Królestwo Nawarry

[euklides]

W dniu 28.11.2014 o 1:14 AM, poldas napisał:

Że nie było Królestwa Basków?

No to niech będzie Królestwo Nawarry.

(…)

I

Nazwę Nawarra nosi obecnie jedna z 7 prowincji baskijskich w Hiszpanii. Kiedyś nazwą tą określano ziemie leżące po obu stronach Pirenejów, choć najważniejsze ziemie Nawarry były po stronie hiszpańskiej. Ta po francuskiej stronie jest to Dolna Nawarra. Początki istnienia królestwa są mało znane. Wiadomo że w IX.w. Baskowie odparli muzułmanów, którzy dotarli do Pampeluny. Ich szefowie zebrali się wówczas i ogłosili niepodległość. Państwo to było wciśnięte między ziemie Kastylii i Aragonii.

Ok.1200r – Nawarra utraciła dostęp do Atlantyku

Ok.1234r – Koniec panowania Sancheza VII z rodzimej dynastii nawarskiej. Królestwo ma już określone granice. Panuje nad wąwozem Roncevaux, ważną drogą, którą uczęszczają kupcy i pielgrzymi. Poddanymi króla Nawarry byli: Baskowie, Gaskończycy oraz Nawarczycy: kastylijscy i aragońscy. Byli tam również muzułmanie. We wszystkich miastach mieszkali Żydzi.

V.1234r – Śmierć Sancheza VII, zwycięzcy Saracenów, jednego z wybitniejszych królów Nawarry. Paradoksalnie, wygrana przez niego bitwa z Saracenami przyczyniła się do osłabienia królestwa. Na swego następcę wyznaczył swego siostrzeńca, syna Blanki Nawarskiej i hrabiego Szampanii, Teobalda III, który po ojcu był z dynastii Kapetyngów. Koronowany, panował jako Teobald I, z przydomkiem trubadur, był bowiem również poetą i śpiewakiem. Władca ten przybył tam z północy i mało był zorientowany w zwyczajach iberyjskich. Wyżsi urzędnicy, przede wszystkim gubernator i skarbnik, byli przeważnie Francuzami. Ten pierwszy zastępował króla Teobalda, który częściej przebywał w Troyes niż w Pampelunie.

1253r – Teobald umiera w Pampelunie. Władzę po nim przejęli jego synowie.

1269r – Syn Teobalda, król Henryk, ożenił się z francuską księżniczką, Blanką d’Artois.

1274r – Zmarł Henryk. Jego prawowita dziedziczka Jeanne miała wówczas 4 lata. Jego żona Blanka d’Artois przeniosła się z nią na stałe na dwór francuski. Jak tylko opuściła Nawarrę królestwo to najechali Kastylijczycy.

1275r – Kastylijczycy podchodzą pod Pampelunę.

1276r – W Pampelunie wybuchają walki. Dochodzi do walk między dzielnicami baskijskimi i francuskimi.

Prawowita dziedziczka tronu Nawarry, Jeanne, była jeszcze oprócz tego dziedziczką Szampanii. Król Francji Filip III doprowadził do jej małżeństwa ze swym synem, przyszłym królem, Filipem IV Pięknym, który z tego powodu zaczął tytułować się królem Nawarry, po czym wysłał tam wojsko. Baskijskie dzielnice Pampeluny zostały zrównane z ziemią. Odtąd krajem długo będą rządzili tylko gubernatorzy francuscy.

1285r – Filip IV, przez swe małżeństwo z Jeanne, już król Nawarry, zostaje królem Francji. Odtąd jest królem Francji i Nawarry. Nigdy jednak nie był w Pampelunie. W królestwie Nawarry zawiązuje się szlachecka liga, która występuje przeciwko królowi, nawet zbrojnie.

1305r – Umiera królowa Jeanne. Królem Nawarry zostaje najstarszy syn Filipa IV, późniejszy Ludwik X Cherlak.

1306r – Nawarczycy odmówili przyjęcia gubernatora królewskiego, ponieważ nowy król nie przybył do Nawarry.

1307r – Próba uzurpacji władzy przez 2 baronów nawarskich. Królewicz Ludwik Cherlak przybywa do Pampeluny z wojskiem, pojmuje owych 2 baronów.

X.1307r – Ludwik Cherlak koronuje się w Pampelunie. Odbiera przysięgę wierności i wraca do Francji z owymi dwoma baronami którzy uzurpowali sobie władzę królewską i o których słuch wkrótce zaginął.

1316r – Zmarł Ludwik X Cherlak, król Francji i Nawarry. Jego spadkobierczynią jest córka Jeanne. (Ta z „Królów Przeklętych” Druonta). W Nawarze nie było mowy o prawie salickim i kobiety mogły dziedziczyć. Były jednak wątpliwości co do legalności jej pochodzenia. Miało to związek z „aferą w wieży Nesle”, w którą zaplątana była jej matka. Niektórzy uważali ją za bękarta. Gdy dorosła wydano ją za Kapetynga, Filipa d’Evreux, wnuka króla Francji Filipa III.

Do tronu Nawarry rościli sobie prawa bracia Ludwika X Cherlaka. Obydwaj tytułowali się królami Francji i Nawarry. W królestwie rządzą nadal gubernatorzy francuscy, niezbyt mile tam widziani.

1.II.1328r – Umiera Karol IV, król Francji i Nawarry. Pozostawił tylko córkę. Sukcesję po nim przejmuje jego kuzyn, Filip Valois. Ta sukcesja była problematyczna, by choć trochę uniknąć kłopotów uznano za królową Nawarry Jeanne, córkę Cherlaka, nie bacząc na odium bękarta jakie na niej ciążyło. Ona i jej mąż, Filip d’Evreux, wyjechali rządzić do Pampeluny. W tym czasie w Nawarze władzę uzurpowało sobie 2 regentów. Oświadczyli, że gotowi są wpuścić parę królewską pod warunkiem, że będą przebywali w Pampelunie. Ci się na to zgodzili.

V.1329r – Jeanne i Filip d’Evreux zostali koronowani w Pampelunie. Od 50 lat Nawarra ma po raz pierwszy króla i dwór na swej ziemi. Odtąd królowie Francji przestają być na jakiś czas królami Nawarry

1343r – Filip d’Evreux umiera w Hiszpanii, podczas wyprawy przeciwko Saracenom

1349r – W swych włościach w Normandii umiera podczas zarazy dżumy Jeanne. Królem Nawarry zostaje jej i Filipa d’Evreux syn, Karol II Zły.

1425r – Umiera król Nawarry, Karol III, nie pozostawił po sobie męskiego potomka. Jego córka Blanka poślubiła Juana Aragońskiego. Ich syn nie został jednak uznany królem i doszło do wyniszczającej wojny domowej.

Koniec XVw. – Prawnuczka Blanki i Juana Aragońskiego, Katarzyna Nawarska, obdarza koroną swego męża Jana d’Albret

1512r – Mimo wsparcia ze strony Francji królestwo Nawarry zajęły wojska królów-katolickich (Kastylii i Aragonii) dowodzone przez diuka Albę i faktycznie przestało istnieć. Kardynał Cisneros nakazał zniszczenie wszystkich nawarskich zamków. Prawowici władcy Nawarry: Katarzyna i Jan d’Albret uszli do swych ziem w Bearn, po północnej stronie Pirenejów. Nawarra zachowała jednak swą autonomię. Królowie Kastylii i Aragonii będą do XVII w nosili tytuł króla Nawarry i koronowali się w Pampelunie.

Syn Katarzyny i Jana d’Albret, Henryk, poślubił siostrę króla Francji, Franciszka I, Małgorzatę d’Angouleme. Panowali oni już nad niewielką częścią swego królestwa. Dzisiaj jest to dolna Nawarra we Francji, około 1500 km². Później nigdy już królowie Nawarry nie panowali w najważniejszych ziemiach swego królestwa. Ich prawnuczek, Henryk IV Bourbon zostaje królem Francji. Odtąd Bourboni tytułują się królami Francji i Nawarry.

Wydaje mi się, że dzisiaj jest tam jakiś problem o rodowodzie historycznym, który może mieć znaczenie do zrozumienia tamtejszej sytuacji. Bowiem Nawarra jest dziedzictwem Bourbonów, a ci obecnie panują w Hiszpanii. Czyli część ich dziedzictwa to dzisiejsza Francja.

[secesjonista]

Nie ma żadnego problemu o rodowodzie historycznym i nikt z dzisiejszych władców hiszpańskich nie zgłasza roszczeń do panowania nad jakąś częścią terytorium dzisiejszej Francji. A wyciąganie wniosków z tradycyjnej tytulatury to dziś anachronizm. Bycie z rodu Bourbonów nie czyni automatycznie królem Nawarry.

[Smok Eustachy]

Wyczytałem, że w XVII wieku królowie Hiszpanii przestali się koronować w Pampelunie. Dlaczego?

[secesjonista]

Może należy wiązać to z wcieleniem tego Księstwa do Kastylii?

Na stronie www.osobliwehistorie.blogspot.com można się zapoznać z ciekawostką tyczącą się powiązania rodów panujących w księstwie Nawarry z rodziną Mahometa, tekst pt. "Elżbieta II – sajjida czy nie?".