Stosunki Polsko-Ukraińskie w latach II wojny światowej

[secesjonista]

lancaster trochę wyidealizował obraz i również zaciemnił.

Termin: "Ukrainische Hilfspolizei Schutzmannschaft" jest trochę mylący.

Ukrainische Hilfspolizei czyli Ukraińska Policja Pomocnicza powstała jesienią 1941 r. miała formalnie pełnić funkcje czysto policyjne. Utworzono wtedy posterunki i stanice tej formacji.

Jednostki te podlegały jednemu z kliku wysłanych na Ukrainę dowódców SS i policji.

Pod koniec 1941 r. powołano służbę ochrony (Schutzmannschaft, Schuma) i pierwsze bataliony ochronne (Schutzmannschaftsbataillons).

Były to zatem dwie różne formacje. Funkcjonariusze policyjni na Ukrainie Wschodniej i Centralnej mieli status policjantów, a na Ukrainie Zachodniej - żandarmów.

Na wniosek Himmlera i szefa policji porządkowej Kurta Daluege funkcjonariusz Schuma ma być traktowany jak "szucman", czyli ochroniarz. Schuma organizacyjnie tworzone były przez referat w Głównym Urzędzie Policji Porządkowej. Na jego czele stanął podpułkownik Hans Flade. Referat do 19 marca 1942 r. nosił nazwę "Formowanie, wyposażenie i zabezpieczenie służby ochronnej", potem występował jako: "Sprawy służby ochronnej na terenach wschodnich oraz policji cudzoziemskiej pod nadzorem niemieckim" (Angelegenheiten der Schutzmannschaften in der Ostgebieten und Fremde Polizeien unter deutscher Aufsicht). Schuma podlegały naczelnikowi policji porządkowej na Ukrainie, poprzez inspektorów batalionów.

Obie szkoły, ta we Lwowie i ta w Nowym Sączu powstały równocześnie: `1 października 1941 roku.

Niemieckie, ukraińskie, polskie, białoruskie... czy inne?

Wedle Jarosława Gdańskiego na okupowanych terenach wschodnich i w GG utworzono 220 batalionów ochronnych policji pomocniczej, w tym 54 bataliony, w których mieli być w zasadzie sami Ukraińcy. Ponadto na Ukrainie powstało:

"12 trzybatalionowych pułków policyjnych, składających się w 60 proc. z Ukraińców, Białorusinów i Kozaków, a w 40 proc. z Niemców i volksdeutschów".

/tegoż, "Zapomniani żołnierze Hitlera", Warszawa 2005, s. 57/

Skład batalionów Schuma był zróżnicowany, w batalionach 147-156 - odnajdujemy Tatarów krymskich, w tych o numerach 159-160 pochodzących z różnych regionów "kozaków", na okupowanych ziemiach rosyjskich w batalionach 68,72,73 mamy kozaków dońskich. W batalionach 102 (Krzemieniec), 103 (Maciejów), 104 (Kobryń) i nr 105 (Sarny) odnajdujemy Polaków. Do ukraińskiego batalionu 134 w Głuchowie trafili Turkmeni i Uzbecy.

Hołowenko ze 121 batalionu ochronnego wspominał:

"Przyjmowali >tylko Ukraińców<, ale przychodziło także wielu innych, podając się za Ukraińców. Niemcy niezbyt na to zważali".

Stąd w jego batalionie znaleźli się np. przedstawiciele narodów bałtyckich.

/tegoż, "Batalion 121 i 116 (Do istoriji UWWW), "Wisti Bratstwa Kołysznich Wojakiw 1-ji UD UNA", Monachium, 1953, nr 9-10/

Polskim batalionem był nie tylko 202, również 107 - sformowany w październiku 1943 r. z polskich członków kompanii z Maciejowa i Włodzimierza Wołyńskiego. Batalion ten przeszedł do AKw rejonie Kowla, w kilka tygodni po wkroczeniu wojsk sowieckich.

lancaster napisał:

"Po dezercji Ukraińców , naziści próbowali załatać dziurę w obsadzie policyjnej Polakami tworząc 202 Polnische Schutzmannschaft".

Trudno się z tym zgodzić, masowe dezercje nastąpiły w połowie marca 1943 r., z Równego zbiegli 19 marca, jako ostatni do UPA przeszedł 14 kwietnia batalion z Maciejowa.

Zaś batalion 202, utworzony został w Kochanówce koło Dębicy, osiągając jesienią 1942 r. stan - około 80 osób.

Zatem nie można jego powstania łączyć z uzupełnieniami po dezercjach Ukraińców.

[secesjonista]

Zerknąć można do wątków:

Ukraińcy w Warszawie i Powstaniu Warszawskim zebranie przydatnej bibliografii

Ukraina i jej dążenia niepodległościowe