Sokół 1000 motor z historią z II WŚ

[tomaszroztocze]

Witam

Ostatnio znalazłem w sieci ciekawy artykuł na temat motoru Sokół 1000 który był w Brygadzie - Pancerno - Motorowej płk. Stefana Roweckiego i został porzucony w Zwierzyńcu

http://www.glos-zwierzynca.pl/sokol-1000-kombatant-bez-patyny/

Jak widać na zdjęciu jest to kawał porządnego motoru Ciekawe ile może ważyć z wszystkimi płynami itd.

[gregski]

Masa własna 270 kg.

Z wózkiem bocznym 375

Do tego dochodziły 3 litry oleju i 20 litrów paliwa.

[Razorblade1967]

Można do tego dodać, że "nośność użytkowa" tego motocykla z wózkiem wynosiła 280 kg na szosie, a zużycie paliwa na szosie 7-7,5 l/100km oraz oleju 0,3 l/100km.

Sokół 1000 czyli M111 był przy tym sprzętem bardzo drogim bo jego cena wynosiła 4200 zł (samochód osobowy PF 508 z pełnym wyposażeniem to było 5400zł), stąd też opracowano mniejszy motocykl czyli Sokół 600 M211, który miał masę 164 kg + 85 kg wózek oraz kosztował 2300 zł i 680 zł za wózek boczny.

Co ciekawe pomimo ruchu prawostronnego nie było jeszcze wtedy ugruntowanej w Polsce pozycji bocznego wózka - M111 (Sokół 1000) miał wózek przyłączany z prawej strony (czyli "normalnie"), ale późniejszy M211 (Sokół 600) miał boczny wózek przyłączany z lewej strony.

Warto też dodać, że w 1938 próbowano uterenowić zarówno Sokoła 1000, jak i 600 - poprzez zastosowania napędu wózka bocznego, ale skończyło się na prototypach bo wojsko nie było zainteresowane zakupem. Dopuszczalna masa całkowita nowego Sokoła1000 wzrosła do 700kg (własna 400 kg), prędkość spadła ze 100 do 87 km/h, a zużycie paliwa wzrosło do 11 l/100km.

Zapewne chodziło m.in. o umożliwienie stworzenia "motocykla uzbrojonego", bo próby uzbrojenia M111 w ckm wz. 30 były w 1936. Polegały na zastąpieniu standardowego wózka, takim na który można by ustawić ckm... w sumie na wzór używanych wcześniej już w WP motocykli Harley Davidson JD z ckm Hatchkiss wz. 14. Jednak próby z M111 i ckm wz. 30 nie okazały się zachęcające - duża masa broni powodowała, że motocykle były nadmiernie przeciążone i nie nadążały za pozostałymi. Zbudowano tylko 8 motocykli z ckm i 8 amunicyjnych. Zapewne przy napędzie wózka dałoby się motocykle uzbroić, bo przecież radzieckie M-72 z napędem wózka stanowiły nawet platformę dla moździerza 82mm (strzelało się bez odłączania moździerza od wózka).

Za to sprawdziła się inna wersja specjalistyczna M111 czyli motocykl z radiostacją RKD - wózek miał składany brezentowy dach, a w zasadzie całą "kabinkę".

Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa miała (bez pododdziałów dodanych po mobilizacji) 95 motocykli "solo" i 252 z wózkiem bocznym, a 10 BK odpowiednio (też bez pododdziałów dodanych) 21 i 214.

[secesjonista]

To ja dodam ciekawostkę oczywiście językową: motocykl ów miał się zwać: "M-III" atoli zawinił lakiernik...

[atrix]

W latach 80, miałem to cudo techniki w rękach. Praktycznie mogłem być właścicielem za przysłowiową flaszkę. Silnik był niekompletny, brak ogumienia 19" i inne drobnostki. Były to czasy że doprowadzenie do użytkowania takiego zabytkowego motocykla graniczyło z cudem. Robiąc Junaka z 1960 roku, zawory pasowały po małej przeróbce od ciągnika T25 (ZSRR ). Tłok od Stara 25.Ogólnie dość ciekawa konstrukcja. Nie była to tak do końca polska konstrukcja. Raczej Polsko - Amerykańska. Podobno początkowo silniki robił HD. Później tylko łożyskowanie wału.

[secesjonista]

. Nie była to tak do końca polska konstrukcja. Raczej Polsko - Amerykańska. Podobno początkowo silniki robił HD. Później tylko łożyskowanie wału.

To nie była polsko-amerykańska konstrukcja, bo kopiowanie wzorców z Ameryki to nie to samo co współpraca z inżynierami z tego państwa. Silników nie robił nam HD, choćby dlatego, że pierwsze modele miały silnik ściągnięty z Indiany a nie: HD.

[Razorblade1967]

No to jeszcze skoro jesteśmy przy motocyklach WP IIRP może warto dla ciekawostki podać skład plutonu motocyklowego w WP (na przykładzie etatu 6pkawzmot.):

Dowództwo plutonu

- dowódca plutonu (por./ppor. - pistolet)

- zastępca dowódcy plutonu/podoficer sprzętowy (sierż. - pistolet)

- 2 x kierowca motocykla (st. strz. - kbk)

- ordynans osobisty (strz. - kbk)

-- 2 motocykle z wózkami

6 sekcji motocyklowych

- dowódca sekcji (plut w sekcjach 1-3, kpr w sekcjach 4-6 - kbk)

- celowniczy (st.strz. - rkm + pistolet)

- 2 x amunicyjny (strz. - kbk)

- 3 x kierowca motocykla (strz. - kbk)

-- 3 motocykle z wózkami

Patrol reparacyjny

- dowódca patrolu (plut. - kbk)

- mechanik (st.strz. - kbk)

-- 1 motocykl z wózkiem

Samochód bagażowy

- kierowca (st.strz. - kbk)

- pomocnik kierowcy (strz. - kbk)

-- samochód ciężarowy 2-tonowy

Razem w plutonie:

51 żołnierzy (1+8+42)

- 6 rkm wz. 28

- 43 kbk

- 8 pistoletów (to nie pomyłka - odmiennie jak w "zwykłej" piechocie celowniczy rkm miał dodatkowo pistolet... w każdym razie w etacie)

- 21 motocykli z wózkiem

- 1 samochód ciężarowy

[secesjonista]

A w ogóle były Sokoły bez wózka?

[atrix]

To nie była polsko-amerykańska konstrukcja, bo kopiowanie wzorców z Ameryki to nie to samo co współpraca z inżynierami z tego państwa. Silników nie robił nam HD, choćby dlatego, że pierwsze modele miały silnik ściągnięty z Indiany a nie: HD.

Coś jednak było na rzeczy. Kopia zapewne, połączenie HD i Indiany też.

[Razorblade1967]

A w ogóle były Sokoły bez wózka?

A dlaczego miałoby ich nie być? Zarówno M111, jak i M211.

Jednak faktycznie motocykli bez wózka w WP używano znacznie mniej niż z tych z wózkiem... We wspomnianym etacie 6pkawzmot było 13 motocykli "solo" i 53 motocykle z wózkiem... Motocykl "solo" występuję tam tylko jako pojazd "gońca motocyklowego". Nie mam szczegółowych etatów innych jednostek motorowych pod ręką, ale z zestawień sprzętowych w poszczególnych pododdziałach takich jednostek wynika, że poza np. plutonem regulacji ruchu to były to właśnie pojazdy gońców.

Zresztą to nic niezwykłego... W niemieckiej kompanii strzelców motocyklowych (K.St.N 1111 z 1937) też było niewiele motocykli "solo", bo tylko 10 maszyn. Motocykli z wózkiem było tam 46 maszyn. Te solo to 3 w dowództwie kompanii (gońcy), po dwa w każdym plutonie (też gońcy) oraz jeden miał żołnierz w taborach, który pełnił funkcję "przewodnika" (nie wiem jak to po polsku będzie prawidłowo... Rechnungsführer? Nie znam niemieckiego...).

Podobnie w radzieckim pułku motocyklowym z 1940 (etat 10/23) - 34 bez wózka i 704 z wózkami... w sumie gońcy i trochę w zwiadzie.