Wampir , strzyga , krwiopijca, wilkołak... (w literaturze i ludowych wierzeniach)

[secesjonista]

Veto - nie przyjęte, chyba że wskażesz na jakich podaniach ludowych Bohomolec się opierał.

[lancaster]

To niech bedzie Votum separatum , nie będziemy się przekonywać nad wyższością Wasylewskiego nad Bohomolecem , i vice versa , wszak i jeden jak i drugi upiora i jego zwyczajów empirycznie nie badali

[Capricornus]

Ciekawa rzecz dotycząca wampirów:

"Bardziej intrygujące są natomiast

przekonania, że wampiry pojawiają się na skutek

działalności szpitali. Ich pacjenci to przyszłe wampiry.

Człowiek umierający tam nagi, w samotności i ciemności

musi szukać zemsty - zostanie wampirem. Podobnie będzie

z tymi, których poddano operacjom. Naruszono przed

śmiercią integralność ich ciała a to też prowadzi do wampiryzmu.

Tak więc takiemu co umierał w szpitalu trzeba

wyjąć serce i spalić je. [Andreesco, Bacou 1986, 227]"

I jeszcze to:

"między zakresami znaczeń wampir, upiór, wilkołak, strzyga,

zachodzi logiczny stosunek krzyżowania się. Wampir to

duch człowieka zmarłego lub żywy trup. Odżywia się krwią

lub ludzkim ciałem, dzięki czemu jego skóra ożywa do

kształtu ludzkiego. Barwa jego miękkiego i trzęsącego się

ciała jest czerwona, rzadziej biała. W twarzy wampira brak

nosa i brwi, ma on dwa rzędy zębów i kły j ak u świni. Pojawia

się z wiatrem lub burzą, przenika ściany, okna. Wydaje

przerażające jęki, okrzyki, śmieje się lub płacze. Jego działania

powodują u żywych choroby, osłabienie i w końcu

śmierć. Wierzono też, że to wampiry wywoływały epidemie

chorób.

Według wierzeń znanych na całej Słowiańszczyźnie wampirem

zostawali ludzie o dwóch sercach, ci co padli ofiarą

gwałtownej śmierci lub już za życia posiadali znamiona

upiora - na przykład zrośnięte brwi. Nadto wiadomo było,

że wampirami będą czarownicy, ludzie źli lub bardzo starzy.

Czekało to również ciała zmarłych, nad którymi ktoś

przeszedł lub przeleciał ptak. Integralną częścią wierzeń

o wampirach są liczne czynności obronne i zabezpieczające

ludzi przed demonami. Te „tchnące dzikością" zabiegi to

palenie wykopanych trupów, wbijanie im kolców pod język,

przebijanie kołkami głów, piersi, brzuchów, ucinanie łopatą

głów, ćwiartowanie. Zwłoki osób podejrzanych o wampiryzm

rosły po śmierci, nie rozkładały się - były więc

sposoby rozpoznawania demona. [Moszyński 1967]"

Edytowane 15 Luty 2012 przez Capricornus

[lancaster]

Ostatni post Szanownego Capricornusa zawiera ciekawe spostrzeżenie , które nieco umknęło naszej uwadze :

Wierzono też, że to wampiry wywoływały epidemie

chorób.

Ponieważ zajmujemy się wampiryzmem jako zjawiskiem znajdującym odzwierciedlenie w sztuce , literaturze , i kinie , nie sposobi pominąć wampiryzmu jako epidemii .

Otóż motyw szczura czy "rodzinnej ziemi w trumnach " , zawsze niemal towarzyszy kinowemu wizerunkowi wampira , a szczur to nic innego jak synonim moru , dżumy , czarnej śmierci , widzimy to u Friedricha Murnaua w jego "Nosferatu, Symphonie des Grauens"w późniejszym remake Herzoga " Nosferatu , Phantom der Nacht " .

Sam wampiryzm tez może zostać plagą , przenoszony przez ugryzienie niczym wirus , to najpopularniejsza wersja "wampirzej zarazy " często obecna w sztuce , złośliwie wyśmiana przez Sapkowskiego ustami Emiela Regisa ( podobnie jak wiele mitów wampiryzmu dotyczących , niechęć do czosnku , srebra i słonecznego światła ) .

[secesjonista]

To niech bedzie Votum separatum , nie będziemy się przekonywać nad wyższością Wasylewskiego nad Bohomolecem , i vice versa , wszak i jeden jak i drugi upiora i jego zwyczajów empirycznie nie badali

Z tym, że jeden badał podania z punktu etnografii, a Bohomolec uprawiał bardziej... "radosną twórczość".

A Moszynski z tą: całą Słowiańszczyzną - nie jest przekonywujący.

Co do epidemii, czy w okresie którejś z epidemii w okolicach Lwowa - wzmiankowano o wampirach?

A bywało ich kilka:

Higiena w RON-ie

[Capricornus]

A Moszynski z tą: całą Słowiańszczyzną - nie jest przekonywujący.

A to czemu?

czy w okresie którejś z epidemii w okolicach Lwowa

Wprawdzie to nie Lwów ale jako pierwsze przyszło mi na myśl:

"Roku 6600 [1092]. Przedziwne było cudo w Połocku, zdawało sią, że słychać w nocy tętent, stękanie na ulicy, uganiały biesy jak ludzie. Jeśli kto wychodził z domu, chcąc widzieć, natychmiast urażony zostawał niewidzialnie od biesów raną, i z tego umierali, i nie śmieli wychodzić z domów. Potem zaś poczęli w dzień pojawiać się na koniach, i nie było ich widać samych, jeno widziano kopyta ich koni; i tak razili ludzi w Połocku i jego okolicy. Przeto ludzie mówili, że upiory zabijają Połoczan (…)”

Nestor, Powieść minionych lat.

[secesjonista]

Przeto nie powiadają jednak o wysysaniu krwi...

Czemu - odsyłam do Wasylewskiego.

[lancaster]

Przeto nie powiadają jednak o wysysaniu krwi...

Secesjonisto ,

zdaje się nie podzielasz opinii , ze upiór a wampir to początkowo ta sama postać mitologiczna , która później uległa separacji ?

IMHO czynnik żywienia się krwią , powrót do świata żywych z martwych , nocny cykl życia , dla obu tych stworów jest wspólny , dopiero z czasem ( kiedy i gdzie ? ) wampir staje się samodzielnym egalitarnym bytem , a upiór nadal jest , czy tez pozostaje jego ludową i bardziej prymitywną odmianą .

Ciekawe jest to ze w kulturze masowej starano się ten rozdział pogłębić lub wręcz , pozbawić wampira jakiejkolwiek łączności z światem ludzi ( poza oczywiście służebna rola czlowieka jako obiadu , lub popitki dla stwora nocy ).

Przoduje tu gatunek literacki Fantazy , a podobny watek kilkukrotnie pojawił się u wspomnianego wcześniej Sapkowskiego , który tłumaczy w klasycznym wiedźminie ustami Emiela Regisa przybycie wampirów z innego świata podczas komunikacji miedzy sferami a światami .

Podobne uznanie wampira za byt człowiekowi zupełnie obcy znajdziemy w książce Jacka Piekary "Ani słowa Prawdy " w jednaj z opowieści o Arivaldzie z Wybrzeza -" Nie Wszystko Złoto co się Świeci i na Odwrót " .

Stad wynika , podział wampirów na kilka gatunków jak wspomniane już w dyskusji : http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=gatunki%20wampir%C3%B3w&source=web&cd=3&sqi=2&ved=0CDAQFjAC&url=http%3A%2F%2Fwiedzmin.wikia.com%2Fwiki%2FWampir&ei=GDY9T_K-J8jEswbLueXNBA&usg=AFQjCNHgEJJBejWl0Xw0czrGY0pNOavnDg&sig2=IaVN44kHQ8pzNgteHqDAlQ&cad=rja , czy tez podział na wampiry wyższe i niższe .

BTW - ku ogólnej uwadze Szanownych Koleżanek a Kolegów , temat ten jest poświęcony wizerunkowi Wampira , strzygi czy innego krwiopijcy , w kulturze i sztuce , wiec nie warto kruszyć kopii o szczegóły , te zasadniczo mogą się różnić

[secesjonista]

Secesjonista nie podziela wielu opinii, atoli tutaj stara się zastanowić na istnieniem tegoż wampira w ludowych legendach na naszych ziemiach, i faktycznie nie podzielam opinii by uległy separacji: wampir a upiór.

Pociąga mnie raczej krzyżowanie form i ich znaczeń.

Jeśli ulega separacji, zatem trzeba by wykazać, że wcześniej mamy upiory ssące krew - a ile mamy takich przykładów z naszych ziem?

[lancaster]

Secesjonista nie podziela wielu opinii, atoli tutaj stara się zastanowić na istnieniem tegoż wampira w ludowych legendach na naszych ziemiach, i faktycznie nie podzielam opinii by uległy separacji: wampir a upiór.

Pociąga mnie raczej krzyżowanie form i ich znaczeń.

Jeśli ulega separacji, zatem trzeba by wykazać, że wcześniej mamy upiory ssące krew - a ile mamy takich przykładów z naszych ziem?

Szanowny Secesjonisto czy aby nie wpierałeś w się opiniami Wasylewskiego. a jego wyższością nad Bohomolcem :

"Przede wszystkiem słowo: wampir. Powszechnie uważa się je za synonim wyrazu: upiór. I to jest właśnie jednym z powodów nieporozumienia. Nasz bowiem upiór, chociaż etymologicznie od wampira pochodny, nie jest - jak zobaczymy wampirem (...)

Ten ze twierdzi jak widzisz powyzej , ze ... upiór, chociaż etymologicznie od wampira pochodny, nie jest - jak zobaczymy wampirem...

Kwestia druga :

a ile mamy takich przykładów z naszych ziem?

A czemuż się do "naszych ziem "ograniczać wampiryzm to mit ( lub zjawisko ) światowej kulturze przynależny , nie polskiej jedynie

Edytowane 16 Luty 2012 przez lancaster

[Capricornus]

odsyłam do Wasylewskiego.

Wasylewski nie jest przekonywujący, czemu? Osyłam do Moszyńskiego...

Przeto nie powiadają jednak o wysysaniu krwi.

Ale nie mówiłeś nic o wysysaniu krwi, chciałeś epidemi, przy której wzmiankowano o wampirach.

W "relacji" z Połocka mamy udział czegoś nadprzyrodzonego, nie są te stwory określone jako wampiry. W cytowanym przeze mnie tłumaczeniu mamy upiory, w oryginale jest NAViE ("i" zastępuje miękki znak) - umarli.

zatem trzeba by wykazać, że wcześniej mamy upiory ssące krew

A jeżeli koniecznie chcesz się trzymać Wasylewskiego to może raczej trzeba by wykazać kiedy wampiry zaczęły ssać krew.

Upiory, które zaczęły ssać krew oddzieliły się i stały się wampirami.

Choć w opracowaniach jakie zdarzyło mi się przejrzeć upiór i wampir są tym samym stworzeniem.

[secesjonista]

Pytanie z czego czerpał Moszyński, możesz wskazać jego źródła badań?

[Capricornus]

Kultura ludowa Słowian – monumentalne dzieło Kazimierza Moszyńskiego wydane w Krakowie w latach 1929-1939 (drugie wydanie w Warszawie, 1967-1968 w opracowaniu Jadwigi Klimaszewskiej). Dzieło było pierwszym w Europie syntetycznym opracowaniem ludowej kultury dużej grupy etnicznej, a jego publikacja wysunęła etnografię polską na czołową pozycję w europejskim słowianoznawstwie. Dzieło składa się z dwóch tomów. Pierwszy z nich - pt. Kultura materialna - poświęcony jest m.in. gospodarce, odzieży, broni, komunikacji, przechowywaniu żywności); w tomie drugim (cz.1 i 2), zatytułowanym Kultura duchowa, opracowane są m.in. takie tematy jak wiedza, kult, wierzenia, magia, wróżby, sztuki plastyczne, muzyka, onomastyka i symbolika. Autor oparł się na rozległej rozproszonej literaturze oraz gruntownych badaniach terenowych jakie prowadził w Polsce, na Białorusi, Polesiu i Ukrainie.

[secesjonista]

Znam... gruntowne badania podań ludowych nikłe ślady wampiryzmu wskazywały na naszych ziemiach (nie licząc ziem ruskich).

[Capricornus]

gruntowne badania...

Nom... i wskazywały na import idei wampira...

"W trakcie przeprowadzonej na obszarze wyspy Lazzaretto Nuovo ekshumacji grobów ofiar zarazy, która w 1576 roku nawiedziła Wenecję, uczeni natknęli się na szczególny pochówek. Pod koniec marca 2009 roku odkryli oni tam usytuowane w pewnym oddaleniu od pozostałych szkieletów szczątki kobiety - w jej usta wbity był kamienny kołek.

Znaleziskiem zajął się dr Matteo Borrini z uniwersytetu we Florencji.

- Współcześni kobiety uznali ją za wampira, a działania, jakie podjęli, były swego rodzaju egzorcyzmem – twierdzi dr Borrini. - Zabiegi te wynikały z wierzeń, że zarazę ściągnęły właśnie takie nadnaturalne stwory, żywiące się ludzką krwią."

Edytowane 18 Luty 2012 przez Capricornus