Noże bojowe IX/X w.

[TyberiusClaudius]

Gdzieś kiedyś natknąłem się na znalezisko noży bojowych z Wielkich Moraw (mogę się mylić, bo to dawno było). Czy takowe istniały? Jakie byłoby najbliższe mi znalezisko takowego noża? Datowanie IX, ewentualnie Xw.

[secesjonista]

Znalezisko z Moraw, to noże odkryte na wałach w mieście: Uherské Hradiště. Typologię tych noży podał Vilém Hrubý w pracy "Staré Město, Velkomoravské pohřebiště". Tu można poczytać o innych nożach wczesnośredniowiecznych:

www.is.muni.cz - Adéla Balcárková "Nůž v raném středověku na příkladu nálezů z Břeclavi-Pohanska"

 

 

[TyberiusClaudius]

A nie miałbyś czegoś po polsku? Tak w ogóle - to było na Freha. Oto on:

Czy można go uznać za bojowy?

Edytowane 12 Styczeń 2017 przez TyberiusClaudius

[secesjonista]

2 godziny temu, TyberiusClaudius napisał:

A nie miałbyś czegoś po polsku?

 

Można zajrzeć do:

P. Strzyż "Uzbrojenie we wczesnośredniowiecznej Małopolsce"
A. B. Kowalska "Wyroby z żelaza", w: "Szczecin we wczesnym średniowieczu. Wschodnia część suburbium", red. W. Łosiński

R. Rogosz "Obróbka i zastosowanie żelaza", w: "Szczecin we wczesnym średniowieczu. Wzgórze Zamkowe", pod red. E. Cnotliwego,

L. Leciejewicza, W. Łosińskiego

J. Szymczak "Nóż i sztylet, czyli misericordia na polu walki w średniowieczu", "Archaeologia Historica Polona",  XV, 2005
A. Michalak "Kord czy nóż bojowy? Uwagi o recepcji pewnej kategorii uzbrojenia plebejskiego na ziemiach polskich, na marginesie znaleziska z Żar", "Biblioteka Archeologii Środkowego Nadodrza",  2, 2004
A. Kajzer-Marciniak "Do walki, czy do uciech stolu - kilka słów o jednym średniowiecznym nożu", "Archaeologia Historica Polona", XVII, 2007
O. Ławrynowicz, P. Pudło "Nóż bojowy czy kord? Kilka uwag na temat zabytku z Bielicy, pow. elbląski", "Rocznik Elbląski", XXIII, 2010.

[euklides]

14 godzin temu, TyberiusClaudius napisał:

Gdzieś kiedyś natknąłem się na znalezisko noży bojowych z Wielkich Moraw (mogę się mylić, bo to dawno było). Czy takowe istniały? Jakie byłoby najbliższe mi znalezisko takowego noża? Datowanie IX, ewentualnie Xw.

 

Tu na tym forum trochę jest o tym w temacie "Saks, Skramaks, saks, sax, Sachsum - rzecz o pewnej broni.". Można trafić np. poprzez tag Scramasax. Co prawda dotyczy to noży frankijskich i saskich z terenów Galii i  z trochę wcześniejszego okresu. 

Edytowane 12 Styczeń 2017 przez euklides

[secesjonista]

6 godzin temu, TyberiusClaudius napisał:

Czy można go uznać za bojowy?

 

Na to nie da się jednoznacznie odpowiedzieć. Bronioznawcy mają różne klasyfikacje i definicje czym jest nóż bojowy. Podobnie dyskusje wzbudzają kwestie typu: czy kord to nóż, kiedy mówimy o nożu bojowym, a kiedy możemy mówić już o puginale nożowym. W Polsce dość popularna jest definicja Andrzeja Nadolskiego, który uznaje za nóż bojowy taki którego głownia przekracza dwadzieścia centymetrów.

"Nóż bojowy.
Ten rodzaj broni zasługiwać może na bardzo baczną uwagę. Nastręcza jednak wyjątkowe trudności. Trzeba bowiem pamiętać, że na ogół każdy nóż z wyjątkiem najmniejszych może służyć do walki. Tu jednak należałoby wyróżnić przede wszystkim takie noże, które stanowiły broń z założenia, a nie tylko w razie konieczności. Otóż nożów tego rodzaju znajdujemy w wykopaliskach okresu wczesnośredniowiecznego bardzo niewiele, bo zaledwie 4 okazy, wliczając w to również i dziwną, unikatową formę z Młodzikowa (...)
Nóż bojowy - kord, był, jak się zdaje, w początku wieków średnich bronią używaną częściej przez te ludy słowiańskie, które miały ożywiony i długi, bezpośredni kontakt z Germanami, zwłaszcza Saksonami, u których broń tego rodzaju była bardzo rozpowszechniona".
/tegoż, "Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI i XII wieku", 'Acta Archaeologica Universitatis Lodziensis", nr 3, 1954, s. 68-69/

[secesjonista]

Znaleziska z Wielkopolski:

-  Dziekanowice st. 2, grób nr 23

-  Dziekanowice st. 22, grób nr 82/95, 4/97, 20/03

-  Dziekanowice st. 22, grób nr 45/00, dwa okazy

-  Dziekanowice st. 22, grób nr 46a/97

-  (Dziekanowice st. 22, grób nr 31/97

-  Giecz st. 4, grób nr 77/01

-  Młodzikowo, grób nr 16

-  Góra, grób nr 15

-  Krusza Zamkowa, grób nr 36 i 11 (tu raczej sztylet).

za: J. Chlastawa "Wczesnośredniowieczne groby z bronią i oporządzeniem jeździeckim z terenu dzisiejszej Wielkopolski", w: "Regiony - Kultura - Demokracja", wybrane teksty z V Konferencji Młodych Naukowców 9-10.06.20111 r., Wrocław 2013/

[TyberiusClaudius]

Dziękuję bardzo, ale Wielkopolska to za daleko. Potrzebuję bliższych znalezisk.

[secesjonista]

Najbliżej i najwięcej to zapewne w Czechach...

można zainteresować się znaleziskami z 1966 r., z cmentarzyska u podnóża Skał Twardowskich na Zakrzówku, materiał archeologiczny znajduje się w Krakowskim Muzeum Archeologicznym.

 

O tym stanowisku:

W. Morawski, E. Zaitz "Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Krakowie na Zakrzówku", "Materiały Archeologiczne", T. 17, 1977.