Statki czasów nowożytnych

[Lu Tzy]

Witam,

Eee... raczej nie - z tego co wiem "langskipy" miały poszycie "na zakładkę".

pozdr

Twoj post mnie oswiedcil, tzn. blysly mi informacje przed laty zassane. Mea culpa, oczywiscie masz racje. To tylko mnie sie po...ylo.

[maxgall]

...aż nastał wiek XVII,

który przyniósł mała rewolucję w dziedzinie budownictwa okrętowego (małą, gdyż trwała mniej więcej pół wieku ).

Przyczyn tej „rewolucji” było kilka. Po pierwsze utworzenie pierwszych stałych państwowych flot wojennych (o czym wspominał Viss ). Po drugie zwiększenie skuteczności artylerii, co pociągnęło za sobą zmianę taktyki (szyk liniowy). No i wreszcie przełamanie monopolu Hiszpanii i Portugalii w handlu z koloniami i opanowanie nowych rynków przez Anglię, Holandię i Francję.

Dla szkutnictwa głównym następstwem tych czynników było stworzenie wyspecjalizowanych jednostek handlowych i wojennych.

Już na początku XVIIw. pojawiły się fluity, których głównymi cechami były duża ładowność, łatwość obsługi (dzięki czemu wymagały niewielkiej załogi) oraz możliwość odbywania długotrwałych rejsów.

Na okrętach wojennych zmniejszyła się ilość dział, zwiększając przy tym ich działomiar (kaliber), co wymusiło wzmocnienie konstrukcji kadłuba (tak aby mogły te ciężkie działa przenosić). Dodatkowo dla okrętów walczących w szyku liniowym konieczna stała się pewna standaryzacja uzbrojenia i właściwości żeglugowych. Stąd też pojawił się podział okrętów na klasy.

Oczywiście były też wyjątki (np. East Indiamany) które próbowały łączyć cechy statków handlowych oraz okrętów wojennych. Jednak te eksperymenty nie sprawdziły się w praktyce – mniejsza ładowność od statków handlowych, mniejsza prędkość i słabsze uzbrojenie (glównie wagomiar przenoszonych dział) od okrętów wojennych.

Po okresie przejściowym (1600-1650) pojawiło się wiele różnych typów statków/okrętów (oczywiście nie od razu) znanych z popularnych opowieści o piratach: fregaty, kecze, sloopy, barki, czy wreszcie szkunery i cała masa innych drobnoustrojów.

pozdr

[Lu Tzy]

Pytanie: kiedy pojawia sie kuter? Mam na mysli ten zaglowy, w zastosowaniu wojskowym?

[maxgall]

Pytanie: kiedy pojawia sie kuter? Mam na mysli ten zaglowy, w zastosowaniu wojskowym?

Coś mi się kojarzy połowa XVIII w. (1740?) i kuter celny.

pozdr

[Pancerny]

<br />...aż nastał wiek XVII, <br />który przyniósł mała rewolucję w dziedzinie budownictwa okrętowego (małą, gdyż trwała mniej więcej pół wieku <img src="style_emoticons/default/wink.gif" style="vertical-align:middle" emoid="" border="0" alt="wink.gif" /> ).<br />Przyczyn tej „rewolucji” było kilka. /><br />pozdr<br /><br />

<br /><br /><br />

To jakie okręty były najlepsze w I połowie XVII wieku, chodzi mi walory bojowe?

Jak wyglądał szyk liniowy okrętów?

[maxgall]

To jakie okręty były najlepsze w I połowie XVII wieku, chodzi mi walory bojowe?

To zależy: do czego były wykorzystywane, gdzie i ... od tego kto takie opinie obecnie wygłasza

A więc moim skromnym zdaniem:

- w bitwie: jak największe – czyli wielkie galeony powoli przekształcające się w trójpokładowce,

- do zadań patrolowych i kontroli żeglugi: pinki/pinasy – szybkość i zwrotność pozwalały na ucieczkę przed silniejszymi okrętami, a uzbrojenie i liczebność załogi były wystarczające do zatrzymania i przejęcia prawie każdego statku handlowego,

- do celów zwiadowczych i łączności: jacht (a dokładnie staten jacht),

- na Morzu Śródziemnym całkiem nieźle sprawowały się galery Kawalerów Maltańskich,

Tak więc – wybieraj Waść co Ci najbardziej pasuje

pozdr

[maxgall]

Jako ciekawostka, próba rekonstrukcji portu z połowy XVII w. - diorama przedstawiajaca redę portu Texel.

http://www.modellmarine.de/index.php?optio...icle&id=827

pozdr

[Pancerny]

Napisze ktoś, o walkach na morzu, jak walczono?

[widiowy7]

Napisze ktoś, o walkach na morzu, jak walczono?

Kotlecika znalazłem

Jak maxgall wczesniej napisał, zaczęto stosować w walce szyk liniowy. Czyli okręty szły jeden za drugim, w walce przeciwnicy szli obok siebie i strzelali.

Ztąd konieczność standaryzacji okrętów liniowych, aby miały w miarę podobne parametry morskie.

Ale oczywiście, liczyło się aby "liniowiec" miał jak najwiecej armat na burcie.

[maxgall]

Tak jakoś nie potrafię do końca tego kotlecika rozgryźć ...

Najpierw małe sprostowanie: trochę niefortunnie użyłem w poprzednich postach sformułowania szyk liniowy. Tak w zasadzie to chodzi o taktykę liniową, dla której szyk liniowy był tyko jednym z jej elementów.

Ale oczywiście, liczyło się aby "liniowiec" miał jak najwięcej armat na burcie.

W zasadzie od zawsze chodziło o to aby nasz okręt był jak najsilniej uzbrojony, posiadał jak najlepsze właściwości morskie, ale również o to aby był jak najtańszy.

Taki trójpokładowy okręt liniowy był horrendalnie drogi, tak w budowie jak i później w utrzymaniu. A wielkie bitwy, w których te olbrzymy mogły wykazać swe zalety, zdarzały się niezmiernie rzadko. Stąd nawet największe potęgi morskie miały jedynie po kilka sztuk tych ogromnie prestiżowych i bardzo kosztownych zabawek (które i tak większość czasu spędzały w portach) a większość zadań wykonywały mniejsze okręty.

Standaryzacja obejmowała z jednej strony te parametry które pozwalały sensownie zarządzać posiadanymi jednostkami i eliminowały niepotrzebne zakłócenia w trakcie trwania bitwy (np. okręty które nie potrafiły utrzymać się w szyku). Z drugiej strony standaryzacja uzbrojenia, wyposażenia, konstrukcji i wyszkolenia załóg powodowała spore uproszczenie logistyki dla rozrastających się flot wojennych. Oczywiście trzeba sobie zdawać sprawę że standaryzacja XVII czy XVIII wieczna bardzo odbiega od tego co obecnie rozumiemy pod tym terminem, a okręty czy nawet działa z jednej serii czasami bardzo się od siebie różniły.

pozdr

Edytowane 25 Sierpień 2011 przez maxgall

[gregski]

Owszem, na początku XVII w zaczął pojawiać się szyk liniowy a i zaczęła się standaryzacja ale to nie gwarantowało sukcesu.

Do bitwy na redzie Gdańska zwanej również Bitwą pod Oliwą Szwedzi stanęli w nowocześniejszym szyku liniowymi. Mieli mniej okrętów ale większych z większą siłą ognia (co prawda mniej dział ale wagomiar większy). Flota Rzeczypospolitej bardziej liczna ale z mniejsza silą ognia stanęła w szyku roju (a właściwie dwóch rojów). Zastosowała też przestarzałą taktykę abordażu (co było sensowne z uwagi na liczniejsze załogi.

Jak pokazuje ta historia mechaniczne stosowanie nowych taktyk nie zawsze prowadziło do sukcesu.

[krakus57]

13 godzin temu, gregski napisał:

 

Flota Rzeczypospolitej

  PT  Grzegorzu !  I  to TY  takie  głupstwa  piszesz ?

A  nie  czasem  Flota  Kaperska  Gdańska ( Hansa  - mówi Ci  to  coś  ). Na  marginesie  WISMAR  w roku 1629  pokazuje  dobitnie  KOMU  podlegały okręty .

 

pozdrawiam  MJR

 

[gregski]

Oczywiście masz rację. To byli gdańscy kaprowie. No ale Arend Dickman był jednak na służbie Zygmunta III Wazy i otrzymał rangę admirała.

Wszystko to takie niezbyt jednoznaczne.

Pytanie najważniejsze to kto wystawiał listy kaperskie? Gdańsk czy Król?

Przyznam, że tego nie wiem.

[secesjonista]

Flota jak się zdaje była królewska a nie gdańska. To król wydawał dyspozycje budowniczemu - Jakubowi Murreyowi, to z racji tego że była to flota królewska a nie miejska, musiała ona opuścić Gdańsk, gdy ten ogłosił neutralność. Inna sprawa, że władze musiały się na tą flotę dokładać, nie bez pewnego przymusu.

/por. P. Kroll "Dzieje polskiej floty w dobie nowożytnej", "Morza. Statki i Okręty", nr 3, 1998

[krakus57]

10 godzin temu, secesjonista napisał:

Flota jak się zdaje była królewska a nie gdańska. To król wydawał dyspozycje budowniczemu - Jakubowi Murreyowi, to z racji tego że była to flota królewska a nie miejska, musiała ona opuścić Gdańsk, gdy ten ogłosił neutralność. Inna sprawa, że władze musiały się na tą flotę dokładać, nie bez pewnego przymusu.

/por. P. Kroll "Dzieje polskiej floty w dobie nowożytnej", "Morza. Statki i Okręty", nr 3, 1998

 

"...się  zdaje ..." . W skrócie . Murray  został  dworzaninem królewskim  w  1601 r.  Znalazł  się  w  Gdańsku w  wyniku prześladowań  religijnych , takich jak on  Szkotów z  profesją  związaną  z  morzem   było  więcej (  osiedlili  się m.in  w  Danii , Holandii  , Rosji   zajmując z  czasem   wysokie  stanowiska  w  marynarkach) . Ułatwiło  mu  też  tę  drogę  odrzucenie  tzw  Konstytucji   Karnkowskiego oraz  potrzeby  "  dynastyczne "  Wazy . Warto przypomnieć ,że  CAŁA  tzw  flota RON już od  początku  opierała  się na  kaperstwie aż  do jej  likwidacji   w  1641 ( vide  Spiring  -  co  ciekawsze  również  emigrant  , na  dodatek  w  służbie  szwedzkiej  zanim przeszedł  do Władysława  IV ) i  przyszłe okręty   były przejmowane jako pryzy i  adaptowane  do  celów  wojennych , bądż  BUDOWANE  na  zamówienie PODSTAWIONYCH osób   z  grupy  kaprów (  finansowane  z  wspólnej kasy ) w ... GDAŃSKU .  Tam tylko były  stocznie  ( jedna  produkcyjna  Lastadia , druga  mniejsza  - remontowa  Brabancja   ) , wyłącznie  we  władaniu  ...Gdańska ( vide  Wiklerze  Gdańskie )  .  To ,że czasami  podnosiły tzw . Banderę  Królewską nie  stanowiło  o przynależności  jednostki -  wiedząc  kto  i jakie  wydawał  " Listy przepowiednie " , a na  dodatek  w  tym okresie  Szwedzi  BLOKOWALI  Gdańsk ,  co  powodowało straty  ekonomiczne  miasta .  Zresztą  cała  ta niby  flota dostała  szybko  w  cztery  litery od  Szwedów i  dopiero  pomoc holendrów  i duńczyków na  WNIOSEK  Gdańska  a  NIE RON   usunęła  blokadę  . Prześledzić  radzę też  Statuty Hansy oraz  politykę  Zygmunta III  w  stosunku  do próby  oparcia  się  na Habsburgach i  sprawa statutu tzw .Polskiej Floty  staje  się  jasna  .

 

PS . Jeżeli   flota  była " królewska " i  wedle Waści  cyt : ... musiała ona  opuścić  Gdańsk , gdy ten ogłosił neutralność ( kiedy  i  w  stosunku  do  kogo ? ) ..." to DLACZEGO  w  1628  stała  ona na  kotwicy  w  ....tymże  Gdańsku  oraz  czemu tenże  Gdańsk miał płacić  żołd  załogom przed  wyruszeniem  do Wismaru ?

 

 PT Grzegorzu

Listy  wystawiali  wszyscy  którzy  mogli takowe  wystawić . Tutaj :  Gdańsk - Rada  Miejska , RON - Hetmani  . Natomiast  nobilitację dla " zasłużonych " kaprów  ...król. Przy czym najwięcej takowych  wystawił  poprzednik  Zygmunta  -  Batory . Władysław IV  już takowych szans  nie  miał , tutaj bowiem  sejm  stawił opór .

Flota  RON  to  taki  sam  schemat  jak ...Lisowczycy .

 

Pozdrawiam   MJR

Edytowane 18 Marzec 2017 przez krakus57