie sobie dzięki tobie przypomniałem, że przecież basileusowie tępili ruchy heretyckie i schizmatyckie (monofizytów, arian itp), a Arabowie traktowali wszystkich chrześcijan na równi. Chyba też dlatego arianie czy monofizyci nie byli skłonni ufać krzyżowcom w okresie wypraw krzyżowych.. hm..

[Fassr ad-Din]

Pradoksem jest, że Arabowie cokolwiek innowiercy rozrózniali grupy chrzescijan, ich odłamy i kwestie sporne miedzy nimi sie toczace. Frankowie zas traktowali wszystkich na równi nie oszczedzajac nikogo

[Rezz112]

W tym okresie Konstantynopol był wyludniony i zrujnowany. Populacja miasta spadła tak drastycznie że było ono teraz niewiele więcej niż gromadą wiosek oddzielonych polami.

[prusak311]

Odnośnie Mantzikert, to nie była wynika niesprawnych temów, ale tego, że Konstantyn Dukas zmniejszył liczebność armii i opierała się ona głównie na najemnikach.

[gregski]

Tyle, że klęska pod Mantzikert wcale nie musiała nastąpić. 

Wniknęła ze złej taktyki oraz prawdopodobnej zdrady Andronika Dukasa.

[secesjonista]

W dniu 15.04.2009 o 1:33 PM, Rezz112 napisał:

 Populacja miasta spadła tak drastycznie że było ono teraz niewiele więcej niż gromadą wiosek oddzielonych polami.

 

Czy aby na pewno tak wyglądało wówczas to miasto?

 

Co do znaczenia: bitwy pod  Mantzikert, to Jacek Bonarek zauważa (w: "Bizancjum w dobie bitwy pod Mantzikert. Znaczenie zagrożenia seldżuckiego w polityce bizantyńskiej w XI wieku"), że nie tyle ta bitwa stała się "gwoździem do trumny" i przyczyną upadku cesarstwa, co walki i spory o tron, a Seldżucy zagarnęli Bizancjum niejako przypadkiem i przy okazji.

Może warto zwrócić uwagę na takie postacie, jak:  Roussel z Bailleul czy Michał Psellos?