Chłopi w Rzeczpospolitej konstytucji majowej

[Narya]

Czy faktycznie byli wolni? Czy konstytucja majowa dała uwłaszczenie chłopom? I jaki to miał przekład w praktyce?

[Bruno Wątpliwy]

Czy faktycznie byli wolni? Czy konstytucja majowa dała uwłaszczenie chłopom?

Odpowiedź jest dosyć prosta - nie.

W sumie zmiany były relatywnie niewielkie, choć biorąc pod uwagę stan zastany - może i istotne. Art. IV konstytucji po prostu zauważał, iż coś takiego jak lud rolniczy istnieje, oraz, że jest pożyteczny, albowiem "spod jego ręki płynie najobfitsze bogactw krajowych źródło".

Merytorycznie istotne było postanowienie o objęciu chłopów opieką prawa i rządu krajowego (czymkolwiek to miało konkretnie w przyszłości zaowocować), zachęcanie do zawierania umów pomiędzy dziedzicami i chłopami (umów "pod opieką rządu krajowego") i o wolności osobistej dla przybyszy z zagranicy.

Wolność osobista chłopów to już prędzej uniwersał połaniecki, a tak naprawdę art. 4 konstytucji Księstwa Warszawskiego ("Znosi się niewola. Wszyscy obywatele są równi przed obliczem prawa. (...)"

A uwłaszczenie to zasadniczo jeszcze melodia dalekiej przyszłości.

[FSO]

Witam;

Bruno - tak naprawdę stwierdzenie w Konstytucji - to ma takie samo znaczenie jak to że "ludzie powinni być piękni młodzi i bogaci" - czyli żadne. Poza tym zalecenia [zachęcania] do umów między ziemianami [nazwijmy ich tak] a chłopami , oraz opieka rządu krajowego w konstytucji tak naprawdę znaczy niewiele, tym bardziej, że nie było żadnego lex specialis, mówiącego dokladnie co znaczy owo zachęcanie [czy jest to n.p. jakaś data graniczna, czy wielkość majątku czy cokolwiek innego - n.p. wielkość wsi]; ani co znaczy owa opieka [choćby podleganie pod n.p. sądy inne niż dziedzica].

W tej formie jakiej zostało to wyszystko wymienione to zbiór dosć pobożnych życzeń.

pozdr

[Bruno Wątpliwy]

W tej formie jakiej zostało to wyszystko wymienione to zbiór dosć pobożnych życzeń.

Święta racja. Aczkolwiek samo zauważenie włościan przez szlachtę - na tym poziomie regulacji prawnej - było już cośkolwiek warte.

OT - przypomniał mi się Laskowik ze Smoleniem "Już cię zauważyłem! Ja ciebie też."

[FSO]

Witam;

zauważenie było warte dokladnie tyle ile papier na którym owo zdanie zostało spisane. Żadnej mocy prawnej nie pociągalo za sobą - piękne słowa. W systemach prawnych jakie obowiązują mialoby to "zauważenie" siłę sprawczą przełożone na albo konkretne paragrafy czy artykuly [jeżeli jest to system kontynentalny] albo na casusy - czy przypadki szerzej precedensy , wyznaczające pewien tok postępowania prawnego jaki obowiązuje w systemie anglosaskim.

Poza tym szlachta i bez konstytucji "zauważała" chłopów zwlaszcza jak w czasie wojen jej włości były przetrzebione i nie miał kto pól uprawiać.

pozdr