Aprowizacja wojowników

[secesjonista]

To - jeśli składnie myślę, miał możliwość zapewnienia aprowizacji swej armii tylko zajmując zapasy przeciwników. Dodatkowo miał własne.

[Furiusz]

Redner i Marricht zakładają, że taki był plan - żywić się na wrogu. Przed 714 ac Sargon II prowadził wcześniej 3 razy swoją armie na Urartu - ostatni raz w 715 aC. Jest zatem możliwe, że Sargon był świadom, że da rade wyżywić się na terenie wroga z jego zapasów. Bazę wypadową dla swojej armii założył w Panzis czyli w ufortyfikowanym mieście na pograniczu królestwa Mannea (proasyryjskiego) i Zikirtu (prourartyjskiego). Przynajmniej tak chce A. Fuchs, Die Inschriften Sargons II. aus Khorsabad, Gottingen 1994, s.278-279. Zdobyto to miasto zresztą w 715 aC podczas tamtej kampanii. Jak chce Sg.8 linia 78 sprowadzono tam zapasy żywności i sprzętu wojskowego.

Teraz pojawiają się problemy. Nie do końca wiemy czy warto ufać Sargonowi, a raczej na pewno wiemy, że nie należy tego robić do końca - K. Hipp, Kontrowersyjne bitwy starożytnej Asyrii. Zwycięstwa czy klęski? Trudności w interpretacji źródeł [w:] ΣΧΟΛΗ, pod red. D. Lewandowska et al. Warszawa 2014 (nie pamiętam który tom). Część badaczy spekuluje, że Sargon II był zaskoczony skalą sukcesu i po prostu nieprzygotowany wdarł się wgłąb Urartu i innej opcji nie miał. Ja bym się zastanawiał czy po prostu obawa przed zbytnim rozproszeniem sił (by zapewnić bezpieczeństwo szlaków logistycznych) w połączeniu z terenem górskim sprzyjającym nagłym napadom i wojnie szarpanej - nie wymusiła decyzji o żywieniu się na wrogu.

Tak czy siak wydaje się, że jedynym rozwiązaniem jakie przed nim stało to własnie żywienie się na wrogu - choć jakieś zapasy Sargon zgromadził w miejscu które wyznaczył na bazę wypadową dla armii.

[gregski]

No ale ponad 200 lat później Persowie musieli ograniczyć działania gdy pod Salaminą stracili flotę i nie mogli morzem zaopatrywać swoich sił w Grecji. Czyli nie zawsze dawało się wyżywić na wrogu (zwłaszcza gdy stosował taktykę w rodzaju "spalonej ziemi") no i widać, że Persowie byli przygotowania na ewentualność zaopatrywania swojej armii z baz w kraju. Tyle, że gdy zabrakło floty cały plan się zawalił.

[Furiusz]

No cóż należy jeszcze pamiętać o skali podejmowanych wypraw i ich celach. Wyprawa Sargona II siłą rzeczy nie mogła przybrać jakichś gigantycznych rozmiarów - bo zwyczajnie mogłoby zbraknąć miejsca i czasu na rozwinięcie wszystkich sił. Wszystko przemawiało za szybką kampanią, przeprowadzoną przy użyciu ograniczonych sił i nastawiona raczej na zdewastowanie kraju przeciwnika niż podbój. Po pierwsze akcję przedsięwzięto dość późno wyruszono powiedzmy w czerwcu ale na dojście do miejsca ekspedycji na wrogie terytorium tez musiał upłynąć jakiś czas. Czas który Sargon zużył na wzmacnianie lojalności okolicznych państw i terytoriów zależnych od Asyrii, ściąganie trybutu etc. Czemu tak późno - pewnie po to by być pewnym, że śnieg już stopnia i spokojnie góry można przebyć - Asyryjczycy po trzech kolejnych kampaniach powinni mieć całkiem niezłe rozeznanie co można a czego nie można w górach. Wycofujemy się tez w miarę wcześnie - przed załamaniem pogody, więc nie nastawiamy się raczej na duże nabytki terytorialne bo i nie ma specjalnie jak utrwalić swojej władzy a grabimy i palimy ile wlezie.

Persowie w Grecji mieli inne plany - kompletne zniszczenie i spustoszenie nie wchodziło raczej w rachubę, siły były też na tyle duże, że biedna Grecja mogła nie dać sobie rady z utrzymaniem takiej dodatkowej rzeszy ludzi. Tu zaopatrywanie się z zewnątrz jest bardziej oczywiste. Inna sprawa, że wcale nie stali na takiej straconej pozycji póki w miarę kontrolowali sytuacje w Macedonii i w części Tracji. Zawsze mieli skąd ściągnąć zapasy droga lądowa lub lądowo-morską. Pamiętać tez trzeba o napięciu wewnątrz floty sojuszniczej i o jej podziale - flota perska istniała i po klęsce Salaminy choć co oczywiste raczej nie paliła się do nowej potyczki.

[Furiusz]

Znów o Rzymie - O. Ilić, S. Golubović, N. Mrdjić, Supplying and transport along Danube limes in the Upper Moesia, "Archaeology and Science" t. 6 92010), s.61-75 dość ogólny ale kilka ciekawych tematów się pojawiło jak kwestia zaopatrzenia dla małych wartowni czy rozróżnienie między legionis prata a territorium legionowego.