C

[Estera]

C

Czartoryski Adam Jerzy (1734-1823)-książę, generał ziem podolskich, mecenas sztuki, syn Augusta Czartoryskiego; marszałek sejmów 1764 i 1812; minister spraw zagranicznych; komendant Szkoły Rycerskiej; członek Komisji Edukacji Narodowej w latach 1775-1780; jeden z twórców "Monitora" oraz Teatru Narodowego. Wraz z małżonką (Izabelą) w Puławach stworzył ośrodek kulturalny. Współtworzył w okresie rozbiorów liceum Krzemienieckie i Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Autor "Katechizmu Kadeckiego" (1774) i "Myśli o pismach polskich".

[Kadrinazi]

Ceres - hiszpańska fregata (34 działa) wzięła udział w bitwie u Przylądka Św. Wincentego (14/02/1797)

Colossus - brytyjski okręt liniowy (74 działa) dowodzony przez kapitana Murraya w bitwie u Przylądka Św. Wincentego (14/02/1797), pod kapitanem Norrisem w bitwie pod Trafalgarem (21/10/1805) w eskadrze Colingwooda

Concepcion – hiszpański okręt liniowy (112 dział) wziął udział w bitwie u Przylądka Św. Wincentego (14/02/1797)

Conquerant – francuski okręt liniowy (74 działa) dowodzony przez kapitana D’Albarde w bitwie pod Abukirem (01/07/1798)

Conqueror – brytyjski okręt liniowy kapitana Pellewa z eskadry Nelsona w bitwie pod Trafalgarem (21/10/1805)

Conquistador - hiszpański okręt liniowy (74 działa) wziął udział w bitwie u Przylądka Św. Wincentego (14/02/1797)

Cornelie - francuska fregata (40 dział) pod kapitanem de Martineq w bitwie pod Trafalgarem (21/10/1805)

Culloden - brytyjski okręt liniowy (74 działa) dowodzony przez kapitana Troubridge’a wziął udział w bitwie u Przylądka Św. Wincentego (14/02/1797) i w bitwie pod Abukirem (01/07/1798)

[gregski]

"Copenhagen" ulubiony ogier Wellingtona (kasztan).

[Kadrinazi]

Cacadores - samodzielne bataliony lekkiej piechoty portugalskiej, powszechnie uznawane za najlepsze oddziały tej armi po reformach Beresforda. 1 i 3 batalion były tak dobrze wyszkolone, że włączono je do słynnej brytyjskiej Lekkiej Dywizji. Istniało 12 batalionow, utworzonych w latach 1808-1811.

Pełną historię i szlak bojowy każdego batalionu można znaleźć pod poniższym linkiem (uwaga - w języku portugalskim)

http://www.arqnet.pt/exercito/batcac.html

[Pancerny]

Czako - wprowadzone przez Napoleona 25 kwietnia 1805 roku, nakrycie głowy, wykonane z czarnego filcu, o wysokości 19 cm, wzmocnione były wewnątrz kartonowym lub skórzanym stelażem. Wierzchnia część zrobiona była z twardej czarnej skóry i miała średnicę 24.5 cm. Skórzany daszek osłaniał oczy przed blaskiem słońca, a więc ułatwiał strzelanie. Ponad daszkiem umieszczano zazwyczaj cesarskiego orła wykonanego z miedzianej blachy, z numerem pułku. Każdy pułk inaczej ozdabiał swoje czaka, dodając pompony, pióra, sznury, kokardy.

[Estera]

Campo Formio- miejscowość w północno-wschodnich Włoszech, w której zawarto pokój kończący wojnę z I koalicją antyfrancuską. Pokój podpisano 17 X 1797 r. Na mocy tego pokoju Francja uzyskała Lombardię, Wyspy Jońskie, terytoria na zachodnim brzegu Renu, południowe Niderlandy (gdzie powstała Republika Batawska).

[Kadrinazi]

Colbert de Chabanais Pierre-David (Edouard) [1774-1853] – francuski generał, jeden z najlepszych kawalerzystów Cesarstwa. W służbie od 1793 roku. Szlak wojenny – Egipt (jako kapitan w 3 reg. dragonów, potem adiutant generała Damasa, po powrocie do Francji adiutant generała Junot, po nim generała Berthiera. Ranny pod Austerlitz. Jako szef 7 regimentu huzarów w kampaniach 1806/07 – Pruska Iława i Frydland (ciężko ranny lancą). Od marca 1809 roku generał brygady – Amstetten, Raab, Wagram. Pułkownik 2 pułku lekkokonnych gwardii. Kampania rosyjska (Smoleńsk i Borodino), potem Drezno, Lipsk i Hanau w 1813 roku. W listopadzie 1813 roku mianowany generałem dywizji. W kampanii 1814 roku w bitwach pod Champagne, la Rothiere, Champaubert, Montmirail, Chateau Thierry, Nangis, Craonne, Reims, Epernay i Arcis sur Aube. W czasie ‘100 dni’ jako dowódca brygady lansjerów w dywizji Subervie pod Quatre Bras i Waterloo (tu ranny w ramię).

Colbert-Chabanais Auguste-Francois-Marie (1777-1809) – brat Pierre-Davida, generał francuski, również kawalerzysta. W armii od 1793 roku, w 1797 roku adiutant Murat. W kampanii egipskiej dowódca 4 reg. strzelców konnych. W kampanii 1800 roku znowu adiutant Murat. W lipcu tegoż roku szef 10 reg. strzelców konnych. W grudniu 1805 roku mianowany generałem brygady i wysłany jako poseł do St. Petersburga. W kampaniach 1806/1807 dowodca brygady lekkiej jazdy (10 reg. strzelcow konnych i 3 reg. huzarow) pod Jeną i Frydlandem. Od 1808 roku w Hiszpanii – pod Bessieres w bitwie pod Medina de Rio Seco, w korpusie Lannes pod Tudelą. 3 stycznia 1809 roku pod Cacabelos w starciu z Brytyjczykami został trafiony tuż ponad lewe oko przez strzelca Thomasa Plunketta z 95th Rifles i zmarł po 15 minutach.

[Estera]

Clauzel Bertrand (1772-1842)- hrabia, francuski generał; walczył w Armii Włoch, na San Domingo, w Armii Portugalii, w Armii Północy (w Hiszpanii). W 1815 roku stanął po stronie Napoleona i dowodził tłumieniem buntu w Bordeaux; w listopadzie tego samego roku uciekł do Ameryki. Sąd wojenny w 1816 r. skazał go na karę śmierci. Po amnestii powrócił do ojczyzny.

[piterzx]

Chłopicki Józef Grzegorz (1771-1854) wybitny generał polski, dyktator i naczelny wódz wojsk powstania listopadowgo. Walczył w wojnie w obronie konstytucji 3 maja (m.in. w bitwie pod Zieleńcami), insurekcji kościuszkowskiej, od 1797 r. w Legionach Polskich, dowódca Legii Nadwiślańskiej, za zasługi w kampanii hiszpańskiej mianowany generałem, w latach 1808-1809 szturmował na czele polskiej piechoty Saragossę, walczył w kampanii 1812 r. Służył w armii Królestwa Polskiego. W wyniku konfliktu z Wielkim Księciem Konstantym wycofał się z czynnej służby. Po wybuchu powstania listopadowego 5 XII 1830 r. ogłosił się dyktatorem. Nie wierzył w sukces walki i zabiegał o ugodę z carem. 17 I 1831 zrzekł się dyktatury, lecz w praktyce nadal dowodził powstaniem, jako doradca ks. M. Radziwiłła. 25 II 1831 r. został ciężko ranny w bitwie pod Grochowem. Po powstaniu wycofał się z życia politycznego.

[Pancerny]

Cazajus - wiwandierka 57 pułku piechoty liniowej, doczekała się pochwały w rozkazie dziennym marszałka Neya za to, że ,,pod gradem kuł przedostała się dwukrotnie do wąwozu, gdzie walczyli nasi żołnierze, by tam - za darmo - rozdzielić między nich dwie baryłki okowity".

[Kadrinazi]

Canova Antonio (1757-1822) - wybitny rzeźbiarz włoski, wykonał kilka prac na zlecenie Napoleona I - posąg Apolla, dla ktorego wzorem miał być sam Napoleon czy też znaną rzeźbę Wenus, do ktorej pozowała Paulina Borghese, siostra cesarza.

[Wroobel]

Czapka polska

Fizylierzy i woltyżerowie nosili polskie czapki rogate, wykonane z czarnego filcu, tektury i płótna ze skórzanym daszkiem. Wysokość czapki wynosiła około 22,5 cm. Każdy bok denka ma 25 cm szerokości. Orzeł wykonany był z białej blachy, pod nim znajdowała się blacha żółta z numerem pułku. Okuty mosiądzem daszek był przyszyty do czapki. Podpinka wykonana była z blachy mosiężnej wyciętej w "rybią łuskę" i służyła do zapinania paska pod brodę. Podpinka była przymocowana do czapki, po środku boku, za pomocą guza z wytłoczoną gwiazdą (fizylierzy), lub trąbką (woltyżerowie). Nad białą kokardą u fizylierów umieszczano czarny pompon. Woltyżerowie mieli pompony żółte z kitą w tym samym kolorze, zakończoną zielono. Czapki podoficerskie były u góry okolone calowym galonem. Kordony powinny być białe (frędzle u kordonów podoficerskich - białe, niciane z karmazynem).

Zobacz także : czako.