Karol XII Szwedzki - ocena

[Jarpen Zigrin]

Jeden z najwybitniejszych, jak nie najwybitniejszy król-dowódca w XVIII wieku. Mając 18 lat pokonał Rosja, Sasów, Duńczyków i Polaków. Walcząc spał i jadł wraz ze swoim wojskiem. Piotr Wielki miał powiedzieć do złapanych szwedzkich oficerów: "piję za zdrowie waszego króla Karola XII, który nauczył mnie walczyć". Jaka jest wasza ocena tego moim zdaniem wybitnego władcy.

[Amilkar]

Gdyby nie Poltawa byc moze nie było by rozbiorów no ale ten fatalny błąd. Jednak gość miał talent dowódczy i szczęście ,jednak mial rowniez zaduzo wrogów. A mógł podbić Rosję .

[w4w]

Dowódca dobry, ale jego plany były nie realistyczne, więc co z tego że wygrywał bitwy jeśli wojny i tak nie mógł wygrać?

[Focjusz]

Do klęski pod Połtawą, a w konsekwencji przegranej dla Szwedów, 1-szej Wojny Północnej, przyczyniło się w znacznym stopniu rozbicie wojsk Lewenhaupta po Leśną. Ochraniał on ogromny tabor 7 tys wozów z żywnością, działami, prochem, mundurami etc. Jak podkreśla Peter Englud pisze, że szwedzki proch pod Połtawą stracił swoje właściwości - donośność muszkietów wynosiła ok. 20 m... Szukałem umiejscowienia Leśnej, Białoruś, obwód mohylewski i nie mogę znaleźć. Może ktoś mógłby przysłać mi jpg-a?

[Tofik]

Jeden z najwybitniejszych, jak nie najwybitniejszy król-dowódca w XVIII wieku.

Na pewno nie najwybitniejszy. Gustaw II Adolf go wyprzedza.

Piotr Wielki miał powiedzieć do złapanych szwedzkich oficerów: "piję za zdrowie waszego króla Karola XII, który nauczył mnie walczyć".

I to prawda. Pod Narwą 3 razy większa armia rosyjska uległa 10 - tysięcznej armii Karola XII. Karol jednak nie zamierzał dobić cara Piotra I i najechał RON, dzięki czemu Piotr miał czas na reformy. Zreformowana armia rosyjska pokazała swoje możliwości w 1709 r. pod Połtawą.

Gdyby nie Poltawa byc moze nie było by rozbiorów

Znaleziono listy, w których Stanisław Leszczyński (król RON obsadzony na tronie w 1704 r. przez Szwedów) zapewnia Karola XII, że po zwycięstwie w III wojnie północnej, odda mu całe terytorium RON, a dla siebie zachowa Księstwo Wielkopolski.

Jaka jest wasza ocena tego moim zdaniem wybitnego władcy.

Genialny wódz, ale porywał się z motyką na słońce. Zamiast dobić Rosję ruszył do RON, która i tak zbyt groźnym wrogiem dla Szwecji nie była.

[Amilkar]

Genialny wódz, ale porywał się z motyką na słońce. Zamiast dobić Rosję ruszył do RON, która i tak zbyt groźnym wrogiem dla Szwecji nie była.

Może ta jego młodość odegrałą tu rolę, i szaleńcza fantazja?

[Tofik]

Może ta jego młodość odegrałą tu rolę, i szaleńcza fantazja?

Na pewno.

Estera napisała, że był pewny siebie. To prawda, ale miał ku temu powody (armia na pewno wolała by był pewny siebie niż nie wierzył w siebie). Kozacy obiecywali swoje poparcie, Rosjanie zostali już kilkakrotnie pobici, Duńczycy się nie liczyli. W RON August II rozpaczliwie bronił się na południu kraju. Karol XII miał wszelkie powody do tego by być pewnym zwycięstwa. To, że nie uwzględnił logistyki podpada jednak pod bardzo słabą ocenę.

[Pancerny]

To, że Karol XII był doskonałym dowódca wojskowym, nie ulega najmniejszej wątpliwości, ale o polityce i dyplomacji nie miał pojęcia. Już sama walka na dwa fronty dowodzi, że do dobrego polityka jeszcze mu daleko. Po zwycięstwie nad Rosją, rada państwa szwedzkiego prosiła Karola XII by zawarł pokój z Augustem, gdyż w Szwecji ośmiokrotnie przekroczono deficyt budżetowy państwa, a w kraju panował głód.

Wtedy jeszcze Polska nie była wstanie wojny ze Szwecją , lecz Karol stwierdził, że zwycięstwo na dwóch frotach dało by mu więcej sławy i uznania Europy, a on niestety uwielbiał nonszalancje i sławę i to go zgubiło...

[Tofik]

To, że Karol XII był doskonałym dowódca wojskowym, nie ulega najmniejszej wątpliwości, ale o polityce i dyplomacji nie miał pojęcia.

Dokładnie. Byłby świetnym oficerem, ale nie królem. Podejrzewam, że gdyby Gustaw II Adolf miał oficera pokroju Karola XII to zrobiłby w Niemczech (i w RON zresztą też) o wiele, wiele więcej.

Nie wiem czy Karol jakoś przeciwdziałał utworzeniu koalicji duńsko - saksońsko - rosyjskiej, musiałbym sięgnąć do Anusika, niemniej fakt, że do 1702 r. pobił wszystkich swych wrogów robi wrażenie.

[Pancerny]

Potem tez nic mądrego nie wymyślił, popełnił błąd jaki popełnili i Napoleon i Hitler, przezimował na Ukrainie w okolicach Hadziacza, a "dziadek mróz" wykończył 3 tysiące szwedzkich żołnierzy o odmrożeniach nie wspomnę , i z ta armia nie nadawała się już do walki, tym bardziej, że Karol XII będąc ranny, nie mógł osobiście dowodzić w bitwie pod Połtawą.

[Kadrinazi]

Podejrzewam, że gdyby Gustaw II Adolf miał oficera pokroju Karola XII to zrobiłby w Niemczech (i w RON zresztą też) o wiele, wiele więcej.

Gustaw Adolf miał przynajmniej dwoch tak wspaniałych oficerow, ktorzy po śmierci krola pokazali na co ich stać - Johan Baner w okresie 1635-1641 i Lennart 'Blixten' Torstensson w okresie 1642-1645. Dysponując o wiele gorszą armią od tej jaką na koniec XVII wieku rozporządzał Karol XII, utrzymali Szwecję 'na fali' w okresie po śmierci Gustawa Adolfa i klęsce pod Nordlingen. I w odroznieniu od Karola XII znali granicę możliwości -tak swoją jak i swoich żołnierzy :mrgreen:

[w4w]

Podejrzewam, że gdyby Gustaw II Adolf miał oficera pokroju Karola XII to zrobiłby w Niemczech (i w RON zresztą też) o wiele, wiele więcej.

Dodałbym również niepokonanego przez nikogo Karola Gustawa. Nie przesadzałbym również z tą wspaniałością Karola XII. Miał on dużo szczęścia, gdyby nie pomoc ang-hol nigdy by nie dotarł do Danii, w Danii nie musiał tracić wojska bo zanim rozpoczął działania zbrojne na większą skalę to Duńczycy skapitulowali. Później przyszło świetnie zwycięstwo świetne zwycięstwo pod Narwą, które było wynikiem nieudolności generałów w armii carskiej, a nie wspaniałości Karola. Potem przyszedł czas na rozprawienie się z Sasami, Karolowi to się udało, jednak nie rozbił Sasów, a gdyby znajdujący się w pobliżu korpus rosyjski przyszedł Sasom na pomoc, to wielka wojna północna straciłaby pierwsze słowo z swojej nazwy

Na pewno nie najwybitniejszy. Gustaw II Adolf go wyprzedza.

Gustaw Adolf dożył XVIII wieku?

Karol nie był jak już wspomniano wcześniej ani wybitnym dyplomatą, ani wybitnym reformatorem finansów swojego kraju, ani genialnym strategiem(Anusik piszę, że Karol XII liczył, że Piotr zaatakuje go całą armią na terenie RON, liczenie na to, że nawet po klęsce na terytorium RON Piotr skapituluje było wielką naiwnością ze strony Karola. Czytajac opisy bitew Karola muszę stwierdzić, że nie był on również wybitnym taktykiem, nie wymyślił niczego nowego, a jego zwycięstwa wynikały głównie z lepszej jakości jego armii i b. dobrego korpusu oficerskiego. Podsumowując Karol XII był na pewno b. interesującą postacią, jednak nie przesadzałbym z przecenianiem go.

[Kadrinazi]

Armię zresztą odziedziczył po tacie ktory wprowadził niezwykle skuteczny system 'indelningsverk' pozwalacy potem synkowi na walki z połową Europy Gdzie tam więc Karolowi XII do Gustawa Adolfa, ktory przebudował całe państwo, z armią na czele.

[Tofik]

Gustaw Adolf dożył XVIII wieku?

Pomyłka.

Nie przesadzałbym również z tą wspaniałością Karola XII

No właśnie, czytam Anusika i jakoś wybitność Karola XII mi blednie. Narwa to raczej nic wielkiego, swym zachowaniem Karol przypominał po części Alexa Wielkiego - tym, że walczył osobiście (ugrzązł nawet w błocie). Że miał szczęście to fakt oczywisty - nie wiem jak Piotr mógł się przestraszyć kilkakrotnie mniejszej armii szwedzkiej i się spić

Tak więc IMHO już nie jest wybitnym wodzem :razz:

[Kadrinazi]

nie wiem jak Piotr mógł się przestraszyć kilkakrotnie mniejszej armii szwedzkiej i się spić

Wiesz, co by nie mowić, osławione 'Ga Pa!' robiło swoje - profesjonalizmu i ducha bojowego szwedzkiej armii nie można odmowić.

BTW- jeżeli ktoś jest zainteresowany walkami z Norwegii w okresie 1709-1719 (włącznie ze śmiercią Karola) to mam bardzo interesujące opracowanie 'The Eleven Years War' z 'Der Norske Haer' pułkownika Munthe, przetłumaczone na angielski przez Dana Shorra i Ruarigh Dale'a. Prosze zainteresowanych o kontakt na priva, mogę podesłać pdf.