Zakaz fotografii zabytków a prawo

[Jarpen Zigrin]

Z tego, co wiem prawo zabrania fotografowania miejsc strategicznych dla kraju typu elektrociepłownia, koszary wojskowe, elektrownie etc.

Niestety w wielu Muzeach, które nie są prywatne, a należą do państwa można spotkać się z takim zakazem lub obowiązkiem wykupienia mini licencji na fotografowanie na Zamku w Malborku jest to chyba 5 zł. Na Wawelu natomiast bodajże jest całkowity zakaz fotografowania wnętrz. Takich ograniczeń w Polsce jest sporo, co myślicie o takich zakazach i czy prawnie mają one rację bytu?

O ile jeszcze mogę się zgodzić, by był zakaz fotografowania z lampą błyskową, to dziwi mnie zakaz fotografowania bez użycia flesza. Tylko lampa błyskowa może zagrażać zabytkom, w takim razie o co chodzi?

Postaram się udać na dyżur do kogoś na uczelni zajmującego się taką tematyką, wysłać pismo na Wawel z prośbą o podstawę prawną zakazującą fotografowania wewnątrz tego obiektu, oraz wysłać pismo do Ministerstwa Sprawiedliwości i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Przypomnę, że Konstytucja RP stanowi, że:

Art. 6.

1. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamości narodu polskiego, jego trwania i rozwoju.

[Estera]

W Polsce zwiedzanie wielu obiektów wciąż opiera się na kapciach i zakazach. W Dolinie Królów w Egipcie też uiszcza się specjalne opłaty za fotografowanie- przynajmniej tak było kilka late temu. Na Słowacji w jaskiniach też się płaciło. Ale np. w Turcji w Kapadocji wewnątrz kościołów gdzie są malowidła na ścianach fotografowanie jest dozwolone, ale bez użycia flesza. Potrzebna jest pewna równowaga. Rozumiem, że lampa błyskowa szkodzi np. obrazom czy też freskom, ale można się bez niej obyć, to nie jest problem. Po co pobierać opłaty za fotografowanie czy używanie kamery? Nie sądzę by to miało na celu chronienie zabytków. To raczej interes. Wzorowe polskie muzeum- Muzeum Powstania Warszawskiego nie stwarza żadnych problemów- można robić zdjęcia, używać kamery- nic się nie płaci. Nie mam pojęcia czy prawnie zakazy fotografowania mają rację bytu- myślę, że warto to sprawdzić.

[Bryśka]

Nie rozumiem tego zakazu.,jest to chyba zwykłe zarabianie na turystach.

Bo o ile logiczny jest zakaz dotykania eksponatów to zakaz fotografowania mija się z celem.

Ostatnio( znaczy w listopadzie) jak byłam w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie od progu oznajmiono nam ,że oczywiście zdjęcia można robić ale jest to płatne 5 zł.A kiedy osoba z mojej grupy wyciągała aparat podeszła do niej Pani i kazała go natychmiast schować albo pokazać dowód na wpłatę.

I przepraszam czemu to służy bo te pięniądze idą raczej na opłacenie pracowników pilnujących przestrzegania ich opłat a nie konserwację zabytków.

Edytowane 29 Grudzień 2008 przez Bryśka

[Jarpen Zigrin]

Kolega mi zwrócił uwagę, że Muzeum jest zakładem administracyjnym, więc może stanowić swój własny regulamin tyle, że regulamin nie może być z kosmosu i zabraniać czy nakazywać co komu się podoba, musi być w zgodzie z prawem. Ustawa mówi o zakazie fotografowania miejsc strategicznie ważnych dla obronności kraju, a Muzeum takim miejscem nie jest.

Bryśka o ile jest jakoś wstanie zrozumieć te 5 zł. za robienie zdjęć, to całkowity zakaz wg mnie nie ma żadnego uzasadnienia.

[Jarpen Zigrin]

Jest podstawa prawna pozwalająca pobierać opłaty za robienie zdjęć:

USTAWA z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach

Art. 25.

1. Muzeum pobiera opłaty za przygotowanie i udostępnianie zbiorów do celów innych

niż zwiedzanie, w szczególności za kopiowanie, sporządzanie reprodukcji

lub fotografii, przygotowywanie zbiorów do wypożyczenia oraz ich wypożyczenie.

2. Wysokość opłat, o których mowa w ust. 1, ustala dyrektor muzeum.

W uzasadnionych przypadkach dyrektor muzeum może ustalić opłatę ulgową

lub zwolnić z opłaty.

Natomiast nie ma w tej ustawie nic o całkowitym zakazie robienia zdjęć w Muzeum.

[Bryśka]

Jeśli istnieje ustawa o pobieraniu opłat za robienie zdjęć w Muzeum ( co jest dla mnie lekkim szokiem.)

To możliwe ,że istnieje również o całkowitym zakazie robienia zdjęć w Muzeach.Chociaż w sumie wychodzi na to ,że to jest kolejny nonsens Polskiego prawa bo jak jest ustawa o opłatach za robienie zdjęć to ,to nie logiczne jest aby była o zakazie ich robienia.

Ale czy możliwe jest aby w polskich Muzeach łamano prawo nie zdając sobie z tego do końca racji?

Edytowane 29 Grudzień 2008 przez Bryśka

[Narya]

Robienie zdjęć aparatem powoduje jakiś rezonans na zabytkach, zwłaszcza na polichromię. Dlatego nie można robić zdjęć (absolutny zakaz) w Kościele Mariackim w Krakowie, tu: ołtarzowi Wita Stwosza.

Opłaty za zdjęcia i nakręcanie filmów za odpłatnością są dozwolone w niektórych okolicznościach, zwykle w większości zabytków, które pozwalają na zabezpieczanie i konserwację tych zabytków po zrobieniu takich zdjęć. Wiadomo jednak, że nie będzie zakazu zdjęć murów czy zamków (chyba, że będą wyjątkowe okoliczności).

Jeśli istnieje zakaz fotografowania czy filmowania jakiegoś zabytku to warto dowiedzieć się, czy nie jest to wynikiem tego, że nie spowoduje to jakiegoś rezonansu na dany zabytek.

[Jarpen Zigrin]

Aparat bez lampy żadnego rezonansu nie powoduje. Na Wawelu w środku jest całkowity zakaz fotografowania, a nie jakiegoś tylko strategicznego zabytku. Po prostu nie wolno, bo nie wolno.

Bryśka Twoje rozumowanie nie jest trafne, to, że jest na zbieranie opłat to nie znaczy, że jest na zakaz fotografowania. Zresztą pobieranie opłat nie jest obligatoryjne może być, ale nie musi. Wawel, gdy odmówił bodajże fundacji Wikipedia za podstawę prawną przyjął ustawę o ochronie własności przemysłowej i art. z kodeksu cywilnego o ochronie wizerunku. Tyle, że ten art. z cywilnego mówi o ochronie wizerunku ale ludzi, a nie ściany, czy mebla... Po prostu ktoś nie chce by ludzie mogli fotografować, bo tak sobie postanowił wg mnie. Najchętniej to by chyba zamknęli Wawel dla turystów i tylko prowadzili tam jakieś badanie, chociaż nie wiem, co tam jest do zbadania na Wawelu.

Jeszcze raz podkreślę, że wg mnie nie ma podstawy prawnej, która może zakazać robienia zdjęć, jest natomiast podstawa prawna do wprowadzenia opłat za to fotografowanie. Ustawa o Muzeach nawet we fragmencie nie wspomina o możliwości wprowadzenia tego zakazu.

[Capricornus]

Po prostu nie wolno, bo nie wolno.

Muzea z jednej strony po prostu pilnują swego monopolu, mają swoich fotografów albo wynajmują zaprzyjaźnionych, którzy robią zdjęcia do folderów, pocztówek, pamiątek i czego tam jeszcze. Jest to pilnowanie dobrego wizerunku instytucji kontrolując, kto robi zdjęcie mają większą pewność, że jakieś beznadziejne fotki ich obiektów nie zostaną rozpowszechnione.

A z drugiej strony całkowicie rozumiem taki zakaz biorąc pod uwagę nasz polski stosunek do zakazów: prawo jest po to by je łamać.

Narya

nie można robić zdjęć (absolutny zakaz) w Kościele Mariackim w Krakowie, tu: ołtarzowi Wita Stwosza.

Mówiąc o tym polskim łamaniu prawa. Gdy poszedłem sobie obejrzeć ołtarz Wita Stwosza nawet nie wziąłem aparatu żeby mnie kusiło (statywu nie miałem a bez lampy w ręku nie utrzymam) wszedłem sobie do środka i przeżyłem szok – jeden wielki błysk, co ktoś podchodził do ołtarza to strzelał serię kilku fotek z lampą.

I dla tego popieram wszelkie zakazy dopóki nie ucywilizuje się nasze społeczeństwo.

[Jarpen Zigrin]

Muzea z jednej strony po prostu pilnują swego monopolu, mają swoich fotografów albo wynajmują zaprzyjaźnionych, którzy robią zdjęcia do folderów, pocztówek, pamiątek i czego tam jeszcze. Jest to pilnowanie dobrego wizerunku instytucji kontrolując, kto robi zdjęcie mają większą pewność, że jakieś beznadziejne fotki ich obiektów nie zostaną rozpowszechnione.

Ale mnie nie interesuje interes Muzeum... na biletach i z budżetu mają mnóstwo kasy na swoje cele. Wawel nie jest dyrekcji, ale Polaków. Jeśli nie ma podstawy prawnej to znaczy, że taki zakaz jest bezprawny i według mnie tak jest. Napiszę list do dyrekcji Muzeum z prośbą o umożliwienie zrobienia zdjęć dla Portalu historia.org.pl wewnątrz Wawelu, jeśli dostanę odpowiedź odmowną to wtedy spróbuję napisać do MKiDN.

Mówiąc o tym polskim łamaniu prawa. Gdy poszedłem sobie obejrzeć ołtarz Wita Stwosza nawet nie wziąłem aparatu żeby mnie kusiło (statywu nie miałem a bez lampy w ręku nie utrzymam) wszedłem sobie do środka i przeżyłem szok – jeden wielki błysk, co ktoś podchodził do ołtarza to strzelał serię kilku fotek z lampą.

To nie jest temat o cywilizowani jakiegokolwiek społeczeństwa, czy robieniu zdjęć z fleszem. Chodzi o totalny zakaz robienia zdjęć z fleszem, czy bez w zabytku, który jest dziedzictwem narodowym.

[Capricornus]

Chodzi o totalny zakaz robienia zdjęć z fleszem, czy bez w zabytku, który jest dziedzictwem narodowym.

Toteż ja o tym mówię.

Jest całkowity zakaz a ludzie włażą i robią z fleszem, bo mają gdzieś zakazy.

I jestem jak najbardziej za utrzymaniem takich zakazów.

[Jarpen Zigrin]

I jestem jak najbardziej za utrzymaniem takich zakazów.

Mylisz zakaz fotografowania z fleszem, a totalnym zakazem fotografowania. Chodzi o egzekwowanie prawa, a nie o jego zaostrzanie... wprowadźmy za to karę śmierci, a cóż z tego skoro nikt nie będzie tego egzekwował. Wchodząc dalej w ten dywagacje rozmywamy temat, który jest o bezprawności lub prawnej dopuszczalności takiego zakazu, a nie o tym, czy ktoś tak uważa lub nie. Nie ma podstawy prawnej to znaczy się, że X nie może być nakazane lub zakazane.

Problemem jest tutaj przykładowy Wawel (nie to, że się uwziąłem akurat na Wawel, ale wg mnie najlepszy przykład, podobnie jest w wielu innych muzeach), gdzie nie mogę sobie bez lampy błyskowej nawet sfotografować okna... Być może Tobie nie zależy, ale ja z chęcią uwieczniłbym Wawelskie wnętrza i podzielił się z wami tymi fotografiami.

[Capricornus]

Mylisz zakaz fotografowania z fleszem, a totalnym zakazem fotografowania.

Dobra niech Ci będzie, że wyraziłem swoją opinię o fotografowaniu.

To teraz niech będzie w temacie.

Czy jest zakaz wprowadzania takiego zakazu? Jeżeli nie ma to jego wprowadzenie jest jak najbardziej legalne. Muzeum ma udostępniać swe zbiory i to robi nigdzie nie ma zapisu, że musi pozwalać je fotografować.

Być może Tobie nie zależy

Ja chętnie zrobiłbym kilka zdjęć, ale skoro jest zakaz to tego nie zrobię.

[Jarpen Zigrin]

Muzeum ma udostępniać swe zbiory i to robi nigdzie nie ma zapisu, że musi pozwalać je fotografować.

Ja stoję po stronie obywateli, którzy mają prawo fotografować swoje dziedzictwo narodowe, a nie po stronie władz muzeów, które najchętniej by zamknęły dany obiekt dla turystów. Prawo o muzeach mówi jedynie o opłatach. Ja z tego wnioskuję, że albo za darmo albo za opłatą, która musi być racjonalna. Ustawa o Muzeach nie przewiduje wprowadzenia zakazu fotografowania, czy to tak trudno zrozumieć..., a skoro nie przewiduje Dyrektor nie może ot tak tego zakazać, wszystko musi mieć podstawę prawną, której w tym przypadku nie ma. Wawel zasłania się ustawą o ochronie własności przemysłowej i ochronie wizerunku (kodeks cywilny). Tyle, że w kodeksie cywilnym jest ochrona wizerunku, ale ludzi, a nie ściany, czy mebla... Dlatego argument jest całkowicie chybiony. Wawel zakaz fotografowania wywodzi nie z bezpośredniej prawnej możliwości wprowadzenia tego zakazu, ale z ustaw nazwijmy to cywilnych dt. ochrony własności. Niestety w obu przypadkach te argumenty do mnie nie trafiają, bo robienie zdjęć na użytek własny, a nie komercyjny nie koliduje z wymienianą przez dyrekcję Wawelu podstawą prawną.

To wg mnie bezprawna ochrona monopolu Muzeum jak to nazwałeś, a nie ochrona dóbr kultury, którym aparat bez flesza nie może zaszkodzić.

Dodatkowo Konstytucja gwarantuje mi warunki do upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury.

PS. Taka mała uwaga w prawie administracyjnym nie ma czegoś takiego jak to, co nie jest zakazane jest dozwolone, wszystko musi mieć podstawę prawną. Każda decyzja administracyjna, a zakaz fotografowania w obiekcie X nią jest musi być na podstawie i w granicach prawa.

[Capricornus]

Ja stoję po stronie obywateli, którzy mają prawo fotografować swoje dziedzictwo narodowe,

A ja stoję po stronie obywateli, którzy chcieliby obejrzeć swoje dziedzictwo narodowe i zachować je dla potomnych. Podawałem Ci przykład, zakaz fotografii a ludzie robią zdjęcia z lampą, zagwarantujesz, że gdyby wprowadzić tylko zakaz fotografowania z lampą to ludzie się do tego zastosują? Ja jestem pewien, że błysk byłby, co najmniej raz na minutę, pokaż mi tradycyjnego polskiego homo turistikusa zaopatrzonego w dobry aparat i statyw, większość ma zwykłe automaciki i trzaska setkę zdjęć na minutę a czy mu tam coś błyśnie czy nie to go w ogóle nie interesuje. I przed takimi ludźmi trzeba chronić nasze zabytki w końcu po wszystkich wojnach i grabieżach nie tak wiele ich tu zostało.

wszystko musi mieć podstawę prawną

Jak sam napisałeś: „Muzeum jest zakładem administracyjnym, więc może stanowić swój własny regulamin tyle, że regulamin nie może być z kosmosu i zabraniać czy nakazywać, co komu się podoba, musi być w zgodzie z prawem.”

Czy zakaz fotografowania nie mieści się w prawie? Mamy też zakazy wchodzenia z lodami, zakazy wprowadzania psów itp. Te też należałoby zlikwidować.

Konstytucja gwarantuje mi warunki do upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury.

A ktoś Cię nie wpuścił do jakiegoś muzeum po sprzedaniu Ci biletu? Jakiś kasjer nie sprzedał Ci biletu?

Zakaz fotografowania się tu nie mieści.

A drugiej strony spójrz na to ze strony kradzieży. Nasze muzea nie są zbyt dobrze zaopatrzone w urządzenia monitorujące, kto im zagwarantuje, że to nie złodziej cyka fotki po ścianach i nie uwiecznia tych skąpych zabezpieczeń? Ale to taka uwaga na marginesie.