Nowa Huta...

[FSO]

Witam;

wśród różnych budów PRL-u zawsze wielkie emocje budził HiL zarówno pod względem przyczyn jego wybudowania koło ówczesnego, niewielkiego w sumie Krakowa, jak i tego jaką rolę pełnił ów zakład. Z tym zakladem nierozerwalnie jest związana dzielnica Krakowa - Nowa Huta, początkowo niezależne miasto, potem już tylko część Krakowa. Do tej pory mieszka się w Krakowie albo "na Hucie"; jedzie się do Centrum albo na Rynek...

Jaka byłą rola HiL-u? Czy N-H spelniła swą rolę czy nadal jest osobym miastem, z wlasnym klimatem, krążącm niby satelita wokól swego zakladu? Czy zalożenia głównego architekta Ptaszyckiego zostaly zrealizowane? Czy N-H to coś niezwyklego? Czy dzielnica jak inne?

Zapraszam do dyskusji

pozdr

[FSO]

Witam;

dzielnica - miasto, obecnie w granicach m. Krakowa, licząca ok 250 tys. mieszkanców. Zaprojektowana od podstaw jako osobne socjalistyczne miasto z ogromnym rozmachem, jako miasto powstałe na bazie zakładu HiL [Huty im. Lenina]. Przez krótki okres czasu - samodzielna, od lat 50 tych, część Krakowa. Jednak do tej pory jej najstarsza część [zamknięta w przybliżeniu ulicami: Nowhucka - Al. Pokoju - Kocmyrzowska] ma swój urok. Czy spełnila swoje zadnie, jaki miala wpływ na ludzi na społeczenstwo, czy w końcu na historię kraju? Warto w ogóle bylo budować to miasto?

pozdr

[Bruno Wątpliwy]

Powstawanie miast wokół ośrodków przemysłowych, to nie tylko wymysł realnego socjalizmu. Huta zacofanej Polsce była potrzebna, zatem miasto także. Nader dyskusyjne jest miejsce. Niby w miarę logiczne - gdzieś na drodze pomiędzy węglem a rudą , ale jednak. Myślę, że prawdziwe są teorie o chęci wzmocnienia drobnomieszczańskiego Krakowa zdrową klasą robotniczą. Dodatkowo znaczenie mogło mieć także to, że w Krakowie ujawniono prawdziwe wyniki referendum z 1946 r., które były gorsze dla władzy niż wyniki w skali całej Polski.

BTW - Kuropieska w "Nieprzewidzianych przygodach", Kraków 1988, s. 15-16 wspomina, że koncepcja zagospodarowania kraju z 1947 r. przewidywała decentralizację przemysłu, dotychczas skupionego głównie na Śląsku - w rejony Sandomierza, Piły, Ostrołęki. O Krakowie póki co chyba nie myślano.

Edytowane 29 Marzec 2009 przez Bruno Wątpliwy

[FSO]

Witam;

to że decyzja byla zasadniczo polityczna - jest jasne, tylko że z czasem przekonuję się albo znajduję uzasadnienia że coraz mniej tam bylo polityki a coraz więcej próby myślenia:

- niedaleka odleglość od Krakowa [z pl. Centralnego do Rynku [za "drogą"] jest okolo 8 km], oznaczalo że cala baza akademickiego przecież miasta jest do dyspozycji budowniczych

- dalaj: ta sama baza akademicka i studenci - mając zapewnione miejsce pracy - ci już wyksztalceni, i ci wlaśnie idący "po szczeblach wiedzy" mogą być zmieniani poprzez pracę wlaśnie tam na miejscu i oddzialywać na uczelnie, poprzez oczywisty zresztą system wspólpracy

- N.H. chcąc nie chcąc ściągnęla ludzi ze wsi dając im pracę , awans spoleczny i możliwość zamieszkania "w mieście" także ich dzieciom dając latwiejszą perspektywę edukacji i zmiany pogladów ksztaltując sobie nową elitę inteligencji

- w końcu w opinii jednej z osób komuniści [dokladniej planiści partyjni] "ukręcili sobie pętlę na szyję" stawiając zaklad w takim miejscu i budując w ten a nie inny sposób drogi dojazdowe do polożonego pod nim [zakladem] miasta.

pozdr

[ak_2107]

A tak sie budowalo w Nowej Hucie socjalizm :

Nazwisko jednego pilota radzieckiego gleboko utkwilo w mojej

pamieci.Bylo to w Polsce i od czasu do czasu pilismy wodke w czasie

pracy. Alkohol byl rozlewany do ciezkich szklanek po musztardzie

sarepskiej. Zakaske stanowil chleb i ogorki. Spotkanie odbywalo sie

wg schematu ilosc pracownikow pomnozona przez 1 litr i podzielona

przez 2. Picie rozpoczynalo sie niewinnie a zaczynalo sie wlasnie

od slow ktore osobiscie wyglaszalem. A teraz prosze panow zwracam

uwage na to co powiedzial slynny pilot Borys Polewoj. A co

powiedzial? Powiedzial ze wroga trzeba lac w morde. Sprawnie i

szybko.Zatem prosze przystapic do akcji. Przypominam ze pija

wszyscy bo sami wiecie ze kabel jest wsrod nas. Zatem wszyscy.

A pozniej to moze kablowac. Spotkanie zawsze przeradzalo sie w

dluga impreze ktora konczyla sie zwykle po kilkiu dniach.

I w ten sposob budowalismy socjalizm.Zatem nic dziwnego ze musialo

to skonczyc sie zle i tak sie stalo.

[FSO]

Witam;

ak_2107: to nie byl tylko "pilotaż a'la Polewoj". Czytalęm wspomnienia młodego architekta - skończyl politechnikę we Wrocławiu w '48 r. Takim młodym ludziom także proponowano pracę, poza tym budowa nowego miasta dawała szansę realizacji tego czego nie dalo się gdzie indziej. [Tytułu nie pomnę, jak mawia Bruno]. Kiedyś w G.W. wydaniu sobotnim czy niedzielnym także była historia budowy N.H. Z ciekawych wspomnień bylo np. takie że przez budowaną Nową Hutę szedł akurat taki bikiniarz jak z filmów propagandowych [ponoć byłą to obecna ul. J.P.II i potem w stronę Al. Solidarności]. Rekacja budowniczych byłą jedna - tak gromkiego śmiechu Huta nie słyszała ponoć nigdy.

Jak każda ogromna budowa, gwaltowna zmiana tego co bylo wcześniej, rodziło i dobre i złe strony.

pozdr

[eginthen]

Witam...FSO , no tak tymi dobrymi stronami N.Huty bylo min. utworzenie nowych miejsc pracy , budowano nowoczesne osiedla mieszkaniowe , a do tych zlych stron zaliczamy , szkody ekologiczne jakie przyniosly dymiace kominy zabytkom miastu Krakow ... Popraw mnie jesli sie myle

pozdr.

[FSO]

Witam;

eginthen : nie mylisz się co do HiL-u jako kombinatu, choć podówczas w Krakowie nie tylko on dymil i smrodził. Natomiast nowoczesne osiedla mieszkaniowe dotyczą tak naprawdę "starej" Nowej Hut, choć cała dzielnica jest conajmniej "zielona".

pozdr

[secesjonista]

W jakimś zakresie ocenę Kombinatu wystawił Adam Ważyk publikując w "Nowej Kulturze" swój "Poemat dla dorosłych" w 1955 r., wizerunku nie poprawił też tekst "To też jest prawda o Nowej Hucie" Ryszarda Kapuścińskiego, który pojawił się na łamach "Sztandaru Młodych". Wreszcie wszystko przypieczętowała powołana przez KC PZPR tzw. komisja Morawskiego, w efekcie: odwołano zarząd Kombinatu, a organizacja partyjna podała się do dymisji.

[secesjonista]

Z organizacją społecznego życia wiąże się mniej znany wątek związany z Cyganami.

Nowa Huta miała być swego rodzaju pokazówką mającą udowodnić, że Cyganie mogą się zmieniać i stać się pełnoprawną klasą robotniczą i pełnoprawnymi obywatelami Polski Ludowej. W 1950 r. skierowano do N.H. około trzydziestu rodzin (jakieś sto sześćdziesiąt osób), głównie Cyganów "górskich", prowadzących od dawien dawna osiadły tryb życia. Owi Cygani wydawali apele do swych współziomków - by ci zrezygnowali z koczowniczego trybu życia. Przyjęcie przez robotników nie było zachęcające, Cyganie spotkali się z lekceważeniem itp. reakcjami. Wtedy to w N.H. zaczęła znikać woda utleniona - niektórzy Cyganie nie chcieli się wyróżniać.

/za: "Język to najbardziej strzeżona tajemnica" z A. Kuźniak rozmawia M. Szarejko, "Nowe Ksiażki", 10, 2013/

Czy istnieje szersza literatura dotycząca tej kwestii?

[poldas]

Ale o co chodzi z tą wodą utlenioną?

[secesjonista]

Moda na częściową zmianę stereotypowego wyglądu.

[poldas]

No tak, bo se może tylko "Brunet wieczorową porą".

A wtedy to było tak, że... "Mężczyźni wolą blondynki".

Cósik jednak przenikało za "żelazną kurtynę".

[secesjonista]

Sensu w tych uwagach nie widzę, zwłaszcza, że ów "Brunet..." nijak nie mógł wpłynąć na ich zachowania zważywszy, że mowa jest o latach pięćdziesiątych, a ów film miał premierę w październiku 1976 roku.

[secesjonista]

Miasto dobrego losu.

Bez przedmieść i bez zaułków.

W. Szymborska

W marcu 1953 r. na Rondzie krakowskim zamieszczono tablicę propagandową, na której robotnik wpatrywał się w horyzont, gdzie umieszczono niezwykle długi pociąg (węglarki). Napis głosił: "Pociąg długości Nowa Huta-Władywostok może wypełnić ziemia z wykopów w Nowej Hucie". Pomijając czy rzeczywiście tak długim mógł być, to mam nieco dziwne pytanie: co stało się z wydobytą wówczas ziemią?

Z literatury epoki:

"Kronika Nowej Huty. Od utworzenia działu projektowania Nowej Huty do pierwszego spustu surówki wielkopiecowej", oprac. na podstawie materiałów archiwalnych Huty im. Lenina T. Gołaszewski, Kraków 1955.