Justynian Wielki - ocena

[Tofik]

Hm, aż się zdziwiłem, że nie ma o nim tematu...

Jak oceniacie tego władcę? Częściowo odbudował stare imperium rzymskie (przyłączył Italię, część Hiszpanii) i Afrykę Północną, jednak nie były to trwałe zdobycze. Jak oceniacie jego kodeks? Zapraszam do dyskusji na jego temat.

[lukass]

Moim zdaniem chrześcijański fanatyk, podporządkował sobie kościół na wschodzie. Jednak trzeba mu przyznać zasługi wojenne, udało mu się w dużej części podbić ziemie Zachodniorzymskie, inna sprawa że długo ich nie utrzymał. Budował również wspaniałe kościoły m.in. Hagia Sophia w Konstantynopolu. podczas jego rządów odbył się II Sobór Konstantynopolitański.Walczył z herezją i nie pozwalał na jej istnienie.

[Regulus]

Przydomek "Wielki" w przypadku Justyniana to niesmaczny żart. I pomijam już fakt, że większość swych osiągnięć zawdzięczał wybitnym podwładnym (Belizariusz, Narses, Trybonian) i swej żonie, która jak na niezbyt chlubny zawód miała łeb i charakter. Wg mnie wielkiego władcę poznaje się przede wszystkim po tym, w jakim stanie pozostawia państwo swym następcom - a bilans rządów Justysia był wyjątkowo dla Cesarstwa niekorzystny.

Słynne podboje Justyniana były efektowne ale drogie i na dłuższą metę fatalne w skutkach. Przede wszystkich większość z nich była kompletnie nieopłacalna - np. Italia. Najazd bizantyjski i długotrwała wyniszczająca wojna z Gotami zrujnowała doszczęstnie ten kraj i pogrzebała miejscowe pozostałości cywilizacji antycznej. Nawet największe ździerstwo podatkowe (nota bene tak charakterystyczne dla rządów bizantyjskich) nie mogło zrekompensować ogromnych wkładów finansowych jakie cesarstwo poniosło z powodu niepotrzebnych podbójów, zwłaszcza Italii i południowej Hiszpanii. A wysiłek militarny można, a wręcz trzeba było, skierować gdzie indziej - przede wszystkim na Bałkany, gdzie w tymczasie rozpoczęły sie wielkie najazdy Słowian. Za to, że prowincje bałkańskie Cesarstwa stały praktycznie otworem przed nowymi najeźdzcami nalezy "podziękowac" własnie Justysiowi.

Pokłosiem podbojów z czasów Justyniana była późniejsza słabość militarna i finansowa Cesarstwa, która osiągnęła apogeum w VII wieku, na początku wielkiej wojny z Persją i oblężenia Konstantynopola w 626 roku. To z kolei osłabiło Bizancjum na tyle, ze nie było w stanie obronić większości swych prowincji przed najazdem arabskim. Oczywiście

trudno obwiniać Justyniana za to, że nie okazał się jasnowidzem i nie przewidział tych wydarzeń, ale władca prawdziwie wielki - a przeciez o takim w kontekscie Justysia mówimy - powinien prowadzić politykę racjonalną i przyszłościową. A tymczasem Justynian zmarnował środki zgromadzone dużym wysiłkiem przez jego poprzedników (przede wszystkim Anastazjusza) na durne podboje służące jego chorym ambicjom. Byłbym w stanie docenić go, gdyby chociaz częśc tych podbójów przyniosła JAKIEKOLWIEK korzyści Cesarstwu. A tak naprawdę większość podbitych krain leżała w ruinie i większośc bardzo szybko została utracona.

Jakby tego było mało, Justynian był ograniczonym fanatykiem i prekursorem w pełni orientalnego typu monarchii w Bizancjum. Za jego czasów wprowadzano nakaz padania na twarz przed parą cesarską, okrutnie prześladowano heretyków i zamknięto słynną Akademię Platońską, co wielu uważa za właściwy koniec Antyku. Aha, no i w czasie powstania Nika w Konstantynopolu ten wybitny władca popadł w histerię i pogrązył się w modłach - gdyby Teodora nie zachowała zimnej krwi prawdopodobnie Justyś nie wyszedłby z całego zajścia żywy :wink:

Przydomek "wielki" zoobowiązuje. W znacznie większym stopniu zasłużył nań Herakliusz, pogromca Persów - władca nieco zapomniany i niedoceniany, a który wyciągnął Bizancjum z katastrofalnej sytuacji (która była skutkiem głównie nieodpowiedzialnej polityki Justyniana) . Co prawda za jego panowania odpadły wschodnie prowincje (za co jednak trudno go winić - ale to temat na inną dyskusję) ale wielka reforma państwa (temy), którą odważył się przeprowadzić, pozwoliła przetrwać Cesarstwu kolejne kilkaset lat.

[Tofik]

I pomijam już fakt, że większość swych osiągnięć zawdzięczał wybitnym podwładnym (Belizariusz, Narses, Trybonian) i swej żonie, która jak na niezbyt chlubny zawód miała łeb i charakter

Jest to prawdą, ale wybitne osobistości trzeba wykorzystywać.

Odnośnie podbojów - zależy z jakiej strony były niekorzystne. Bo przecież tutaj chodziło o odbudowanie cesarstwa w starych granicach

[Regulus]

No i ta odbudowa zakończyła się kompletną klapą, a środki jakie w nią wpompowano można było dużo lepiej wykorzystać...

Ale cóż, tak to już jest, że miarą "wielkości" władcy jest ilość i efektownośc dokonanych przez niego podbojów. Wszyscy słyszeli o Justynianie, ale kto słyszał o Herakliuszu, Aleksym I czy Bazylim II? A byli oni dużo lepszymi władcami od Justysia.

[Tofik]

No i ta odbudowa zakończyła się kompletną klapą, a środki jakie w nią wpompowano można było dużo lepiej wykorzystać...

Zgadzam się z Tobą, podboje były nietrwałe. Tak dla rozruszania dyskusji: jak sądzicie dlaczego były one nietrwałe? I skąd wziął się dla Justyniana przydomek "Wielki"?

a środki jakie w nią wpompowano można było dużo lepiej wykorzystać...

Czy mógłbyś napisać w co?

Ale cóż, tak to już jest, że miarą "wielkości" władcy jest ilość i efektownośc dokonanych przez niego podbojów. Wszyscy słyszeli o Justynianie, ale kto słyszał o Herakliuszu, Aleksym I czy Bazylim II? A byli oni dużo lepszymi władcami od Justysia.

Oj, co do Bazylego to nie przesadzaj Jego przydomek robi swoje.

[Jarpen Zigrin]

Za wielki przemawia jego kodyfikacja prawa rzymskiego. Dzięki, dzięki teraz musze się tego uczyć... Powołał komisję kodyfikacją wyszły z tego Digesta, a przede wszystkim Kodeks Justyniana, a dodatkowoe nowele. Miało ogromny wpływ na średniowieczne prawo (Corpus Iuris Civilis.), oraz podczas późniejszej recepcji prawa rzymskiego.

[Regulus]

Czy mógłbyś napisać w co?

Choćby w umocnienie granicy naddunajskiej, którą wkrótce zaczęli zalewać Słowianie. Na rozwój gospodarczy, na modernizacją armii - na wiele różnych, ważniejszych i bardziej perspektywistycznych spraw. Jego poprzednik zostawił pełny skarbiec, czemu ten wielki Justynian nie mógł uczynić podobnie? Bizancjum nie męczyłoby się tak z najazdami Persów, Słowian i Awarów gdyby miało wówczas kasę.

Oj, co do Bazylego to nie przesadzaj Jego przydomek robi swoje.

Spójrzmy na bilans rządów Bazylego:

- odbudowa potężnej armii

- rekonkwista Armenii i znacznej części Syrii na wschodzie, a na zachodzie Bułgarii

- rozkwit gospodarczy (miał to być okres największego rozkwitu Konstantynopola)

- renesans kultury bizantyjskiej

- zatrzymanie na przynajmniej stulecie rozrostu wielkiej posiadłości ziemskiej (Bazyli nie patyczkował się i konfiskował posiadłości opornych wielkich magnatów, dzieląc je między drobnych chłopów i wiernych sobie ludzi)

Okres rządów Bazylego był okresem największej potęgi Cesarstwa Bizantyjskiego od czasów Justyniania. Z tymże, ten pierwszy doszedł do takiego stanu, a ten drugi zastał go na początku rządów.

[Narya]

Czy Justynian I ukradł zwycięstwa Belizariusza i przekuł we własne? Czy rzeczywiście był "Wielkim"? W kronikach bizantyjskich raczej pochlebnie pisano o Justynianie (choć nie we wszystkich)...

[Konstanthinos XI]

Jak dla mnie był władca prawie genialnym i prawie idealnym - prawie, bo pomysły i ich realizacje mail dobre, jednak nie wziął po uwagę (nie przewidział?) - kilku jakże poważnych przeszkód i negatywnych efektów jego działań, jak najazdy perskie, zaraza, bunty ludności...

[Jarpen Zigrin]

Cóż Wielki pełną gębą, resuscytacja Imperium, a kodeks stanowi do dziś ważne dziedzictwo kulturowe Europy. Jednakże jego podboje były efemeryczne, a zjednoczenie nietrwałe. Tyle i aż tyle jego dorobek legislacyjny przetrwał.