Agresja Włoska w Etiopii

[Gnome]

Temat dotyczące agresji Włoskiej dokonanej na Etiopię (wtedy zwanej Abisynią) 3 października 1935 r., jakie skutki przyniosła w krótkiej jak i dłuższej perspektywie czasu?, jak zareagowały na nią inne państwa (należy przypomnieć, że oba kraje należały do Ligi Narodów), czy działania Ligi były dowodem, że większy może więcej?

[Jarpen Zigrin]

Cóż Liga Narodów poniosła porażkę w sprawie agresji włoskiej w Etiopii. Nikt nic nie zrobił dla Etiopii pewnie przykrą prawdą jest, że to była taka egzotyka, że postanowiono nic nie robić.

Mussolini miał powiedzieć:

„Gdyby Liga Narodów w czasie konfliktu etiopskiego rozszerzyła sankcje przeciwko Włochom na ropę naftową, byłbym zmuszony do odwrotu z Etiopii w ciągu ośmiu dni. Byłaby to dla mnie katastrofa nie do pomyślenia” .

[Gnome]

„Gdyby Liga Narodów w czasie konfliktu etiopskiego rozszerzyła sankcje przeciwko Włochom na ropę naftową, byłbym zmuszony do odwrotu z Etiopii w ciągu ośmiu dni. Byłaby to dla mnie katastrofa nie do pomyślenia” .

O tak to całe embargo bez uwzględnienia ropy naftowej było śmieszne.

Cóż Liga Narodów poniosła porażkę w sprawie agresji włoskiej w Etiopii. Nikt nic nie zrobił dla Etiopii pewnie przykrą prawdą jest, że to była taka egzotyka, że postanowiono nic nie robić.

No i nie można zapominać, że Włochy był członkiem stałym Rady Ligi, więc to tylko potwierdza smutną dewizę większy może więcej.

A na ile ta inwazja waszym zdaniem miała wpływ na to, że Mussolini zmienił swoje zdanie dotyczące stosunku do Hitlera?

[Tofik]

Opis bitwy pod Makalle Haile Sellasiego:

Rozpoczęło się bombardowanie. Nagle żołnierze zaczęli rzucać karabiny, zakrywać oczy i padać na twarz. Z góry, powoli opadał na naszą armię śmiercionośna mgła. Wszystko, co ocalało od zwykłego bombardowania było unicestwione gazami. [...] Atakowaliśmy gniazda karabinów maszynowych, z gołymi rękami szliśmy na czołgi i zdobyliśmy je, nie załamały nas bombardowania z powietrza, ale przeciwko gazom trującym, opadającym na twarze i ręce nic nie mogliśmy poradzić [...].

[Gnome]

O ile mnie pamięć nie myli to jedynie gwardia cesarska miała "nowoczesną" broń (tzn. jakieś tam karabiny) reszta wojska etiopskiego walczyła za pomocą dzid itp.

[Tomasz N]

Tylko na początku.

Armia etiopska miała w pierwszym dniu walk tylko ok. 100 000 nowoczesnych karabinów, a już po miesiącu stan ten podniósł się do 250 000. Poza tym zakupiono 200 dział lekkich i co najważniejsze 50 działek plot Oerlikona, które przyblokowały lotnictwo włoskie. Poza tym nakupiono nkmów, które jak się okazało świetnie sobie radziły z włoskimi lekkimi czołgami.

Zastosowana taktyka partyzancka nie pozwalała Włochom rozwinąć skrzydeł. I tak było aż do czasu gdy Etiopczykom uderzyła z powodu tych sukcesów woda sodowa i wdali się po europejsku w walną bitwę.

[Gnome]

Możesz trochę rozwinąć o tych zakupach broni (czyli za co i skąd) i jak miało się do embarga nałożone na Etiopię i Włochy?

[Tomasz N]

Opieram się na szerszym omówieniu (16 str.) wojny włosko abisyńskiej S. Mossora w „Sztuce wojennej w warunkach nowoczesnej wojny”. Książka była pisana zaraz po konflikcie (wyszła w 1938 r.). Książka jest dostępna było wydanie powojenne w 1986 (z którego korzystam).

To co podałem to praktycznie cytat, natomiast o nkm-ach czytałem w jakimś artykule chyba w Przeglądzie Piechoty w aspekcie omawiania skuteczności środków zwalczania czołgów, (sprawdzonych w polu).

Mossor podaje jeszcze inne ciekawe rzeczy. I tak w sprawie tej benzyny, to okazało się tak było też tylko na początku. Zmotoryzowana, nowoczesna armia włoska wsiąkła na bezdrożach etiopskich jak Wehrmacht w kieleckiem.

Włosi przywieźli 15 000 samochodów do transportu wojska i by się nimi poruszać musieli budować drogi, których w Etiopii nie było. W rezultacie ich szybkość poruszania do przodu była równa szybkości budowy tych dróg, co dawało imponujące tempo blitzkriegu ... 2 km na dzień.

W rezultacie Włosi szybko wyciągnęli wnioski z sytuacji i o ile na początku wojsko miało 6000 ciężarówek i 4 500 mułów, to po miesiącu było tylko 3 500 ciężarówek, za to 60 000 mułów i 17 000 wielbłądów.

Co pisze o działaniach lotnictwa włoskiego pozwolę sobie napisać później (jeżeli ktoś chce i jest ciekawy).

[Gnome]

Bardzo interesujące, szkoda że Mossor nie pisze co z tym embargiem (bo byłoby to tylko kolejne potwierdzenie jak stosowano się do sankcji Ligi), a co do tej mechanizacji to co się dziwić ostatecznie benzynę trzeba było dowozić przez Morze Śródziemne a o drogach już napisałeś, jak się nie ma dobrej aprowizacji to i najlepsza technika nie pomoże.

A co do lotnictwa to jak się nie mylę Ciano właśnie w Etiopii służył w lotnictwie (bombowym?) i nawet chyba był niezły.

[Tomasz N]

Omawiając działania lotnictwa Mossor stwierdza, że planowane skoncentrowanie armady w Etiopii 400 samolotów nie udało się gdyż większość musiała zostać by pilnować lotnictwa brytyjskiego na Malcie. W rezultacie w Etiopii nie było nigdy więcej jak dwieście kilkadziesiąt samolotów. Ale trudne warunki klimatyczne oraz skuteczność etiopskiej obrony plot sprawiła że nigdy nie latało więcej jak 60 samolotów. A teraz cytat:

„W komunikatach wciąż się powtarzały eskadry 14. („Głowa Lwa”) i 15. (”La Disperata”). Przyjmijmy, że częste ich cytowanie było ukłonem w stronę duce (w 14. latali jego synowie, 15. dowodził jego zięć), jednak nigdzie w żadnym wypadku nie użyto masy lotnictwa. Samoloty latały po 5 – 15, najwyżej 20 razem, a co ciekawsze obie wymieniane eskadry liczyły w niektórych lotach (np. 14 11.1935 r.) razem 5 samolotów.”

„Mamy dwie dokładne relacje z zagonów lotniczych [...] napisane przez uczestnika Włocha (włoski korespondent Pavolini)[...] Druga wyprawa na Buia (płd od Makalle) miała na celu rozpędzenie skupienia 20 000 Abisyńczyków. Zrziucono 6 000 kg bomb, po czym przez 2 godziny strzelano ze wszystkich kmó-w, aż do wyczerpania amunicji. Straty abisyńskie podobno duże nie mogły być oczywiście stwierdzone, natomiast z 20 samolotów włoskich wszystkie zostały trafione. „Caporoni” nr 1 (dowódca eskadry kpt. hr. Ciano) otrzymał 30 pocisków w tym aż trzy z działka plot syst. Oerlikon 20 mm.”

A teraz coś w stylu Czapajewa ku pokrzepieniu serc

„Bohaterstwo pilotów i mechaników, z których jeden przez dwie godziny leżał na masce silnika i rękami zakrywał dziury w zbiornikach, a drugi dopóty strzelał aż zauważono, że z jego wieżyczki cieknie krew ...”

A teraz coś dla Jarpena i Gnoma

„Rozchód paliwa dla samolotów i czołgów od początku przekraczał włoskie przewidywania. Upał i praca maszyn na szybkich obrotach dosłownie pożerały benzynę , która w ciągu pierwszego miesiąca podrożała w Rzymie o 85 %. Groźba braku benzyny dla tej zmotoryzowanej armii rosła z każdym miesiącem i jeżeli sankcje gospodarcze miały dotknąć Włochy rzeczywiście, to na tym polu.”

c.d.n.

(tzn opis bitwy pod Makalle)

[Gnome]

Straty abisyńskie podobno duże nie mogły być oczywiście stwierdzone, natomiast z 20 samolotów włoskich wszystkie zostały trafione. „Caporoni” nr 1 (dowódca eskadry kpt. hr. Ciano) otrzymał 30 pocisków w tym aż trzy z działka plot syst. Oerlikon 20 mm.”

Wow i nie został zestrzelony?, przecież ten jego bombowiec musiał wyglądać jak szwajcarski ser, a tak z ciekawości może wiesz na jakich samolotach latali Włosi (wiem, że Fiat produkował myśliwce, a może tylko silniki lotnicze? a na jakich bombowcach mogli latać?).

[Tomasz N]

Mossor nie pisze jakiego typu, tylko że to były trójmotorowce. Jak sądzę to na samolocie Ciano leżał ten mechanik i zatykał dziury. Dzięki temu wprawdzie nie doleciał do lotniska, ale wylądował po włoskiej stronie frontu. Podobnie jak jeszcze dwa samoloty z tego nalotu.

[ Dodano: 2008-03-14, 21:57 ]

Jeszcze o działaniach czołgów:

„Czołgi i jednostki zmotoryzowane działały wspólnie na froncie południowym. Początkowo wyprawy były uwieńczone dość łatwym powodzeniem. Z dnia na dzień sukcesy były terenowo coraz niklejsze, co należało przypisać nie tylko coraz bardziej pustynnemu charakterowi tego kraju, ale i oswojeniu oddziałów abisyńskich z tą bronią. W siódmym tygodniu wojny oddziały abisyńskie rozpraszały się jeszcze przed nią ale nie robiły tego panicznie, lecz celowo a potem z ukrycia raziły każdą głowę która bodaj na chwilę wychyliła się z czołgu dla orientacji. Wyprawa 24 czołgów i 200 krajowców na samochodach (rajd na Annale) zrobiła ogółem 150 km, złamała wszędzie opór, ale na każdym przystanku ponosiła duże straty. Wreszcie nie mogąc się utrzymać w zdobytym terenie wróciła do punktu wyjścia jej straty wynosiły 4 czołgi 6 samochodów ciężarowych 14 zabitych szoferów i krajowców 60 rannych. Więc 30% strat w ludziach i sprzęcie bez osiągnięcia w zamian rzeczywistego zysku.”

[ Dodano: 2008-03-15, 17:24 ]

Jak obiecałem opis bitwy pod Makalle u Mossora:

Opór wojsk abisyńskich krzepł jednak coraz więcej i wreszcie po trzech miesiącach wojny wrósł w obszarze Makalle punkt ciężkości wojny [...] Obie strony zgromadziły tu duże siły. [...] Makalle dźwięczało nieustannie w komunikatach wojennych, jakby ta nędzna mieścina była drogocennym skarbem o który zaciekle walczono. Zdobyli ją Włosi, ale trzy armie abisyńskie usadowiły się półkolem z trzech stron, ustawicznie zagrażając nie tylko odebraniem miasta ale i odcięciem broniących się w jego okolicy sił włoskich. N

a wprost Makalle na wzgórzach Amba Aradam rozciągających się na południe od tego miasta usadowiła się armia abisyńskiego ministra wojny rasa Mulughetty. Nie przypominała już ona elastycznej, luźnej bandy wojowników z początków wojny. [...] Okopała się. [...]

Włosi mając przed sobą nareszcie uchwytnego przeciwnika zastosowali teraz niezawodną zasadę sztuki wojennej, ujętą jasno przez Napoleona:

„Z prowadzeniem wojny rzecz się ma tak samo jak z oblężeniem twierdzy: trzeba cały swój ogień skupić na jednym punkcie. Skoro wyłom zostanie zrobiony – równowaga naruszona, reszta staje się zbędna. Uderzeń rozpraszać nie wolno, należy je skupiać.”

Skupiono więc ogień i uderzenie w jeden punkt. Pewnego dnia na wzgórza Amba Aradam spadło huraganowe ześrodkowanie ogniowe dwustu dział górskich i ciężkich. Cóż miało tej masie dział do powiedzenia kilkanaście starych armat rasa Mulughetty ? Nic. Obrońcy Amba Aradam zostali dosłownie zmiażdżeni. Gwałtowny szturm piechoty wspartej czołgami dokonał reszty – armia ministra wojny przestała istnieć. Przez zrobiony wyłom wykorzystując niezwłocznie powodzenie, uderzono na skrzydła i tyły innych rasów. Armie abisyńskie ogarnął popłoch. Plemienne antagonizmy, tłumione długo chęcią niepodległości i nienawiścią do najeźdźcy wybuchły na nowo.

„Równowaga została naruszona, reszta stała się zbędna.”

Rozpoczęto pościg. Teraz bronie szybkie pokazały czego można od nich oczekiwać. Każda próba organizacji oporu była niezwłocznie w puch rozbijana natarciami czołgów i szturmami lotnictwa, które ślepo atakowało każde napotkane skupienie ludzkie, rzucając w nie bomby z najniższych wysokości i rozpędzając je ogniem z karabinów maszynowych.

Ślimacze tempo rozwoju operacyj początkowych zamieniło się nagle w piorunujący pościg. Silny oddział pancerno silnikowy rzucił się szybko naprzód i wśród ogłuszającego warkotu silników swych maszyn i samolotów przebiegł kilkaset kilometrów i wjechał wprost do stolicy przeciwnika, kładąc materialnie i moralnie rękę na jego niepodległości.

Czy te ostatnie akapity nie przypominają polskiego września ?

Czy mnie jest dziwne, że wiedząc jaka taktyka walki z formacjami zmotoryzowanymi przyniosła tam powodzenie, a jaka klęskę, nie wyciągnięto żadnych wniosków tylko uważano, że my nie dzikusy i sobie poradzimy ?

Mossor pisze w opisie bitwy:

„Abisyńczycy ocenili swą siłę jako dostateczną i przecenili ją i w tym leżała zguba ich armii.”

Czy to nie jest komentarz do polskiego września ?

[Gnome]

Kto pyta, ten dostaje odpowiedzi :razz:

Już wiem co to były za samoloty, dzięki uprzejmości urzeczowników z innego Forum

W książce "Afryka Wschodnia 1935-1940" jest napisane, że wojska włoskie były wspierane przez około 800 samolotów:

-bombowce Savoia-Marchetti SM.81 "Pipistrello"

-transportowo-bombowe Caproni Ca.133

-myśliwskie CR.30 i CR.32.

Czyli wychodzi na to, że Ciano latał Caproni Ca.133.

[mch90]

27 sierpnia 1940 roku agencja prasowa Stefani pisała:

"Z okazji utworzenia kompanii niemieckich ochotników, naczelny dowódca Frontu Północnego wydał rozkaz dzienny, w którym pozdrawia niemieckich obywateli walczących we włoskich szeregach".

Chodziło o Niemiecką Kompanię Zmotoryzowaną, liczącą 138 ludzi, sformowaną 2 lipca 1940 roku jako niemiecki wkład w kampanię w Etiopii.

Jak pisze Piekałkiewicz ("Wojna w Afryce 1940-43", str 42):

"Są to po części członkowie załóg niemieckich frachtowców zaskoczonych przez wojnę w Massawie, porcie nad Morzem Czerwonym, jak również Niemcy z Włoskiej Afryki Wschodniej, uchodźcy z Kenii, a ponadto młodzi i starsi żołnierze Wehrmachtu. Tylko dowódca kompanii porucznik Gustav Hamel, i jej szef, starszy sierżant Adolf Bremer, są frontowymi żołnierzami z czasów IWŚ. Dowódcy niższego szczebla mają za sobą czynną służbę w Wehrmachcie lub w Hufcach Pracy Rzeszy, jednak większość ochotników nie przeszła jeszcze żadnego przeszkolenia".

Kompania była podzielona na 3 plutony- dwa plutony dwudrużynowe (każda z LKM-em na stanie) i 3. Pluton, 3-drużynowy, z których każda posiada 1 CKM. Włosi nazwali ją Compagnia Autocarrata Tedesca, przewidzieli jej użycie na froncie sudańskim w składzie Grupy Północnej Frusciego. Kompania podlegała bezpośrednio gen. Tessitore.

Czy macie więcej informacji na temat jej jednostki? Jak się sprawowała na polu walki, jak ją oceniali sojusznicy i przeciwnicy?

[gilbert]

Ja myślę, że Etiopia miała nawet szansę na zatrzymanie ofensywy włoskiej, ale niestety Etiopczykom zabrakło szczęścia. Ale Europa negatywnie zareagowała na atak Włoch na Abisynię, co świadczy o tym, że Liga Narodów nawet nie zamierzała interweniować w tej sprawie. Na dodatek Stany Zjednoczone zakazały sprzedaży broni Etiopczykom. I to są właśnie czynniki, które zaważyły na końcowym rezultacie tej bitwy.