Wał Atlantycki - ocena

[mch90]

Wał Atlantycki- sieć fortyfikacji, ciągnąca się od Norwegii po granicę z Hiszpanią, budowana od 13 sierpnia 1942 roku, mająca na celu osłonić zachodnią flankę Rzeszy od groźby drugiego frontu. Jestem ciekaw, jak z perspektywy czasu oceniacie ten gigantyczny wysiłek inżynieryjny?

[Budweiser]

Jak pokazała historia, Europa nie stała się twierdzą nie do zdobycia. Umocnienia powinny być o wiele lepsze.

Sabotaże, alianckie lotnictwo, brak materiałów - wszystko działało na niekorzyść.

Na parę miesięcy przed lądowaniem aliantów wał praktycznie nie istniał.

Gerd von Rundstedt, wyrażał się na jego temat: „wielki blef”.

15 stycznia 1944 roku Rommla mianowano dowódcą pasa obrony ciągnącego się od ujścia Loary do granicy niemiecko-holenderskiej i od razu zaczął energiczną pracę na rzecz poprawy swojego odcinka. Pod czujnym okiem Lisa Pustyni rozpoczęto budowę żelbetowych bunkrów wzdłuż plaż, a czasami i w głębi lądu, w zależności od środków i zagrożenia danego terenu. Rozpoczęto rozmieszczanie gniazd karabinów maszynowych i lekkiej artylerii, ustawiono setki przeszkód podwodnych w sporej odległości od plaż. W końcu rozpoczęto prace inżynieryjne: kopanie rowów, transzei, ustawianie przeszkód z drutu kolczastego i prace saperskie. Do dnia lądowania aliantów w Normandii położono przeszło sześć milionów min oraz zbudowano lub zmodyfikowano 8119 bunkrów i stanowisk obrony! Część pól minowych położono na plaży, część na podejściach do umocnionych rejonów. Zamiarem Rommla było związanie nieprzyjacielskiego desantu do czasu nadejścia sił pancernych i zniszczenie lądujących na plaży. Na dodatek rozkazał zalanie płaskich i depresyjnych miejsc, niemożliwych do obrony ze względu na szczupłe siły, w celu uniemożliwienia lądowania tam spadochroniarzy, którzy w myśl tego planu mieli się potopić pod własnym ciężarem na podmokłym terenie.

Ze względu na chroniczny brak stali, większość bunkrów była żelbetowa, a na całej długości Wału nie było prawie żadnych wież strzelniczych z metalowymi kopułami. W ich miejsce często wykorzystywano wieże ze zdobycznych czołgów Renault FT-17, a nawet elementy demontowanej linii Maginota. Do dnia lądowania aliantów najbardziej zaawansowanym pasmem umocnień był rejon Pas de Calais. Wybór ten nie był przypadkowy, gdyż to właśnie z tego miejsca najbliżej na Wyspy Brytyjskie.

Jak potoczyłyby się losy operacji Overlord, gdyby Wał Atlantycki zaczął powstawać wcześniej? Może zmieniłoby się miejsce lądowania, ale jestem pewny, że front tak czy siak zostałby otwarty w takim samym tempie.

Edytowane 22 Styczeń 2016 przez Budweiser

[gregski]

To ja odwróciłbym to pytanie.

Ile czołgów i samolotów można by było zbudować za pieniąca zamurowane w tych fortyfikacjach?

Czy nie byłaby to lepsza inwestycja?

[Speedy]

Ile czołgów i samolotów można by było zbudować za pieniąca zamurowane w tych fortyfikacjach?

Z pewną przesadą powiedziałbym że samolotów to około... 0 . Przemysł lotniczy "konsumował" po pierwsze lekkie metale, a po drugie pracę obrabiarek na wytwarzanie skomplikowanych mechanizmów - silników lotniczych i przekładni. I po trzecie wykwalifikowanych robotników mających doświadczenie nabyte w fabrykach lotniczych. Fortyfikacje zaś wymagały prowadzenia robót ziemno-betoniarskich, nie zawierały zbyt wielu precyzyjnych elementów by konkurować o dostęp do obrabiarek, aluminium też nie potrzebowały, ani wielkiej liczby robotników o wysokich kwalifikacjach.

[Budweiser]

Czy nie byłaby to lepsza inwestycja?

Zdecydowanie nie, pomijając już fakt różnicy w materiale.

Alianci kontrolowali przestrzeń powietrzną, a flota byłaby w stanie zmieść z powierzchni ziemi wszystko co pancerne zbliżające się do plaż.

Zawsze myślałem, że podziemne tunele istniały tylko na pierwszych liniach umocnień, a właśnie dowiedziałem się, że w miejscowości Courseulles-sur-Mer ( w innych zapewne też) tunele łączyły poszczególne domy i tym sposobem, gdy kanadyjski Regina Rifle Regiment wypierał Niemców z danej posesji, ci wracali takim tunelem atakując przeciwników z tyłu.

Jak wiadomo wiele bunkrów znajdowało się daleko wgłąb lądu, lecz z nimi dobrze radziły sobie brytyjskie czołgi AVRE

[euklides]

(...)

Jak potoczyłyby się losy operacji Overlord, gdyby Wał Atlantycki zaczął powstawać wcześniej? Może zmieniłoby się miejsce lądowania, ale jestem pewny, że front tak czy siak zostałby otwarty w takim samym tempie.

Zaraz, zaraz. Z tego co wiem to budowę Wału Atlantyckiego rozpoczęto w marcu 1942 roku. Rommel gdy został tam dowódcą wprowadzał tylko pewne zmiany które opierał na swoich doświadczeniach z Afryki Pólnocnej gdzie nabył respektu dla alianckego lotnictwa. Poza tym nie wiem czy można powiedzieć że Wał Atlantycki nie spelnił swej roli.

Przecież rolą każdej fortyfikacji jest wytrzymanie oblężenia do nadejscia odsieczy. Tak było i podczas operacji Overlord. Udała się ona tylko dlatego że Niemcy zwlekali przez tydzień z odsieczą, czyli z przerzuceniem swych dywizji z rejonu Calais do Normandii. To zaś nie było spowodowane wadliwością czy słabością Wału a niemieckiej dezorientacji. W każdym razie w końcu czerwca 1944 roku Eisenhower wydał specjalne podziękowanie alianckim slużbom wywiadowczym twierdząc że bez nich powodzenie operacji Overlord byłoby niemożliwe.

Eisenhower jak Eisenhower, dowodził wielonarodowym wojskiem z tego powodu wszystkich traktowal życzliwie, z dużą dozą dyplomacji, ale nigdy nie był skory do udzielania lekkomyślnych pochwał.

Z pewną przesadą powiedziałbym że samolotów to około... 0 . Przemysł lotniczy "konsumował" po pierwsze lekkie metale, a po drugie pracę obrabiarek na wytwarzanie skomplikowanych mechanizmów - silników lotniczych i przekładni. I po trzecie wykwalifikowanych robotników mających doświadczenie nabyte w fabrykach lotniczych. Fortyfikacje zaś wymagały prowadzenia robót ziemno-betoniarskich, nie zawierały zbyt wielu precyzyjnych elementów by konkurować o dostęp do obrabiarek, aluminium też nie potrzebowały, ani wielkiej liczby robotników o wysokich kwalifikacjach.

Przesady to w tym chyba niewiele. Przecież podczas wojny pieniądze grają mniejszą rolę niż dostęp do materiałów, siły roboczej itd.

[Budweiser]

Poza tym nie wiem czy można powiedzieć że Wał Atlantycki nie spełnił swej roli.

Ale na plażach Gold, czy Juno nie napotkano jakiegoś bardzo zażartego oporu.

Pomijając fakt umocnień, wał to też załoga a ta nawet na plaży Omaha 352'ga składała się w niemal trzydziestu procentach z żołnierzy o wschodnim pochodzeniu.

Interesująca jest jeszcze jedna kwestia. Jak sądzicie, lepiej wypada wersja z umocnieniem plaży, zamontowaniem "stalowych jeży", belgijskich bram i drewnianych pali, czy pozostawieniem otwartego terenu bez możliwości schronienia się atakujących za przeszkodami i zaminowanie plaży?

[gregski]

Guderian w swoich wspomnieniach napisał, że po wizycie na Wale Atlantyckim był wstrząśnięty gdy ujrzał tą "makietę fortyfikacji".

(Potem sprzeczał się z Rommlem na temat dyslokacji dywizji pancernych we Francji.)

[mch90]

Ale na plażach Gold, czy Juno nie napotkano jakiegoś bardzo zażartego oporu.

Na Juno Kanadyjczycy jednak dosyć się wykrwawili. Angielska wiki podaje, że ok. 390 żołnierzy stracili bezpowrotnie a ponad 570 odniosło rany. Jest to relatywnie dużo (patrząc na Utah, Gold, Sword) i relatywnie mało (patrząc na Omaha).

Faktem jest, że była to najsilniej umocniona oraz broniona plaża w brytyjskim sektorze.

Faktem jest, że wspierające natarcie Shermany jeździły w zamieszaniu po zabitych i rannych. Czołgów - w różnych wersjach, w tym inżynieryjnych Hobarta - było jednak więcej niż na Omaha).

Oczywiście trzeba też wziąć pod rozwagę zupełnie inną rzeźbę terenu niż w sektorze Omaha - tam był stromy klif, 2. Armia natomiast miała przed sobą stosunkowo płaski teren i liczne betonowo-kamienne kurorty zaczynające się zaraz za plażami.

Czy to łatwiej, czy trudniej (przecież to dziesiątki zaułków, stanowisk strzeleckich w oknach, piwnic do wykurzenia) - należy postawić znak zapytania.

Brytyjczycy też mieli stosunkowo słabszego przeciwnika na plażach - w 716. DP zdaje się, że odsetek "batalionów wschodnich" był wyższy, niż w 352. w sektorze amerykańskim.

Wsparcie znaczących sił 21. DPanc uniemożliwiły działania 6. DPD w pobliżu rzeki Orne.

Interesująca jest jeszcze jedna kwestia. Jak sądzicie, lepiej wypada wersja z umocnieniem plaży, zamontowaniem "stalowych jeży", belgijskich bram i drewnianych pali, czy pozostawieniem otwartego terenu bez możliwości schronienia się atakujących za przeszkodami i zaminowanie plaży?

Na pewno obecność wspomnianych przez Ciebie jeży, belgijskich bram, etc. wpłynęło na process planowania desantów przez Sprzymierzonych. Można domniemać, czy bez tych "śmieci" rzuciliby w pierwszych falach więcej ciężkiego sprzętu.