Napoleon w Panu Tadeuszu

[Jarpen Zigrin]

Jak wam się podoba przedstawienie Napoleona w "Panu Tadeuszu" Mickiewicza?

[Estera]

Bardzo mi się podoba . Mickiewicz doskonale pokazał siłę napoleońskiej legendy- np. kiedy mowa o tabakierze Napoleona- ks. Robak zrobił wrażenie na swoich słuchaczach i porwał ich do walki. Napoleon jest w tym eposie romantycznym przykładem walki, zwycięstw. Poza tym, ta narodowa epopeja, umieszczona jest w realiach zbliżającej się kampanii rosyjskiej- Mickiewicz specjalnie tak skonstruował akcję, by nie wspomnieć o porażce. Wiemy doskonale, jakie nadzieje Polacy wiązali z tamtymi wydarzeniami.

Mickiewicz chciał, co sam w epilogu przyznał, by utwór trafił pod strzechy. Trafił, a wraz z nim legenda Napoleona, oraz historia napoleońskiej przygody Polaków- w "Panu Tadeuszu" pojawiają się autentyczne postacie- w tym przyjaciel autora- legionista.

Oto jedne z moich ulubionych fragmentów:

Takie były zabawy, spory w one lata

śród cichej wsi litewskiej, kiedy reszta świata

We łzach i krwi tonęła, gdy ów mąż, bóg wojny,

Otoczon chmurą pułków, tysiącem dział zbrojny,

Wprzągłszy w swój rydwan orły złote obok srebrnych,

Od puszcz Libijskich latał do Alpów podniebnych,

Ciskając grom po gromie, w Piramidy, w Tabor,

W Marengo, w Ulm, w Austerlitz. Zwycięstwo i Zabor

Biegły przed nim i za nim. Sława czynów tylu,

Brzemienna imionami rycerzy, od Nilu

Szła hucząc ku północy, aż u Niemna brzegów

Odbiła się, jak od skał, od Moskwy szeregów,

Które broniły Litwę murami żelaza

Przed wieścią, dla Rosyi straszną jak zaraza

Piękne!

[Anhelli]

Warto zauważyć, że w Panu Tadeuszu Słowackiego Napoleon sam przybywa do Soplicowa, gdzie widzi go Zosia :king:

[Lu Tzy]

Jak wam się podoba przedstawienie Napoleona w "Panu Tadeuszu" Mickiewicza?

To jest obraz Buonapartego wedlug polskiej wersji bonapartyzmu... Nie podoba mi sie zbytnio, jako ze nie jestem entuzjasta Korsykania.

Ale, pomiajac fakty - Pan Adam stworzyl wspanialy wizerunek Wodza.

Estero, dzieki za cytate,

[SA Poniatowski]

Moja ocena jest pozytywna. Według mnie bardzo patriotycznie ukazano wizytę Napoleona w Soplicowie, a obraz jego w epopeji pokazuje, że nawet po porażce Napoleona i zesłaniu go na niewolę, Polacy byli mu wdzięczni za Księstwo Warszawskie i to, że choć w takim stopniu chciał dobra Polaków.

[secesjonista]

By nie było tak jednostronnie:

"Sam widziałem, kobiety w wioskach napastują,

Przechodniów odzierają, kościoły rabują!

Cesarz idzie do Moskwy… daleka to droga,

Jeśli cesarz jegomość wybrał się bez Boga!

Słyszałem, że już podpadł pod klątwy biskupie;

Wszytko to jest... Tu Maciej chleb umoczył w zupie,

I jedząc nie dokończył ostatniego słowa".

(...)

Mickiewicz doskonale pokazał siłę napoleońskiej legendy- np. kiedy mowa o tabakierze Napoleona- ks. Robak zrobił wrażenie na swoich słuchaczach i porwał ich do walki.

Cóż, trudno nie zgodzić się, iż zrobił pewne wrażenie, atoli chyba Estera przeceniła siłę opowieści o tabakierze na działania tamtejszej szlachty. Pierwszy bezpośredni poryw "waleczności" skierował się na wznoszenie śpiewów, o dość typowej dla sarmackiej kultury tematyce: "Wódki, miodu, wina!". Pomiędzy tą sceną (: z tabakierą) a udziałem szlachty w walce, wiele się jeszcze zdarzyło, zatem trudno tu wskazywać na bezpośredni związek.

Natomiast, jak nie można dyskutować co do kwestii: "jak to nie zachwyca" bądź, że zachwyca (pomijając apodyktyczność Bladaczki), to Estera tak ceniąca tą scenę, źle zapamiętała ów fragment. Otóż z tekstu w żaden sposób nie wynika by była to: "tabakiera Napoleona". To jedynie: tabakierka z umieszczonym wewnątrz wizerunkiem Napoleona i jego armii.

Swoją drogą, ciekawe jakby zareagował francuski cesarz na wizerunek napoleońskiej armii przyrównanej do "roju much" i jego cesarskiej osoby do: "wielkiego chrząszcza"?

Mickiewicz specjalnie tak skonstruował akcję, by nie wspomnieć o porażce. Wiemy doskonale, jakie nadzieje Polacy wiązali z tamtymi wydarzeniami.

Może - tak, a może - nie... bo wedle jednak wielu badaczy twórczości Mickiewicza miała powstać kolejna część "Ostatniego zajazdu...", co raczej wymusiłoby jednak wspomnienie o przegranej Napoleona i jak nie spełnił nadziei Polaków.

Mickiewicz chciał, co sam w epilogu przyznał, by utwór trafił pod strzechy. Trafił, a wraz z nim legenda Napoleona

(...)

Bardzo ładne stwierdzenie, tylko jakoś tak... bez umocowania w realiach. Co: "chciał...", tak do końca wyrazić Mickiewicz w "Epilogu" to nie bardzo wiemy. "Epilog" nie wszedł do pierwszego wydania, bo autor nie zdążył go skończyć (por. list do Edwarda Odyńca, z 21 lipca 1835 r.), a z owym "Epilogiem" to czytelnicy mogli się zapoznać dopiero w 1860 roku, a wtedy to był... prolog.

No i nie istnieje jedna wersja "Epilogu".

Która edycja mogła trafić rzeczywiście pod strzechy?