Obozy internowania w czasie Wielkiej Wojny

[secesjonista]

Kwestie internowania na tym forum poruszane były głównie w tematach tyczących się wydarzeń związanych z drugą wojną światową:
forum.historia.org.pl - "A u Was Murzynów biją...!" Alianci wobec mniejszości pochodzących z państw Osi"

forum.historia.org.pl - "Zatrzymani na mocy uzupełnienia 18B".

 

Internowano jednak i w czasie pierwszej wojny światowej, choć na inną skalę i wedle innych reguł.

"Obóz internowania w Talerhof – obóz dla internowanych Ukraińców, Rusinów (w tym Łemków) z Galicji i Bukowiny, oskarżonych o moskalofilstwo (rusofilów), utworzony przez władze austro-węgierskie pod panowaniem Franciszka Józefa I, działający w Thalerhof koło Grazu w austriackiej Styrii od 4 września 1914 aż do 10 maja 1917roku.

Aresztowań w celu koncentracji nieprawomyślnej ludności dokonano głównie na początku I wojny światowej, pod wpływem porażek w wojnie z Rosją i w atmosferze psychozy wojennej i terroru. O internowaniu decydowała administracja cywilna.
W sumie przez obóz przewinęło się w latach 1914–1916 około 14 000 osób.
Terror, samowola administracji obozowej, głód, trudne warunki sanitarne, epidemia tyfusu spowodowały wysoką śmiertelność wśród więźniów (zarejestrowano 1767 przypadków śmierci, w tym pomiędzy 17 stycznia a 31 marca 1915 zmarły 524 osoby).
Aż do zimy 1915 roku w obozie Talerhof nie było żadnych baraków. Więźniowie spali na ziemi na wolnym powietrzu na deszczu i mrozie.

Według źródeł w obozie Talerhof było więzionych co najmniej 1915 Łemków (niektóre źródła podają liczbę nawet 5000) z 151 wiosek".

/"Obóz internowania w Talerhof"; tekst dostępny na stronie: www.stowarzyszenielemkow.pl/

 

Było więcej tego typu obozów w austro-węgierskim państwie? A jak to wyglądało w innych krajach?

 

 

 

[Bruno Wątpliwy]

Znowu odwołam się do niezastąpionej klasyki. Dzielnego wojaka Szwejka.

Pani Müllerowa wysłała swojej siostrzenicy (ocenzurowaną) kartkę z K. u. k. Konzentrationlager, Steinhof. 

Jaroslav Hašek (tłum. P. Hulka-Laskowski), Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej, tom I, Warszawa 1995, s.125.

Trudno mi ocenić, czy Hašek tego obozu po prostu nie zmyślił (jak Bochni Zamurowanej), ale poszukiwania wikipedyczne wskazują, że obozów internowanych było całkiem sporo:

"In der Österreichisch-Ungarischen Monarchie ließ das Abwehramt vor allem in Nieder- und Oberösterreich mehrere Internierungslager einrichten. Darunter Enzersdorf im Thale, Göllersdorf, Hainburg, Katzenau, Mittergrabern, Raschala, Sitzendorf an der Schmida, Steinklamm oder Weyerburg. Im Waldviertel waren dies namentlich Drosendorf, Grossau, Illmau, Karlstein an der Thaya, Kirchberg an der Wild, Markl sowie Sittmannshof. Und in der Steiermark, in der Nähe von Graz das Lager Thalerhof sowie weitere in Böhmen und Mähren".

Za: https://de.wikipedia.org/wiki/Internierungslager

[jancet]

W naszych stereotypowych mniemaniach o epoce Franciszka Józefa jawi nam się ona jako okres nostalgicznej szczęśliwości. Dzieje się to zapewne dlatego, że akurat za panowania tego władcy pozostający pod tym panowaniem Polacy byli przez władzę wielce szanowani, podczas gdy pod panowaniem pruskim i rosyjskim - raczej prześladowani.

 

No i również trzeba przyznać, że generalnie odpłacali się za to wiernością monarchii. Jedyne, co jej zwykle zarzucaliśmy, to to, że na zbyt wiele pozwala Ukraińcom, Rusinom, Łemkom, Bojkom, Hucułom itd. A szczególnie faworyzuje Czechów.

 

Myślę, że stąd bierze się nasza wizja Franca Jozefa jako dobrotliwego władcy, podczas gdy rzeczywistość była zgoła inna. I nawet popularność Švejka tej wizji nie zmienia.

 

Godzinę temu, Bruno Wątpliwy napisał:

Trudno mi ocenić, czy Hašek tego obozu po prostu nie zmyślił (jak Bochni Zamurowanej)

 

Możesz troszkę dokładniej określić, gdzie są te wzmianki, i o obozie, i o Bochni. Rzucę okiem na oryginał i może wyniknie z tego coś ciekawego.

 

 

[Bruno Wątpliwy]

Cytuj

Możesz troszkę dokładniej określić, gdzie są te wzmianki, i o obozie, i o Bochni. Rzucę okiem na oryginał i może wyniknie z tego coś ciekawego.

Gdzie jest dokładnie wzmianka o liście z obozu od pani Müllerowej - podałem wyżej. Aby umiejscowić to w czasie i przestrzeni, mogę dodać tyle, że wzmianka o tym liście następuje, gdy Szwejk był pucybutem feldkurata Ottona Katza i poszedł odwiedzić swoją dawną posługaczkę. Której jednak już nie zastał. Zastał natomiast jej siostrzenicę (pani Kejrzova) i poczytał sobie kartkę od p. Müllerowej.

 

Bochnia Zamurowana pojawia się pod koniec tekstu Haška. W moim ulubionym wydaniu (z wstępem, posłowiem i przypisami Leszka Mazana): Jaroslav Hašek (tłum. P. Hulka-Laskowski), Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej, tom II, Warszawa 1995, s. 273.

 

Jest to moment, gdy Szwejk (po przygodach związanych z trafieniem do niewoli austriackiej, wynikłych z faktu, że przymierzył rosyjski mundur) wraca do swojego batalionu (aby trafić na świńską wyżerkę). Hašek opisuje starą gruszę, na której "przed kilku dniami wisiał pop unicki oskarżony przez miejscowego polskiego nauczyciela o to, że podczas okupacji rosyjskiej był członkiem grupy Starorusinów i że w kościele odprawiał nabożeństwo na intencję zwycięstwa rosyjskiego i prawosławnego cara". Oskarżenie było jednak kłamliwe, bo w tym czasie pop leczył się na kamienie żółciowe w Bochni Zamurowanej. L. Mazan opatrzył to przypisem, że Hašek podobno był kiedyś w Lipnicy Murowanej i w Bochni i stworzył z tego Bochnię Zamurowaną, która to nazwa ma dla Czechów kontekst humorystyczny. Powyższy cytat itd. za: ibidem, s. 273.

 

Nie była to jedyna sytuacja, gdy Hašek dosyć dowolnie postępował z geografią, tworząc na kartach swoich dzieł nowe nazwy miejscowości. Ale wszystko to (i powyższe informacje zresztą także) to już zdecydowane OT.

 

 

[secesjonista]

W dniu 5.06.2019 o 8:35 PM, Bruno Wątpliwy napisał:

rudno mi ocenić, czy Hašek tego obozu po prostu nie zmyślił (jak Bochni Zamurowanej), ale poszukiwania wikipedyczne wskazują, że obozów internowanych było całkiem sporo

 

Sporo, ale czy w innych krajach też ich było: "sporo"?

[Bruno Wątpliwy]

Dwa linki:

https://encyclopedia.1914-1918-online.net/article/enemy_aliens_and_internment

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_concentration_and_internment_camps