Edward VII i nastanie nowej epoki

[secesjonista]

Cieszmy się razem,

Wszyscy pod gazem,

Z tylu atrakcji

W Dzień Koronacji.

W ten, dość trafny sposób, oddano nadzieje związane z nastaniem nowej epoki, po długich latach nieco przytłoczonych osobowością królowej Wiktorii. Koronacja Edwarda znacznie się opóźniła, czekano na nią przeszło półtorej roku, główną przyczyną była oczywiście wojna burska. Także zaplanowana na 26 czerwca 1902 r. uroczystość nie odbyła się, tym razem na przeszkodzie stanęła przedłużająca się rekonwalescencja władcy. Wreszcie 9 sierpnia w Westminster Abbey Edward został koronowany.

Z nowym władcą wiązano nadzieję na rozluźnienie rygorów społecznych, dominujących w czasach wiktoriańskich, liczono na epokę spokoju i zabawy. I choć wojna burska nieco potarmosiła brytyjskiego lwa a źle opłacani robotnicy żyli w dzielnicach, które nazwać by trzeba było slumsami, to funt był mocny, a edukacja i powszechne prawo wyborcze dla mężczyzn u wielu rodziły nadzieję na zmianę. Wedle niektórych, z początkiem tego panowania zapanowała pewna beztroska. Starano się żyć z przepychem i ekstrawagancko. Przyszły król lubił się bawić, grać (w tym: nie unikał hazardu: Royal Baccarat Scandal), objadać i wypalać mnóstwo cygar, no i był kobieciarzem. Wielu arystokratów starało się naśladować styl życia władcy, stąd:

"... więcej wydawali na stroje, więcej jedli, puszczali na wyścigi więcej koni, popełniali więcej zdrad, zabijali więcej ptaków, zamawiali więcej jachtów i bawili się do białego rana".

/za: V. Cowles "Edward VII & His Circle"/

Powszechnym było mniemanie, iż śmierć Wiktorii zamykała pewną epokę i oczekiwano czegoś nowego. W ósmym numerze "Anglo-Saxon Review" Frederick Greenwood (dawniej, pierwszy redaktor "Pall Mall Gazette"), w artykule z okazji koronacji napisał: "Królowa umiera i natychmiast jest tak, jakbyśmy maszerowali plecami do zamkniętej przeszłości i twarzą do przeszłości".

Jak zatem wyglądał Albion za jego panowania? Jakie zmiany zaszły w społeczeństwie?

Jak zmieniła się sztuka? Jak, z czasem, postrzegano władcę?

I dlaczego, do licha, Edward smarował masłem spodnie?

[adamhistoryk]

Może rozszerzę pytanie: Co do mody męskiej wprowadził Edward VII?

[secesjonista]

Odpięty guzik i zerwaną gumkę.

[Bruno Wątpliwy]

Epoka edwardiańska przyniosła także zniknięcie tradycyjnej, londyńskiej mgły. No dobrze, nie "zniknięcie", ale "ograniczenie występowania", choć istnieje teoria, że ostatnia, prawdziwa, londyńska mgła pojawiła się 23 grudnia 1904 r.

Za: P. Ackroyd, Londyn. Biografia, Poznań 2011, s. 461-462. Tamże, próba wyjaśnienia zaniku mgły i przywołanie rozprawy H.T. Brensteina, Tajemnicze zniknięcie mgły z edwardiańskiego Londynu.

I jeszcze znalezione wskazówki bibliograficzne:

Henry T. Bernstein, The Mysterious Disappearance of Edwardian London Fog, The London Journal 1/1975, s. 189-216;

Christine L. Corton, London Fog: The Biography, The Belknap Press of Harvard University Press 2015.

[secesjonista]

To ciekawe, a jak tłumaczono tam owe zniknięcie?

[Bruno Wątpliwy]

"Niektórzy przypisują to działalności Coal Smoke Abatment Society i próbom zastąpienia węgla gazem, ale do częściowej neutralizacji mgły paradoksalnie mógł się przyczynić rozrost stolicy. Zakłady przemysłowe i ludzie byli teraz bardziej rozproszeni, toteż rozgrzany rdzeń dymu i mgły nie płonął już tak jasno".

Cytat za: P. Ackroyd, Londyn. Biografia, Poznań 2011, s. 461.

A przy okazji, wspomnienie o sympatycznym cyklu programów BBC (zresztą jednym z kilku) - Edwardian Farm (BBC, Wikipedia).

[secesjonista]

To w sumie zbieżne z wnioskami zaprezentowanymi przez Karen Clay i Wernera Troeskena w artykule "Did Frederick Brodie Discover the World's First Environmental Kuznets Curve? Coal Smoke and the Rise and Fall of the London Fog". Wskazywali właśnie na "rozrzedzenie", wpływ ustawy zdrowotnej (a więc pośrednio na działania Coal Smoke Abatment Society, zwiększenie wykorzystania gazu i zmiany w konstrukcjach domowych urządzeń kuchennych, które mniej dymiły.

/tekst dostępny na stronie National Bureau of Economic Research: www.papers.nber.org, Vol. "The Economics of Climate Change: Adaptations Past and Present"/

[Bruno Wątpliwy]

O Dirty Bertie (czyli przyszłym Edwardzie VII) w Paryżu, z humorem i szczegółami (w tym dotyczącymi konstrukcji fellatio seat) w: S. Clarke, 1000 lat wkurzania Francuzów, Warszawa 2012, s. 333-344.

[secesjonista]

Stephen Clarke poświęcił jemu nawet osobną książkę pt.: "Dirty Bertie an English King Made in France". Autor postawił w niej całkiem interesującą tezę, że gdyby "stary, dobry Bertie" żył nie doszłoby do Wielkiej Wojny.