Armand Richelieu i początki absolutyzmu

[Achilles]

Jak myślicie, czy właśnie osoba duchowna powinna zapoczątkować absolutyzm?

Jaki wpływ na późniejszych władców miał ten ruch biskupa?

Zapraszam do dyskusji.

[Tofik]

Jak myślicie, czy właśnie osoba duchowna powinna zapoczątkować absolutyzm?

To czy duchowna dla mnie nie ma znaczenia. Faktem jest jedno: Richelieu jest w historii Francji człowiekiem wybitnym. Bez niego Ludwik XIII byłby nieudolnym władcą (zresztą i tak był, ale przynajmniej miał doskonałego ministra) i Francja nie mogłaby się poszczycić żadnymi sukcesami. Richelieu świetnie wykorzystał wojnę trzydziestoletnią, uczynił Francję chyba najsilniejszym krajem Europy.

[Amilkar]

Jaki wpływ na późniejszych władców miał ten ruch biskupa?

Jaki wpływ? Mazarin kontynuował politykę Armanda + podatki pośrednie . Był autorem cytatu "Boże broń mnie od przyjaciół ze nieprzyjaciółmi poradzę sobie sam" wielu w tym Napoleon bohaterów dalszych epok wzorowało się na jego podejściu do tej sprawy.

[Estera]

Absolutyzmu na pewno nie wymyślił Richelieu. Warto zaznaczyć, ze Machiavelli miał poglądy zakrawające na przyzwolenie na aboslutyzm- władca nie powinien być niczym ograniczony. Richelieu jednak wypromował w pewnym sensie absolutyzm, stał się symbolem doktryny, która rodziła się wiekami.

[euklides]

Jak myślicie, czy właśnie osoba duchowna powinna zapoczątkować absolutyzm?

Jaki wpływ na późniejszych władców miał ten ruch biskupa?

To czy duchowna dla mnie nie ma znaczenia. Faktem jest jedno: Richelieu jest w historii Francji człowiekiem wybitnym.

Osoba duchowna osobie duchownej nie równa, Richelieu na pewno był ponadprzeciętną osobistością. Historyk francuski Pierre Chevalier w komentarzu o zakończeniu Stanów Generalnych w 1615r (przedostatnich w historii Francji, ostatnie to początek rewolucji), pisał w tej sprawie tak (jest to skrótowe tłumaczenie): [Richelieu] podobał się tez królowej i swoje wyniesienie zawdzięczał również jej łaskom, uwiodły ją jego giętkość i arystokratyczny sposób bycia. Jego przemowa była podobna do tej jaką wygłosił prymas Galii, Marquemont, orator kleru na sesji otwarcia, jednak dwa fragmenty mowy przyszłego kardynała musiały szczególnie uderzyć zgromadzonych i do dziś przykuwają naszą uwagę. Porównując obecny stan kościoła z jego świetną przeszłością, zwracał uwagę, że kiedyś: „Prałaci byli urzędnikami swych władców, kościół gallikański natomiast był pełen majestatu, podczas gdy obecnie stracił tyle ze swego dostojeństwa, że jest nie do poznania, a to dlatego, że obecnie nie pyta się duchownych o radę w sprawach państwowych, przeciwnie, wszystkim wydaje się, że zaszczyt jaki daje im służba Bogu czyni ich niezdolnymi by służyli swemu królowi, który jest przecież jego "żywym wizerunkiem”. Wyrażając się w ten sposób Richelieu stawiał swoją kandydaturę, ale czynił to bardzo zręcznie, jeżeli bowiem duchowni mają służyć Bogu to dlaczego nie mieliby służyć królowi, czyli jego „żywemu wizerunkowi” na ziemi. W pewnym sensie było to nawet podtrzymywanie tezy, że duchowni mają pierwszeństwo w stosunku do świeckich w służbie dla króla, z takich założeń wynikał oczywiście należyty wniosek. Potrafił wykorzystać również co innego. Wiadomo że w teologii mistycznej istnieje pewna maksyma, ad Jesum per Mariam (do Jezusa przez Marię), jej odpowiednikiem w teologii politycznej jest inna maksyma, ad regnum per reginam (do króla przez królową), która w pewnych okolicznościach często się sprawdzała. Richelieu wypowiedział i skomentował tę zasadę po tym jak zdefiniował wybitną rolę duchownych w prowadzeniu spraw publicznych. Trudno było manipulopwać kadzidłem z większą zręcznością i nie przypodobać się królowej-matce, Richelieu to potrafił jak nikt inny. Zaczęła się jego kariera polityczna. Był politykiem empirycznym, należycie oceniał sytuacje i potrafił podejmować właściwe decyzje. Pewnie zdziwiłby się gdyby się dowiedział, że budował we Francji absolutyzm.

Edytowane 13 Maj 2013 przez euklides

[secesjonista]

No to ktoś "poszkapił", "regnum" to nie jest "król".

A dokładniej: w której części swej przemowy Richelieu skomentował owe "ad ..."?

Sięgamy do Tallemanta czy innych źródeł?

[gregski]

Wydaje się, że w złym miejscu szukacie przyczyn pojawienia się absolutyzmu. Otóż według Łysiaka przyczyną jego powstania było zlikwidowanie pozycji błazna.

Jak pisze we "Francuskiej Ścieżce":

"Sam fakt, że Chicot był ostatnim genialnym błaznem w dziejach, daje mu wszelkie prawa do wiecznego panowania w Loches. Co prawda ostatnim urzędowym błaznem Francji był L'Angely lecz jego milczenie można było kupić (uciułał w sobie w ten sposób 25 tysięcy talarów), a w końcu, chociaż piętnował jedynie występki, oszczędzając występnych ( to tak jakby potępiać karty, wybaczając szulerom) - Ludwik IV przegnał go z dworu. W tym samym czasie Fryderyk Wilhelm I zamordował Gundlinga i tak skończyło się mówienie prawdy panującym. Gdybym był nauczycielem historii a uczeń na pytanie o istotę Absolutyzmu opowiedziałby: "pozbyto się błaznów", postawiłbym mu piątkę. Absolutyzm polegał na nietolerowaniu nagiej prawdy - obyczajowość wymagała by prawda nie paradowała goła. Ubrali ją pochlebcy i klakierzy, wychowały przyzwoitki, aż osiągnęła doskonałość w skromności która jest zaprzeczeniem bezczelności błazna"

[euklides]

No to ktoś "poszkapił", "regnum" to nie jest "król".

Sprawa wygląda tak: We francuskim egzemplarzu książki, który posiadam jest napisane dosłownie tak; "...ad regem per reginam (do króla przez królową)". O ile mam dobre pojęcie o łacinie, to powinno to brzmieć "ad rex per reginam". Początkowo myślałem, że jest to jakiś błąd techniczny (na przykład drukarski), późniejk jednak doszedłem do wniosku, że może tu chodzić o jakiś niuans i zostawiłem jak jest. Przecież Richelieu mógł w ten sposób łechtać jakieś plany matrymonialne królowej, a późniejszy historyk to stonował. Jeżeli ktoś zna łacinę to może mi powie co znaczy "ad regem per reginam". A swoją drogą, jest to język coś mało znany. Co prawda telewizja robi dużo by rozpowszechnić pewną jego odmianę, ale to i tak za mało.

A dokładniej: w której części swej przemowy Richelieu skomentował owe "ad ..."?

Było to przemówienie wygłoszone 23 lutego 1615 roku na końcowym posiedzeniu Stanów Generalnych. Jako przedstawiciel kleru przemawiał tego dnia jako pierwszy. Po nim mówili jeszcze przedstawiciel szlachty i stanu trzeciego. Słowa te wygłosił gdzieś przy końcu, później mówił jeszcze o mariażach hiszpańskich i chwalił zawarcie pokoju z Hiszpanią.

Sięgamy do Tallemanta czy innych źródeł?

Nie wiem kto to jest Tellemant, chociaż dlaczego by nie sięgnąć jeżeli można się coś ciekawego dowiedzieć.

Edytowane 17 Maj 2013 przez euklides

[secesjonista]

Co do Tellemanta, dość krytycznie odniósł się do wzmiankowanej przemowy, a teraz pytanie: skąd znamy jej treść?

[euklides]

 

 

 

W dniu 18.05.2013 o 10:49 AM, secesjonista napisał:

Co do Tellemanta, dość krytycznie odniósł się do wzmiankowanej przemowy.

Jakby się nie odniósł, to Richelieu rozpoczął swoją karierę polityczną jako deputowny do Stanów Generalnych zwołanych w 1614 roku a zakończonych w 1615.

W dniu 18.05.2013 o 10:49 AM, secesjonista napisał:

a teraz pytanie: skąd znamy jej treść?

Z książki Pierre Chevallier "Ludwik XIII", wydanej w 1979r przez Librairie Artheme Fayard. W tym egzemplarzu jest ona na 117 i 118 stronie.