Melioracja Puszczy Kampinoskiej

[Furiusz]

Jadąc dziś przez Puszcze Kampinoską do Ciechanowa natknąłem się pod Kampinosem w miejscowości Narty na głaz upamiętniający obóz pracy. Pracować mieli w nim Polacy (ci ponoć szybko uciekli) i Żydzi z getta warszawskiego. Przetarg wygrała firma inż. Stefan Frech - zapewne Polak ew. volksdeutsch. Z powodu racji żywnościowych i warunków pracy oraz zakwaterowania zginąć tu miało wielu Żydów.

Podobny obóz był w Łazach Leśnych koło Lasocina (nieco bardziej na zachód ale też na skraju puszczy) oraz w Roztoce.

Wiemy coś więcej o tej akcji? Ktoś to opracowywał i zajmował się tym bliżej? Funkcjonowaniem tej firmy czy tym czym podyktowana była decyzja o przeprowadzeniu takiej inwestycji przez Niemców?

[Tomasz N]

Melioracja lasu to standard jak chcesz przebudować puszczę na monokulturę iglastą lub ją utrzymywać w takim stanie.

[Furiusz]

Czemu to miałoby służyć?

[secesjonista]

Obecnie ta miejscowość to Józefów, a główne prace skoncentrowane był na Kanale Olszowieckim.

Na obóz ((powstał w 1940 r.) ) miało się składać pięć baraków i znajdowało się w nim 400 Żydów z getta warszawskiego. Za obozem, u podnóża wydmy chowano jego ofiary, wiadomo, że w tym konkretnym miejscu było 53 ciała. Miejsce tego pochówku okoliczni mieszkańcy poczęli nazywać: "Kadisznikiem" bądź "Trupim Pagórkiem". Obóz miał być zlikwidowany w maju 1941 r., a głównym powodem miała być niska wydajność, jednym z pracujących tam więźniów był Icchak Cukierman - późniejszy bojownik ŻOB i uczestnik powstania warszawskiego.

/za: "Miejsce pamięci ofiar niemieckiego obozu pracy w Kampinoskim Parku Narodowym", informacja prasowa Mazowieckiego UW w

Warszawie, z 7 września 2012 r., oprac. I. Biały/

[Tomasz N]

Iglaste wymagają niższego poziomu wód gruntowych, więc się kopie rowy.

[Furiusz]

Secesjonisto - dzięki za info. Na Wirtualny sztetl można znaleźć trochę informacji i wspomnienia o wszystkich trzech obozach wymienionych z informacjami np o dziennej racji żywnościowej.

Tomaszu N - ok rozumiem tylko po co Niemcom taka zmiana?

[Tomasz N]

A nie wiem. Wskazuję jeden z możliwych powodów meliorowania lasu.

[secesjonista]

To raczej nie chodziło o las, kanał ów (dziś już znacznie rozbudowany: kanał A i B) znajduje się w pasie obniżenia bagiennego (południowego). To tereny bagienno-łąkowe, stąd takie twory, jak: torfianki w Nartach czy Olszowieckie Błota.

[jancet]

A nie wiem. Wskazuję jeden z możliwych powodów meliorowania lasu.

Tyle że Furiusz w swym poście założycielskim nic nie wspomniał o meliorowaniu, a w w szczególności o meliorowaniu lasu.

Przy czym iglaste - co najmniej świerki - dość dobrze znoszą wysoki poziom wód gruntowych, nawet taki nad poziom gleby. Choć liściasta olcha, a także wierzby to znoszą jeszcze lepiej, ale dąb zupełnie nie znosi.

Meliorowanie lasu świadczyłoby o dogłębnym przekonaniu Niemców, że będą eksploatować te tereny za lat 100. Meliorowanie łąk i zamienianie ich w tereny uprawne - że będą tu za lat 10.

Jeśli chodzi o posiadane przeze mnie informacje o gospodarce leśnej i rolnej na terenie Puszczy Kampinoskiej, to miała ona charakter wybitnie rabunkowy. Jeśli Furiusz nie ma innych wiadomości o charakterze niewolniczej pracy na tym terenie, to raczej przyjmowałbym, że byli zatrudnieni przy pozyskiwaniu drewna metodą zrębu zupełnego oraz przy pozyskiwaniu torfu.

Może jakiś rów odwadniający trzeba było wykopać, ale ... i tak się zagapiłem, minęła godzina 1:00.

[Furiusz]

Więźniowie pracowali przy budowie kanału odwadniającego o łącznej długości 25 km, biegnącego od Bzury w kierunku wschodnim, zwanego Kanałem Olszowieckim. W celu poprawy odwodnienia, utworzono dwa rozgałęzienia, określane jako rowy A i B. Prace polegały na wykopywaniu ziemi i mułu przy użyciu szpadli i łopat i następnie wywożeniu urobku taczkami. Podczas robót więźniowie stali po pas w zimnej wodzie, w błotnistym gruncie; bez odpowiedniej odzieży ochronnej. Większość z nich była skrajnie wyczerpana w wyniku niedożywienia, wychłodzenia oraz przemęczenia. Strażnicy nie zezwalali na przerwy w pracy, jednocześnie bijąc więźniów pejczami, kijami i kolbami karabinów.

Cytat z Wirtualny Sztetl. Podobne informacje są załączone na tablicy informacyjnej obok pamiątkowego kamienia. Podobnież Secesjonista mówi o kanale - nie chodziłoby więc o to raczej przyjmowałbym, że byli zatrudnieni przy pozyskiwaniu drewna metodą zrębu zupełnego oraz przy pozyskiwaniu torfu.

[secesjonista]

Problem w tym, że nijak mniemanie janceta nie odpowiada rzeczywistości. Żydzi pracowali głównie przy kanale (wedle wspomnień) a nie przy wyrębie lasów czy pracach przy torfie.

Tomasz N ma trochę racji pod tym względem, że do dziś toczy się walka (: pyskówka) o zalewanie lasów co powoduje gnicie korzeni, ale czy niemiecki okupant uwzględniał tą kwestię? Jedynie co Niemcy mogli chcieć (mym zdaniem) uzyskać to uregulowanie zalewania danych terenów, do dziś jest z tym problem w tym regionie.

[Furiusz]

Dodatkowo jest rok 1940/41 - Niemcy są w gazie, jak najbardziej mogą wierzyć, że pozostaną na tych terenach jeszcze długo. Nota bene w okolicach było trochę wiosek "niemieckich" - a w zasadzie olenderskich - Miszory, Famułki, Karolinów - choć to bliżej obozu w Lasocinie. Może więc robili niejako dla swoich?