Wisława Szymborska

[Bruno Wątpliwy]

Cytuj

Skąd taka różnica w odbiorze (i zaawansowaniu w tłumaczeniach)?

Może ta "różnica" to Pietro Marchesani?

[secesjonista]

Faktycznie, wiele zrobił dla promocji jej twórczości, jak i samej osoby. No i stworzył pewien kanon tłumaczeń. Ale nie udało mu się to samo z Herbertem. Kiedy dzieła tego ostatniego sprzedawały się w liczbie dziesięciu egzemplarzy rocznie, Szymborska osiągała sprzedaż rzędu dwudziestu tysięcy. Fakt otrzymania nagrody Nobla sprawia, że mniej lub bardziej znany poeta staje się bardzo znanym. Włoska popularność Szymborskiej zaskoczyła jednak nawet tych Włochów, którzy znali i propagowali jej twórczość. I jest to trend długotrwały. W 2013 r. na spotkanie z Szymborską w Bolonii, w Aula Magna tamtejszego uniwersytetu, przyszło 1500 osób, a kolejne 1000 musiało pozostać za drzwiami. Kiedy w 2011 r. dziennik "Repubblica" zaczął wydawać serię "Stulecie poezji" (jako inserty za półtora euro) to otworzył ją antologią wierszy Szymborskiej "Elogio dei sogni", w kilka dni osiągając 100 000 sprzedanych egzemplarzy.

To co ciekawe, po jej poezję zaczęli sięgać ludzie którzy deklarowali, że w zasadzie poezji nie czytają. A sama autorka stała się elementem popkultury, zwłaszcza po show "Che tempo che fa?" Fabia Fazia, w którym jej wiersze przeczytał niezwykle popularny w Italii autor "Gomorry" (tzw. efekt Saviano). Swoją cegiełkę dorzuciła minister pracy , która na ważne negocjacje przybyła w bransoletce z wersem z "Portretu kobiecego": "To łatwe, niemożliwe, trudne, warte próby". Po jej wersy sięgnął znany lewicowy pieśniarz Lorenzo Jovanotti (w utworze "Buon sangue"), a wreszcie podczas Mistrzostw Europy (w 2012 r.) "La Gazetta dello Sport" frazą Szymborskiej starano się odczynić zły urok, który mógł zagrozić włoskiej drużynie piłkarskiej.

[secesjonista]

Włosi zrobili z poezją Szymborskiej coś nieoczywistego,  w 2006 r. w oficynie wydawniczej Libri Scheiwiller wydano pracę Marca Minghettiego i Fabiany Cutrano "Nulla due volte. Il management attraverso le poesie di Wisława Szymborska". W tej publikacji treść dwudziestu pięciu wierszy stała się pretekstem do napisania mini-esejów z zakresu... "humanistic managment", czyli o nowoczesnym zarządzaniu potencjałem ludzkim w przedsiębiorstwach, doborze kompetencji koniecznych do wdrożenia innowacji, zarządzaniu talentami itp.

Dość karkołomny pomysł.

 

I coś specjalnego dla jpsapiehy, w 2000 r. w Szwecji wydano (przy wsparciu tamtejszego Ministerstwa Kultury - a jakże) zbiór "Den svenska högtidsboken", który zredagował Göran Palm. Jego zawartość tworzą wiersze, piosenki, i różne okolicznościowe teksty. Znajdziemy tam m.in.: Williama Szekspira, Annę Achmatową, Gunnara Ekelöfa, Bertolda Brechta, Everta Taubego, Tomasa Tranströmera, Wernera Aspenströma czy wreszcie Szymborską. Zbiór jak zbiór, nic zaskakującego, ciekawym jest jednak jego przeznaczenie.

Tytuł można przetłumaczyć jako: "Szwedzka księga obrzędów i rytuałów", jak określił to Anders Bodegård (tłumacz m.in.: Szymborskiej, Adama Zagajewskiego, Ryszarda Kapuścińskiego, Pawła Huellego) jest to: "bezkonfesyjna wersja alternatywna kościelnego psałterza". Są tam zatem teksty na: urodziny, chrzciny, pogrzeb, różne inne święta, ale i na "okazję"... rozwodu. Najwięcej wierszy (czy utworów) w zbiorze (po dwanaście) mają: Taube, Tranströmer i właśnie Szymborska.

Jej utwory znalazły się m.in. w działach zatytułowanych: "Pochówek", "Światowy Dzień Książek", "Światowy Dzień Ochrony Środowiska", "ONZ", "Dzień Pokoju", "Sylwester", "Przemoc", "Siła wewnętrzna", "Jantelagen" (to prześmiewcze określenie norweskiego pisarza Aksela Sandemose'a na skandynawską skłonność do uległości).

Konia z rzędem temu kto zgadnie jakie wiersze trafiły do poszczególnych działów tej książki...