Obrządki pogrzebowe

[Erinna]

Może znacie jakieś nietypowe obrządki pogrzebowe kultur prehistorycznych? Może jakiś obrządek szczególnie was zadziwił lub zainteresował. Ja opisze obrządek pogrzebowy kultury przeworskiej.

Szczątki zmarłych chowano w grobach popielnicowych. Groby szkieletowe spotyka się rzadko. Bardzo rzadko budowano nad grobami kurhany. Przeważają zdecydowanie tzw. cmentarzyska płaskie. Ludność kultury przeworskiej wyposażała zmarłych w wiele przedmiotów. W bardziej bogato wyposażonych grobach mężczyzn obok broni (groty, miecze, tarcze) znajdują się części stroju oraz ozdoby (sprzączki, okucia , zapinka), narzędzia i przedmioty codziennego użytku – nóż, szydło, krzesiwo, nożyce, grzebień. Niekiedy spotyka się przedmioty importowane z Rzymu np. naczynia brązowe lub terra sigillata. W grobach kobiecych występuje niekiedy więcej niż 1 zapinka, metalowe okucia skrzynek, igły, przęśliki. Większość tych przedmiotów wykonana jest z żelaza.

[merogne]

A możesz napisać, co to są groby popielnicowe i terra sigillata?

[Erinna]

groby popielnicowe, to taki typ grobów w których występują urny do których wkładano spalone szczątki osoby w nich pochowanej. Urna ta zwana jest popielnicą.

Terra sigilata to zdobione naczynie importowane z Rzymu. Wyrabiane na kole. Jak znajde zdjęcie to postaram się je tutaj zamieścić.

[ Dodano: 2005-09-01, 23:20 ]

Typ naczyń wytwarzanych od I w. p.n.e. do II w. n.e. Charakteryzowały się one czerwoną barwą (zarówno gliny, jak i polewy) oraz reliefowymi ozdobami na ściankach (często jednak pozbawione były jakichkolwiek ozdóB). Z reguły też oznaczone były stemplami z nazwą producenta (stąd nazwa - ceramika stemplowana). Dzięki temu, a także ze względu na powszechność występowania na obszarze całego Imperium Romanum, ten typ naczyń jest bardzo pomocny nie tylko w ustalaniu chronologii i poznawaniu ewolucji ceramiki rzymskiej, lecz także w datowaniu stanowisk archeologicznych z okresu Cesarstwa. Systematyka naczyń typu terra sigillata jest bardzo rozbudowana i liczy 55 typów podstawowych oraz ponad 1000 znanych nazw warsztatów i imion garncarzy.

[Aleksander]

groby popielnicowe, to taki typ grobów w których występują urny do których wkładano spalone szczątki osoby w nich pochowanej... Czyli chodzi o coś w stylu pochówków tzw. ciałopalnych...?

[mer]

Ja czytałam kiedyś, że wielkich wojowników chowano...hmmm...wyglądało to tak: - budowano łódź, w którą wkładano zmarłego oraz przedmioty wymienione przez Erinne. Taką łódź zakopywno.

Zapewne na odkryciach wykopaliskowych było co podziwiać

[tzimisce]

Czy w tym dziale (tj. "Prehistoria") nie powinno się mówić o dziejach ludzkości do 3500 p.n.e.? Tak się składa, że kultura przeworska należy do póżnego latenu/okresu wpływów rzymskich czyli od circa II w. n.e. aż po V w. n.e...

[Janu]

Za mało wiem żeby czymś błysnąć, ale mogę powiedzieć,że wzrusza mnie troska człowieka neandertalskiego o zmarłych, sam fakt,że ich kopał oraz pokrywał twarze ochrą.. niesamowite

[Zibi]

A możesz napisać, co to są groby popielnicowe i terra sigillata?

Terra sigillata:

[ciekawy]

...I grób popielnicowy z wyposażeniem :

[Achilles]

W bardzo ciekawy sposób chowano również ludzi na Północy, w Skandynawii. Mamy cztery rodzaje "materiałów" wskazujących, że pod nimi spoczywa człowiek: menhiry, dolmeny, kromlechy, kurhany. O dolmenach to już chyba każdy słyszał - głaz wsparty na trzech lub czterech pionowo ustawionych długich kamieniach. Menhir to taki pojedyńczy długi głaz, bardzo prosta konstrukcja. Największe i godne największej uwagi są kromlechy. Przykładem takiego jest słynne Stonehenge. Jak można się domyślać, w taki sposób chowano najważniejsze osobistości osady/plemienia. Pozostały nam jeszcze kurhany. Są to wielkie, okrągłe grobowce. Ich średnica wynosi nawet 30 metrów! Najczęściej chowało się w takich konstrukcjach w epoce brązu.

Wspomnę jeszcze o czymś, co każdy wie (żeby nie było, że ta kwestia nie pojawiła się w temacie ). Wszystkich grzebano wraz z przedmiotami codziennego użytku, które miały zmarłemu pomóc w zaświatach.

[blancheflor]

Bardzo.., drastyczne ślady pochówku zostawiła nam na ziemiach polskich ludność kultury pucharów lejkowatych (neolit). W ich grobach znaleziono zmasakrowane szkielety, z włożonymi w szczękę kamieniami, owszem, bogatą "obstawą", w postaci naczyń, drogocennych rzeczy, ale też kilkoma towarzyszami ostatniej wyprawy... prawdopodobnie dla nich przedwczesnej... :|

[Martinus]

Czy w tym dziale (tj. "Prehistoria") nie powinno się mówić o dziejach ludzkości do 3500 p.n.e.? Tak się składa, że kultura przeworska należy do póżnego latenu/okresu wpływów rzymskich czyli od circa II w. n.e. aż po V w. n.e...

Nie cenzura chronologiczna nie jest jednakowa na wszystkich obszarach.Ludność kultury przeworskiej jak i innych jednostek z epoki żelaza czy nawet wczesnego średniowiecza można badać głównie na podstawie źródeł archeologicznych a nie pisanych.

Istnieje jeszcze przecież termin protohistoria która bada ludy które same pisma nie znały natomiast takowe przekazy o nich samych się zachowały.

Należy jeszcze pamiętać, że o ile rzeczywiście pojawienie się pisma datuje się na IV tysiąclecie BC to dla Egiptu czy Bliskiego Wschodu w dalszym ciągu badania archeologiczne stanowią fundament wiedzy.Taki realny przełom w którym to na pierwsze miejsce wychodzi warsztat badawczy historyka a nie archeologa ma miejsce dopiero w I tysiącleciu BC.

Za mało wiem żeby czymś błysnąć, ale mogę powiedzieć,że wzrusza mnie troska człowieka neandertalskiego o zmarłych, sam fakt,że ich kopał oraz pokrywał twarze ochrą.. niesamowite

To niestety jest tylko i wyłącznie legenda na tą chwilę nie ma żadnych dowodów na intencjonalne pochówki neandertalskie.

Najbardziej znanym odkryciem szkieletu neandertalskiego interpretowanego przez niektórych jako pochówek jest ten z Jaskini Shanidar gdzie niektórzy chcą tam nawet widzieć kwiaty na grobie.Spory co do interpretacji tego znaleziska toczą się w dalszym ciągu.

Co do kurhanów to największe wrażenie robią te z obszarów stepowych charakterystyczne dla Kimmerów,Scytów czy Sauromatów które nie przypadkowo noszą nazwę "Piramid stepu"

[Vapnatak]

Pochówki kultury wielbarskiej wydaja się być bardzo intrygujące, zważywszy na fakt, że społeczeństwo tej jednostki archeologicznej grzebane było w dwojaki sposób; kobiety na sposób inhumacyjny w wydrążonych pniach drzew, specjalnie wykonanych do tego skrzyniach (coś na wzór trumien lub sarkofagów), następnie grzebane w ziemi z masą biżuterii i naczyń glinianych. Niekiedy komory grobowe ozdabiane były kolorowymi matami, które miały imitować pomieszczenie mieszkalne. Mężczyzn natomiast kremowano a ich szczątki deponowano w glinianych urnach. Panował też swojego rodzaju zakaz grzebania z bronią, co wydaje się o tyle ciekawe, że sąsiednia jednostka kulturalna, przeworska, nie miała z tego typu kwestiami żadnych problemów. Wręcz przeciwnie, gdyż deponowano wraz ze zmarłymi uprzednio intencjonalnie niszczony oręż żelazny.

Kolejnym pochówkiem, który według mnie winien uznany być jako specyficzny, to ten praktykowany przez neolitycznych mieszkańców najstarszych ośrodków miejskich w Anatolii, np. Çatalhöyük. Bezpośrednio pod podłogami swoich domostw (izb) dokonywano pochówku swoich bliskich. Naukowcy nie są zgodni co do tego, czy na czas mineralizacji zwłok, część osady była niezamieszkana, czy też wręcz przeciwnie. W każdym bądź razie po rozłożeniu się zwłok, były one przenoszone lub układane w ten sposób, by zmieścić kolejny pochówek.

vapnatak

[Martinus]

Skoro mowa o Catal Hoyuk to myślę że warto byłoby wymienić również Jerycho z okresu neolitu preceramicznego A jak i B.Zmarłych chowano również pod podłogami domostw jednak w odróżnieniu od mieszkańców Anatolii bez darów grobowych.Uwagę zwraca jednak fakt, że niekiedy już w samym domostwie odkryto osobno czaszki położone na wyeksponowanym miejscu, niektóre oblepione gliną które mogą przypominać rodzaj maski.Oprócz kultu przodków można owe znaleziska interpretować jako kolejny dowód rosnącej stratyfikacji społecznej.

[Vapnatak]

W swoim wczesniejszym poście mówiłem o kulturze wielbarskiej jako "reprezentantce" epoki żelaza i okresu wpływów rzymskich. Warto też wspomnieć o okresie lateńskim, kiedy jak Europa długa i szeroka, prym wiedli Celtowie. Nie wiem, czy traktować to jako formę pochówku w dosłownym tego słowa znaczeniu? Mianowicie mam na uwadzę specyficzne upodobania Celtów do zbierania głów, najczęściej swych wrogów, i deponowania ich do specjalnie do tego stawianych świątyń lub po prostu w swych domostwach. Wszystko to związane było z kultem głowy, a do najważniejszych ośrodków jego praktyk były świątynie w Roquepertus oraz Entremont w południowej Francji.

vapnatak

Edit: oj, widzę, że nie trafiłem chronologią, ponieważ cały dział obejmuje czasy do 3500 BC!

Edytowane 26 Sierpień 2010 przez Vapnatak