Propaganda radziecka (i sowiecka)

[secesjonista]

Ciekawe materiały można znaleźć w zbiorze dokumentów Wydziału Agitacji i Propagandy KC KPZPR (lata 1945-53) wydany w serii "Rosja XX wieku".

Tom poświęcony jest walce i propagandzie wymierzonej w "biezrodnyj kosmopolitizm", jak się okazuje w danym okresie czasu nawet taka publikacja jak "Czarna księga" sporządzona przez JAK mogła się okazać nieprawomyślna.

polecam do przejrzenia:

"Stalin i kosmopolitizm. Dokumienty agitpropa CK KPZR 1945-1953" oprac. D. Nadżarow, Z. Biełousow.

[Jack Sparrow]

Słyszałem, że podczas ataku ZSRR na Polskę. Sowieccy lotnicy zrzucili na polski oddział karteczki propagandowe. Na tych kartkach było mnóstwo błędów.

[Andreas]

http://www.1939.pl/galerie/dokumenty/rosyjskie/rzolnierze-armii-polskiej-kowalow-1939.jpg

http://www.1939.pl/galerie/dokumenty/rosyjskie/do-wojsk-polskich-timoszenko-1939.jpg

http://www.1939.pl/galerie/dokumenty/rosyjskie/zolnierze-w-ciagu-ostatnich-dni-timoszenko-1939.JPG

http://www.1939.pl/galerie/dokumenty/rosyjskie/do-zolnierzy-armii-polskiej-kowalow-1939.jpg

http://static.kresy.pl/image/x/ea93694aab687548d5f47e08e95d1c9bjpg

http://www.iswinoujscie.pl/im/artykuly/11040_170920093.jpg

[Jack Sparrow]

Kiedy niemiecką dywizie przerzucono z Francji pod Stalingrad, sowieckie samoloty zrzuciła ulotki z taką oto informacją:

„Żołnierze 23 dywizji pancernej, witamy w Związku Radzieckim. Przyjemne życie w Paryżu już się skończyło. Wasi koledzy pewnie wam powiedzieli jak tu jest, ale sami się wkrótce przekonacie.”

[Geronimo]

Walka propagandowa istniala od zarania dziejow. Dzialania ZSRR mialy podwojne cele. Zlamac duch najezdzcy oraz uswiadomic wrogich zolnierzy w jakiej zbrodni uczestnicza oraz poiformowac, ze ci ktorzy zdecyduja sie zlozyc bron zostana wbrew nazistowskiej propagandzie dobrze traktowani.

[lancaster]

Walka propagandowa istniala od zarania dziejow. Dzialania ZSRR mialy podwojne cele. Zlamac duch najezdzcy oraz uswiadomic wrogich zolnierzy w jakiej zbrodni uczestnicza oraz poiformowac, ze ci ktorzy zdecyduja sie zlozyc bron zostana wbrew nazistowskiej propagandzie dobrze traktowani.

Tu się chyba , nazistowska propaganda niewiele pomyliła

Edited July 8, 2011 by lancaster

[secesjonista]

Walka propagandowa istniala od zarania dziejow. Dzialania ZSRR mialy podwojne cele. Zlamac duch najezdzcy oraz uswiadomic wrogich zolnierzy w jakiej zbrodni uczestnicza oraz poiformowac, ze ci ktorzy zdecyduja sie zlozyc bron zostana wbrew nazistowskiej propagandzie dobrze traktowani.

Zatem nasz nieodżałowany Geronimo nie przyjrzał się grafikom zaprezentowanym przez widiowego7.

Mamy tam bowiem ulotkę dowódcy Frontu Ukraińskiego S. Timoszenki, wykonaną w języku polskim, gdzie można m.in. przeczytać:

"Żołnierze co pozostało wam? O co i z kim walczycie? Dla czego narażacie życie? (...)

Oficerowie i generałowie są waszymi wrogami, chca waszej śmierci.

Żołnierze! Bijcie oficerów i generałów. Nie podporządkowujcie się rozkazom waszych oficerów".

Gdyby iść tropem myśli Geronimo trzeba by założyć, że:

a) szef frontu jest idiotą i wypuszcza odezwy do żołnierzy armii niemieckiej w języku polskim

b) szef frontu uważa, że to Polska napadła na ZSRR, a on stara się poprzez odezwy: "Zlamac duch najezdzcy oraz uswiadomic wrogich zolnierzy w jakiej zbrodni uczestnicza".

Jak pokazać, że Kraj Rad lepszym jest od pańskiej Polski?

Trzeba pokazać, że w tymże kraju ludowi pracy żyję się o wiele lepiej, Ponomarienko postulował:

"otwórzcie ze dwa sklepy perfumeryjne, pięknie je przystrójcie i to będzie najlepsza agitacja. W Białymstoku i Brześciu trzeba otworzyć sklepy perfumeryjne (...) Trzeba też zastanowić się nad sprawą bakalii".

/D. Boćkowski "Imperium dobroci - propaganda radziecka kontra rzeczywistość północno-wschodniej Polski w latach II wojny światowej", w: "Ofiary imperium. Imperia jako ofiary. 44 spojrzenia" red. A. Nowak, Warszawa 2010, s. 489/

Dlaczego robotnicy w fabrykach zarabiają mniej niż w pańskiej Polsce a obecne normy są wyższe?

Odpowiedź była prosta - wszystko to wina dawnej władzy polskiej.

Tenże polski rząd wiedząc, że jego klęska jest bliska specjalnie podwyższył płace, aby utrudniać poczynania przyszłej władzy radzieckiej.

Niższe normy zaś były po to - by robotnik polski nie mógł odpowiednio dobrze zarabiać.

/M. Gnatowski "Sąsiedzi w sowieckim raju. Rejon jedwabiński pod radziecką władzą 1939-1941" Łomża 2002, s. 118/

[Jack Sparrow]

Kiedy Stalin zaatakował Polskę kazał propagandzie wykreować, że bohaterska Armia Czerwona idzie do Polski, aby uwolnić chłopów i robotników ukraińskich i białoruskich. Zresztą jeszcze przed wojną kręcono różne filmy, które przedstawiały Polskę, jako kraj, w którym rządzi policja i żandarmeria wojskowa a także niewole ukraińską pod znakiem katolickiego krzyża.

[secesjonista]

W tym zakresie też powstało pewne zamieszanie, z początku szli ratować chłopów i robotników:

polskich, białoruskich i ukraińskich, potem już tylko: białoruskich i ukraińskich.

"(...)Towarzysze żołnierze, dowódcy i funkcjonariusze polityczni Frontu Białoruskiego. Naszym rewolucyjnym obowiązkiem jest udzielenie bezzwłocznej pomocy i wsparcie naszym braciom Białorusinom i Ukraińcom, że by zapobiec ich zrujnowaniu i ocalić przed zagładą (...) Idziemy nie jako zdobywcy, leczo wyzwoliciele naszych braci Białorusinów, Ukraińców i ludu pracującego Polski".

/Rozkaz nr 005 Rady Wojennej Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej z 16 IX 1939 Smoleńsk , w: "Katyń. Dokumenty zbrodni", t. 1 "Jeńcy nie wypowiedzianej wojny sierpień 1939-marzec 1940", Warszawa 1995, dok. 4, s. 70-71/

Po kilkunastu godzinach akcenty nieco się zmieniły:

"Nadszedł czas wyzwolenia bratnich narodów zachodniej Białorusi i zachodniej Ukrainy od ucisku polskich obszarników i kapitalistów. Już od 20 lat policyjny but piłsudczyków bezkarnie depcze rodzinne ziemie braci Białorusinów i Ukraińców. Ziemie te nigdy nie należały do Polaków. Te rdzenne ziemie białoruskie i ukraińskie zagarnęli polscy generałowie i obszarnicy w te dni, gdy republika sowiecka, broniąca się przez licznymi siłami kontrrewolucji, była jeszcze niedostatecznie silna (...) Zaczęli miotać się generałowie. Skierowali oni karabiny maszynowe i działa przeciw powstańcom. Ale nic nie jest w stanie ugasić gniewu narodów zachodniej Białorusi i zachodniej Ukrainy. Poprzez huk dział słyszymy wezwanie narodu białoruskiego Na pomoc! Na pomoc, towarzysze! My nie mamy już sił, by znosić ucisk obszarników i generałów".

/"Agresja sowiecka na Polskę w świetle dokumentów 17 września 1939" t. 3: "Działania wojsk Frontu białoruskiego" Warszawa 1995, dok.107, s. 356/

[secesjonista]

Krótki artykuł porównawczy o propagandowej walce na pocztówkach z okresu międzywojennego (1919-1920):

W. Dymarczyk "The War on the Wall. Polish and Soviet War Posters Analysis", "Qualitative Sociology Review", 2014.

/dostępne na: www.depot.ceon.pl/

[secesjonista]

Z literatury:

M. Lafont "Soviet Posters. The Sergo Grigorian Collection"

V.E. Bonnell "Iconography of Power. Soviet Political Posters under Lenin and Stalin".

[secesjonista]

Kiedy Aleksandra Leinwand przygotowywała materiał do swej pracy o wykorzystaniu sztuk plastycznych w propagandzie ZSRR ("Sztuka w służbie utopii. O funkcjach politycznych i propagandowych sztuk plastycznych w Rosji Radzieckiej lat 1917-1922"), w tamtejszych archiwach natknęła się na szereg plakatów, gdzie starannie tuszem zamazano nazwiska autorów. Były to plakaty słuszne w swej koncepcji, których jednak twórcy okazali się po pewnym czasie mniej słuszni.

Były jednak plakaty, których czas przeminął. Tak było ze znanym dziełem Wiktora Deniego:

"A swego czasu afisz ten należał do wyjątkowo popularnych i nim oraz wykonywanymi na jego wzór i podobieństwo, często oklejano budynki miast i miasteczek. Starano się jednak latami o istnieniu tego dzieła nie wspominać, bynajmniej nie z racji świętokradczego potraktowania ikony, rzecz jasna, lecz z powodu owej nieszczęsnej „głowy”. Warto w tym miejscu wspomnieć, że nawet z tekstu jednego z opowiadań Andrzeja Płatonowa we wszystkich radzieckich wydaniach powojennych zniknął ten oto akapit (przepuszczony w wydaniach polskich, jako że nasi cenzorzy, na szczęście, nie zajmowali się porównywaniem edycji z lat dwudziestych z ich wznowieniami): „Plakaty były różne. Jeden z nich przerobiony został z wielkiej ikony przedstawiającej świętego Jerzego walczącego ze smokiem na dnie piekieł. Do tułowia świętego Jerzego doklejono głowę Trockiego, a smokowi dorysowano głowę burżuja; krzyże zaś na szatach świętego Jerzego-Zwycięzcy zarysowano gwiazdami, ale farba była złej jakości i spod gwiazd prześwitywały jednak krzyże” (A. Płatonow „Powrót i inne utwory”, tłum. R. Śliwowski, Czytelnik, Warszawa 1975, s. 116-117)".

/A. Śliwowska art. recenzyjny, "Przegląd Historyczny", 1998, T. 89, nr 3, s. 511/

[secesjonista]

W kwietniu 1918 r. Rada Komisarzy Ludowych wydała dekret inaugurujący Leninowski Plan Propagandy Pomnikowej, w jego ramach miano zastępować pomniki epoki cesarskiej pomnikami utrwalającymi władzę ludową i prezentującymi wybitnych działaczy międzynarodowego ruchu robotniczego. Pośród realizatorów odnajdujemy m.in. Wierę Muchinę (autorkę pomnika "Robotnik i kołchoźnica", znanego z czołówki "Mosfilmu"), Siergieja Mierkułowa (ulubiony rzeźbiarz Stalina), Nikołaja Andriejewa (autora cyklu "Leniniana") czy Siergieja Aloszyna (rzeźby dekorujące Dworzec Kijowski w Moskwie). Początki były skromne, pierwszym dziełem była pamiątkowa płyta poświęcona "Poległym w walce o pokój i braterstwo między narodami" projektu Siergieja Konienkowa, którą odsłonięto na Placu Czerwonym w sierpniu 918 roku.

Jak rozwijała się ta akcja?