Demokracja na wojnie, czyli prawa człowieka w "czasie mroku".

[Bruno Wątpliwy]

Churchill był politykiem o silnym charakterze, ale na pewno nie można nazwać go autokratą. Zjednoczone Królestwo weszło w "darkest hour" jako kraj niewątpliwie demokratyczny. I wyszło z wojny jako kraj niewątpliwie demokratyczny, żegnając zresztą (na jakiś czas) swojego bohatera - Churchilla - jak najbardziej demokratycznie. 

 

Z drugiej strony - wojna ze śmiertelnym wrogiem miała swoje prawa. I wkroczyła (wraz ze wszelkimi atrybutami państwa) w nieznanym dotąd stopniu w codzienne życie Brytyjczyków. Na ile udało się im w tym czasie zachować podmiotowość człowieka, jego prawa, różne rozwiązania i instytucje typowe dla demokracji oraz państwa prawa? Na ile - musiano od nich odstąpić w ofierze dla Marsa?

 

Istnieje piękna opowieść o tym, jak brytyjscy pacyfiści rozwieszali w 1940 roku plakaty wzywające do rezygnacji z walki. Złapani przez policję, stanęli przed sądem. Jego decyzja podobno była krótka. Pacyfistów uwolniono - z uzasadnieniem: "To wolny kraj. Wydaje się, że walczymy o to, by pozostał wolny". Za: M. Rybarczyk, Wszystkie szaleństwa Anglików, Warszawa 2017, s. 189.

Nie sprawdzałem dokładnie, na ile ta historia jest autentyczna. Raczej nie w pełni (tj. czołowych brytyjskich pacyfistów prawdopodobnie wówczas za agitację antywojenną pro forma skazano, ale rzeczywiście nie uwięziono). Ale jest faktem - pacyfistyczny Peace Pledge Union działał dosyć aktywnie przez całą wojnę.

 

Los brytyjskich Conscientious Objectors w czasie drugiej wojny światowej może nie był zawsze łatwy, ale - co do zasady - traktowano ich w dosyć cywilizowany sposób (jak na tamte czasy i uwarunkowania wojenne).

 

I czy możemy sobie wyobrazić, aby w innym kraju europejskim tego czasu, toczącym wojnę na śmierć i życie, popularny artysta bez żadnych konsekwencji dworował sobie ze słabego wyposażenia swoich obrońców (co prawda z Home Guard, ale zawsze)? Noël Coward - Could You Please Oblige Us with a Bren Gun?

[secesjonista]

Przypomnę, że pewien aspekt związany z prawami człowieka został podjęty w innym wątku:

forum.historia.org.pl - "Zatrzymani na mocy uzupełnienia 18B"

 

[Bruno Wątpliwy]

Z tego, co się orientuję (aczkolwiek nie mam stuprocentowej pewności) internowania na podstawie Defence Regulation 18B, dokładniej 18B (1A) nie stosowano wobec członków ruchu pokojowego. Przynajmniej, tak wynikałoby z debaty w Izbie Lordów (25 I 1944 r.):

"Another charge against Mr. Beckett was that he advocated a negotiated peace. Every member of the Peace Pledge Union and of the Fellowship of Reconciliation advocate a negotiated peace, but they have not been interned".

Za: https://api.parliament.uk/historic-hansard/lords/1944/jan/25/regulation-18b

Skądinąd, już sama ta debata świadczy o próbach zachowania demokratycznych zasad w niedemokratycznych czasach.

 

Może te tematy jakoś połączyć?