Karabin DT (Diektiariow–tankowyj modernizirowannyj)

[widiowy7]

A może wrócimy do czołgowych kaemów. Rozszeżę temat na inne czołgowe kaemy.

Wszak i Niemcy i Anglicy używali takowych

[Razorblade1967]

Wszak i Niemcy i Anglicy używali takowych

Niemcy również powszechnie stosowali kadłubowe stanowisko strzeleckie - począwszy od PzKpfw III i do końca czyli do PzKpfw VI Ausf.B. Początkowo MG.13, potem MG.34 - broń była umieszczana w jarzmie i posiadała celownik optyczny. Jako ciekawostka to pierwsze odmiany PzKpfw.III miały w wieży dwa km-y MG.13 - jeden sprzężony z działem, a drugi mogący strzelać niezależnie (choć też do przodu i ze stosunkowo niewielkim kątem ostrzału).

Podobnie Brytyjczycy - większość czołgów miała typowe kadłubowe stanowisko strzeleckie, z karabinem maszynowym umieszcoznym w jarzmie, choć początkowo w Crusaderze kombinowali z małą wieżyczką (w toku modernizacji znikała i czołgi w ogóle nie miewały kałubowego km-u), ale potem ich czołgi szybkie miały "normalnie" umieszczony km w jarzmie. Ciekawostką jest używanie w brytyjskich czołgach karabinów maszynowych o kalibrze innym niż używanym "w piechocie" (standardowym brytyjskim) 7,7mmx56R, bo czołgi miały w większości (poza wczesnymii mającymi km Vickers) karabiny maszynowe Besa czyli licencyjne czechosłowackie ZB53, w kalibrze 7,92mmx57.

Stanowiska kadłubowe stosowali też Amerykanie i były w najpowszechniej używanych wozach czyli lekkim M3-M5 oraz średnim M4. Co ciekawe w ogóle nie miały przyrządów celowniczych, a strzelec obserwował skutki ognia (amunicja smugowa) przez peryskop. Początkowo lekkie M3 miały też dwa kursowe km-y umieszczone po obu stronach kadłuba, ale w M3A1 już ich nie było. Kadłubowego stanowiska nie miał czołg średni M3, ale on miał tam działo 75mm - natomiast w tych czołgach poza km-emem sprzężonym w działem 37mm w wieży, miał jeszcze km w wieżyczce dowódcy (zaniknęła w M3 z większą wieżą). Typowym amerykańskim czołgowym km-em był M1919A4 - czyli ckm Browninga z 1917, ale chłodzony powietrzem, który powstał pierwotnie właśnie dla czołgów, a dopiero potem trafił do kawalerii i piechoty.

Edytowane 17 Październik 2014 przez Razorblade1967

[Speedy]

Hej

Niemcy również powszechnie stosowali kadłubowe stanowisko strzeleckie - począwszy od PzKpfw III i do końca czyli do PzKpfw VI Ausf.B. Początkowo MG.13, potem MG.34 - broń była umieszczana w jarzmie i posiadała celownik optyczny. Jako ciekawostka to pierwsze odmiany PzKpfw.III miały w wieży dwa km-y MG.13 - jeden sprzężony z działem, a drugi mogący strzelać niezależnie (choć też do przodu i ze stosunkowo niewielkim kątem ostrzału).

Jako kolejną ciekawostkę dodam, że mimo rozpoczęcia produkcji tańszego i prostszego km MG 42, w czołgach nadal instalowany był MG 34. Wynikało to ze specyficznej konstrukcji jarzma, którą trudno było przystosować do MG 42 (lufę przy wymianie wyciągało się w nim w bok, w MG 34 - do tyłu). Co prawda wymiana lufy w czołgu zapewne nie była zbyt częstym zjawiskiem...

Zdaje mi się jednak, że w projektowanych pod koniec wojny pojazdach z serii E, superciężkim czołgu Maus i innych takich cudakach przewidywano już uzbrojenie w czołgową wersję MG 42.

Ciekawostką jest używanie w brytyjskich czołgach karabinów maszynowych o kalibrze innym niż używanym "w piechocie" (standardowym brytyjskim) 7,7mmx56R, bo czołgi miały w większości (poza wczesnymii mającymi km Vickers) karabiny maszynowe Besa czyli licencyjne czechosłowackie ZB53, w kalibrze 7,92mmx57.

Tak jest; konkurs na czołgowy karabin maszynowy rozstrzygnął się pod koniec lat 30. Wszyscy wówczas liczyli się z zagrożeniem bliskim wybuchem wojny. Brytyjczycy ocenili, że przerobienie zwycięskiej konstrukcji, czechosłowackiego km-u ZB 53 na nabój 7,7x56R pochłonie zbyt wiele czasu i kosztów i prościej będzie przyjąć na uzbrojenie wersję w oryginalnym kalibrze 7,9x57 i produkować sobie te naboje. Najwyraźniej brytyjski system logistyczny był na tyle sprawny i wydajny, że zamieszanie z kilkoma typami amunicji karabinowej nie robiło im wielkiej różnicy. W wojskach pancernych mieli bowiem w zasadzie aż trzy kalibry karabinów maszynowych: 7,92x57 w omówionych wyżej karabinach BESA, stanowiących uzbrojenie czołgów i wozów bojowych produkcji brytyjskiej; 7,62x63 w karabinach masz. Browning, które były montowane w czołgach i wozach bojowych importowanych z USA; i 7,7x56R w karabinach masz. BREN, przewożonych w czołgach jako broń dodatkowa.

Co ciekawe w ogóle nie miały przyrządów celowniczych, a strzelec obserwował skutki ognia (amunicja smugowa) przez peryskop.

Przepraszam za mały offtop w czasy powojenne. Ale pamiętam przed laty, jak czytałem artykuł o bwp M2 Bradley i całej tej historii z jego bronią pokładową FPW. Dla przypomnienia, albo poinformowania dla osób nie mających orientacji w temacie: w wymaganiach na bwp założono otwory strzelnicze dla prowadzenia ognia z broni indywidualnej przez żołnierzy desantu. Ale standardowa broń amerykańskiej piechoty, kbk M16 z uwagi na swoją budowę i wydłużony kształt nie bardzo się do tego nadawał. No więc postanowiono skonstruować specjalną broń FPW (Firing Port Weapon) do owych otworów strzelniczych. Ostatecznie wygrał karabinek M231 - konstrukcja bazująca na M16, ze skróconą lufą ze specjalnym jarzmem do mocowania w owych strzelnicach, bez kolby, z mechanizmem spustowym tylko na ogień ciągły, o zwiększonej szybkostrzelności i z innymi tam jeszcze zmianami. No i właśnie zdziwiło mnie wtedy, że karabinek M231 zasadniczo nie miał przyrządów celowniczych (przewidziano ich zakładanie w przypadku używania go poza pojazdem, ale chyba w ogóle tego nie zrobiono), tylko właśnie strzelało się z niego amunicją smugową i na podstawie śledzenia lotu pocisków korygowało się ogień. A teraz dzięki wpisom Razora wiem już, że ta metoda miała wieloletnią tradycję w amerykańskich wojskach pancernych i nie było to wcale takie dziwne dla nich.

Edytowane 17 Październik 2014 przez Speedy

[Razorblade1967]

No i właśnie zdziwiło mnie wtedy, że karabinek M231 zasadniczo nie miał przyrządów celowniczych (przewidziano ich zakładanie w przypadku używania go poza pojazdem, ale chyba w ogóle tego nie zrobiono), tylko właśnie strzelało się z niego amunicją smugową i na podstawie śledzenia lotu pocisków korygowało się ogień.

Prawdę powiedziawszy to w ogóle sobie nie wyobrażam używania przyrządów celowniczych podczas prowadzenia ognia w ruchu z takich stanowisk. W używanym w WP BWP-1 teoretycznie jest to możliwe, niby coś tam widać - i choć dawno temu (jakieś 27-28 lat temu) miałem z tym stanowiskiem do czynienia w sensie szkolenia z mocowania tam przydziałowego AKMS (ale bez strzelania), to jednak mając pewne doświadczenie w przebywaniu w przedziale desantu tego pojazdu... nijak nie wyobrażam sobie prowadzenie ognia z rzeczywistym użyciem przyrządów celowniczych. To stanowisko raczej do "zamiatania ogniem"...

A jak poszliśmy w offtop w kierunku BWP to kadłubowe stanowisko strzeleckie dla km-u niejako "odżyło" w BMP-3, gdzie dwóch żołnierzy desantu ma miejsca po obu stronach kierowcy i propwadzi ogień z karabinów maszynowych mocowanych w jarzmach.

Co prawda wymiana lufy w czołgu zapewne nie była zbyt częstym zjawiskiem...

W sumie w MG.42 pewnie by taka konieczność była... wymiana powinna nastąpić po 150-250 strzałach (przy czym 250 dotyczy lufy "świeżej", wymiania nie zdazy już ostygnąć i potem już co 150 strzałów). Biorąc pod uwagę, że strzelając z kadłubowego stanowiska stosuje się raczej długie serie, a ogień jest dość intensywny (intensywniejszy niż z zasady strzela piechota ze swoich km-ów) to pewnie i tą pierwszą już po 150 trzeba by wymieniać.

Zastosowanie MG.42 wymagałoby przekonstruowanie jarzma tak by było miejsce z prawej strony na wychylaną w bok lufę... musiałoby byc nieco inne niż te do MG.34 - pewnie po prostu nie było warto kombinować, szczególnie że i tak MG.34 był produkowany do 1945, a jego większa wrażliwość na zanieczyszczenia polowe od MG.42 nie miała w czołgach wiekszego znaczenia. Choć oczywiście można było stworzyć wersję czołgową MG.42 (skoro takowe istnieją do dzisiaj np. używane w Leopardach) - to jednak sądzę, że po prostu w czasie DWS szkoda było energii i czasu na kombinacje, w końcu Niemcy jakiejś ogromnej ilości czołgów nie produkowały... lepiej było używać istniejących i produkowanych MG.34.

[gregski]

No to ja mam zdjęcie rzeczonego karabinu, które ochoczo zamieszczam, reklamując jednocześnie muzeum "Gryf" w Dąbrówce koło Wejherowa.