Struktura administracyjna GG

[secesjonista]

O gubernatorze Franku wiemy wiele, o prezydentach niektórych miast - mniej,

o działaniach starostów i innych urzędników prawie wcale.

Jak wyglądała zatem organizacja Generalnego Gubernatorstwa?

Za co odpowiadali dani urzędnicy?

Jak w tym systemie odnajdywali się Polacy?

[lancaster]

Jak w tym systemie odnajdywali się Polacy?

Całkiem dobrze , co prawda Kreisleiter to zawsze był Niemiec ale stanowiska burmistrzów i wójtów piastowali bez przeszkód .

Edytowane 18 Październik 2012 przez lancaster

[secesjonista]

Dla roku 1940 (czerwiec) przedstawiała się struktura administracyjna mniej więcej tak:

Der Chef des Distrikts

pod nim:

Der Chef des Amtes des Distrikts

któremu podlegały:

1. Präsidialbüro

2. Personalamt

3. Bauamt

Abt. I

Innere Verwaltung

Abt. II

Finanzen

Abt. III

Wirschaft

Abt. IV

Treuhandstelle

Abt. V

Preisüberwachung

Abt. VI

Ernährung u. Landwirtschaft

Abt. VII

Forsten

Abt. VIII

Arbeit

Abt. IX

Justiz

Abt. X

Schulwesen

Abt. XI

Volksaufklärung u. Propoaganda

Abt. XII

Desundheit u. ärztliche Volkspflege

Abt. XIV

Raumordnung und Planung

Verbindung zur Wehrmacht und Sonderverwaltungen:

1. Verbindungoffizier zum Höheren Kommando

2. Verbindungsführer des Reichsarbeitsführer

3. Zollgrenschutz

4. Postwesen

5. Fernmeldewassen

6. Deutschen Post Osten

7. Eisenbahnbetriebsdirektion

Sonderverwaltungen:

1. Dienstatellen der Abt. Finanzen

Aentenkammer (in Warschau)

Hauptzollämter

Zollfahndungstelle (in Warschau und Krakau)

Finanzinspektionen

2. Dienstellen der Abt. Ernährung u. Landwirschaft

Zweigstellen der Landbewirtschaftungsstellen

Distriktsst. d. landwirtschaftl. Zentralstelle

Polnische Landwirtschaftskammer

3. Forstinspektionen

4. Dienstellen der Abt. Arbeit

Dienstelle für Kriegsbeschädigten - fürsorge in Warschau zuständing für die Distrikte:

Warschau

Lublin

Radom

5. Justizbehörden

Deutsches Obergericht

Deutsches Gericht

Sondergericht

Anklagebehörde

Gerichtsgefängnis (in Kraku)

6. Bauämter

Hochbauamt

Strassen-und Brückenbauamt

Wasserstrassenbauamt

7. Wasserwirtschaftinspektionen

8. Kammern (in Krakau)

Industrie und Handelskammer

Handwerkskammer

Landwirtschaftskammer

9. Sonderbeauftagte (nur in Warschau)

Der Beauftragte für das Geld-Bank

Der Kohlenbeauftragte

Der Beauftragte für Versichrungsgesellschafte

Der Schiffahrtsbeauftagte

Aussenstl. für den Beauft.

 

Oczywiście jest to jedynie próba ujęcia schematu struktury urzędu dystryktu dla całego obszaru Generalnej Guberni bez uwzględnienia pewnych różnic dla poszczególnych dystryktów. Wiadomym jest, że w poszczególnych dystryktach istniały różnice co do kolejności poszczególnych wydziałów, jak i ich ilości (np. Abteilung Raumordnung ud Planung w 1940 r. nie występuje we wszystkich dystryktach). Spotykamy się też z różnymi nazwami, choćby: Präsidialbüro w Krakowie i w Präsidialabteilung w Warszawie.

Szczególną specyfikę miał dystrykt warszawski, do 1940 r. istniał w nim wydział do spraw przesiedleń (: Umsiedlung), który z czasem został zniesiony, a w jego miejsce powstał urząd: "Komisarza do spraw żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej".

Warto pamiętać, że do 1942 r. w Warszawie nie było Stadthauptmanna'a, gubernator dystryktu był jednocześnie Stadthauptmann'em dla miasta Warszawy, pełniąc swe funkcje przy pomocy pełnomocnika (: Beauftragte des Gouverneurs für die Stadt Warschau), na prawach kierownika wydziału w urzędzie dystryktu.

Również tylko w Warszawie istniały niektóre placówki jak np. Sonderbeauftragte für das Geld-Bank und Börsenwesen (o innych - później).

Dienststelle für Kriegsbeschädigtenfürsorge der Abtl. Arbeit spełniało swe funkcje równocześnie i dla dystryktu radomskiego i lubelskiego.

Rozporządzeniami z okresu 1940-1944 wydzielono niektóre placówki w samodzielne wydziały, inne połączono czy zmieniono podporządkowanie.

[secesjonista]

Hans Jürgen Bömelburg w rozdziale "Niemiecka okupacja w pamięci Polaków" pisząc o ograniczonej kooperacji z niemieckim okupantem odnotował:

"Ów znany fachowcom problem tak zilustrował Włodzimierz Borodziej: w dystrykcie radomskim mieszkało w 1943 roku 2,3 miliona nie-Niemców, którymi zarządzało nieco ponad 400 niemieckich urzędników cywilnych. Wedle niemieckich szacunków jeden niemiecki urzędnik przypadał na 56 tysięcy osób i 45 kilometrów kwadratowych. Oznacza to, że administracja lokalna w ponad dziewięćdziesięciu procentach, przede wszystkim na poziomie średnim i niższym, obsadzona była głównie Polakami".

/"Polska - Niemcy. Wojna i pamięć" red. J. Kochanowski, B. Kosmala, Warszawa/Poczdam 2009, s. 101/

 

Jakie najwyższe stanowisko w administracji cywilnej mógł objąć Polak?

[secesjonista]

W myśl dekretu Hitlera (z 12 października 1939 r.) organami stanowiącymi prawo; poza sferą przypisaną dowódcom policji i bezpieczeństwa; na obszarze GG były:  Rada Ministrów dla Obrony Rzeszy (Ministerrat für die Reichsverteidigung), pełnomocnik dla planu czteroletniego (Beauftragter für den Vierjahresplan) i generalny gubernator. Dlaczego Hermann Göring przeniósł tak łatwo swe uprawnienia na Franka?