Sokrates Starynkiewicz - ocena

[secesjonista]

Ano przybyli - z Grodna gdzie jego dziadek (Aleksander) był protojerejem w cerkwii Wniebowzięcia.

Z drugiej strony - w okręgu Taganrog była duża kolonia ukraińska.

[jancet]

a Rosjaninem określał się każdy lojalista, np. inny Białorus, Paskiewicz.

Zaciekawił mnie Twój pogląd na białoruskie pochodzenie Иванa Фёдоровичa Паскевичa, bądź Jana Teorodowicza Paskiewicza. Urodził się w Połtawie, na dalekim, już wówczas silnie zruszczonym Zadnieprzu, a Puzyrewski (Wojna polsko-ruska, Maurycy Orgelbrand,Warszawa 1899) zastrzega się explicite iż pochodził "z rodziny Całych, przyczem nazwisko jego nie ma nic wspólnego z polsko-litewską nazwą Paskiewiczów)".

[secesjonista]

A co było: "nie tak" z umową na tramwaje?

[secesjonista]

Co ciekawe Starynkiewicz w swych planach co do kanalizacji i wodociągów ubiegł włodarzy... Petersburga.

Charakterystycznym rysem jego osobowości były działania mające na celu objaśnienie szerokiemu ogółowi swych zamiarów, jak i celów jakie chciał osiągnąć. Rzec by można; dzisiejszymi kategoriami; nie unikał publicznej debaty nad swymi poczynaniami. Projekty Lindleya wydał w języku polskim i rosyjskim, poprzedził własną przedmową i rozesłał do większości warszawskich redakcji, jak do co znaczniejszych osób w mieście.

Wobec opozycji względem tych projektów; wywodzącej się z grona warszawskich finansistów, kamieniczników (tu prym wiódł Jan Bloch - "król polskich kolei"), czy wreszcie ludzi skupionych wokół "Przeglądu Technicznego"* i "Przeglądu Tygodniowego"; Starynkiewicz napisał kilkanaście artykułów, w których tłumaczył sens i pożytek owych projektów.

Jak się zdaje - tłumaczył skutecznie, skoro niektórzy z jego zajadłych krytyków, z biegiem czasu weszli w skład ekipy realizującej te zamierzenia (choćby Julian Majewski, który przez 26 lat pracował w składzie tzw. Komitetu Kanalizacyjnego**).

Choć nie do wszystkich dotarł sens tych koncepcji, oto w Krakowie jeszcze w 1900 r. ukazał się broszura-paszkwil pt. "Kanalizacja miasta Warszawy, jako narzędzie judaizmu i szarlatanerii w celu zniszczenia rolnictwa polskiego, oraz wytępienia ludności słowiańskiej nad Wisłą".

Kolejna charakterystyczna rzecz, Starynkiewicz stanąwszy na czele tzw. Komitetu Kanalizacyjnego nie miał żadnych obiekcji kiedy podjęto decyzję by przy realizacji projektów zatrudniać polskich inżynierów i robotników, a materiały starać się zakupić u krajowych (czytaj; polskich) wytwórców.

o projektach wodno-kanalizacyjnych szerzej:

R. Żelichowski "Droga do warszawskich wodociągów", "Kronika Warszawy" 2000, nr 3-4

M. Gajewski "Zakład wodociągowy na Koszykach i jego twórcy", w: "Dzieje Ochoty" kom. red. Józef Kazimierski

tegoż: "Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny"

"Wodociąg i kanalizacja w m.st. Warszawie 1886-1936" red. W. Rabczewski, E. Rutkowski

kontrpropozycja - J.Bloch "Głos w kwestii kanalizacji miasta Warszawy i łączenia nieruchomości z kanałami"

A. Słoniowa "Początki nowoczesnej infrastruktury Warszawy"

S.N. Markiewicz "Kwestia kanalizacji miast"

A. Makowiecki "O kanalizacji i sposobach jej zastąpienia"

* - w rzeczy samej była to nie tyle opozycja, co: konkurencja. Krytykami projektów Lindleya byli m.in. Feliks Kucharzewski, Julian Majewski czy wreszcie Józef Sporny. Dwaj ostatni wraz inż. Surzyckim i prof. Bolesławem Pawłem Podczaszyńskim skierowali do magistratu (1863-1864) własny projekt wodociągów i kanalizacji miasta, który jednak nie został przyjęty.

** - właściwie: Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji i Wodociągów m. Warszawy, powstały w 1881 r., a składający się z pięciu członków mianowanych przez generała-gubernatora i dwudziestu obywateli Warszawy

Edytowane 12 Styczeń 2013 przez secesjonista

[secesjonista]

(...)

Belgijskie Towarzystwo Tramwajów Konnych wygrało przetarg w licytacji w 1879, w cztery lata później działało już ok. 17 tramwajów z tanimi biletami (ok. 5 kopiejek).

(...)

W pierwszej klasie - 7 kop

w drugiej klasie - 5 kop

dziecięcy - 3 kop

taryfa bagażowa - nie więcej niż 7 kop za pud.

Nie istniało "17 tramwajów", tylko pod koniec działalności Societé Anonyme było siedemnaście linii. Samych wagonów było:

zamkniętych - 136

letnich - 146

koni - 600.

Niemożliwym jest by Towarzystwo Belgijskie wygrało "przetarg w licytacji w 1879", jako że wyniki przetargu ogłoszono 10 maja 1880 r.

/za: "Zarys historyczny i opis techniczny tramwajów miejskich i autobusów m. st. Warszawy : dla upamiętnienia 25-lecia tramwajów elektrycznych w Warszawie : 1908-1933" Warszawa 1933/

Starynkiewicz został jeszcze za życia uhonorowany - jego imię nosiła ulica biegnąca od Stacji Filtrów do Al. Jerozolimskich, przy której mieściła się Dyrekcja Wodociągów i Kanalizacji.

[secesjonista]

Kilka przydatnych tytułów; prócz wspomnianego przez bavarsky "Dziennika 1887-1897"; pozwalających zapoznać się z postacią Starynkiewicza:

I. Baliński "Wspomnienia o Warszawie 1873-1939"

A. Świętochowski "Wspomnienia" (szkic "Człowiek")

A. Zaleski "Towarzystwo warszawskie. Listy do przyjaciółki przez Baronową XYZ"

H. Janczewski "Warszawa. Geneza i rozwój inżynierii miejskiej"

M. Gajewski "Urządzenia komunalne Warszawy"

A. Suligowski "Pisma"

A. Grotowski "Kanalizacja, wodociągi i pomiary m. st. Warszawy"

A. Słoniowa "Sokrates Starynkiewicz"

tejże, "Początki nowoczesnej infrastruktury Warszawy"

M. Gajewski "Zakład Wodociągowy na Koszykach i jego twórcy", w: "Dzieje Ochoty"

"Pełniący obowiązki... Sokrates Starynkiewicz w Warszawie" red. A. Sołtan (materiały konferencyjne)

"Rocznik Warszawski" T. 31, 2003

Edytowane 9 Luty 2013 przez secesjonista

[secesjonista]

Czy wiadomo za co został uhonorowany pruskim Orderem Czerwonego Orła III klasy?

[bavarsky]

Bez tytułu by Marcin F. Michalski, on Flickr

Z tego co wyczytałem u Konarskiego, otrzymał ów order 25 XI 1860 r. W spisie generałów ze starszeństwem za 1 stycznia 1887 r., w kolumnie 3'ciej owy fakt nie został odnotowany.

[secesjonista]

Tak gwoli ścisłości; nic nie ujmując Starynkiewiczowi; to myśl o zatrudnieniu Lindleya powstała jeszcze za prezydentury Kaliksta Witkowskiego. Związane to było z wizytacją wodociągów w Frankfurcie nad Menem i Hamburgu komisji, która powracała z Anglii gdzie miała zapoznać się z pudretami (m.in. oferta Carbon Fertlizer Co.).