Geneza przyczepy kempingowej.

[Bruno Wątpliwy]

Ludzie podróżowali wozami konnymi "od zawsze". Spali w nich, czy obok nich - także. Ale kiedy pojawiła się ich stricte rekreacyjna funkcja? Wpierw "turystycznego" pojazdu konnego, z którego później wykształciła się znana nam przyczepa kempingowa (i także samochód kamper)?

 

Zainteresowałem się trochę sprawą i z pewnym zdziwieniem stwierdziłem, że początki campingu i caravanningu można datować jeszcze na epokę przed masowym upowszechnieniem się pojazdów spalinowych.

Jak powszechne było to zjawisko, jak wyglądały np. konne "wozy kempingowe"?

 

I tytułem zagajenia:

1. Karykatura z brytyjskiego "Puncha" (numer już "wojenny" z 12 sierpnia 1914 roku - s. 157, ale jeszcze jest wątek wakacyjny...):

https://archive.org/details/punchvol146a147lemouoft/page/156

2. Strony o historii Camping and Caravanning Club:

https://www.campingandcaravanningclub.co.uk/aboutus/about-the-club/history/

https://en.wikipedia.org/wiki/Camping_and_Caravanning_Club

3. O Caravan and Motorhome Club:

https://web.archive.org/web/20091114134300/http://www.caravanclub.co.uk/about-us/the-caravan-club/the-history-of-the-club

https://en.wikipedia.org/wiki/Caravan_and_Motorhome_Club

4. I o wozach (przyczepach) kempingowych (także tych pierwszych):

https://en.wikipedia.org/wiki/Caravan_(towed_trailer)

 

[secesjonista]

Coś ostatnio Bruno często eksploruje wątki motoryzacyjne (konioryzacyjne?). 

Mnie zastanawia czemu; jeśli przejrzeć te linko podane przez Bruno; to ten typ spędzania czasu (a i życia) pojawił się w strefie kultury brytyjskiej/angielskiej? Ameryka - można zrozumieć, ale Brytania?

 

[Razorblade1967]

W dniu 16.03.2019 o 9:51 AM, Bruno Wątpliwy napisał:

Jak powszechne było to zjawisko, jak wyglądały np. konne "wozy kempingowe"?

W zależności do jakiego celu służyły... czyli czy do przemieszczania się na dłuższe odległości, ale raczej jednorazowo, czy służyły właścicielowi do dłuższego zamieszkiwania, a pomiędzy tym były przemieszczane.

 

Przykładem tego pierwszego jest choćby Conestoga wagon. Tutaj ładna rekonstrukcja takich pojazdów:

https://www.afar.com/magazine/glamp-like-a-fancy-pioneer-in-one-of-yosemites-new-covered-wagons

 

Przykładem tego drugiego mogą być choćby wozy cyrkowe... spotykane i w Europie, i w Ameryce.

 

[Bruno Wątpliwy]

Cytuj

Coś ostatnio Bruno często eksploruje wątki motoryzacyjne (konioryzacyjne?).

Nie ukrywam, że od dłuższego czasu interesują mnie Wyspy, gdzieś tak od epoki gregoriańskiej po edwardiańską. A ostatnio jestem w fazie, w której chciałbym dowiedzieć się jak najwięcej o życiu codziennym.

Cytuj

to ten typ spędzania czasu (a i życia) pojawił się w strefie kultury brytyjskiej/angielskiej? Ameryka - można zrozumieć, ale Brytania?

A odnośnie do powyższego, to mogę wysnuć jedynie przypuszczenie, że współczesny model spędzania wolnego czasu rodził się w kraju, który pod wieloma względami przodował w ówczesnym świecie. Po prostu, Brytania w wielu przypadkach była pierwsza. Nie tylko w rewolucji przemysłowej, ale także w ewolucji stylu życia. Tak, jak współczesne imprezy turystyczne datuje się od Thomasa Cooka. Tak, jak skiffing na wielką skalę upowszechnił się wpierw nad Tamizą, pedestrianism - także, tak, jak tam rodziły się różne, masowo uprawiane hobbies...    

Cytuj

W zależności do jakiego celu służyły... czyli czy do przemieszczania się na dłuższe odległości, ale raczej jednorazowo

W tym wątku chodziło mi raczej o wyjazdy stricte rekreacyjne. W stylu - biorę rodzinę, "wóz kempingowy", konie i jadę biwakować gdzieś nad zakole Tamizy. Jest jasne, że wóz jako środek transportu (i ewentualne miejsce do spania) służył ludzkości od wieków. Pytanie - od kiedy zaczął służyć typowej turystyce dla przyjemności?

 

Czy np. gdzieś na początku XX wieku mogliśmy zobaczyć obrazek, na którym Anglicy - całą gromadką - stawiają swoje konne wozy turystyczne na ówczesnym kempingu?

[Razorblade1967]

53 minuty temu, Bruno Wątpliwy napisał:

W tym wątku chodziło mi raczej o wyjazdy stricte rekreacyjne.

 

 

Godzinę temu, Bruno Wątpliwy napisał:

Pytanie - od kiedy zaczął służyć typowej turystyce dla przyjemności?

 

No to skoro chodzi Tobie o wielką Brytanię i konną przyczepę mieszkalną służącą podróżowaniu dla to za rok początkowy trzeba uznać 1880 - kiedy to datuje się powstanie pierwszego takiego pojazdu służącego podróżowaniu tylko dla przyjemności i celowo w tym celu wytworzonego.

 

Pierwsza przyczepa, która miała służyć przede wszystkim przyjemności jej właściciela powstała w 1880 roku w Wielkiej Brytanii. 5-5 metrowy, konny wóz campingowy skonstruowała firma Bristol Carriage Company, proponując przedstawicielom wyższych sfer nową formę wypoczynku.

- https://www.camprest.com/pl/news/motoryzacja/historia-caravaningu-w-pigulce

 

Tyle, że to oczywiście pierwszy wyrób, który został jakoś opisany... nie wyklucza to nieznanych osób, które sobie coś takiego wytworzyły, ale nie zachowało się to w pamięci.

[Bruno Wątpliwy]

Cytuj

konny wóz campingowy skonstruowała firma Bristol Carriage Company

"The Wanderer" doktora Williama Gordona Stablesa (wyprodukowany przez Bristol Wagon & Carriage Works) jest już wzmiankowany (wraz ze zdjęciem) w linku, który podałem wyżej. https://en.wikipedia.org/wiki/Caravan_(towed_trailer)

 

Pierwszy pewnie był, natomiast szczególnie interesująca byłaby skala zjawiska. Na - chociażby - skalę produkcji "rekreacyjnych wozów konnych" jeszcze nie trafiłem.

[Razorblade1967]

40 minut temu, Bruno Wątpliwy napisał:

Pierwszy pewnie był, natomiast szczególnie interesująca byłaby skala zjawiska. Na - chociażby - skalę produkcji "rekreacyjnych wozów konnych" jeszcze nie trafiłem.

I pewnie trudno to będzie znaleźć, bo idę o zakład, że wiele takich pojazdów było dziełem majsterkowiczów.

 

Jeżeli w 1901 było takie zainteresowanie, że powstał w Wielkiej Brytanii pierwszy klub caravaningu czyli Camping and Caravanning Club,  a jeszcze 1885 lat wcześniej podróże wozem campingowym Williama Stables'a dookoła Wyspy były czymś wartym opisywania i powstała wtedy książka The Gentleman Gypsy - to wtedy jeszcze było to coś nietypowego i niezwykłego, wartego opisywania i przez to znane do dzisiaj. I pewnie potem byli naśladowcy.... Rozpowszechnienie więc tej formy wypoczynku w Wielkiej Brytanii moim zdaniem należy datować na ostatnie dziesięciolecie XIX wieku - tyle, że nie sądzę by to było masowe, raczej takie bardziej elitarno-klubowe.

 

A jak się rozpowszechniło bardziej po PWS to już chyba w mniejszym stopniu jako pojazdy konne, bo przecież Wielka Brytania dość szybko się motoryzowała... chyba najszybciej w Europie.

Edytowane 17 Marzec 2019 przez Razorblade1967

[Bruno Wątpliwy]

Cytuj

Jeżeli w 1901 było takie zainteresowanie, że powstał w Wielkiej Brytanii pierwszy klub caravaningu czyli Camping and Caravanning Club,  a jeszcze 1885 lat wcześniej podróże wozem campingowym Williama Stables'a dookoła Wyspy były czymś wartym opisywania

Cytuj

Rozpowszechnienie więc tej formy wypoczynku w Wielkiej Brytanii moim zdaniem należy datować na ostatnie dziesięciolecie XIX wieku - tyle, że nie sądzę by to było masowe, raczej takie bardziej elitarno-klubowe.

W tym zakresie będzie oczywiście panować pełna zgoda między nami. Jest oczywiste, że zjawisko narasta dopiero w ostatnim dziesięcioleciu XIX wieku, a zanika - wraz z postępem motoryzacji - pewnie wkrótce po pierwszej wojnie światowej.  W pewnym zakresie przypomina zatem "gorączkę rowerową", której świadectwem jest chociażby "Three Men on the Bummel" Jerome K. Jerome.

Jest także oczywiste, że biedak z East Endu nie mógł sobie pozwolić, zarówno na beztroską wycieczkę rowerową, a - tym bardziej - na pobyt pod dachem własnego, konnego "wozu kempingowego". Tym niemniej, nadal jestem bardzo ciekawy skali tego zjawiska.

[Bruno Wątpliwy]

Kilka nowych informacji:

1. Do pierwszej wojny światowej ewidentnie dominowały na Wyspach Brytyjskich konne wozy kempingowe. Dlatego w czasie pierwszej wojny światowej cały ruch kempingowy "zamarł", gdyż zarówno ludzie, konie, jak i wozy trafili na służbę na pola bitew. Eksplozję samochodowego kempingowania zapoczątkował w 1919 roku "Eccles motor-home".

Zob.: https://www.glennsleisurevehicles.co.uk/news/history-caravans/

 

2. Aczkolwiek, motorowe wozy kempingowe były znane już wcześniej:

"When the Caravan Club was founded in 1907, horse drawn caravans, although few, were the backbone of the club. A year later several motorhomes were noted on club meets". 

Cyt. za: A. Jenkinson, Motorhomes. The illlustrated history (fragmenty dostępne w internecie pod adresem: https://books.google.pl/books?id=EjjzCwAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=pl#v=onepage&q&f=false)

 

3. Jak widać z powyższego ("although few"), ten sposób spędzania wolnego czasu był raczej rozrywką zdecydowanie elitarną. Spostrzeżenie to potwierdza liczba członków odpowiednich klubów. Oczywiście, należy założyć, że nie wszyscy posiadacze konnych "wozów kempingowych" byli w nich zrzeszeni (przypuszczam, iż zrzeszali się tylko traktujący wozy "rekreacyjnie" , a nie jako "narzędzie pracy" - np. różni, wędrowni artyści). Ale, znając skłonność Brytyjczyków do wszelakiego zrzeszania się, myślę, że poniższe dane można potraktować jako istotną wskazówkę przy ocenianiu skali zjawiska.

 

Zatem (wytłuszczenia Bruno W.):

 

The Caravan Club of Great Britain and Ireland:

"1907: On 14 June 1907, The Caravan Club of Great Britain and Ireland is founded at 72 Stamford Brook Road, London, the home of J Harris Stone.

1908: The Club holds its inaugural AGM at the Whitehall Rooms in London on 19th February. In May, The Club's first rally was held in a meadow in Ockham, Surrey.

1909: The Club stages a second rally in June, at the Berkeley Arms Hotel at Cranford Bridge, near Hounslow. Membership reaches 157.

1910: In June, Cane Hill in Coulsdon, Surrey, becomes the third stop on the rally calendar.

1912: While The Club was founded by ten men and one woman, within only five years women accounted for nearly one third of The Club's 267 members. By the annual Dinner in June, The Club had hosted 13 rallies and 30 Council meetings since inception, and The Club could boast a total of 450 pitches in the UK and Ireland - Sussex led the way with 51".

Cyt. za: https://web.archive.org/web/20091114134300/http://www.caravanclub.co.uk/about-us/the-caravan-club/the-history-of-the-club

 

The Camping Club:

"By 1906, the Association had several hundred members and, in June that year, the first Club Site was opened at Weybridge. A feeling amongst some members, that the scope of activities should be widened, led to a group of members forming The Camping Club. Holding himself severed his links with the Association of Cycle Campers and formed the National Camping Club. In 1909, the Association of Cycle Campers and the Camping Club amalgamated under the title of the Amateur Camping Club, and in 1910, this organisation and the National Camping Club combined, with a total membership of 820 (…) The war years were a difficult period for the Club, with membership in 1914 slipping back to just 755. Then, with the war over, the upward trend resumed and, in 1919, the Club changed its name to The Camping Club of Great Britain and Ireland." 

Cyt. za: https://www.campingandcaravanningclub.co.uk/aboutus/about-the-club/history/

 

Środowiska aktywne, ale niewątpliwie do pierwszej wojny światowe niezbyt liczne.