Herodot czy Tukidydes?

[Albinos]

Dwóch wielkich historyków. Z jednej strony Herodot z Halikarnasu, uważany za ojca historiografii. Autor wielkiego dzieła jakim bez wątpienia były i są "Dzieje". Dzieło o tyleż potężne, co wciągające. Z drugiej strony Tukidydes z Aten. Arystokrata uważany za wzór krytycyzmu, człowiek którego kariera została złamana przez jednego z największych wodzów wojny peloponeskiej, Brazydasa. W swoim arcydziele "Wojna peloponeska" opisał jej dzieje aż do roku 411.

Jak oceniacie obu tych wielkich historyków? Czy Herodot istotnie był aż takim bajarzem, jak się mówi, a Tukidydes wzorem krytycyzmu? Którego z nich darzycie większą sympatią?

[darkelf]

Bezspornie Herodot jest "ojcem" historyków greckich, lecz największym z nich był Tukidydes. Jego relacje są rzeczowe i rzetelne. Z tego co wiem nie opierał się na pogłoskach, ale trzymał się faktów.

[Albinos]

Z tego co wiem nie opierał się na pogłoskach, ale trzymał się faktów.

Tak by przynajmniej wynikało z tego co napisał na początku I księgi. Starał się pisać o tym, czego sam był świadkiem/uczestnikiem, bądź też gdy znał dane wydarzenie jedynie z opowiadań, starał się zebrać ich jak najwięcej a następnie dochodził na ich podstawie prawdy.

Ja osobiście po przeczytaniu zarówno "Dziejów", nie całych co prawda, ale sporej części, oraz "Wojny peloponeskiej", zdecydowanie bardziej polubiłem, o ile to odpowiednie słowo, Tukidydesa. Przede wszystkim moje uznanie zdobył jego sposób pisania, prowadzenia narracji, układu dzieła, podejścia do niektórych spraw. Całość czyta się w sposób niesamowity. Jest to bez wątpienia jedna z moich ulubionych pozycji.

[darkelf]

Czytałeś oryginał czy tłumaczenie, a jeśli to czyje?

[Albinos]

O ile się nie mylę tłumaczenie "Wojny peloponeskiej" w Polsce dostępne jest tylko Kumanieckiego. Co do tłumaczenia "Dziejów", to czytałem Hammera, ponoć najlepsze w Polsce, zresztą nawet u mnie na studiach polecane jest przez starożytników tłumaczenie Hammera.

[Furiusz]

Tukidydes na pewno opierał się na opowieściach innych. Sam to zresztą poniekąd przyznaje. Nie pamiętam w którym miejscu opisuje walki na północnym wybrzeżu morza egejskiego w których był dowódcą, a chwile wcześniej i później sytuację i wydarzenia na innych "frontach". Wiadomo, też, ze opisując wydarzenia z buntu helotów w Sparcie nie miał szans być tam i oglądać tego na własne oczy. Lubuje się też Tukidydes w przeciwstawnych mowa, bardzo często mamy takie gdy dochodzi do podjęcia jakiś działań czysto politycznych. Zapewne jakiś wpływ sofistyki. Nie był też wolny od pewnych typowo greckich myśli religijnych - choćby Kleon o którym wprost pisze, ze bogowie ukarali go za to, że zbytnio urósł w siłę i pychę. Wychodził poza to co ludzkie i bogowie zesłali na niego nagły sukces, potem szaleństwo i w końcu zniszczyli go. Chyba podobnie mamy w przypadku wyprawy sycylijskiej.

Herodot nie ma aż takich pomysłów, lubi bajać i bajdurzyć i to jest piękne. Przy jego dziele można czasem odpocząć - jak np. w opisie powstania piramid. Można dzięki niemu próbować konstruować myśl greków antycznych i ich ogląd na świat, choćby poprzez scenę wyboru systemu sprawowania władzy w Persji.

Zachował tez wiele legend, zwłaszcza typu origines, coraz bardziej dziś cenionych i w pewien sposób pozwalających na prace komparatystyczna z nimi.

Jego opisy innych krain wcale takie beznadziejne też nie są. Ja cenię i lubię Herodota, jak dla mnie jest ciekawszy i przyjaźniejszy

[Fingolfin]

Herodot to bardziej historyk, a Tukidydes to bardziej kronikarz. Herodot jako pierwszy opisał dzieje innych ludów niż Grecy (w tym ludów Bliskiego Wschodu), a Tukidydes opisywał tylko dzieje Peloponezu, a raczej ściśle określony rozdział tych dziejów. Herodot był bardziej wszechstronny i traktował historię bardziej całościowo, dlatego jego bardziej cenię.

[Marek Aggrypa]

Herodot zwany ojcem historii często wyolbrzymiał fakty,ale był jednym z najlepszych historyków w historii.Tuikides aż tak się nie mylił ale to tylko dlatego że żył później i wiedział więcej.

[Narya]

Herodot to bardziej historyk, a Tukidydes to bardziej kronikarz

Raczej powiedziałbym odwrotnie.

Herodot był bardziej powieściopisarzem (tłumacząc na nasz język), natomiast Tukidydes stworzył taką pre-teorię pranauki historycznej. Znaczy historycy więcej zawdzięczają Tukidydesowi niż Herodotowi.

[Domicjan]

Jestem tego samego zdania. Ojcem historii raczej powinno się zwać Tukidydesa nie Herodota. Przecież to właśnie Tukidydes w Wojnie Peloponeskiej zademonstrował nam przykład rzetelnego opracowania konkretnego tematu przy wykorzystaniu w miarę możliwości jak na tamte czasy warsztatu historyka. Herodot w swojej,,histori totalnej" którą zaprezentowął w Dziejach pisze o wszystkim, chwilami trochę chaotycznie umieszczając fakty które zasłyszał to tu to tam, czasem nawet ich nie weryfikując. W konsekwencji dostajemy oczywiście bardzo przydatne dla nas dzieło ale nie pozbawione śmiesznych informacji czasem dalekich od prawdy. Stawiam więc na Tukidydesa

Edytowane 11 Lipiec 2013 przez Domicjan