Łapanki - co Niemcy chceli osiągnąć ?

[Prezes_barca]

Witam!

Nurtuje mnie ostatnio pytanie- co chceli osiągnąć Niemcy robiąc łapanki ? Do czego im to służyło ?

zapraszam do dyskusji.

[Andreas]

Niebywałe zyski. Łapali ludzi, czym mogli sterroryzować ludność cywilna, aby zniechęcić ją do wspomagania czynnie lub biernie podziemia niepodległościowego, czasem udawało im się złapać także prawdziwego partyzanta. No i mieli darmową siłę roboczą i przedmiot szantażu.

[youpendi]

Dokładnie. Łapanki osłabiały morale ludności cywilnej, terroryzowały ją. A złapany działacz podziemia mógł nawet sypnąć kolegów - co w efekcie pomagało w rozpracowaniu działania Polskiego Podziemia.

Nie wiem, Andreas, czy partyzant to dobre słowo..

[Albinos]

Łapanki osłabiały morale ludności cywilnej, terroryzowały ją.

To jest dość ciekawa sprawa. Tak jak publiczne egzekucje odnosiły niejednokrotnie efekt dokładnie odwrotny od zamierzonego, czyli zamiast terroryzować, konsolidowały ludność cywilną i zwiększały jej chęć pomagania podziemiu, tak odnoszę wrażenie, że łapanki "realizowały" całkiem nieźle ten cel.

Nie wiem, Andreas, czy partyzant to dobre słowo..

Ale czemu nie? Profesor Strzembosz wyraźnie akcentuje w swoich opracowaniach istnienie terminu partyzantki miejskiej. A skoro tak, to termin partyzant, w domyśle "miejski", ma jak najbardziej sens.

[youpendi]

publiczne egzekucje odnosiły niejednokrotnie efekt dokładnie odwrotny od zamierzonego, czyli zamiast terroryzować, konsolidowały ludność cywilną i zwiększały jej chęć pomagania podziemiu, tak odnoszę wrażenie, że łapanki "realizowały" całkiem nieźle ten cel.

Jeśli by na to spojrzeć z psychologicznego punktu widzenia, to takie rozumowanie ma sens. Uczestnicząc w publicznych egzekucjach oglądającym nic nie groziło, a tylko wzbudzało nienawiść do okupanta. Budziła się w nich żądza odwetu i działa w podziemiu. Natomiast idąc ulicą mogłeś już nigdy nie wrócić do mieszkania, umierałeś ze strachu czy Cię nie zgarną. Szedłeś, często bez przyjaciół, w ciągłym strachu - i to jest właśnie ta psychiczna 'wyższość' łapanki, dlatego ludzi przygnębiała.

Ale czemu nie? Profesor Strzembosz wyraźnie akcentuje w swoich opracowaniach istnienie terminu partyzantki miejskiej. A skoro tak, to termin partyzant, w domyśle "miejski", ma jak najbardziej sens.

Byłam w zeszły czwartek na wykładach o strukturze PPP i wykładowca (wykładowczyni ;p) stwierdził, że powinno się mówić o żołnierzach. Zawsze - od początku wojny aż do końca.

Ok, partyzant miejski. Ale jakoś i tak mnie nie przekonuje to określenie - osobiście najbardziej do mnie trafia 'członek podziemnego ruchu oporu'. To brzmi wyjątkowo dumnie.

[secesjonista]

Na marginesie tej dyskusji warto zauważyć, że wspomniane rozstrzelania były na ogół efektem właśnie wcześniejszej łapanki. Można wyróżnić trzy funkcje łapanek:

a) zastraszającą

b) przesiewu - zawsze można było trafić na kogoś interesującego aparat policyjny

c) logistyczną - w warszawskim gestapo przyjęto już od 1940 roku, że w więzieniu w każdej chwili musi być odpowiedni kontyngent ludzi, których można by rozstrzelać, ponieważ część trafiała do obozów rzadziej była wypuszczana konieczne były odpowiednie uzupełnienia.

Wbrew pozorom funkcjonariusze służb bezpieczeństwa i policji zdawali sobie sprawę z tego, że część ich akcji (czyli np. efekt publicznych egzekucji) przynosi wręcz odwrotny skutek, od tego jaki chciano osiągnąć. Na odgórne dyrektywy co do represji często się zżymano i uznawano je za nietrafione, ale - wykonywano. Co wydaje się być niezrozumiałe skoro działania Geibela (jako SS-und Polizeiführer) pokazały, że na niższych szczeblach pozostawała odpowiedni obszar swobody na bardziej elastyczną politykę.

Jeśli chodzi o rozstrzelania to procedura wyboru osób była zadziwiająca... osobą władną była na ogół urzędniczka sekretariatu (Geschäftsstelle). W trakcie procesu L. Hahn opisał standardowy tok postępowania:

kierownik wydziału IV, bądź jego zastępca polecali urzędniczce przygotować listę z grupy kilkudziesięciu osób, których sprawy uznano za zakończone, dobór osób należał do niej, przełożeni zakreślali jedynie ilość osób przeznaczonych do egzekucji.