Nowinki z wykopalisk

[fodele]

Mocno polecam godzinny film (w języku angielskim) szczególnie tym, którzy interesują się archeologią podwodną!!! Miasto portowe Pavlopetri tysiące lat czekało na odkrycie raptem kilka metrów pod falami morza

http://www.diaforetiko.gr/h-elliniki-poli-kato-apo-ti-thalassa-tis-elafonisou-mia-ipovrichia-politia-pou-diatirithike-se-aristi-katastasi/

[fodele]

Stanowisko archeologiczne Revenia (w Macedonii Środkowej, gmina Katerini) przyniosło bogate informacje czerpane z odkrytych tam pochówków ludzkich sprzed ok. 8500 lat. Przebadano łącznie 11 grobów, w których szczątki złożone zostały zgodnie z ówczesnym rytuałem oraz kilka miejsc, gdzie kości ludzkie rozrzucone były w nieładzie. Rozpoznano jeden szkielet należący do mężczyzny i cztery szkielety kobiece. W pozostałych przypadkach ustalenie płci okazało się niemożliwe. Jeśli chodzi o wiek zmarłych: pięć na jedenaście szkieletów należało do nieletnich, natomiast dorośli w chwili śmierci mieli ponad 30 lat. Stan szczątków pozwolił też n ustalenie chorób, na jakie cierpieli ludzie tej okolicy w okresie neolitu. Choroby dotyczyły układu mięśniowo-szkieletowego (zapalenie kości i stawów oraz częste zapalenie stawów kręgosłupa). Widoczne było bardzo wysokie wyczerpanie organizmu mające swoje źródła w codziennej intensywnej pracy fizycznej. Generalnie poziom zdrowia ludzi był zły: odnotowano wysoki wskaźnik anemii i niedorozwój szkliwa, będące prawdopodobnie wynikiem złego odżywiania czy wręcz niedożywienia w okresie dzieciństwa. Natomiast u jedynego rozpoznanego dorosłego mężczyzny stwierdzono wyleczenie urazu czaszki. Jak łatwo sobie wyobrazić również stan zębów pozostawiał sporo do życzenia – były one bardzo starte, niemal wszyscy zmarli za życia cierpieli z racji daleko posuniętej próchnicy, natomiast obecność kamienia nazębnego była umiarkowana.

[fodele]

Ciężko tu mówić o nowince z "wykopalisk", ale...

Przepięknie zachowana starożytna wieża od 2400 lat góruje nad miejscowością Agia Marina na wyspie Keos. Wieża nie była budowlą wchodzącą w skład murów obronnych, była niezależnym wolnostojącym budynkiem o charakterze strategicznym. Powstała w IV w.p.n.e. , ale nie tylko na wiekowości polega jej niezwykłość. Wieża z Agia Marina jest jednym jedynym tego typu zabytkiem, w którym przetrwała górna część z zewnętrznym balkonem na obwodzie. Wyjątkowo dobry stan budowli, źródła pisane i liczne XIX–wieczne ilustracje ukazujące wieżę w niemal nienaruszonym stanie pozwalają z dużym prawdopodobieństwem określić jej wygląd zewnętrzny i wewnętrzny. Pewnym jest, że wieża była pięciopiętrową konstrukcją stworzoną z kamienia na planie kwadratu o wymiarach 10 x 10 m. W najwyższym miejscu wieża sięga dziś 19,6 m. Pierwotnie pokrywał ją dwuspadowy dach. Szczególną cechą budynku jest biegnący po obwodzie balkon znajdujący się na najwyższym piętrze i wspierający się na kamiennych belkach. Przegroda wewnętrzna dzieliła wieżę, dając po dwa pomieszczenia na każdej kondygnacji. Schody wewnętrzne zapewniały połączenie między piętrami. Szacuje się, że całkowita powierzchnia użytkowa budynku wynosiła 276 metrów kwadratowych. Cudeńko!!!

Wątek o psach przeniosłem do tematu Pies w religijności starożytnych Greków - Furiusz

[fodele]

Słowo „sarkofag” w wolnym tłumaczeniu oznacza tyle co „pożeracz ciała”, żeby jednak nie było tak drastycznie można bardziej przyjaźnie określić go „domem zmarłego”

W późnym okresie starożytnym istniały trzy główne ośrodki produkcji sarkofagów: w Rzymie, frygijskim Dokimion i w Atenach. Warsztaty te wytwarzały kamienne trumny nie tylko na użytek własnych miast , ale również dla innych regionów Imperium. Było to głównie luksusowe produkty marmurowe o bogatej dekoracji reliefowej. Tego typu produkty ze zdobieniami przedstawiającymi sceny mitologiczne rozprowadzane były w całym basenie Morza Śródziemnego w II i III w.n.e. Ukierunkowane były na bogata klientelę wywodzącą się głównie z lokalnych elit lub z kręgu wyższych urzędników administracji rzymskiej. Oczywiście oprócz tych renomowanych były też lokalne warsztaty wytwarzające nieco skromniejsze sarkofagi.

Przykładem prowincjonalnego wyrobu może być sarkofag z Gomfoi (okolice Trikala). Ma on wiele cech wspólnych z sarkofagami wytwarzanymi w Atenach, które charakteryzowały się chociażby tym, że wszystkie boki trumny były zdobione (podczas gdy kamieniarze rzymscy oszczędzali sobie pracy nad bokiem przylegającym do ściany grobowca). Został znaleziony bez charakterystycznej dwuspadowej pokrywy, którą zapewne pierwotnie posiadał. Jedna ściana sarkofagu zdobiona jest sceną przedstawiająca „Porwanie Prozerpiny”, a na drugiej głównym motywem jest orzeł. Występuje też girlanda zakończona głowami byka, co jest standardowym motywem dekoracyjnym sarkofagów tego okresu. W Atenach produkcja tego typu sarkofagów rozpoczęła się w 130 r.n.e., a zatrzymała się wkrótce po 250 r.n.e. Cieszyły się dużym powodzeniem, nie tylko w Grecji. W Rzymie motyw Prozerpiny popularny był około 140 r.n.e. Poza Gomfoi sarkofag z bardzo podobnym zdobieniem znaleziono na Kefalonii.

W tym konkretnym sarkofagu (rozmiary 1,55 x 0,73 x 0,74), według znawców tematu, pochowana była nastolatka bądź młoda kobieta (wniosek wysnuty na podstawie tematyki dekoracji zewnętrznej i rozmiarów trumny). Jest to pierwszy tego typu zabytek odkryty na obszarze zachodniej Tesalii, choć w okolicach odkryto kilka skromniejszych glinianych sarkofagów.

Istnieje możliwość, że sarkofag jest dziełem lokalnych rzemieślników, jako że od IV w.p.n.e. w Gomfoi wytwarzano nagrobki, stele nagrobne i ogólnie rzecz ujmując - rzeźby w kamieniu. Znamy nawet imiona pracujących tu starożytnych rzeźbiarzy: Kleogenadis Ksenokleous i Eftihides Athinodorou oraz Eurychides z Sykionu. Prawdopodobnie tradycja kamieniarska utrzymała się w Gomfoi do końca okresu starożytnego, a miejscowi twórcy konsekwentnie wytwarzali swoje dzieła na potrzeby tutejszych mniej zasobnych odbiorców. Choć jak mówią specjaliści – bez takiego polotu jak „markowe” sarkofagi ateńskie czy rzymskie. Jednym słowem nawet dzisiaj da się zauważyć, że było to naśladownictwo, tzw. „styl prowincjonalny”.