Zasięg dystrybucji materiału skalnego na budowle wczesnośredniowieczne.

[secesjonista]

Trochę pociągnę . Opactwo na Ołbinie zbudowano podobno z bloków granitu i krystalicznego piaskowca. Granit musiał pochodzić z okolic Sobótki (50 km) lub Strzegomia (60 km) od Wrocławia. Krystaliczny wapień to najbliżej okolice Wojcieszowa (ok 100 km).

Co do marmurów to wiemy, że Wrocław zaopatrywany był w obie odmiany (białą i czarną) marmuru przeworskiego. Eksploatowano też złoża zlokalizowane w rejonie pomiędzy Żelaznem a Stroniem Śląskim: Biała Marianna, Zielona Marianna, Biała Julianna.

[Tomasz N]

Tu może przykład do postu 27. To tzw skała płonna towarzysząca złożom węgla. Twarda, mocna, ale na powierzchni pod działaniem mrozu (sezonowaniu) jak widać różne fazy rozsypania się wręcz do proszku (ale są też kawałki odporne na mróz, choć nie wiem jak długo).

Edited November 25, 2014 by Tomasz N

[Furiusz]

Materiał budowlany zwożony był z różnych punktów odległych od siebie o kilkadziesiąt kilometrów, z kamieniołomów leżących przy starych drogach łączących Wiślicę ze starymi terenami osadniczymi koło grodów w Szczaworyżu i Stradowa. Występujące bowiem kostki okładzinowe murów pochodzą ze złóż wapieni w Kamiennej Górze niedaleko Szczaworyżu, a w wypełnieniu murów występują gipsy płytowe niewiadomego jeszcze pochodzenia oraz margle pochodzące z Pełczysk, oddalonych o parę kilometrów od Stradowa. M. Weber-Kozińska, Materiały budowlane w budownictwie romańskim w Wiślicy, "Zespół badań nad polskim średniowieczem Uniwersytetu Warszawskiego i Politechniki Warszawskie. Sprawozdania" 1960, s.48

[Furiusz]

J. Skoczylas, Wykorzystywanie surowców skalnych we wczesnośredniowiecznej architekturze na Ostrowie Tumskim [w:] Poznań we wczesnym średniowieczu (t.5), pod red. H. Koćka-Krenz, Poznań 2005 jeśli idzie o materiał skalny to 36% stanowił granit, gnejs 30.7%, kwarcyt 14.4%, piaskowiec kwarcytowy jotnicki 14%, sjenit 1.5%, gabro 2.1%, pegmatyt 0.8% i było jeszcze kilka mniej ważnych rodzajów. W zdecydowanej większości są to małe kamienie, zwłaszcza w fundamentach palatium, o wymiarach 25 na 19 na 15 cm. Autor szacuje, że do budowy ścian zewnętrznych i fundamentów samego palatium zużyto ok 3226 ton kamienia, co przy jednym wozie wiozącym ok pół tony daje nam 6500 kursów. Ponad 98% kamienia użytego do wzniesienia obiektów z Ostrowa Tumskiego to materiał skalny naniesiony przez lodowiec a więc dostępny bezpośrednio na wyspie lub na przeciwległych brzegach Warty. Małe rozmiary kamieni sugerują, że zwyczajnie zbierano je ręcznie. Kwestią otwartą jest jak daleko (i głęboko) owych kamieni szukano.

[secesjonista]

Dodajmy:

J. Skoczylas "Wykorzystywanie surowców skalnych w początkach państwa polskiego w Gnieźnie", "Górnictwo i Geologia", T. *, z. 1, 2013

tegoż, "Użytkowanie surowców skalnych we wczesnym średniowieczu w północno-zachodniej Polsce", Seria Geologia nr 12, Wydawnictwo Naukowe UAM w Poznaniu, Poznań 1990

tegoż, "Wykorzystanie dróg wodnych w średniowieczu w Wielkopolsce, ze szczególnym uwzględnieniem Warty w rejonie Poznania", t. 1, Poznań 1995

"Użytkowanie surowców skalnych w początkach państwa polskiego" red. tenże.