Elżbieta Koopman Heweliusz

[Pancerny]

"Elżbieta Koopman Heweliusz (ur. w 1647, zm. w 1693) pierwsza polska astronom.

Była córką bogatego gdańskiego kupca, pochodzącego z Holandii. Była wykształcona, znała kilka języków, miała szerokie zainteresowania naukowe. W 1663 w wieku 16 lat wyszła za mąż za 52-letniego Jana Heweliusza (było to jego drugie małżeństwo). Nie miał dzieci z poprzedniego, trwającego 20 lat małżeństwa. Elżbieta urodziła mu kilkoro dzieci; pierworodny syn Adeodatus (co znaczy "dar Boga") zmarł w niemowlęctwie, do wieku dorosłego dożyły 3 córki: Katarzyna, Julianna Renata i Flora Konstancja, które nie odziedziczyły żadnych zdolności naukowych.

Elżbieta wspólnie z mężem prowadziła obserwacje i badania astronomiczne, pomagała w projektowaniu obserwatorium w Gdańsku. Wspierała go po pożarze, który zniszczył instrumenty badawcze i księgi. Korespondowała z wieloma uczonymi europejskimi. Schorowanego męża otoczyła troskliwą opieką w jego ostatnich latach życia. Współpracowała z mężem przy pisaniu dzieła Prodromus astronomiae (katalogu 1564 gwiazd i ich pozycji), po śmierci męża w 1687 dokończyła tę książkę (wprowadzając liczne korekty) i opublikowała 3 lata później w 1690. Przeżyła męża o 6 lat i została pochowana obok niego w kościele św. Katarzyny w Gdańsku.

Decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej jeden z kraterów na Wenus został nazwany Corpman na cześć Elżbiety Koopman od angielskiej wersji jej nazwiska."

Pierwszej polskiej kobiecie astronom należy się chociaż temat, a doskonale Wiecie jak, traktowano kobiety chcące poznać tajniki wiedzy.

Oczywiście jak, ktoś chciałby podyskutować to zapraszam.

[secesjonista]

W dniu 6.07.2008 o 6:51 PM, Pancerny napisał:

Elżbieta Koopman Heweliusz (ur. w 1647, zm. w 1693) pierwsza polska astronom.

 

Zależy jak traktować tę polskość, jako pochodzenie etniczne, geograficzne czy jak przynależność do pewnego kręgu kulturowego?

Zanim jeszcze późniejszej imć pani Katarzynie Elżbiecie przestano zmieniać pieluchy, to w Byczynie (w 1650 r.) wydano dzieło "Urania propitia sive Tabulae astronomicae mire faciles..." autorstwa Marii Cunitz (Cunitia, Cunitia).

 

Szerzej:

M. Szcześniak "Obecność kobiet w kosmologii. Szkice z historii i współczesności", w: "Humanistyka i płeć", II "Kobiety w poznaniu naukowym wczoraj i dziś" red. E. Pakszys, D. Sobczyńska
K. Targosz "Z lunetą i przyrządem astronomicznym - protektorki i adeptki Uranii w XVII wieku", w: "Pod patronatem Hygei. Udział kobiet w rozwoju nauk przyrodniczych" red. I. Arabas
"Astronom Maria Kunic (Cunitia) 1610-1664: życie i dzieło" wstęp R. Skowron , teksty I. Guentherodt et al.
G. Świderski "Maria Kunicka ze Śląskiej Świdnicy – współtwórczyni przełomu w astronomii i filozofii XVII wieku", w: "Wielcy twórcy
Gór Sowich", pod red. S. Januszewskiego.

[jancet]

4 godziny temu, secesjonista napisał:

Zanim jeszcze późniejszej imć pani Katarzynie Elżbiecie przestano zmieniać pieluchy, to w Byczynie (w 1650 r.) wydano dzieło "Urania propitia sive Tabulae astronomicae mire faciles..." autorstwa Marii Cunitz (Cunitia, Cunitia).

 

Ale Byczyna to wówczas do jakiego państwa należała?

[secesjonista]

Cunitz nie pochodziła z Byczyny (to rodzinna miejscowość jej drugiego męża), a w mym wpisie jest błąd - pracę wydano w Oleśnicy.