Straż Obywatelska - 1939 r.

[pivot]

W momencie wybuchu wojny obronnej w 1939 r. w bardzo wielu miejscowościach Polski powoływana była "Straż Obywatelska" - formacja złożona z mieszkańców danej miejscowości, którzy mieli pełnić służbę pomocniczą policji lub ją zastępować w razie ewakuacji jej regularnych formacji. Znane są przypadki internowania przez Straż Obywatelską podejrzanych o wrogi stosunek do Polski Niemców - obywateli II RP. Znane też są przypadki zbrojnego oporu członków "SO" przeciwko regularnym, niemieckim siłom zbrojnym zajmujących polskie wsie i miasta.

Czy ktoś może wie czy Straże Obywatelskie były powoływane na podstawie jakichś zarządzeń, przepisów? Wydaje się, że tak ale ktoś może zna szczegóły?

Na to, że Straż Obywatelska musiała być powoływana w końcu sierpnia lub pocz. września 1939 r. na podstawie jakichś wcześniejszych ustaleń lub zarządzeń i we współpracy z PP świadczy to, że w wyniku akcji "Elaborat" w miejscowościach, gdzie policja była nieliczna to jej członkowie dokonywali internowania Niemców zamieszkałych w Polsce i następnie odstawiali ich do punktów zbornych.

[secesjonista]

Były powoływane ad hoc przez różne władze administracyjne, w Warszawie na podstawie rozporządzenia Starzyńskiego organizował ją Janusz Regulski.

http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/729/10607/...e_Warszawy.html

Posiłkowano się zapewne praktyką z lat poprzednich (vide: Rozporządzenie Rady Obrony Państwa z 19 lipca 1920 roku i podobne).

Edytowane 5 Listopad 2010 przez secesjonista

[pivot]

Były powoływane ad hoc przez różne władze administracyjne, w Warszawie na podstawie rozporządzenia Starzyńskiego organizował ją Janusz Regulski.

http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/729/10607/...e_Warszawy.html

Posiłkowano się zapewne praktyką z lat poprzednich (vide: Rozporządzenie Rady Obrony Państwa z 19 lipca 1920 roku i podobne).

Nie do końca się z Tobą zgodzę. Powoływanie takich formacji jak Straż Obywatelska musiało być przygotowane wcześniej niż tylko "ad hoc". Na przykład w miejscowościach, w których posterunek PP liczył np. dwóch funkcjonariuszy a w których przewidziane było internowanie większej ilości Niemców podejrzanych o działalność antypaństwową zorganizowanie takich formacji musiało być z góry zaplanowane. Tym bardziej, że listy takie trafiały do posterunków policji w ostatnich dniach sierpnia 1939 r.

[ciekawy]

W momencie wybuchu wojny obronnej w 1939 r. w bardzo wielu miejscowościach Polski powoływana była "Straż Obywatelska" - formacja złożona z mieszkańców danej miejscowości, którzy mieli pełnić służbę pomocniczą policji lub ją zastępować w razie ewakuacji jej regularnych formacji. Znane są przypadki internowania przez Straż Obywatelską podejrzanych o wrogi stosunek do Polski Niemców - obywateli II RP. Znane też są przypadki zbrojnego oporu członków "SO" przeciwko regularnym, niemieckim siłom zbrojnym zajmujących polskie wsie i miasta.

Kolego - jesteś userem Korowiow ?, Bo dziwnym trafem na "odkrywcy" ktoś popełnił identyczny tekst: http://odkrywca.pl/straz-obywatelska-1939,679380.html

[secesjonista]

W dniu 7.11.2010 o 11:24 AM, pivot napisał:

Nie do końca się z Tobą zgodzę. Powoływanie takich formacji jak Straż Obywatelska musiało być przygotowane wcześniej niż tylko "ad hoc". Na przykład w miejscowościach, w których posterunek PP liczył np. dwóch funkcjonariuszy a w których przewidziane było internowanie większej ilości Niemców podejrzanych o działalność antypaństwową zorganizowanie takich formacji musiało być z góry zaplanowane

 

A jakoś niekoniecznie, jak rozumiem jest to nawiązanie do: "elaboratu o unieruchomieniu". Jego wykonanie nie musiało pociągać za sobą wcześniejszego uregulowania powstania Straży. Była policja, a  gdy jej siły mogły być niewystarczające to do dyspozycji władze miały Obronę Narodową i wreszcie wojsko.

Na spontaniczny charakter wskazywać może pewna różnorodność w nazewnictwie, identyfikacji (: różne opaski) czy to - przez kogo były te Straże organizowane. We Lwowie powstała np. Straż Bezpieczeństwa m. Lwowa zorganizowana przez Związek Oficerów Rezerwy. 

"Bardzo interesującą relację zostawił kierownik działu opieki społecznej w Baranowiczach, Jan Węgrzyn, który na wieść o przekroczeniu granicy przez Armię Czerwoną, 18 września w porozumieniu z wiceburmistrzem miasta zmontował Straż Obywatelską. „W przeciągu 2 godzin zmobilizowałem milicję wyłącznie ze znanych mi ludzi Polaków, uzbroiłem 186 ludzi w karabiny pozostawione na komisarjacie, opaski otrzymali niebieskie".

/J.T. Gross "Wrzesień na Wschodzie - dramat ludzi i narodów", "Ethos", R. 3, nr 1/2, 1990, s. 105/

 

Czy to wygląda na powstanie formacji w myśl podjętych wcześniej regulacji o jej organizacji?