Książka Historyczna Roku - nominacje

[Jarpen Zigrin]

Plebiscyt Książka Historyczna Roku - nominacje

Historia.org.pl organizuje I Plebiscyt na Książkę Historyczną Roku. Naszym zdaniem warto promować wybitne publikacje, zwłaszcza takie, które ukazując nowe spojrzenie na wydarzenia historyczne lub zmuszają do dyskusji lub refleksji. Ten rok był wyjątkowo bogaty w takie pozycje dlatego wybór z pewnością będzie bardzo trudny.

W Plebiscycie nominacje można zgłaszać do 7 stycznia 2009 r. Można zgłosić maksymalnie 5 książek. Książka musi być pierwszym wydaniem w Polsce lub wznowieniem, po co najmniej 5 letniej przerwie od poprzedniego wydania w Polsce.

Nominacja musi być zawierać:

Nazwę książki,

Autora/Autorów,

Wydawnictwo,

Kilkudaniowe uzasadnienie lub mini recenzję

ewentualnie również:

Zdjęcie okładki,

Opis wydawcy,

Liczbę stron,

Dokładną datę wydania i inne.

Rozstrzygnięcie plebiscytu nastąpi poprzez głosowanie za pośrednictwem sondy na Forum. Głosowanie będzie trwało tydzień i będzie można zaznaczyć więcej niż jedną opcję. Start sondy planowany jest na 8 stycznia.

[Vissegerd]

Na każdym zebraniu jest tak, że ktoś musi być pierwszy

Chciałbym zgłosić pozycję prof. Grzelaka:

"Kresy w czerwieni 1939"

Czesław K. Grzelak

Oficyna Wydawnicza RYTM

Warszawa 2008

To już wprawdzie trzecie (poprzednie w 1998 i 2001), ale uzupełnione (min. przez dokumenty archiwów rosyjskich jak i relacje autora na ten temat) wydanie pod tym tytułem, doskonałe opracowanie, wysoka wartość merytoryczna, świetne i pełne wprowadzenie do zagadnienia, duża ilość przytaczanych dokumentów, tabele, mapy oddzielnie, szkice, zestawienia, bogata bibliografia, dokumentacja zdjęciowa, informacja o stanie wojsk przed wojną i we wrześniu, charakterystyka sojuszników i przeciwników, polityki międzynarodowej, opisy walk, podsumowania. Jednym słowem zwięzłe, a jednocześnie na ile pozwalają zasoby archiwów, szczegółowe i bezstronne opracowanie zagadnienia, po prostu rewelacja

Pozdrawiam.

[Estera]

Emmanuel de Las Cases (Maria Józef Emmanuel August Dieudonne, hrabia de Las Cases)

"Memoriał ze św. Heleny" tom 1

Tłumaczył Jan Kortas

Wstęp Mariusza Olczaka

FINNA, Seria napoleońska, Gdańsk 2008

Profesor Jean Tulard tę książkę określił jako "największy sukces literacki w XIX w." - dziś w dobie XXI wieku książka ta wciąż święci tryumfy. W Polsce pasjonaci czasów Napoleona i osoby zafascynowane postacią Cesarza czekały na "Memoriał" wiele lat. W 1846 r. w języku polskim ukazało się jedynie streszczenie.

Napoleon Bonaparte po ostatecznej klęsce pod Waterloo trafił na brytyjską wyspę, na którą na początku XIX w. z Europy płynęło się dwa miesiące. Na Wyspie Świętej Heleny Napoleon żył 6 lat rozmyślając o minionej chwale. Nie był sam. Otoczony był specyficznym dworem. Za tym człowiekiem na wyspę położoną niemalże na końcu świata przybył hrabia de Las Cases. Napoleon dyktował wspomnienia, dzielił się swymi refleksjami. "Memoriał" to w pewnym sensie jego autobiografia. To także opowieść o jego czasach i ich bohaterach. Wiele dowiadujemy się także o Emmanuelu.

Książkę czyta się doskonale. Ma ona ogromne znaczenie dla zainteresowanych historią Napoleona i wydarzeniami z epoki napoleońskiej. Pełna jest ciekawostek, anegdot, a co najważniejsze zawiera relacje samego Cesarza Francuzów. Jej wydanie to ogromne wydarzenie! Co roku ma ukazywać się kolejny tom (łącznie z pierwszym są 4 tomy). Wydanie I tomu w języku polskim to niewątpliwe przełom!

[Narya]

1. "Strach" J. T. Gross, Znak Kraków 2008.

Wzbudziła niezwykle żywiołową dyskusję o ciemnych kartach historii narodu polskiego i z tego względu jest niezwykle ważną pozycją. Dotyczy represji narodu polskiego na narodzie żydowskim. Mimo licznych kontrowersji które wzbudziła i oskarżeń o nie-naukowość i subiektywizm, a także wybiórczość, cieszę się, że jednak się pojawiła, bo była tym impulsem, który pobudzi naukowców do zajęcia się tą problematyką.

2. "Historia wypraw krzyżowych" H. Mayer, wyd. WAM 2008.

Poprawione wydanie o dziejach wypraw krzyżowych, moim zdaniem nie ma lepszej pozycji od Mayera, co się chwali bo w przeciągu 5 lat niewiele się ruszyło w historii wypraw krzyżowych.

3. "Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo." N. Davies, Znak 2008.

Norman Davies wykazał się znowu swoim genialnym kunsztem historyka. Ukazał dzieje Europy II wojny światowej z różnych perspektyw, zwrócił uwagę na historię społeczną, nie tylko militarną i polityczną. Przedstawił historię z wszystkich możliwych punktów widzenia, tak aliantów, jak i ZSRR i państw osi. Takiej książki brakowało.

4. "Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939-1959. Atlas ziem Polski." Praca zbiorowa, Demart, październik 2008.

Niezwykle ważna pozycja dla każdego zainteresowanego kwestią wysiedleń z ziem zachodnich dzisiejszej Polski i z kresów wschodnich II RP. Śmiem wątpić, że wcześniej tak gigantycznej pracy nikt jeszcze nie zrobił.

5. "1859 dni Warszawy", Wł. Bartoszewski, Znak 2008.

Historia Warszawy pod okupacją i w czasie Powstania Warszawskiego, niezwykle ciekawa, barwna, rzetelna i dokładna. Ale czegoż innego można było spodziewać się po takim historyku jak prof. Wł. Bartoszewski?

No to macie niespodziankę, bo tylko jedna książka dot. historii średniowiecza. Przypuszczam, że wątpię, że Albinos pewnie jest zaskoczony moją piątą nominacją.

[Albinos]

Żoliborz 1944: Dzieje militarne II Obwodu Okręgu Warszawa AK w Powstaniu Warszawskim

Grzegorz Jasiński

Oficyna Wydawnicza "Ajaks"

Pruszków 2008, ss. 460.

Absolutny numer 1 tego roku. Książka napisana w świetnym stylu. Autor prezentuje dzieje powstańczego Żoliborza z niesamowitą dokładnością. Od dokładnego przedstawienia charakterystyki terenu, przez siły obu stron, aż po decydujące momenty walk na Żoliborzu. Nie boi się poruszać tematów drażliwych, jak choćby problem pijaństwa czy nielegalnych rekwizycji. Śmiem twierdzić, iż jest to najlepsza książka nt. Powstania Warszawskiego, jaka ukazała się od kilku lat.

Sztuka wojenna starożytnej Grecji: Od zakończenia wojen perskich do wojny korynckiej

Grzegorz Lach

Inforteditions

Zabrze 2008, ss. 288.

Kolejna pozycja zasługująca na duże uznanie za język autora. Całość mimo wcale nie prostego zagadnienia, czyta się bardzo dobrze. Autor z dużą gracją, niezwykle plastycznie opisuje wszystkie przykłady, do jakich odwołuje się. I właśnie bazowanie na konkretnych sytuacjach, odnoszenie ich do zmian, jakie zachodziły, jest kolejnym ważnym elementem dzieła. Dzięki temu nawet nieobeznany z problematyką czytelnik, będzie mógł bez większych trudności połapać się w całości wywodu. Warto zwrócić także uwagę na pokaźną bazę źródłową, jaka została zaprezentowana. Daje to osobom zainteresowanym, możliwość samodzielnego zgłębiana tematu, i to się bardzo chwali.

O co chodzi w historii?

Marcin Kula

Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Warszawa 2008, ss. 317.

Jeszcze jedna iście genialna książka prof. Kuli. Zbiór artykułów czy to świeżo napisanych, czy to już publikowanych, nt. samej historii jako nauki, i nt. nauczania jej. Autor z właściwym sobie dowcipem i wdziękiem porusza wiele poważnych tematów. I tak jak można się momentami z nim nie zgadzać z niektórych kwestiach, tak nie można mu odmówić ogromnej klasy w tym, co robi.

Warszawski pierścień śmierci

Władysław Bartoszewski

Świat Książki

Warszawa 2008, ss. 624.

Trzecia książka autorstwa Władysława Bartoszewskiego, jaka została wznowiona w tym roku. I tak jak Dni walczącej stolicy nie były niczym niezwykłym, biorąc pod uwagę, iż wznawiano je w 2004 roku, tak już Warszawski pierścień śmierci, podobnie jak 1859 dni Warszawy, to pozycja której wznowienie można śmiało uznać, za jedno z najważniejszych wydarzeń na rynku w tym roku. Autor wykonał tytaniczną pracę, podczas tworzenia tego dzieła, dzieła które miało być spłatą długu wobec tych, którzy oddali życie w Warszawie w okresie II WŚ. Wykaz łapanek, egzekucji... tysiące nazwisk... Dla mnie osobiście jedna z kluczowych pozycji dla kogoś, kto interesuje się tym okresem w dziejach Warszawy.

Finansjera warszawska 1870-1925

Ignotus

Oficyna Wydawnicza "Mówią Wieki"

Warszawa 2008, ss. 256.

I na koniec coś lekkiego, aczkolwiek nie pozbawionego walorów poznawczych. Dzieło Ignotusa, czyli Adolfa Peretza, jest jakby zaprzeczeniem obrazu ukazywanego w Lalce Prusa. Tak jak u Prusa Warszawa zdaje się być całkowicie nieruchoma, wręcz nudna, tak u Ignotusa Warszawa jawi się nam jako świat wielkich fortun, zdobywanych dzięki odważnym posunięciom. Obok głównego bohatera, jakim jest Leopold Kronenberg, przewijają się postaci Blocha, Epsteinów, Natansonów... Ciekawą sprawą jest patrzenie na historię z punktu widzenia gospodarki. Tak właśnie ocenia autor zarówno Powstanie Styczniowe, jak i I WŚ. Zdecydowanie warte uwagi, nawet jeśli kogoś historia Warszawy obchodzi tyle, co zeszłoroczny śnieg.

[Jarpen Zigrin]

200 dni Napoleona Od Pułtuska do Tylży 1806 - 1807

Nieuważny Andrzej, Ostrowski Krzysztof, Stępień Tomasz

Wydawnictwo RZECZPOSPOLITA

Wydanie 2008 r.

ISBN: 978-83-601-9234-4

Format: 25.0x30.0cm, 227 stron

Oprawa: Twarda

Wydanie: 1

Publikacja opisuje działania Napoleona od zajęcia linii rzeki Wisły, poprzez bitwy pod Pułtuskiem, Frydlandem do podpisania pokoju w Tylży. Jest tam sporo opisów naocznych świadków owych wydarzeń zarówno cywilów jak i żołnierzy. Jest sporo zdjęć dzięki, którym czyta się książkę przyjemniej. Przyjemny jest również język jakim posługiwali się autorzy publikacji, czyta się dość łatwo. Mankamentem może być cena ok. 70 zł., ale mimo to zgłaszam oczywiście tą książkę do Plebiscytu.

[emde]

ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski

PRZEMILCZANE LUDOBÓJSTWO NA KRESACH

małe wydawnictwo, Kraków 2008

Jedna z tych książek, które wolne są od przekłamań. Ks. Isakowicz jest odważny, a jednocześnie wyważony w swoich sądach. Nareszcie bez "poprawności politycznej" postawiona teza o świadomej, planowanej i konsekwentnie prowadzonej eksterminacji narodu polskiego. To nie był mord motłochu, to nie samosąd nienawidzących się sąsiadów, to akcja z ideologią nazistowskiej partii w tle, wojskowa. Wdeptywana w niepamięć, przekłamywana opowieściami o jakichś incydentach (tysiące ofiar!), o porachunkach nacjonalistycznych, gdzie winę rozkładano na pół. Wstyd.

A drastyczne sceny na zawsze zapadają w pamięci.

Polecam, bo warto łyknąć odrobinę historii, na której to jakby zapomnieniu zależało i Państwu, i Kościołowi. W każdym bądź razie obchody rocznicy mordów na Wołyniu były dla prezydenta mniej ważne niż dzień kultury Ukrainy w tym samym czasie ( o zgrozo ! )

Warto bo trzeba pamiętać zwłaszcza tam, gdzie co niektórzy woleliby zapomnieć.

[Jarpen Zigrin]

OD i DO. Najnowsze dzieje Polski według historii pocztowej

Norman Davies

Wyd. Rosikon press

Ilość ilustracji: ponad 2000

Ilość stron: 712 w obu tomach

ISBN 978-83-88848-63-6

Bardzo mi się podoba pomysł na tą książkę, gdzie Davies opisuje najnowsze dzieje Polski, korzystając z historycznych świadectw ludzkich emocji i doświadczeń zawartych w listach i kartach pocztowych. Książka jest niezwykle ładnie wydana i pięknie ilustrowana, zdjęć jest mnóstwo.

[Tofik]

Trzy moje główne propozycje :

1. Rzeczpospolita Wazów III. Sławne Państwo Wielkie Księstwo Litewskie

Henryk Wisner

Wydawnictwo Neriton

Warszawa 2008

Trzecia książka z cyklu Rzeczpospolita Wazów, tym razem całkowicie poświęcone Wielkiemu Księstwu Litewskiemu (w I autor opisywał najważniejsze kwestie związane z Rzeczpospolitą, w II opisywał funkcjonowanie wojska litewskiego, ale również dyplomację Rzeczypospolitej ogólnie). Profesor Wisner po raz kolejny potwierdza, że jest jednym z największych specjalistów od Polski (że pozwolę sobie tak nazwać RON) XVII wieku, a w szczególności Wielkiego Księstwa. Opisuje nie tylko ogólne funkcjonowanie jednego z ciał RON (rodzaje podatków, sejmiki, sprawy prawne, świadomość narodowa), ale również pojedyncze, ciekawe epizody jak: działania wojenne w 1605 r. przed bitwą kircholmską, Litwa wobec śmierci Zygmunta III, tumulty wileńskie 1611 i 1639, a także uznanie Zygmunta Wazy przez Litwę za króla. Wisner dokonał przy tym ogromnej pracy, gdyż gros jego źródeł stanowią źródła wyszukane w archiwach (nie tylko polskich, ale również litewskich i rosyjskich). Absolutnie, mój główny typ.

2. Mieszko II król Polski (1025 - 1034)

Gerard Labuda

Wydawnictwo Poznańskie

Poznań 2008

Dla miłośników początków Polski chyba hit ubiegłego roku. I wydanie tej świetnej książki miało miejsce w roku 1992, II wydanie zostało wzbogacone m.in. o notki na temat recenzji I wydania. Tezy Labudy na temat Mieszka II i innych kwestii rozpatrywanych w książce trudno podważyć i trzeba się nagimnastykować, by to zrobić Autor rzuca dość dużo światła na postać Mieszka, a przede wszystkim jego rządów oraz spraw zbliżonych chronologicznie, ale kontrowersyjnych i niewyjaśnionych (m.in. Bolesław Zapomniany).

3. Grunwald 1410

Andrzej Nadolski

Bellona

Warszawa 2008

Książka niemłoda, bo napisana bodajże w 1992 r. (wznowiona w ubiegłym roku), ale nietracąca nic na swojej aktualności. Andrzej Nadolski napisał jednego z najlepszych HB - ków średniowiecznych i HB - ków w ogóle, a przy tym jedno z najlepszych opracowań Wielkiej Wojny 1409 - 1411 (z tym, że opis wojny po Grunwaldzie jest raczej zdawkowy). Nadolski skutecznie rozprawia się z tezami m.in. Kuczyńskiego na temat wilczych dołów, czy dysproporcji w uzbrojeniu między wojskiem krzyżackim a jagiellońskim.

No i dwie pozostałe książki, aczkolwiek raczej dla większego wyboru :

4. Chocim 1621

Leszek Podhorodecki

Bellona

Warszawa 2008

Również pozycja niemłoda, bo pisana 20 lat temu (wznowiona w ubiegłym roku), ale jest świetną alternatywą dla (już praktycznie nieosiągalnej) Wojny chocimskiej 1621 (Podhorodeckiego i radzieckiego historyka, N. Raszby). Autor opisuje bitwę chocimską dzień po dniu, skupia się nie tylko na aspekcie wojskowym, ale również politycznym - opisuje wątpliwości niektórych dygnitarzy tureckich co do korzyści, które można osiągnąć w wojnie z Rzeczpospolitą; nie omieszkuje opisać dwóch sejmów 1620 - 1621.

5. Jan Zamoyski

S. Leśniewski

Bellona

Warszawa 2008

Kolejna pozycja na temat życia i działalności kanclerza wielkiego i hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego. Autor nie chciał raczej odnajdywać nowych faktów z życia Sariusza, ale raczej dokonać uporządkowania i przekazania w przystępny i treściwy sposób tych informacji (czyli to co lubi najbardziej popularnonaukowy czytelnik) - i raczej mu się to udało. Warto wspomnieć, że w książce nie zabrakło opisów batalii Zamoyskiego, raczej słabo znanych i pozostających w cieniu bitew XVII - wiecznych, jak i zresztą XVI - wiecznych również (zwykle nie wiadomo o nich więcej, że się odbyły i co spowodowały - nie wiadomo za to jak przebiegały - oczywiście w środowisku raczej niewyspecjalizowanym dziejach Zamoyskiego ).

P.S. Trochę Bellonie reklamę niechcący zrobiłem, ale to nic, jej książki są przecież na końcu

[Jarpen Zigrin]

Synowie Rzeszy. II Korpus Pancerny SS w Normandii, Ardenach i na froncie wschodnim

Michael Reynolds

IW Erica

2008

Kolejna książka autorstwa brytyjskiego generała, uznawanego za jednego z najlepszych specjalistów od walk prowadzonych przez Waffen SS, analizuje wszystkie kampanie II Korpusu Pancernego SS, m.in. działania w Ardenach, pod Arnhem, na Ukrainie i Węgrzech. Książka posiada, aż 35 map i wiele stron ze zdjęciami.

Fragment książki:

?To nie jest koniec. To nie jest nawet początek końca. Ale jest to może koniec początku.? ? tak mówił Winston Churchill 11 listopada 1942 roku, w orędziu adresowanym do Brytyjczyków. Jednak był to początek końca. Oddziały Wspólnoty Brytyjskiej przebijały się przez linie obronne Niemców pod El Alamein, a miesiąc później Armia Czerwona przeprowadziła swoją pierwszą wielką kontrofensywę na froncie wschodnim.

Po raz pierwszy od początku wojny nazistowskie Niemcy zostały zmuszone do obrony i wkrótce spotkały się z koszmarem walki na trzech frontach.

Odpowiedź Hitlera była do przewidzenia. Rozkazał formowanie nowych dywizji i zwiększenie liczby formacji pancernych. Nie jest specjalnym zaskoczeniem, że Heinrich Himmler, Reichsführer SS, zapewnił jednostkom Waffen SS udział w tym procesie. Rozrost tej formacji był pożądany z dwóch powodów. Po pierwsze, przywódcy hitlerowscy widzieli w tej organizacji przeciwwagę dla Wehrmachtu, któremu nigdy całkowicie nie ufali. Po drugie, w razie zamieszek wewnątrz Niemiec, raczej Waffen SS niż armia będzie przywracać ład i porządek.

W 1943 roku powstały trzy nowe dywizje grenadierów pancernych Waffen SS. 9. i 10. Dywizja powstały ma początku tego roku, zaś 12. Dywizja Hitlerjugend została powołana do życia rozkazem wodza dnia 24 czerwca. Jednostki te dołączyły do istniejących już 1. Dywizji Leibstandarte Adolf Hitler, 2. Dywizji Das Reich, 3. Dywizji Totenkopf i 5. Dywizji Grenadierów Pancernych Wiking. Przed końcem 1943 roku wszystkie te dywizje zostały zreorganizowane i przemianowane na dywizje pancerne. "

[bavarsky]

Zdecydowanie dla mnie książką roku jest rozprawa doktorska Patrycjusza Malickiego

„Wielka Armia Napoleona na Śląsku 1806-1808”. Książka wydana została przez Wydawnictwo i Agencję Informacyjną WAW Grzegorz Wawoczny.

Dawno nie czytałem tak wybornie przygotowanej pracy dotyczącej okresu wojen napoleońskich, a tyczącej się jakże zapomnianego tematu jakim były poczynania militarne wojsk Pruskich i „Francuskich” na Śląsku.

Autor pokazał klasę samą w sobie, udowadniając że wybornych autorów Polska ma.

Pozdr.

[Jarpen Zigrin]

To już ostatni moment na zgłoszenie książki historycznej do Plebiscytu na Książkę Historyczną Roku.

Proszę również zgłaszać ew. nieregulaminowe nominacje, bo po wystartowaniu sondy będzie zbyt późno na to.

[Don Pedrosso]

Autor: Grzegorz Hryciuk

Tytuł: Wypędzenia, wysiedlenia i ucieczki 1939-1959

Liczba stron: 240

Nr wydania: 1

Rok wydania: 2008

Wydawnictwo: Demart

ISBN: 978-83-7427-391-6

Okładka: twarda

Książka ukazuje przysiedlenia, wysiedlenia i ucieczki z ziem polskich w latach 1939-1959. Zawiera mnóstwo zdjęć, wykresów, diagramów oraz 68 map. Ponadto możemy tam znaleźć dokumenty źródłowe, stenogramy, osobiste relacje, notatki z tajnych posiedzień.

"Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939-1959" są unikatem na polskim rynku księgarskim nie tylko dlatego, że jako jedyny tego rodziaju projekt wydawniczy poruszają tematykę obecną aktualnie w powracającej dyskusji politycznej, ale dlatego, że- co na co dzień nie zawsze jest oczywiste- czynią to w sposób rzetelny, kompetentny i jednocześnie przystępny.- są to słowa prof. Władysława Bartoszewskiego, który jest patronem honorowym książki.