Samoloty dla naszego wojska

[Woj]

Chciałbym skorygować pewne nieścisłości, n/t mocy naszego silnika Mercury VS2: K. Cieślak w swej monografi podaje moc 490/560 KM, "nasza wikipedia" podaje 600, lub 630 KM. Może kol. Woj nas oświeci, które dane są bliższe prawdzie ?

W Opisie technicznym płatowca P.Z.L. typ "P.11c" w rozdziale VI (Zespół napędowy) stoi: ...silnik gwiazdowy "Mercury V-S2" [...] o mocy nominalnej 490/560 KM przy 2250 obr./min. i na wysokości 3660 m. W zestawieniu "Charakterystyki samolotów starszych, aktualnych i prototypów" z 30 VI 1937 r. podano nawet mniej - 530 KM. Jesienią 1936 r. moc maksymalną określano na 580 KM. Jak więc widać nawet w dokumentach z epoki nie ma jednomyślności.

Ogólnie zresztą - określanie mocy silnika nie jest tak prostą sprawą. Dla porównania dodam iż klasyczne już chyba opracowanie Lumsdena moc silnika Mercury V podaje jako 546 hp (brytyjskie hp nie są całkowicie równoważne naszym KM, ale różnica jest dość niewielka).

[ciekawy]

Hej

BTW Planowany jako następca Karasia PZL-46 Sum był właśnie samolotem o osiągach zbliżonych do Battle.

Nie bardzo. P.46 był samolotem nieco nowszym (mimo, iz miał stałe, nie chowane podwozie), o nieco lepszej prędkości max., i co najważniejsze - bił Battle jeżeli chodzi o uzbrojenie (6 km-ów, bomby do 600 kg).

[Speedy]

Hej

Hej

BTW Planowany jako następca Karasia PZL-46 Sum był właśnie samolotem o osiągach zbliżonych do Battle.

Nie bardzo. P.46 był samolotem nieco nowszym (mimo, iz miał stałe, nie chowane podwozie), o nieco lepszej prędkości max., i co najważniejsze - bił Battle jeżeli chodzi o uzbrojenie (6 km-ów, bomby do 600 kg).

Dobrze jest zawsze zastanowić się jak się widzi cyferki które budzą jakieś wątpliwości.

Sum faktycznie miał silniejsze uzbrojenie strzeleckie - zwłaszcza 4 stałe km wobec 1 w Battle przy ostrzeliwaniu celów naziemnych z pewnością robiłyby różnicę. Tylne stanowisko strzeleckie miało jak w Battle 1 km. I było jeszcze dolne stanowisko w wysuwanej gondoli którego Battle nie miał.

Co do bomb sprawa nie jest już taka prosta. Sum nigdy żadnych bomb nie dostał i nie wiadomo jak byłoby z tym jego udźwigiem - czy nie jest to po prostu parametr (wymaganie) mechanicznie przeniesione z Karasia. A w jego z kolei przypadku pozwolę sobie wysnuć teorię że różnica udźwigu między Karasiem i Battle wynika jedynie z różnego zdefiniowania pojęcia "udźwig max. bomb". Karaś teoretycznie mógł zabrać nawet 700 kg bomb (6x100 + 2x50 kg) przy starcie z utwardzonego lotniska. W praktyce we wrześniu 1939 Karasie z jednej eskadry chyba jeden raz zabrały taki ładunek 600 czy 700 kg; normalnie, operując z lotnisk polowych Karaś zabierał zazwyczaj 4-8 bomb 50 kg czyli do 400 kg. Battle standardowo zabierał 4 bomby 113 kg w komorach w płacie; w "konfiguracji przeciążonej" jeszcze 2 takie bomby można było podwiesić na wyrzutnikach zewnętrznych. Daje to razem max. 680 kg a więc ładunek całkiem zbliżony.

Co do osiągów zaś to w czasie prób prototypowy Sum bez uzbrojenia rozwinął 396 km/h. Fakt że to samolot mniejszy od Battle ale z i ze słabszym od niego silnikiem (920 vs.1030 KM) w dodatku gwiazdowym (większe opory) i stałym podwoziem (jeszcze większe opory). Nie widać za bardzo powodów dla których miałby być od Battle istotnie szybszy.

[ciekawy]

Co do osiągów zaś to w czasie prób prototypowy Sum bez uzbrojenia rozwinął 396 km/h

Tu jest troszkę o "Sumie":

http://www.powiat.mielec.pl/poser/samoloty/pzl/pzl46.htm

Vmax. podają 425 km/h (ale na jakiej wysokości ?). FB rozwijał Vmax. 414 km/h (znowu - jaka wysokość ?)

P.46 zasłynął też z brawurowego przelotu:

http://www.1939.pl/epizody/e_sum.htm

[Speedy]

Hejka

Vmax. podają 425 km/h (ale na jakiej wysokości ?).

Na żadnej, nigdy tyle nie wyciągnął.

Pozwolę sobie zacytować fragment z odpowiedniej książki (E.Malak "Prototypy samolotów bojowych Polska 1936-1939" Wyd.Uniwersytetu Wrocławskiego 1990) zawierający fragmenty listu konstruktora, S.Praussa do autora:

Na temat maksymalnej prędkości "Suma" określanej w 1938 r. przez dowództwo lotnictwa na 400 km/godz. zaś w [78] oraz opublikowanych oficjalnie po wojnie wydawnictwach na 425-426 km/godz., pisze S.Prauss tak: O ile pamiętam, obiecywaliśmy 410 km szyb.max. i tej szybkości na naszych prototypach nie uzyskaliśmy. Szybkość osiągnięta na prototypie była 396 km/godz na 3400 metrach. Podkreślam, że było całkiem możliwe (...) iż dobierając odpowiednie śmigło i regulując silnik, można było szybkość gwarantowaną (410 km/godz.) uzyskać.

(dane dotyczą 2. prototypu; poz.[78] w bibliografii pracy Malaka to jest niedatowana broszura pt. "Rozwój prototypów samolotów" bez autora, prawdopodobnie z połowy 1937, w aktach Sztabu Głównego w CAW).

BTW. dane ciężarowe Suma występujące powszechnie w internecie (ciężar całkowity 3550 kg, własny 1995 kg, użyteczny 1550 kg) S.Prauss określa jako niezbyt ścisłe i "przeznaczone do propagandy" w związku z pokazem 1.prototypu samolotu na Salonie Paryskim. Dane realnego bombowca to wg niego max.ciężar w locie 4650 kg, własny 2700 kg, użyteczny 1950 kg.

FB rozwijał Vmax. 414 km/h (znowu - jaka wysokość ?)

Za inną mądrą księgą (D.Mondey "British Aircraft of World War II" wyd.Chancellor Press 1994) Fairey Batlle Mk.I wyciągał 257 mph na 20000 ft czyli 414 km/h na 6100 m.

Tak w ogóle sorry ze czepiam się takich szczegółów, bo ostatecznie różnice prędkości rzędu kilkunastu km/h nie mają w tym przypadku wielkiego znaczenia, i zresztą jak pokazała historia wszystkie te samoloty były generalnie za słabe.

Drażni mnie po prostu takie wybrzydzanie jakie to dziadowskie bombowce Battle mieli nam Anglicy w 1939 dostarczyć. Głupie to jest moim zdaniem zważywszy dwa fakty: 1) samoloty tej klasy użytkowane w Polsce w tym okresie były znacznie od Battle słabsze (Karasie) 2) przewidziany jako przyszły następca Karasia bombowiec Sum miał osiągi własnie na poziomie Battle mniej więcej.