Finanse PZPR - z czego żyła przewodnia siła...

[secesjonista]

Składki członkowskie były głównym źródłem utrzymania partii jedynie przez kilka lata, w tym trzy - kiedy to dawały ponad 50% wpływów. W 1969 r. po raz pierwszy wpływy ze składek przekroczyły wysokość dotacji. W 1981 r. składki dawały około 1/3 wpływów, a w 1989 r. kilka procent.

Z czego zatem żyła partia w poszczególnych latach?

[Razorblade1967]

Z czego zatem żyła partia w poszczególnych latach?

Jakto z czego - pieniędzy państwa czyli z naszych, czyli z tego samego z czego żyją partie polityczne będące "przy korycie" i dzisiaj.

[secesjonista]

To, że z naszych pieniędzy to dość mało odkrywcza konstatacja, mnie chodzi o strukturę.

Wedle statutu "fundusze partii powstają ze składek członkowskich, danin partyjnych, dochodów z wydawnictw oraz innych wpływów".

Oczywiście trzon finansowy to był owe "inne wpływy". W zasadzie dotacje z budżetu państwa były głównym źródłem finansowania do roku 1973, potem tą rolę zastąpiły wypłaty z zysku partyjnego RSW "Prasa-Książka-Ruch", pod koniec lat osiemdziesiątych ponownie wzrosło znaczenie dotacji. Za Gierka z RSW przejmowano ok. 1/3 zysków, w latach osiemdziesiątych było to już 2/3, a pod koniec tych lat ściągano przeszło 80%. RSW dostawało zadyszki, w 1987 r. "spółdzielnia" zalegała Komitetowi Centralnemu na przeszło 2 mild zł. Koniecznym stało się sięgniecie po dotacje, stąd w 1988 r. PZPR dostała 7 mld zł jako refundację kosztów działalności o "znaczeniu ogólnopaństwowym" plus 655 mln na szkolenia kadry administracyjnej. RSW zostało wzmocnione 5 mld zł kredytu inwestycyjnego (refundowanego przez państwo) i zwolnieniami z podatku od wynagrodzeń itp. (na przeszło miliard zł). W sumie partia pobrała wówczas z kasy państwowej około 14 mld zł, co stanowiło ok. 44% jej budżetu.

Na odwagę zebrał się w czerwcu 1989 r. minister Andrzej Wróblewski, odpowiadając na wniosek o zwiększenie dotacji:

"Pragnę (...) poinformować, że budżet państwa nie będzie w stanie zwiększyć dotacji dla Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (...)

Ponadto będę zmuszony w najbliższym okresie do ograniczenia lub wręcz cofnięcia ulg podatkowych przyznanych podmiotom gospodarczym, których zyski są przeznaczone na finansowanie statutowych zadań PZPR".

/AAN, KC PZPR, VII/96, Pismo ministra Wróblewskiego do sekretarza KC Zygmunta Czarzastego, 29 VI 1989, k. 224/

I taka ciekawostka, partia zdeponowała różne walory ze złota w skarbcu NBP, skąd w partii znalazło się pięćset złotych luidorów do dziś pozostaje tajemnicą.