Życie w ZSRR

[Laguna]

Witam,

jak wyglądało życie przeciętnego obywatela w Związku Radzieckim?

[secesjonista]

Witam,

jak wyglądało życie przeciętnego obywatela w Związku Radzieckim?

A w jakich latach?

Albowiem pomiędzy początkami, NEP, wystąpieniem Chruszczowa, a czasami Gorbaczowa istnieje przepaść.

http://www.wykop.pl/link/213514/mieszkania...ycie-codzienne/

Bazylow Ludwik, Wieczorkiewicz Paweł, Historia Rosji, Wrocław 2005.

Geller Michaił, Aleksander Niekricz, Utopia u władzy, Londyn 1985.

Marples David, Historia ZSRR, Warszawa 2006.

Smaga Józef, Narodziny i upadek imperium. ZSRR 1917-1991, Kraków 1992.

Smoleń Mieczysław, Stracone dekady: historia ZSRR 1917-1991, Warszawa 1994.

Zubok Vladislav, Nieudane imperium. Związek Radziecki okresu zimnej wojny od Stalina do Gorbaczowa, Kraków 2010.

[Laguna]

Sorry bardzo.Chodziło mi o życie obywatela w ZSRR w latach trzydziestych

[Bruno Wątpliwy]

Ciekawą relację znajdziesz u M. Wańkowicza ("Opierzona rewolucja"), aczkolwiek dosyć powierzchowną, gdyż powstałą po kilkudniowym (?) pobycie.

Bardzo ciekawe - w mojej opinii - spostrzeżenia o stosunku zwykłych ludzi do terroru w książce E. Radzińskiego, "Stalin", Warszawa 1996, s. 408.

[secesjonista]

Nie wiem do czego te materiały, ale na stronach Muzeum Holocaustu w USA można zapoznać się z przeogromnym zbiorem nagrań filmowych pokazujących życie codzienne Polski i ZSRR w latach 30. i 40. Autor to Julien Bryan.

Z literatury:

Orlando Figes "Szepty. Życie codzienne w stalinowskiej Rosji"

Allilujewa Swietłana "Dwadzieścia listów do przyjaciela"

Erenburg Ilja "Ludzie, lata, życie"

Wiktor Krawczenko "Wybrałem wolność. Życie prywatne i polityczne radzieckiego funkcjonariusza."

http://stepanov01.narod.ru/library/bazan/content.htm

[bavarsky]

Ciekawą sprawą są niewątpliwie lata zrazu po zakończeniu wojny domowej po większej części w 1922 roku.

Niedawno ujawnione raporty WCzKa z tego okresu, opisują w wymowny [bezstronny] sposób sytuację w państwie sowietów.

Ot, cała armia, była zawszona, pułki w rozkładzie [brak uzbrojenia, umundurowania, koszary w fatalnym stanie, do tego kadra dowódcza [a jak!] wykorzystywała sytuację do robienia interesów kosztem podległych sobie żołnierzy].

Czekiści w dosłowny sposób przytaczali zdania szeregowych, którzy mieli w planach rozstrzelanie politruków i wybycia byle jak najdalej od tej "zawszonej dżungli".

Lata te, to również preludium do represji politycznych na masową skalę.

Przykład inżyniera Oldenborgera, który przepracowawszy trzydzieści lat w moskiewskich wodociągach, przeżył rewolucję 1905 r., wojny [wielką i domową], by paść ofiarą pomówień na gremium partii ze strony jakiegoś proletariusza iż jest elementem wrogim klasowo!

Szykan nie wytrzymał i odebrał sobie życie.

Edytowane 13 Listopad 2011 przez bavarsky

[Rafadan]

Polecam klasykę, pierwszy tom Archipelagu Gułag Sołżenicyna. Akcja toczy się zasadniczo w latach 40. jednak autor często podaje tam historie z lat wcześniejszych. Dotyczą one raczej rzeczy związanych z szeroko pojętym sowieckim wymiarem sprawiedliwości i aparatem bezpieczeństwa, jednak w sowieckim piekle były to przecież nieodłączne elementy życia codziennego, prawda?

Edytowane 13 Listopad 2011 przez Rafadan

[secesjonista]

Ciekawą relację znajdziesz u M. Wańkowicza ("Opierzona rewolucja"), aczkolwiek dosyć powierzchowną, gdyż powstałą po kilkudniowym (?) pobycie.

Tygodniowym, była to wycieczka zorganizowana przez sowiecki "Inturist", Wańkowicz nazwał to przedsiębiorstwo rezerwatem w którym hodowano "silnowalutową burżuazję".

Wańkowicz postanowił napisać reportaże z tego kraju uważając, że dotychczas w Polsce opisy rzeczywistości sowieckiej były "na niebywale niskim poziomie". Uważał, że ta książka nie spodoba się polskim "jurnym szlachcicom", ale także bolszewikom i rosyjskim emigrantom. Największe wrażenie wywarł chyba na swej ciotce, która natknęła się w witrynie księgarskiej u Arcta na promocję "Opierzonej rewolucji " i "Szczenięcych lat". Na stworzonej tam inscenizacji Wańkowicz jednemu ze swych prapraprzodków zdejmuje tarczę herbową a zawiesza w jej miejsce bolszewicką gwiazdę. W konsekwencji: "... omdlały zezwłok jednej z ciotek trzeba było ciągnąć (...) do wezwanej taksówki".

A bolszewicy raczej się z takiej książki cieszyli. O ile realia opisywał dość wiernie, to ich interpretacje są miejscami nader naiwne. Wystarczy jeden przykład, wedle Wańkowicza ludzie nie skarżyli się na wszechobecną biedę z powodu dumy ze swej socjalistycznej ojczyzny. Nie wpadł na to, że mogli się bać obcemu wyznać swe prawdziwe odczucia??

/cyt. za: A. Malcer-Zakrzecka "Melchiora Wańkowicza dwa odmienne spojrzenia na Rosję", "Jednak Książki", nr 5,2016/

Spod jego pióra dodać można: "Strzępy epopei" (1923 ) oraz "Szpital w Cichiniczach" (1926). Po podpisaniu paktu o nieagresji, tego typu wycieczki stały się u nas modne. Głownie jako pokłosie tego typu wyjazdów powstały m.in.:

A.Słonimski "Moją podróż do Rosji", 1932

Z. Nowakowski "W pogoni za formą", 1934

A. Janta-Połczyński "Patrzę na Moskwę", 1933, "Wzdłuż i wszerz przez Z.S.R.R", 1933.

S. Cat-Mackiewicz "Myśl w obcęgach. Studia nad psychologią społeczeństwa w Sowietach", 1931

J. Berson "Nowa Rosja. Na przełomie dwóch piatiletek", 1933; "Minus Moskwa", 1935", "Kreml na biało", 1936

H. Szoszkies "Rosja Sowiecka w 1936 r.", 1937

M. Lepecki "Sybir bez przekleństw. Podróż do miejsc zesłania marszałka Piłsudskiego", 1934; "Sowiecki Kaukaz. Podróż do Gruzji, Armenji i Azerbejdżanu", 1935.

Dodać można:

P. Istrati "Panait Istrati o Rosji Sowieckiej. Sprawa Rusakowa", "Wiadomości Literackie", nr 10, 1930

Z. Nowakowski "W pogoni za formą. Wrażenia z pobytu w Moskwie", 1934

H. Lenczewska-Bormanowa "ZSSR w oczach kobiet", 1936.

Omówienie tego typu twórczości:

J. Kochanowski "Spojrzenie na Rosję"

tegoż, "Podróż do innego świata. Polskie reportaże z Rosji Radzieckiej 1922 -1936", w: "Polacy i Rosjanie. 100 kluczowych pojęć" red. A. Magdziak-Miszewska, M. Zuchniak, P. Kowal.

[gregski]

Czytam właśnie "Kadry decydują o wszystkim" W. Bieszanowa. Pisze on głównie o tym jak "towarzysze" walczyli o władzę ale jest też coś na temat codziennego życia. 

A to o kolektywizacji i dosłownym wycięciu klasy "kułakow" (z przyległościami). A to o ustawie "Trzy kłosy". A to 7 dniowym tygodniu pracy. A to o pracy nieletnich.

Jest też o atmosferze terroru.

Warto przeczytać.

[secesjonista]

Jak wiadomo na "zgniłym" Zachodzie bogaci burżuje uciekali (i uciekają) do innych krajów przed wysokimi podatkami w swym ojczystym kraju, niewielu miało takie samozaparcie by popierać wysokie podatki jak autorka "Dzieci z Bullerbyn", choć i ona nie wytrzymała gdy naliczona jej raptem 102% podatku i odpowiedziała satyrą "Pomperipossa i Monismanien", która ponoć przyczyniła się mocno do upadku ówczesnego rządu (i jak tu nie wierzyć w siłę literatury?). Dość powszechnie uznaje się, że w dawnych państwach bloku socjalistycznego fiskus nie był tak dotkliwy (pomińmy tu różne fiskalne metody wykańczania "prywatnej inicjatywy") dla przeciętnego obywatela. I co do zasady jest to racja, ale i w tych państwach twórcy napotykali na podobne fiskalne rafy jak Astrid Lindgren. 

Wiktoria Tokariewa zadebiutowała opowiadaniem "Dzień bez kłamstwa" ("День без вранья")  w 1964 r., a swą pierwszą książkę "To, czego nie było" ("О том, чего не было") wydała w 1969 r. (a więc za panowania L. Breżniewa).

W połowie lat osiemdziesiątych autorka uczestniczyła w targach książki we Frankfurcie nad Menem, gdzie ze zdziwieniem zobaczyła bardzo ładnie wydane jej opowiadania. Zwróciła się do przedstawiciela wydawnictwa z naiwnym pytaniem dlaczego nie otrzymała żadnych pieniędzy za wydanie jej książek zagranicą, w odpowiedzi usłyszała, iż wszelkie zobowiązania finansowe zostały uregulowane z Wszechzwiązkową Agencją Praw Autorskich* ((Всесоюзное агентство по авторским правам). Kiedy zwróciła się do tej instytucji dostała odpowiedź: "Все правильно, вас издают за рубежом, но у нас ведь прогрессивный налог: чем больше писатель печатается, тем выше ставка, ваш налог с прибыли составил 80 процентов", i dodano; chyba dla osłodzenia tej przykrej informacji; "Со Стругацких мы в этом году вообще взяли 102 процента" (jakieś fatum z tymi 102% ).

/J. Mirońska "Człowiek wśród absurdów rzeczywistości radzieckiej i paradoksów współczesności rosyjskiej. Twórczość Wiktorii Tokariewej", Rozprawa doktorska napisana pod opieką prof. dr hab K. Dudy, Kraków 2014, s. 14; cyt. za: A. Ченских "Литературный дневник. Из интервью с Викторией Токаревой", tekst dostępny na stronie: www.stihi.ru/

 

 

* - która to Agencja powinna nazywać się raczej: Anty-praw Autorskich:

"Do 31 grudnia 1990 roku radziecki pisarz nie mógł dysponować prawami autorskimi do swojego dzieła, nie mógł ich sprzedać za granicę, mimo że od 1988 roku umowy z zagranicznymi wydawnictwami powinny być podpisane również przez autorów. Radzieckie wydawnictwo nie mogło samodzielnie dysponować prawami na wykorzystanie utworów za granicą".

/tamże, s. 14, przyp. 44/