Elekcja roku 1669

[Vissegerd]

Już od dłuższego czasu ciekawi mnie postać przedostatniego księcia legnicko-brzeskiego z linii Piastów, Chrystiana Legnickiego (ur. 19 kwietnia 1618 zm. 28 lutego 1672). Brał udział w wojnie 30-letniej, a od roku 1635 przebywał w Kiejdanach na Litwie, gdzie uczęszczał do szkoły kalwińskiej. Poznał dobrze Radziwiłłów, Bogusław był jego kuzynem (przez matkę, siostrę matki Chrystiana), króla Jana Kazimierza (Maria Ludwika była nawet matką chrzestną córki księcia Chrystiana). Znał wiele języków, w tym bardzo dobrze polski. Brał też udział w walkach ze Szwedami na Śląsku, gdzie bronił obleganego Brzegu w roku 1642, a w 1645 dostał się do szwedzkiej niewoli.

Wyczytałem, że po abdykacji Jana Kazimierza przymierzał się do objęcia tronu polskiego. Wiele go do tego predysponowało. Był nie tylko Piastem (przedostatnim niestety), ale po kądzieli spokrewniony z Jagiellonami. Jego praprababką była Zofia Jagiellonka, córka Kazimierza Jagiellończyka (wyszła za mąż za Fryderyka Hohenzollerna, margrabiego brandenburskiego na Ansbach i Bayreuth, z którym miała córkę Zofię, późniejszą żonę Fryderyka II, księcia legnickiego i pradziadka Chrystiana).

Jak wiemy, szlachta dokonała wyboru Michała Korybuta Wiśniowieckiego, bo chciała na tronie RON "piasta". Skoro tak, to czemu nie wybrano właśnie księcia Chrystiana, który nie dość, że wprost pochodził z polskiego rodu królewskiego, skoligacony był z Jagiellonami, to jeszcze pragnął być królem i był polonofilem, mimo długoletniego oderwania Śląska od Korony? Przecież jego autorytet był niezaprzeczalny, a byłaby szansa na wskrzeszenie dynastii. Zyskiwał prestiż Rzeczpospolitej. Jak by nie patrzeć, same korzyści.

Co wiemy o elekcji 1669 roku, jakie były możliwości? Czy ktoś w ogóle popierał księcia Chrystiana, czy tylko on sam marzył o koronie?

Zapraszam do dzielenia się wiedzą i dyskusji

[Pancerny]

Wyczytałem, że po abdykacji Jana Kazimierza przymierzał się do objęcia tronu polskiego.

Ale czy tylko się przymierzał, bo nie znalazłem nigdzie zgłoszenia jego kandydatury jako kandydata do tronu?

[Vissegerd]

Ale czy tylko się przymierzał, bo nie znalazłem nigdzie zgłoszenia jego kandydatury jako kandydata do tronu?

Ja również, dlatego założyłem ten temat, może ktoś wie coś o tych planach, to bardzo ciekawe moim zdaniem. A drugie zagadnienie, czy było to możliwe i jaka była szansa realizacji. Książę Christian to w ogóle ciekawa postać, może coś o nim samym?

Pozdrawiam.

[Pancerny]

Książę Christian to w ogóle ciekawa postać, może coś o nim samym?

Tylko tyle, iż był kalwinistą, i musiałby stać się katolikiem by móc zostać królem Polski.

[artifakt]

Przykład Henryka IX Legnickiego, który zbankrutował próbując kupować głosy szlachty przed elekcją Walezego mi wszystko tłumaczy...

[Vissegerd]

Przykład Henryka IX Legnickiego, który zbankrutował próbując kupować głosy szlachty przed elekcją Walezego mi wszystko tłumaczy...

No tak artifakcie, ale wtedy nie była wśród szlachty jeszcze żywa myśl "króla piasta", a pewnie też ciągnęła się wciąż średniowieczna kwestia podległości lennej Piastów Śląskich. Choć nie przeszkadzało to z drugiej strony potem szlachcie przy wyborze Batorego. Dlatego wydaje mi się, że Chrystian miał teoretycznie większe szanse, po prostu był odpowiedni klimat. Oczywiście, jak zauważył Pancerny, musiałby przejść na katolicyzm, tu jednak nie widzę problemu, czegóż nie robi się dla korony.

Pozdrawiam.

[artifakt]

Mi chodziło raczej o to, że książąt legnickich nie stać było na kupienie sobie poparcia. Argumenty które podaliście są równie ważne.

[Pancerny]

tu jednak nie widzę problemu, czegóż nie robi się dla korony.

Pewnie, że nie problem, August II przeszedł na katolicyzm, zdaje miesiąc przed elekcją.

[B. B. Silesius]

Może trochę po niewczasie, ale chciałbym podać, że elegancko sprawę kandydowania księcia Chrystiana do tronu polskiego „odprawia” K.F.Schönwälder w pracy „Die Piasten zum Briege …” (wydana w połowie XIX w.) pisząc, że F. Lucä, śląski kronikarz F. Lichstern piszący pod pseudonimem Lucä, podaje wprawdzie, że część Polaków myślała o księciu Chrystianie jako o potomku Piastów, ale Pufendorf jego kandydatury nie wymienia. Dodajmy dzisiaj, że nie tylko Pufendorf, bowiem D. Jaźwa w artykule Sytuacja polityczna w Rzeczypospolitej przed sejmem koronacyjnym 1669, /w:/ „Prace Historyczne XXV, Wrocław 1998, również nie podaje  kandydatury tego księcia legnicko-brzesko-wołowskiego. Jego polonofilizm był bardzo wątpliwy, a w każdym razie jego spokrewnienie z Bogusławem Radziwiłłem, z którym zresztą korespondował wyłącznie po niemiecku, o nim nie świadczy, gdyż jak napisał prof. Władysław Czapliński, Radziwiłł czuł się zawsze bardziej księciem cesarstwa niemieckiego niż obywatelem Rzeczypospolitej. PS Nigdy nie słyszałem, ani nie czytałem, żeby książę Henryk XI legnicki (bo Henryk IX żył na przełomie XIV/XV wieku) „zbankrutował próbując kupować głosy szlachty przed elekcją Walezego”, jak napisał artifakt.