Pryncypat czy dominat?

[Estera]

Która z form Waszym zdaniem była lepsza dla cesarstwa i dlaczego?

[Narya]

Myślę, że pryncypat, ale to tylko dlatego, że mam słabość do wybitnego polityka Oktawiusza Oktawiana.

[Estera]

Pryncypat- mimo tego, że była to "komedia republiki" jak niektórzy określają. W dobie pryncypatu prawo było niezależne od osób sprawujących władzę. W dobie dominatu, kiedy następowała absolutyzacja władzy cesarskiej, wola władcy stawała się prawem.

Kiedy pryncypat zachowywał fasady republiki, w dominacie "wypierano resztki instytucji republikańskich".

Spotkałam się z opinią, że przejście od pryncypatu do dominatu na swój sposób wzmocniło cesarstwo, ale kosztem swobód obywatelskich...Kosztem swobód owszem- ale czy wzmocniło- ciekawa sprawa.

Poza tym w dominacie brakowało zasad wyłaniania następcy cesarza. Stosowano różne systemy: dziedziczenia, nominacji przez poprzednika, wyboru przez wodzów wojskowych. W pryncypacie to było bardziej uporządkowane.

[Regulus]

Pryncypat, ponieważ jestem zwolennikiem rządów autokratycznych w granicach prawa, poza tym był bliższy cywilizacyjnie Rzymowi. Ustanowienie dominatu to triumf wpływów orientalnych nad zachodnimi. Od czasów Dioklecjana Cesarstwo stopniowo traciło ze swej "rzymskości" przybierając postać zwyczajnej wschodniej despotii.

Poza tym w dominacie abrakowało zasad wyłaniania następcy cesarz. Stosowano różne systemy: dziedziczenia, nominacji przez poprzednika, wyboru przez wodzów wojskowych. W pryncypacie to było bardziej uporządkowane.

Ależ w pryncypacie również nie istniały jasne zasady wyłaniania następcy. Byle kto mógł sięgnąć po purpurę czego przykładem jest poniekąd bardzo sympatyczny tracki chłop o imieniu Maksymin:) Co prawda przez całkiem długi okres czasu sukcesja odbywała się płynnie, ale wynikało to bardziej z ogólnej prosperity i przywiązania do dynastii Julisko-Klaudyjskiej. Nawet degenarci pokroju Nerona nie byli w stanie wyrządzić na potężnych gmachu Imperium nic ponad drobną ryskę. System runął wraz z wybuchem poważnego kryzysu wewnętrznego (gospodarka) , który w dużej mierze był efektem całej serii lekkomyślnych decyzji wcześniejszych władców (psucie monety dla doraźnych potrzeb, nadanie obywatelstwa rzymskiego wszystkich mieszkańcom, poluzowanie dyscypliny w legionach etc.) ale to temat na inną dyskusję.

Oczywiście zgoda, że w dominacie bunty i uzurpacje były częstsze, ale są one wpisane w charakter każdej despotii. Władza kusi, a co dopiero władza absolutna:)

[Jarpen Zigrin]

Pryncypat, bo kojarzy mi się ze światłością Imperium i najlepszymi Cezarami.

[Norton]

Pryncypat, bo mimo, że Senat był fikcją, to jednak pełnił jakieś ciało doradcze, czy wywierające chociaż małą presję na Cesarzu.

[Don Pedrosso]

Pryncypat, co prawda senat w tym czasie był fikcją, jak to kolega wyżej napisał, jednak zachowano pozory starego ustroju republikańskiego. Ponadto w tym właśnie okresie Imperium osiągnęło szczyt.

[cosiek]

Najlepsze byłoby połączenie obu ustrojów. Z pryncypatu dziedziczenie władzy, ale tylko takie jak za panowania dynastii Antoninów, zapoczątkowanej przez Nerwę!!!. Wybór następcy ze względu na zdolności przywódcze, a nie czystość krwi. Z dominatu likwidacja pozycji senatu, który trzeba jasno sobie powiedzieć, był po prostu zbędny! Cesarz i tak nie liczył się z jego pozycją... no może początkowi cesarze.

Jak już jednak ma wybierać do PRYNCYPAT

[Explore]

Dominat to ewolucja pryncypatu, a pryncypat to jakby ustrój przejsciowy między republiką a dominatem. Przecież pryncypat zachowuje pozory republiki tylko po to by nie wywoływać buntów społeczności rzymskiej, która jak wiadomo nie za bardzo lubiła królów. Pamiętajmy też ze dominat to nie tylko absolutna władza dla cesarza, ale też wprowadzenie tetrarchii (2 augustów - 2 cezarów) co było raczej dobrym posunięciem ze względu na rozleglość terytorium państwa rzymskiego.

[Adamo]

Zdecydowanie dominat. Odpowiedź na kryzys pryncypatu, systemu nieudolnego, w którym o wyborze władców decydowały kohorty pretorianów. Dominat przeprowadził potrzebne reformy. Chronił również swobody obywatelskie, np. dopiero za czasów Dioklecjana nastąpiło ustalenie terminu przedawnienia przestępstw. Wzmocniona administracja i armia była w stanie poradzić sobie z zagrożeniami zewnętrznymi. W pryncypacie plemiona germańskie były słabsze a więc i zagrożenie mniejsze. Dioklecjan, Konstantyn, Julian Apostata, którego osobiście nie darzę wielką sympatią, to obok Oktawiana najwybitniejsi cesarze.

[pacam]

kryzys pryncypatu, systemu nieudolnego, w którym o wyborze władców decydowały kohorty pretorianów

Z pewnością decydowanie o tym przez armię za dominatu było lepsze...

Dominat przeprowadził potrzebne reformy

... których za pryncypatu nie było, co...?

Wzmocniona administracja i armia

No proszę, to administracja za dominatu działała sprawniej, a armia była silniejsza?

była w stanie poradzić sobie z zagrożeniami zewnętrznymi

Takimi jak Wizygoci, Wandalowie, Hunowie, albo Persowie...

W pryncypacie plemiona germańskie były słabsze a więc i zagrożenie mniejsze

Najstraszniejsza klęska w dziejach Rzymu- Arauzjo jeszcze za Republiki w wstarciu z Cymbrami i Teutonami. Germańskie protoimperium Markomanów i Kwadów to czasy pryncypatu. Wielka, ciężka wojna z Germanami wzdłuż całej europejskiej granicy w II wieku, zapowiedź Wędrówki Ludów- także. Choć w zasadzie wystarczyło by wspomnieć o Lesie Teutoburskim.

Nielicho mnie zdziwiłeś...

[Adamo]

Gwoli wyjaśnienia wcale nie nie doceniam systemu pryncypatu, uważam po prostu, że dominat był lepszy ustrojowo. Armia decydowała o cesarzach już w III w., decydowały o tym reformy rzekome Sewera, za twórcę dominatu uważa się Dioklesa, przez długi czas armia nie miała wpływu na obiór cesarza. W cesarstwie wschodnim nawet bardzo długo. Co do reform, a i owszem były, nie twierdzę, że nie. Ośmielam się stwierdzić, że administracja była lepiej zorganizowana i bardziej fachowa, a armia liczniejsza i lepiej zorganizowana. Cesarstwo wschodnie obroniło się przed niejednym zagrożeniem. Jestem ciekaw czy Oktawian odparłby wszystkie te plemiona? Imperium Kwadów to jedyne poważniejsze zagrożenie ze strony Germanów, początek przekształcania się luźnych związków plemiennych w trwalsze organizacje. Co do reszty to nie było realnego zagrożenia bytu państwa. A państwa szczepowe pojawiły się w III i IV w. Ale owszem masz rację klęski za pryncypatu były również i może opinię sformułowałem na wyrost. Choć być może nie należy zastanawiać się nad tym który ustrój był lepszy wszak dominat wyrósł z przekształcenia pryncypatu a pryncypat z republiki. Każdy z tych ustrojów miał swoje wady i zalety. Moja opinia wynika z tego, że bardziej interesuję się okresem dominatu. Pozdrawiam :wink: I mam nadzieję, że zdziwienie Ci już przeszło

[pacam]

Armia decydowała o cesarzach już w III w., decydowały o tym reformy rzekome Sewera

Jeśli Cię zapytają: czy armia miała większy wpływ na obsadzanie tronu za pryncypatu, czy za dominatu, co odpowiesz?

Moja opinia wynika z tego, że bardziej interesuję się okresem dominatu. Pozdrawiam :wink: I mam nadzieję, że zdziwienie Ci już przeszło

O tak, zwłaszcza po tym ostatnim

[iguana]

Pryncypat - w tym okresie Imperium osiągneło szczyt - jak juz to ktos napisał. Pozatym zatrzymano przynajmniej pozory dawnego usroju

[Explore]

Tylko czy zachowanie pozorów dawnego ustroju było dobrym wyjściem? Jak dla mnie nie koniecznie...