Lokalne legendy

[Jarpen Zigrin]

Czy z historią waszych miast wiążą się jakieś legendy? Podzielcie się nimi z nami.

[iiks]

W orszaku przyszłej żony Mieszka I, Dąbrówki, podążającej z Czech do Polski, znajdował się głośnej sławy rycerz Filip Wieniawita (Pierścień). Mieczysław w dowód uznania zasług Wieniawity, który wyratował Dąbrówkę z opresji, oddał mu we władanie dobra ziemi wschowskiej wraz ze wsią - Leszczyną (dzisiejsza ul. Lipowa w Lesznie). Od tej wsi nazwali się Wieniawici Leszczyńskimi. Z czasem stali się Leszczyńscy potężnym rodem magnackim, o którym mówiono: "Kto Leszczyńskich nie zna, ten Polski nie zna.". Z rodu tego pochodził Stanisław Leszczyński - król Polski. Po uzyskaniu przywileju lokacyjnego Leszno przyjęło za swój herb pół łba żubrzego na złotym polu (herb Leszczyńskich), a na drugiej połowie topór złoty na czerwonym polu.

[Szarak]

Tak mi się przypomniała jedna dosyć zabawna legenda, którą opowiedział mi mój kuzyn, jak miałem jeszcze 16-17 lat i przyjeżdżałem do Torunia odwiedzić rodzinę

Otóż to było tak:

W miejscu gdzie dzisiaj leży starówka Torunia stała sobie wieża, przy której płynęła Wisła. Po jakimś czasie wieża i Wisła zaprzyjaźniły się, Wisła opowiadała jej o wydarzeniach na świecie, o tym co widziała płynąc przez "Polskę". W pewnym momencie zazdrość wzięła górę, wieża przestała odzywać się do Wisły. Na to rzeka widząc, że nagabywania z jej strony nie przynoszą rezultatu, zaczęła podmywać wieżę, aby skłonić ją do rozmowy. Doszło do tego, że podmywana wieża krzyknęła:

-Wisło przestań mnie podmywać bo runę!

Na to Wisła:

-To ruń!

[Rezz112]

Stolec

Ofiara pszczelego jadu, skarby Wrocławia i okrutny baron

Na pierwszy rzut oka nieco tu ponuro. Okolicę przytłaczają ruiny wielkiego pałacu przy drodze, nieco w głębi stoją dwa kościoły: jeden pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Zuzanny, z dwoma wieżyczkami, prawdziwa perła XV-wiecznej architektury, a drugi pw. św. Jana Nepomucena, kryjący niezwykłą historię. Tutaj właśnie znajduje się anonimowy nagrobek małego dziecka. Wyrzeźbiona w marmurze postać leży w oszklonej skrzyni. Na piersi zmarłego siedzi wielka pszczoła. Ten dziwny pomnik nie ma żadnych napisów, nie wiadomo, kogo tu pochowano. Przypuszcza się jednak, że była to uczulona na jad ofiara obrostki murówki - niezwykle rzadkiej w naszym klimacie pszczoły. Buduje ona twarde gniazda z piasku i drobinek skalnych. Jej samice brutalnie walczą o miejsce w gnieździe. Występowanie obrostki murówki stwierdzono pod koniec XIX w. w pobliskich Skałkach Stoleckich.

W Górze Wapiennej, wznoszącej się na północny zachód od wsi, znajduje się dawny kamieniołom. Jego stare sztolnie to jedno z największych na Dolnym Śląsku zimowisk nietoperzy. Z podziemiami łączy się zagadka z czasów II wojny światowej. Poszukiwacze skarbów twierdzą, że znajdujące się w skałkach komory były w rzeczywistości znacznie większe, zostały jednak zamaskowane po ukryciu w nich jakichś dóbr. Inna legenda mówi, że wiedzie tu droga donikąd, która kiedyś przechodziła w tunel wiodący do wyrąbanych w czasie wojny sztolni. I choć nie wiadomo, ile jest prawdy w tej opowieści, rzeczywiście w 1945 r. do Stolca zwieziono skarby. W tutejszym pałacu znajdowała się jedna ze skrytek Konserwatora Prowincji Dolnośląskiej Gunthera Grundmanna. Składnica zawierała Miejskie Zbiory Sztuki z Wrocławia, a także Zbiory Muzeum Zamkowego. Prawie wszystkie dobra wywieźli stąd Rosjanie, a polska komisja zajmująca się rewindykacją dzieł sztuki znalazła już tylko marne resztki.

Z czasem barokowa rezydencja, która - co ciekawe - jako pierwsza na Śląsku miała odgromniki, zaczęła popadać w ruinę. Straszy tu podobno duch barona Franciszka Zygmunta von Burghausa, właściciela Stolca w XVII w. Był miłośnikiem róż (założył w Stolcu piękne rosarium) i znanym w okolicy łobuzem, rozpustnikiem i okrutnikiem, który z byle powodu strzelał do poddanych. Podobno jego duch pokutuje za nieodpowiedzialne czyny, ciągle krążąc wokół pałacu.

[MGR]

Legenda o wsi Wielmoża
W zamierzchłych czasach gdy większość Polski pokrywało obszerne Morze Jurajskie żył nad jego brzegiem wraz z rodzina ubogi człowiek imieniem Wielimir.Skalisty skrawek ziemi na którym przebywali nie dawał możliwości wyżywienia ,podobnie było z zasobami morza-skorupiaki jakie łowił nie dawały możliwosci zaspokojenia głodu .Pewnej nocy Bóg we śnie przekazał mu rade:"Zaprzągnij woły i oraj po jednym ciągu przez dni wiele a wody morza opadną i wydrzesz morzu miejsce do życia"
Idąc za rada siła woli i wytrwałości Wielimir orał orał i orał a bruzdą po pługu wody spływały...aż spłynęły do ostatniej kropli
na małym fragmencie odzyskanego terenu Wielimir zamieszkał w szczęściu i zdrowiu ze swoją rodzina
Do dziś miejsce gdzie pierwszy raz zagłębił plug nazywa się Lemierzysko
a na wspomnienie poskromionych wód wioskę Wielimira nazwano Wiel-morza
To tylko legenda jednak w skałach wapiennych do dziś możemy znaleść skamieliny stworzeń morskich

[secesjonista]

A na kiedy datuje się pierwszy ślad tej legendy?

I gdzie, czyli w jakiej społeczności?