Budynki Sakralne Doby Romańskiej. Zasada lokalizacji

[jimmy5]

Witam. Jestem nowym użytkownikiem. Mam do zrobienia prezentację na temat:

Budynki sakralne doby romańskiej w Polsce. Zasada lokalizacji, powiązanie z miastem średniowiecznym.

Połowę mam już zrobioną, a mianowicie mam już wybrane budynki, łącznie z ilustracjami. Problem pojawia się później. Nie wiem za bardzo co mam napisać na temat zasady lokalizacji budynków sakralnych i ich powiązania z miastem średniowiecznym.

Proszę o pomoc

Pozdrawiam

[kalki]

Połowę mam już zrobioną, a mianowicie mam już wybrane budynki, łącznie z ilustracjami.

To bardzo dużo

Wracając do tematu, nie jestem zbyt dobry w te klocki, ale może choć trochę Ci przybliżę sprawę:

Z lekcji języka polskiego zapewne wiesz, jakie tendecje przewarzały w Europie tamtych czasów (476-1453).

Teocentryzm... W każdej książcę fachowej znajdziesz wiele informacji, jaki wpływ religia miała na władzę. Przykładowo, żaden książe nie otrzymał korony królewskiej bez zgody stolicy apostolskiej. Spójrz na mapę z XI wieku i zobacz w jakich miastach powstawały pierwsze biskupstwa (Wrocław, Kołobrzeg, Kraków) było to miasta największe itd. Oczywiście pierwsze biskupstwo, a późniejsze arcybiskupstwo powstało w Gnieźnie(1000r.), no i jaki wpływ kler miał na zarządzanie miastem.

Mam nadzieję, że choć trochę pomogłem.

[Tomasz N]

Co do lokalizacji w miastach, jako murowane, miały charakter obronny, często tej ostatniej. Jako murowane były też źródłem prestiżu. Stąd zasadniczo przy zamku, w najwyższej części miasta, co nie musi być regułą. Taki kościół Św. Andrzeja w Krakowie stoi między zamkiem, a rynkiem.

Obok zamkowych, miejskich w bogatszych miastach, miały je też klasztory. Ale jak one funkcjonowały w zabudowie miejskiej, nie mam pojęcia.

Poza tym były orientowane, tzn stały absydą do wschodu. Nie wiedziałem o co z tym chodzi, póki nie "zaliczyłem" rezurekcji w cesarskiej katedrze romańskiej w Spirze. Za ołtarzem było nisko takie małe okieneczko i gdy ksiądz podniósł monstrancję, trafił nią w strumień światła słonecznego. Słońce przepuszczone przez kryształ (z hostią) w jej środku, dało w ciemnym kościele niesamowite wrażenie. Co dopiero wtedy.

Edytowane 9 Listopad 2009 przez Tomasz N

[Narya]

Do licha! Kto formułuje takie pytania? Kilka razy musiałem go przeczytać, żeby zrozumieć.

[FSO]

Witam;

odpowiedź na to pytanie, wcale nie jest takie proste ale...

1. Lokalizacja: była różna, z samego wyglądu i założenia można powiedzieć że pelnily takie budowle [nawet sakralne] pewne funkcje obronne, stanowiąc część jakiejś większej całości [n.p. gród obronny, czy zamek książęcy]. Zwróć uwagę na to jak wyglądały takie budynki, jak wyglądały ich okna, jak nadawały się do obrony i to skutecznej. Czasem ważnym atutem / atrybutem tej czy innej lokalizacji byl fakt, że poprzednio na tym terenie, w danym miejscu istniało miejsce święte dla pogan [patrz : Wzgórze Wawelskie].

2. Budownictwo sakralne wiąże się stricte z rolą i siłą Kościoła jako istytucji w Europie. Pisząc Kościół mamy na myśli Kościół Rzymski / Zachodni [nie katolicki!]. Siła władzy duchownej w danym kraju była odbiciem tego co działo się w świecie [spór o inwestyturę] i siły monarchy [który nie raz i nie dwa wygrywał spory pomiędzy papieżem a cesarzem, czyli siłami naważniejszymi w ówczesnym świecie chrześcijańskim. Sam wpływ duchownych [jako ludzi w ten czy inny sposób związanych z Kosciołem był conajmniej ogromny: to oni prowadzili kancelarie, to oni prowadzili wymianę listów, to oni w wielu wypadkach byli jedynymi na dworze królewskim, a częściej książęcym umiejącymi czytać i pisać, to za nimi stal papież, Boży pomazaniec. Jak wielką rolę mieli w życiu społeczeństw ludzie stanu duchownego obrazuje sprawa Bolesława Śmiałego i bpa Stanisława.

3. To jakie świątynie i jak wiele było w miastach - pokazywało siłę tychże ośrodków miejskich. Katedra, archikatedra, kanonia - to ślady po tym jak ważny człowiek urzędował w danym mieście. Tak naprawdę kiedy poczytać jakie miasta odgrywały olbrzymią rolę w średnich wiekach, zwłaszcza na ich początku, okaże się że ich rola związana była albo z siedzibą króla, albo jednostki administracyjnej, a te bywało byly związane z jednostką kościelną. Gniezno, Poznań, Kraków, Wrocław, Sandomierz to tylko symbole, przejeżdzając przez stare miasta Dolnego Śląska nie sposób pominąć Nysy, Henrykowa, Głogowa i wszystkich innych miast, gdzie niemal w każdym pyszni się kościól, sięgający źródłami właśnie do tej epoki.

4. Wyjaśnienia w kwestii Krakowa:

a. Kościół św. Andrzeja, znajduje się o ile mnie pamięć nie myli na terenie dawnej wsi Okół, znajdującej się pomiędzy Wawelem [jako siedzibą księcia] a Krakowem jako miastem / grodem. Układ ten, zastany w czasie lokalizacji był już tak stabilny, iż nie dało się go zmienić. Wystarczy rzucić okiem jak ułożony jest Kościół św. Wojciecha [Rynek], jak wygląda przejście Rynku w ciąg ulicy Grodzkiej, a jak przejście tegoż samego Rynku w ciąg ulicy np. Floriańskiej....

b. Katedra Wawelska nosi wezwanie św. Wacława [!] i dopiero potem, otrzymała kolejne - św. Stanisława. Historycznie pierwszym jest - Wacław. Jest to "patron" typowo czeski, w Polsce na tych terenach w zasadzie nie występujący. Ba, co ciekawe w przekazach najstarszych wspomina się przed rokiem 1000 [!], tj rokiem oficjalnego [!] podniesienia [!] do rangi biskupstwa bodajże czterech [sic!] biskupów. Histria tutaj jest o wiele bardziej pogmatwana niż nam się wydaje...

A na razie można poczytać i poszukać na:

1. wiki: http://pl.wikipedia.org/wiki/Sztuka_roma%C5%84ska

2. w serii DNiPP - Dzieje Narodu i Państwa Polskiego - pierwsze tomy jest tam bodajże jeden noszący tytuł: "W cieniu katedr i zamków..."

pozdr

[jimmy5]

Bardzo Wam wszystkim dziękuję za pomoc.

Pozdrawiam serdecznie!